|
2001
|
|
|
Egun
|
batean
konturatu zen, ordea, hutsuneak zituela betileen artean eta begiak ukitu orduko hiru lau betile jausten zitzaizkiola. Roma etorri zitzaion gogora orduan.
|
|
2004
|
|
|
–Egunen
|
batean
konturatuko haiz.
|
|
|
Eta bat
|
batean
konturatu nintzen mahai haren gainean zeuden gauzak nire gauzak zirela, nire arropak zirela meta zimurtu batean pilatzen zirenak, amak oparitutako necessaire a ere ikusi nuen bertan, eta kankailu hark eskuan eusten zion diskoa Parsifal en lehenbiziko atalekoa zela. Uholde bortitz baten antzera, nire atxiloketaren oroitzapenak oldartu zitzaizkidan, irudi segida izugarri batean.
|
|
2005
|
|
|
Bat
|
batean
konturatu nintzen Mateok ez zuela errurik, nigatik zegoela honetan sartuta. Eta horrela ez zen arren, esan nion sentitzen nuela honetan sartu izana.
|
|
2006
|
|
|
Hala ere, bizitzaren une
|
batean
konturatu nintzen (konturatu ginen) plazerak eta gozamenak baino gehiago lotzen dituela bi pertsona gaixotasunak, sufrimenduak eta porrotak. Nik hori nere esperientziaren ondorio bezala esaten dut.
|
|
|
|
batean
konturatu da autobus batean doala eta hurrengo geltokian jaitsi behar duela.
|
|
2008
|
|
|
Halako batean, bisitariren
|
bat
konturatu zen zozo hura ez zela emea, arra baino. Birigarroa eta zozoa, arrak ziren bi biak.
|
|
|
Gogoan dut 2003ko aldi hartan indiar kerak zituen neska
|
batekin
konturatu nintzela. Hara eta hona zebilen.
|
|
2009
|
|
|
–Nora egin deia? , bat
|
batean
konturatu zen Joseba nora eginen zuen Catherinek deia. Burua lauhazkan hasi zitzaion, pentsamenduak etorriarekin joaten ziren.
|
|
|
Mielen arrastorik ez. Kolpera geratu nintzen, hasieratik pentsatu behar izan nuenaz bat
|
batean
konturatuta.
|
|
|
Esan du gauza asko esaten dituela Tizmanek grabazioan eta izan litekeela xehetasunen
|
bat
konturatu gabe pasatzea aurrekoan. Oso konbentzituta hitz egin du Phineasek; ematen du zerbait daukala gogoan.
|
|
2010
|
|
|
Bazkari pasara kanpoan eginda, etxeratu eta erosketak armairuetan sartu ditu. Lan hori amaitu eta gero, bat
|
batean
konturatu da ez daukala zereginik. Aspaldiko partez, ez dauka aurrean konpromisorik, proiekturik, eginbeharrik.
|
|
2011
|
|
|
–Hori duk lehen fasea, esan ohi dit?, baina gero okerrago duk. Ez zekiat nola, baina halako
|
batean
konturatzen dituk ez dutela hitaz zer kezkatu, ez haizela erasokorra, inofentsiboa haizela, kontuan hartu behar ez diren horietakoa, eta errespetua galtzen diate: ez haute aintzakotzat hartzen.
|
|
|
Garai hartan opera entzuten hasi zen eta Carmen obra pelikula bilakatu behar zuela sentitu zuen, baina bere Carmen, protagonista, yonkia izango zen. Hori nola gauzatu buruan bueltaka zebilkiola, gau
|
batean
konturatu zen Don Jose militarra, Carmenen maitalea, ETAkide bat izango zela. Eta hala jaio zen Días contados, Madrilgo auzo marjinaletan girotua.
|
|
|
Mendeak emango nituzkeen horrela paseoan. Bat
|
batean
konturatu nintzen mende bakoitzean iraultza batez erditzen dela hiria. XVIII.ean Bastillan.
|
|
|
18:15 Telefono txartela agortu dugu, inorekin taxuz hitz egin gabe. Oinez goaz deitzen ibili garen aterpetxera, plano
|
batean
konturatu baikara telefono kabinatik oso gertu dagoela.
|
|
2012
|
|
|
Baina egun
|
batean
konturatu nintzen horretaz, eta egundokoak esan nizkion neure buruari: –Hi, ergel hori, zer ari haiz egiten?
|
|
|
Tapoiarekin itxita, ordea.
|
Batek
konturatu behar du zerk galarazten dion jakinduria hori aurkitzea. Niri ez dit balio, adibidez, Ebanjelioko Jesus delako horrek esaten duenean, elkar maitatu behar duzue?.
|
|
|
Hau ez da mistika baten ondorioz jakiten den zerbait.
|
Bat
konturatzen denean bakarrik dagoela, ez du inoren zain egon behar, ez bere buruarekin edo munduarekin nahi dituen gauzak egiteko. Besteen zain dagoen hori ez da salbatuko, hain zuzen.
|
|
|
Horretarako ongarritu edo atxurtu nuen lurra ez zen oso handia, landare bakoitzeko hazia ez baitzen lakari erditik gorakoa, uzta oso bat galdu nuen-eta lehorte garaian ereiteagatik. Orduan, bazirudien uzta oso ona zetorrela, baina halako
|
batean
konturatu nintzen berriro dena galtzeko arriskuan nengoela, aurre egiten oso zailak ziren zenbait etsai zirela eta. Lehenengo eta behin, ahuntzak eta basoko beste animaliak, nik erbi deitzen nituenak, belar izpien eztitasuna dastatu ondoren, han egoten baitziren gau eta egun; eta landarea hazi orduko behe behetik jaten zuten eta ez zioten zuztarra egiteko denborarik ematen.
|
|
2013
|
|
|
Komunerako buelta
|
batean
konturatu zen Kimu pentsioko ezkaratzean liburutegi txiki bat zutela ondua. Txikia baina ganorazkoa.
|
|
|
Aurreko egunetik nentorren parrandan. Eta bat
|
batean
konturatu nintzen: gizon bat goizeko batek daki zer ordutan altxatu da, ni hango puntan autobusean hartu eta hemengoan uzteko.
|
|
|
kontatu zidan beste batek,, haien sorlekuan gosea eta miseria besterik ez zenez. Ziztu
|
batean
konturatu ziren, ordea, hemen, askatasuna, elkartasuna eta berdintasuna aho bete hortz aldarrikatzen zituztenean, ez zirela haientzat ari; emigrante txiro beti gutxietsiek, bereziki espainol, italiar eta portuges jatorrikoek, bazterketa eta destaina izan zituztela garai hartan lan beltzenak hartu behar izanaren ordaina??.
|
|
|
Jan ere, gutxi eta desorduetan egin zuen, eta arropa aldatu gabe gora eta behera ibiltzea ere ez zen batere atsegina. Horrek, baina, irtenbide erraza zuen, bat
|
batean
konturatu zenez.
|
|
2014
|
|
|
Ziur nago biok gauza bera pentsatu genuela baina ez genuen ezer esan, ez genuen esan nahi, pentsatu ere ez, uste dut; aitzitik, barruan emandako ziztada izan zen, itxaropenaren eta beldurraren nahastea. Audi beltz asko ikusiko genituen, denbora batez behintzat, eta bihotzondokoa izango genuen; gero, besteak baino modelo deigarriagoa izango zen bakarrik, eta geroago, halako
|
batean
konturatuko ginen modelo hori ez dela jada ezberdina eta beste ibilgailuekin nahasten dela, eta bat batean gogoratuko genuen horrelako bat gidatzen zuen norbait ezagutu genuela.
|
|
|
Oso kontent zegoen. Batzuetan, beste umeei hizketan entzuten zienean handitzean zer izan nahi zuten, itzal batek iluntzen zion aurpegia, umeen gisara hein
|
batean
konturatuko balitz bezala gauza horiek ez zituela berak sekula hizpide izanen.
|
|
|
Henryk sinesgaitz egin zuen barre, eta Choupetteri begiratu zion, hark ere barre eginen zuelakoan edo, baina emakumeak burua jiratua zuen eta azkar hartu zuen arnasa, ahoa erdi zabalik. Bat
|
batean
konturatu zen Wiese benetan ari zela: diru kopuru oparo bati esker lortua zuen agiria, eta erabiltzeko asmotan zebilen.
|
|
|
Algara lasaitu zenean ere gure gorputzek elkartuta jarraitu zuten, besarkada batean lotuta baina mugitu barik, beldur bagina bezala, askatuz gero, nor bere aldetik joango ote zen, gau hartakoa amaitutzat jota. Momenturen batean, ez dakit ez noiz ez nola, kantari hasirik behar nuen, halako
|
batean
konturatu bainintzen doinu bat marmarka ari nintzela eta denbora neramala horretan. Doinua ez zen edozein, gainera:
|
|
2015
|
|
|
oroimina. Besteetan, eta batez ere ordutan beraren argazkiak ikusten egon ostean, beraren aurpegia memorizatzea lortzen dut; baina halako
|
batean
konturatzen naiz jada ez dudala gogoratzen nolakoa zen beraren ukondoaren barruko tolesa, zelakoa beraren belaunetako errotonda, eskumuturretako azalean muxu ematean sentitutakoa, nire aho barruan beraren mingainaren presentzia, eta orduan konturatzen naiz ez naizela oroitzen nolakoak ziren beraren oinetako behatzak. Eta une horretan ez dago argazkirik oroimin hori sendatuko didanik.
|
|
|
Telefono zenbakia ez zuen ezagutu, eta Covent Gardeneko kafearekin ez zen akordatu, hasiera batean. Handik ordu pare
|
batera
konturatu omen zen: –Jainko maitea!
|
|
|
Oso ideia polita irakaslearena, pedagogi berrikuntzarako libururen batetik hartua seguru asko, nahiz eta emaitzak nahiko eskasak izan. Gauza pare
|
batez
konturatzeko balio izan zidan esperientziak, hala ere: bata, abenturazko nobelak horrelatsu zeudela eraikita, arazoak planteatu eta arazo horiek konpondu; bestea, nire harridurarako, zein motzak eta kamutsak ziren ondoan suertatu zitzaizkidan lagunak, nik dozenaka posibilitate interesgarri ikusten nituen lekuan lerdokeriak besterik ez baitzituzten idatzi.
|
|
|
–Ezkerrera. Ezkerrera. M bat
|
batean
konturatu da bere ergelkeriaz?. Bigarrena, bigarrena har ezak.
|
|
|
ez nintzela entsaiatzen hasi. Halako
|
batean
konturatu ziren Jexux eta Ximon beren asmoen ezinaz, eta galderak egiteari utzi zioten. Ez dakit Ximoni panderoa gurean zuela ere ahaztu zitzaion, baina aspaldiko urteetan Jexuxen ohe azpian egon da plastiko batean bildua.
|
|
|
–Bai, haria eten aurretik. Dirudienez Komisario Nagusiaren morroi
|
bat
konturatu zen gu nondik nora ibiltzen ginen eta nola geunden, eta orduan, beste kideko batzuekin, Pelipaenera inguratu zen. Dirudienez esan dizuet, ohartu bazarete, ez bainintzen artean ezertaz konturatzen, eta guztiau askozaz beranduago jakin baitut.
|
|
|
Irribarre soil hark eragin atzeratuak izan zituen. Hasiera
|
batean
konturatu ez arren, gerora gogoan iltzatua geratu zitzaidan neska beltzaran hura, eta ez itxura fisikoagatik bakarrik. Begira egon nintzaion zain nengoen bitartean, eta gustua ematen zuen lanean ikusteak.
|
|
|
Instituzio demokratikoak izan ziren Erdi Aroan, baina ez puruak, bazeuden trikimailuak, amarruak, azpilanak, azpijokoak, satorrak; eta kontrapuntu hori eman gura izan dut eleberrian: Sebastian bat
|
batean
konturatzen da kofradiaren ekanduak ez direla berak uste moduan betetzen. Hori gertatzen zaigu guztioi gizartean arakatzen hasten garenean.
|
|
2016
|
|
|
Eta nik alde aldera botatzen nuen erantzuna: pixka bat egiatan ez nekielako zumar bat ezki batetik bereizten, eta pixka
|
bat
konturatu nintzelako zenbat gustatzen zitzaion ni hanka sartzen ikustea.
|
|
|
Baina zer axola zuen? Bat
|
batean
konturatu nintzen suspentsoaren kontua bigarren mailako zerbait bilakatu zela, berez konponduko zen ume arazo bat.
|
|
|
Oker nengoen. Nahikoa izan nuen zantzu ttiki
|
bat
konturatzeko. Eskua kokospean ipinita, pentsatzeari ekin nion.
|
|
|
Proba egin nahi zuen: dantza egiten zioten eskuen artean eskopeta hartu, eta amabirjina destatu zuen, hark behatzaz gora egiten zion, ordea, niri ez, egin tiro goiko horri, esanez bezala, eta goian Jesukristo zauriturik, beste tiro
|
batekin
konturatu ere ez haiz egingo, gizajo hori, eta hark ere gora seinalatzen du, baina goian ez da sabaia besterik, zerua, gainean, Fermin, gora joateko ordua, eskopeta albora utzita, tira, gora, korura, kanpaitik behera datorren soka eskuen artean hartu eta gureaitazeruetanzarena.
|
|
|
Emakume esklabo askok ez zuten umerik ekarri nahi lan behartu atergabeko mundu hartara, egunerokoak baitziren kolpeak, zartailukadak eta, emakumeen aurkako sexu abusuak. XIX. mendearen erdialdean, Georgian lan egiten zuen mediku
|
bat
konturatu zen paziente esklaboek abortu eta ilaurtze askoz gehiago jasaten zituztela, mediku berak artatzen zituen emakume zuriek baino. Sendagilearen arabera, gogorregi egiten zuten lan emakume beltzek.
|
|
2017
|
|
|
Ikusten ari zenetik babesteko kaskoa soinean uzteko ideia izango zuen ziurrenik. Uneren
|
batean
konturatuko zen ikusten ari zen horretatik zuela ezerk babestu. Izterren gainean jarri zuen bere zorro handia.
|
|
2018
|
|
|
Bonbek erortzeari utzi eta aldi luze batera, beldurraren beldurrez mugitu ezinik, mandoari helduta eta lotuta jarraitzen du. Gizon
|
bat
konturatu eta jaitsi egin du. Neskatxak bere onera etorri ostean egiten duen lehenengo gauza bere ama bilatzea da.
|
|
|
Esate baterako: bularrari lotuta duzu umea, beti bezala, azala azalaren kontra, beroa beroaren kontra, eta bat
|
batean
konturatzen zara miazkatze sendo horrek ez dizula dagoeneko titiburuetan minik ematen, are plazer antzeko bat ere ari zarela sentitzen berak zurrupatzen zaituen bitartean, eta kontzentratuta dago umea eta kontzentratuta zu, prolaktina isuria gozatuz, horrekin erlaxatuz, lotan gera zaitezke ahalegin handirik gabe, disolbatuz doa mundua, disolbatuz zu eta kumea, bat zarete orain, eta ahoa erretirat...
|
|
|
Baina neure ingurukoak ikusten nituen, zu, adibidez, Londresen libre bizitzen, eta beste hainbat lagun, helduen munduko abantaila guztiak gozatzen ardura errealik gabe? Albert ez aipatzeagatik, bat
|
batean
konturatu bainintzen aita gisako bere kualitateengatik aukeratu nuela, eta ez beste ezergatik. Ihesbide bat behar nuen, bizirik sentitu, amatasunaren mugetatik libre.
|
|
2019
|
|
|
Gerra honek zenbat baldintzatu gaituen. Egunen
|
batean
konturatuko gara, ohartzeko goizegi bada ere. Zenbat mugatu gaituen.
|
|
|
Coralinek ahaleginak eta bi egin zituen esnatzeko; une
|
batez
konturatu zen laztandua eta maitatua sentitu zela, eta gehiago nahi zuen, ohartu zen arte non zegoen eta norekin.
|
|
|
GAUR BAT
|
BATEAN
KONTURATU NAIZ hemendik bi egunera bagoazela oporretan, eta oraindik ez ditut check in-a eta horrelako milaka gauza egin.
|
|
|
Neskatoak luzaro segitu zuen jolas haietan, eta amodio eta sexu adiskidetasun handia izan zuen bi mutil haiekin. Izeba egun
|
batean
konturatu, eta sekulako sesioa izan zuten, zentzategi batera bidaltzeko mehatxu eta guzti. Aurrerantzean, ez zuen gehiago ikusi Arthur, bere kuttuna, eta ikaragarri sufritu zuen; eskolan gaizki moldatzen hasi zen, idazkera baldartu egin zitzaion, begiak okertu.
|
|
|
–Kaka zaharra, Amatxi!?, egin nion demanda neure buruari, seko ahantzi nuela bat
|
batean
konturatuta. Sukalde egongelak miatu nituen bi jauzitan, deitu egin nion bizpahirutan, baina erantzunik ez.
|
|
|
Zuzentzaileak esan zuen, Bai, zeinu honen izena deleatur da, zerbait kendu edo desagerrarazi behar dugunean erabiltzen da, hitzak berak adierazten duen bezala, eta letrentzat zein hitz osoentzat balio du, Bere buztanari ausiki egiteko unean damutu den sugea ekartzen dit gogora, Bai jauna, ongi begiratzen bada, biziari oso atxikiak egonik ere, sugeak ere zalantzak edukiko lituzke eternitatearen aurrean, Egidazu marrazkia berriz ere, baina poliki poliki, Oso erraza da, neurria hartzea baino ez, arretarik gabe begiratzen duenak, eskuak zirkulu beldurgarria osatuko duela uste izango du, baina ez, kontura zaitez ez dudala mugimendua bukatu berau hasi dudan puntu zehatzean, saihetsetik igaro naiz, barru aldetik, eta orain beherantz segituko dut kurbaren azpiko aldea moztu arte, Q letra larriaren antzekoa da, izan ere, besterik ez, A zer pena, marrazki horrek gauza onik iragartzen zuen, Antzekotasunaren ilusioarekin konforma gaitezen, hala ere, bene benetan esango dizut, eta barkatu profeten antzera mintzo banaiz, biziaren interesa diferentzietan egon ohi da beti, Zerikusirik ba al du horrek zuzenketa tipografikoarekin, Egileak zeru goienetan bizi dira, ez dute euren jakinduria baliotsua txikikerietan edo eta axolagabekerietan xahutzen, letra zaurituak, aldatuak, alderantzikatuak, eskuz konposatzen genuenean horrelaxe sailkatzen genituen akatsak, orduan diferentzia eta akatsa, dena zen bat, Nire deleatur hauek ez direla hain zorrotzak aitortu behar dut, zirriborro bat nahikoa zait, tipografoen abileziaz fio naiz, tipografoak, botikarien familia edipiko eta ospetsuaren zehar tribu hori, idatzi egin ez zena ere deszifratzeko gauza, horiek, Eta gero zuzentzaileek etorri dute arazoei konponbidea bilatzera, Gure aingeru guardakoak zarete, zuekin fio gara, zuk, adibidez, nire ama ezin artatsuagoa ekartzen didazu gogora, amak behin eta berriz egiten zidan ileko marra, marrazketa lumaz eginda bezala gelditzen zen arte, Mila esker konparazioarengatik, baina, zure amatxo dagoeneko hilik bada, hobe duzu zure kabuz hobetzen hasten bazara, lehen edo beranduago sakonago zuzendu duzu-eta, Zuzendu, neronek zuzentzen dut, baina zailtasunik handienak zirt edo zart kitatzen ditut, hitz bat beste baten gainean idatziz eta horrela, Konturatu naiz, bai, Ez ezazu tonu horretan esan, zeren, nire apalean, ahal dudan guztia egiten baitut, eta ahal duen guztia egiten duenak, Ez du gehiagorik egin behar, bai jauna, batez ere, zure kasuan gertatzen den bezala, eraldatzeko gusturik ez dagoenean, aldaketaren plazera falta denean, zuzentzeko sena, Egileek beti zuzentzen dute, aseezin eternoak gara, Ezin besterik izan, perfekzioa zeruko erresuman baizik ezin daiteke bizi, baina egileen zuzentzea bestelakoa da, arazoez beterikoa, gure zuzentzeko modutik oso bestelakoa, Zu, nola edo hala, zuzentzaileen kuadrilla bere lanarekin gozatzen dela esaten ari zara, Ez naiz horren urrutira joaten ausartuko, norberaren bokazioaren araberakoa da, eta bokazioaz zuzentzailea denik ezagutzen ez den fenomenoa da, eta hala ere, badirudi frogaturik dagoela ezen, gure arima sekretuen alderik sekretuenean, gu, zuzentzaileok, boluptuosoak garela, Hori sekula entzun ez dudana da, alajaina, Egun bakoitzak bere poza eta bere pena ekartzen ditu, baita bere ikasgai probetxuzkoa ere, Zure esperientziatik mintzo al zara, Ikasgaiaz ari al zara, Boluptuosotasunaz ari naiz, Jakina, nire esperientziatik mintzo naiz, neuk ere esperientziarik badut, zer uste zenuen ba, baina besteren jokabideak behatzeaz ere baliatu naiz, hori ere bestea bezain zientzia moral probetxugarria da, Zure irizpidearen arabera juzgatuz gero, iraganeko zenbait egile espezie horretakoa da, zuzentzaile izugarriak, alegia, Balzac-ek berrikusten zituen probez oroitzen ari naiz, hura zuzenketa eta gehitzeen piroteknia itsugarria, Beste hainbeste egiten zuen gure etxeko Eçak, esan dezadan gure herriko adibiderik aipatu gabe geldi ez dakigun, Burura etortzen ari zait une honetantxe bai Eça eta bai Balzac gaur egun gizonik zoriontsuenak izango liratekeela, ordenagailu baten aurrean, gauzak tartekatuz, gauzak lekuz aldatuz, lerroak ibiliz, kapituluak aldatuz, Eta guk, irakurleok, ez genuke sekula jakingo zer bide korritu zituzten, zer bidetan galdu ziren behin betiko formara iritsi aitzin, behin betiko formarik bada, Tira, gizona, balio duena emaitza da, Camoensen edo Danteren zalantzak eta saioak ezagutzeak ez du ezertarako balio, Zu gizon praktikoa zara, modernoa, dagoeneko hogeita bigarren mendean bizi zara, Ea, esadazu, gainerako zeinuek ere izen latinoak al dauzkate, deleatur horrek bezala, Hala bada, edo hala izan bazen, ez dakidana da, nire zientzia ez da horren urrutira heltzen, agian hain ziren ahoskatu ezinak ezen galdu egin baitziren, Denboraren gauean, Barkatu aurka egiten badizut, baina nik ez nuke esaldi hori erabiliko, Denentzako toki bat delako, noski, Ezta pentsatu ere, denentzako tokiek, esaldi eginek, makulu hitzek, betegarriek, almanaketako atsotitzek, esaera zaharrek eta erranairuek, denek eduki dezakete berri itxura, horretarako horien aurrean eta horien atzean dauden hitzak egoki erabiltzea da baldintza bakarra, Orduan, zergatik ez zenuke zuk denboraren gaua esango, Denborek beren buruaren gaua izateari utzi ziotelako jendea idazten hasi zenean, edo zuzentzen hasi zenean, nahiago baduzu, zuzentzeak beste finezia eta beste antzaldatze bat eskatzen baititu, Esaldia gustatu zait, Baita niri ere, batez ere esan dudan lehen aldia izan delako, bigarrenean grazia gutxiago edukiko du, Bigarrenean denentzako toki bihurtuko da, betiko lelo, alegia, Edo topiko, hitz jasoa erabilita, Zure hitzetan nolabaiteko mingostasun eszeptikoa sumatzen dudala iruditzen zait, Suma ezazu areago eszeptikotasun mingotsa, Bata esan edo bestea esan, gauza bera, Ez, ez da gauza bera, erabat bederen, egileek entzumen fina eduki ohi zuten honelako diferentziak harrapatzeko, Agian tinpanoak gogortzen ari zaizkit, Barkatu, ez dut asmo gaiztoz esan, Ez naiz horren erretxindua, ea ba, esadazu zergatik zauden mingosturik, edo eszeptiko, nahi duzun bezala, Egin ezazu kontu nolakoa den zuzentzaileen eguneroko bizitza, pentsa ez ote den tragedia liburu bat behin, eta birritan, eta hiru, lau, bostetan irakurri behar izatea, liburuak, Liburuak, nonbait, irakurketa bakar bat ere merezi ez zuenean, Garbi gera bedi ez naizela ni izan horren hitz larriak esan dituena, ederki dakit, jakin ere, zein den letren gizartean dudan tokia, boluptuosoa bai, baina begirunez beterikoa ere bai, Ez dakit zertan datzan nik esan omen dudan izugarrikeria hori, nik uste dut zuk hasi duzun esaldiaren berezko bukaera dela, zure etenpuntu adierazgarri horien berezko bukaera, adierazgarriak baitziren, errezeloa oso agerian ikusten ez bazitzaien ere, Ez badakizu zertan datzan, eta jakin nahi baduzu, zoaz egileengana, nik esandako esaldiaren erdiari gehitu zurearen erdia eta proboka itzazu, ikusiko duzu Apelesek zapatariari eginiko alegia txalotu horrekin erantzungo dizutela, zapatariak irudi bateko sandalian okerren bat zegoela ohartarazi omen zuen, eta gero, artistak okerra zuzendu zuela ikusi zuenean, belauneko anatomiaz iritzia ematera menturatu zen, Orduan Apelesek, haserre mihiluzearekin, zera esan zion, Zapatari, ardura hadi heure zapatez, esaldi historikoa, Inori ez zaio gustatzen beste inork sorbalda gainetik begiratzerik, Kasu honetan Apelesek zuen arrazoi, Litekeena, baina margoa anatomiako aditu batek ikusten ez bazuen, bakarrik, Eszeptikoa zara, izan ere, Egile guztiak dira Apeles, baina zapatariaren tentazioa gizakion artean arruntena da, tira, zuzentzaileak baizik ez zuen ikasi bere lana, zuzentzea, alegia, munduan sekula bukatuko ez den bakarra dela, Askotan izan al duzu zapatariaren tentazioa nire liburua zuzendu duzunean, Adinak gauza txarra den gauza ona ekartzen digu, baretu egiten gaitu, eta tentazioak, are eta gogorrenak ere, ez zaizkigu hain premiazkoak, Beste hitzetan esanda, sandaliako okerra ikusi eta isildu egiten zara, Ez, baina ez naiz belaun kontuan sartzen, Gustatu al zaizu nire liburua, Gustatu egin zait, bai, Kemen askorik gabe esan duzu, Ez zait iruditu zure galderak ere kemen handirik zuenik, Taktika baizik ez da, egileak, kostata ere, nolabaiteko apaltasuna erakutsi behar du, Zuzentzaileak, ostera, apal izan beharra dauka, eta egunen batean apal izatea ahaztu bazuen, horrekin ...ririk eguzkipean, eta hain aspaldi esaten bazuten horrelakorik, zer ez dugu gaur esango, hogeita hamar mende igaro eta gero, entziklopediaren oroimenak huts egiten ez badit, Bitxia da, nik, historialaria banaiz ere, ez nukeen gogoratuko duela hainbeste urte bizi izan zela, inork bat batean galdetu izan balit, Horixe du denborak, badoa eta ez gara konturatzen, nor bere eguneroko gauzetan dabil, bat
|
batean
konturatu eta oihu egiten du, Jainko maitea, zer azkar doan denbora, edonork esango luke Salomon gaur bertan zegoela bizirik, eta hiru mila urte pasatu dira, Iruditzen zait bokazioaz erratu zarela, zuk filosofo izan behar zenuen, edo historialari, arte horietarako behar den talentua eta planta badauzkazu, Baina prestakuntza falta, jauna, zer egin dezake prestakuntzarik gabeko gizajo batek, geneti... Zuzentzaileak esan zuen, Bai, zeinu honen izena deleatur da, zerbait kendu edo desagerrarazi behar dugunean erabiltzen da, hitzak berak adierazten duen bezala, eta letrentzat zein hitz osoentzat balio du, Bere buztanari ausiki egiteko unean damutu den sugea ekartzen dit gogora, Bai jauna, ongi begiratzen bada, biziari oso atxikiak egonik ere, sugeak ere zalantzak edukiko lituzke eternitatearen aurrean, Egidazu marrazkia berriz ere, baina poliki poliki, Oso erraza da, neurria hartzea baino ez, arretarik gabe begiratzen duenak, eskuak zirkulu beldurgarria osatuko duela uste izango du, baina ez, kontura zaitez ez dudala mugimendua bukatu berau hasi dudan puntu zehatzean, saihetsetik igaro naiz, barru aldetik, eta orain beherantz segituko dut kurbaren azpiko aldea moztu arte, Q letra larriaren antzekoa da, izan ere, besterik ez, A zer pena, marrazki horrek gauza onik iragartzen zuen, Antzekotasunaren ilusioarekin konforma gaitezen, hala ere, bene benetan esango dizut, eta barkatu profeten antzera mintzo banaiz, biziaren interesa diferentzietan egon ohi da beti, Zerikusirik ba al du horrek zuzenketa tipografikoarekin, Egileak zeru goienetan bizi dira, ez dute euren jakinduria baliotsua txikikerietan edo eta axolagabekerietan xahutzen, letra zaurituak, aldatuak, alderantzikatuak, eskuz konposatzen genuenean horrelaxe sailkatzen genituen akatsak, orduan diferentzia eta akatsa, dena zen bat, Nire deleatur hauek ez direla hain zorrotzak aitortu behar dut, zirriborro bat nahikoa zait, tipografoen abileziaz fio naiz, tipografoak, botikarien familia edipiko eta ospetsuaren zehar tribu hori, idatzi egin ez zena ere deszifratzeko gauza, horiek, Eta gero zuzentzaileek etorri dute arazoei konponbidea bilatzera, Gure aingeru guardakoak zarete, zuekin fio gara, zuk, adibidez, nire ama ezin artatsuagoa ekartzen didazu gogora, amak behin eta berriz egiten zidan ileko marra, marrazketa lumaz eginda bezala gelditzen zen arte, Mila esker konparazioarengatik, baina, zure amatxo dagoeneko hilik bada, hobe duzu zure kabuz hobetzen hasten bazara, lehen edo beranduago sakonago zuzendu duzu-eta, Zuzendu, neronek zuzentzen dut, baina zailtasunik handienak zirt edo zart kitatzen ditut, hitz bat beste baten gainean idatziz eta horrela, Konturatu naiz, bai, Ez ezazu tonu horretan esan, zeren, nire apalean, ahal dudan guztia egiten baitut, eta ahal duen guztia egiten duenak, Ez du gehiagorik egin behar, bai jauna, batez ere, zure kasuan gertatzen den bezala, eraldatzeko gusturik ez dagoenean, aldaketaren plazera falta denean, zuzentzeko sena, Egileek beti zuzentzen dute, aseezin eternoak gara, Ezin besterik izan, perfekzioa zeruko erresuman baizik ezin daiteke bizi, baina egileen zuzentzea bestelakoa da, arazoez beterikoa, gure zuzentzeko modutik oso bestelakoa, Zu, nola edo hala, zuzentzaileen kuadrilla bere lanarekin gozatzen dela esaten ari zara, Ez naiz horren urrutira joaten ausartuko, norberaren bokazioaren araberakoa da, eta bokazioaz zuzentzailea denik ezagutzen ez den fenomenoa da, eta hala ere, badirudi frogaturik dagoela ezen, gure arima sekretuen alderik sekretuenean, gu, zuzentzaileok, boluptuosoak garela, Hori sekula entzun ez dudana da, alajaina, Egun bakoitzak bere poza eta bere pena ekartzen ditu, baita bere ikasgai probetxuzkoa ere, Zure esperientziatik mintzo al zara, Ikasgaiaz ari al zara, Boluptuosotasunaz ari naiz, Jakina, nire esperientziatik mintzo naiz, neuk ere esperientziarik badut, zer uste zenuen ba, baina besteren jokabideak behatzeaz ere baliatu naiz, hori ere bestea bezain zientzia moral probetxugarria da, Zure irizpidearen arabera juzgatuz gero, iraganeko zenbait egile espezie horretakoa da, zuzentzaile izugarriak, alegia, Balzac-ek berrikusten zituen probez oroitzen ari naiz, hura zuzenketa eta gehitzeen piroteknia itsugarria, Beste hainbeste egiten zuen gure etxeko Eçak, esan dezadan gure herriko adibiderik aipatu gabe geldi ez dakigun, Burura etortzen ari zait une honetantxe bai Eça eta bai Balzac gaur egun gizonik zoriontsuenak izango liratekeela, ordenagailu baten aurrean, gauzak tartekatuz, gauzak lekuz aldatuz, lerroak ibiliz, kapituluak aldatuz, Eta guk, irakurleok, ez genuke sekula jakingo zer bide korritu zituzten, zer bidetan galdu ziren behin betiko formara iritsi aitzin, behin betiko formarik bada, Tira, gizona, balio duena emaitza da, Camoensen edo Danteren zalantzak eta saioak ezagutzeak ez du ezertarako balio, Zu gizon praktikoa zara, modernoa, dagoeneko hogeita bigarren mendean bizi zara, Ea, esadazu, gainerako zeinuek ere izen latinoak al dauzkate, deleatur horrek bezala, Hala bada, edo hala izan bazen, ez dakidana da, nire zientzia ez da horren urrutira heltzen, agian hain ziren ahoskatu ezinak ezen galdu egin baitziren, Denboraren gauean, Barkatu aurka egiten badizut, baina nik ez nuke esaldi hori erabiliko, Denentzako toki bat delako, noski, Ezta pentsatu ere, denentzako tokiek, esaldi eginek, makulu hitzek, betegarriek, almanaketako atsotitzek, esaera zaharrek eta erranairuek, denek eduki dezakete berri itxura, horretarako horien aurrean eta horien atzean dauden hitzak egoki erabiltzea da baldintza bakarra, Orduan, zergatik ez zenuke zuk denboraren gaua esango, Denborek beren buruaren gaua izateari utzi ziotelako jendea idazten hasi zenean, edo zuzentzen hasi zenean, nahiago baduzu, zuzentzeak beste finezia eta beste antzaldatze bat eskatzen baititu, Esaldia gustatu zait, Baita niri ere, batez ere esan dudan lehen aldia izan delako, bigarrenean grazia gutxiago edukiko du, Bigarrenean denentzako toki bihurtuko da, betiko lelo, alegia, Edo topiko, hitz jasoa erabilita, Zure hitzetan nolabaiteko mingostasun eszeptikoa sumatzen dudala iruditzen zait, Suma ezazu areago eszeptikotasun mingotsa, Bata esan edo bestea esan, gauza bera, Ez, ez da gauza bera, erabat bederen, egileek entzumen fina eduki ohi zuten honelako diferentziak harrapatzeko, Agian tinpanoak gogortzen ari zaizkit, Barkatu, ez dut asmo gaiztoz esan, Ez naiz horren erretxindua, ea ba, esadazu zergatik zauden mingosturik, edo eszeptiko, nahi duzun bezala, Egin ezazu kontu nolakoa den zuzentzaileen eguneroko bizitza, pentsa ez ote den tragedia liburu bat behin, eta birritan, eta hiru, lau, bostetan irakurri behar izatea, liburuak, Liburuak, nonbait, irakurketa bakar bat ere merezi ez zuenean, Garbi gera bedi ez naizela ni izan horren hitz larriak esan dituena, ederki dakit, jakin ere, zein den letren gizartean dudan tokia, boluptuosoa bai, baina begirunez beterikoa ere bai, Ez dakit zertan datzan nik esan omen dudan izugarrikeria hori, nik uste dut zuk hasi duzun esaldiaren berezko bukaera dela, zure etenpuntu adierazgarri horien berezko bukaera, adierazgarriak baitziren, errezeloa oso agerian ikusten ez bazitzaien ere, Ez badakizu zertan datzan, eta jakin nahi baduzu, zoaz egileengana, nik esandako esaldiaren erdiari gehitu zurearen erdia eta proboka itzazu, ikusiko duzu Apelesek zapatariari eginiko alegia txalotu horrekin erantzungo dizutela, zapatariak irudi bateko sandalian okerren bat zegoela ohartarazi omen zuen, eta gero, artistak okerra zuzendu zuela ikusi zuenean, belauneko anatomiaz iritzia ematera menturatu zen, Orduan Apelesek, haserre mihiluzearekin, zera esan zion, Zapatari, ardura hadi heure zapatez, esaldi historikoa, Inori ez zaio gustatzen beste inork sorbalda gainetik begiratzerik, Kasu honetan Apelesek zuen arrazoi, Litekeena, baina margoa anatomiako aditu batek ikusten ez bazuen, bakarrik, Eszeptikoa zara, izan ere, Egile guztiak dira Apeles, baina zapatariaren tentazioa gizakion artean arruntena da, tira, zuzentzaileak baizik ez zuen ikasi bere lana, zuzentzea, alegia, munduan sekula bukatuko ez den bakarra dela, Askotan izan al duzu zapatariaren tentazioa nire liburua zuzendu duzunean, Adinak gauza txarra den gauza ona ekartzen digu, baretu egiten gaitu, eta tentazioak, are eta gogorrenak ere, ez zaizkigu hain premiazkoak, Beste hitzetan esanda, sandaliako okerra ikusi eta isildu egiten zara, Ez, baina ez naiz belaun kontuan sartzen, Gustatu al zaizu nire liburua, Gustatu egin zait, bai, Kemen askorik gabe esan duzu, Ez zait iruditu zure galderak ere kemen handirik zuenik, Taktika baizik ez da, egileak, kostata ere, nolabaiteko apaltasuna erakutsi behar du, Zuzentzaileak, ostera, apal izan beharra dauka, eta egunen batean apal izatea ahaztu bazuen, horrekin behartu zuen bere burua giza itxurazko perfekziorik gorena izatera, Ez duzu esaldia zuzendu, hiru aldiz erabili duzu izan aditza arnasaldi bakarrean, barkaezina da, aitor ezazu, Utzazu sandalia bakean, ahozkoak dena barkatzen du, Konforme, baina barkatzen ez dizudana da iritziaren zekenkeria, Orduan gogorarazi dizut zuzentzaile jendea jende urria dela, soila, literatura eta bizi asko ikusitakoa, Nire liburua, gogoan eduki, historiari buruzkoa da, Hala dela esango zuten, noski, generoen tradiziozko sailkapenaren arabera, baina, bestelako kontraesanik aireratu nahi ez badut ere, nire iritzi apalez bizitza ez den guztia literatura da, Historia ere bai, Historia batez ere, eta ez zaitez haserre, Eta pintura, eta musika, Musikak jaio zenetik itzuri nahi dio, batzuetan badoa, bestetzuetan badator, hitzetik askatu nahi du, inbidiaz, uste dut, baina beti itzultzen da men egitera, Eta pintura, Bon, pintura pintzelez egiten den literatura baino ez da, Gizateriak idazten jakin baino askoz lehenago ekin ziola pintatzeari ez duzula ahaztu espero dut, Ezagutzen al duzu atsotitz hau, «zakurrik ezean katuarekin egin ezazu ehizan», beste hitzetan esanda, idatzi ezin duenak pintatu egiten du, edo marraztu, horixe egiten dute umeek, Zuk esan nahi duzuna da, beste hitz batzuekin, literatura, jaio baino lehen ere, jaioa zela, Bai horixe, gizona, gizona izan baino lehen, gizona zen bezala, Nahikoa ikuspegi originala iruditzen zait, Ez pentsa, Salomon erregeak, hain aspaldi bizi izanagatik, bere denboran esan zuen ez zegoela ezer berririk eguzkipean, eta hain aspaldi esaten bazuten horrelakorik, zer ez dugu gaur esango, hogeita hamar mende igaro eta gero, entziklopediaren oroimenak huts egiten ez badit, Bitxia da, nik, historialaria banaiz ere, ez nukeen gogoratuko duela hainbeste urte bizi izan zela, inork bat batean galdetu izan balit, Horixe du denborak, badoa eta ez gara konturatzen, nor bere eguneroko gauzetan dabil, bat batean konturatu eta oihu egiten du, Jainko maitea, zer azkar doan denbora, edonork esango luke Salomon gaur bertan zegoela bizirik, eta hiru mila urte pasatu dira, Iruditzen zait bokazioaz erratu zarela, zuk filosofo izan behar zenuen, edo historialari, arte horietarako behar den talentua eta planta badauzkazu, Baina prestakuntza falta, jauna, zer egin dezake prestakuntzarik gabeko gizajo batek, genetika guztia ongi antolatua munduratzea nahikoa, ongi antolatua izanagatik, nolabait esan, gordinik badaukat ere, lehen ikasketek ematen dutena beste leunketarik gabe, nire kasuan lehenak ez ezik, bakarrak, Autodidakta zarela esan zenezake, zure ahalegin propio eta duinaren fruitu, ez da batere lotsagarria, lehen gizartea harro zegoen bere autodidaktez, Hura bukatu zen, aurrerakuntza etorri eta hura bukatu zen, autodidaktok gaizki ikusita gaude, bertsoak eta denbora pasatzeko istorioak idazten dituztenek baizik ez dute autodidakta izateko eta izaten jarraitzeko baimena, hura zoriona, haiena, nik ordea, sormen literariorako trebeziarik ez dut inoiz izan, aitortu behar dut, Ba filosofo egin zaitez, gizona, Hagitz umorista izpiritu finekoa zara, jauna, ironia ezin hobeki menderatzen duzu, galdetzekoa litzateke zer dela-eta aritzen zaren historian, hain zientzia larria eta sakona izaki, Bizitza errealean baizik ez naiz ironikoa, Arrazoia nuen, beraz, historia ez dela bizitza erreala esaten nuenean, literatura da, besterik ez, Baina historia bizitza erreala izan zen artean historia ezin dei zekiokeen garaian, Ziur al zaude, Galdera hankaduna eta zalantza besoduna zara, izan ere, Burua baino ez dut falta, Gauza bakoitza bere momentuan, burmuina asmatu zen azkena izan zen, Jakintsua zara zu, jauna, Ez da hainbesterako, adiskide maitea, Azken probak ikusi nahi al dituzu, Ez du merezi, egilearen zuzenketak eginik daude, gainerakoa azken zuzenketaren errutina baizik ez da, hori zure esku, Eskerrik asko konfiantzarengatik, Ongi merezia, konfiantza, Orduan, benetan uste al duzu historia bizitza erreala dela, Baietz uste dut, Historia bizitza erreala izan zela, esan nahi dut, Ez ezazu duda izpirik eduki, Beharrik deleaturrik badagoen, esan zuen zuzentzaileak, hasperenka.
|
|
|
Zuzentzaileak esan zuen, Bai, zeinu honen izena deleatur da, zerbait kendu edo desagerrarazi behar dugunean erabiltzen da, hitzak berak adierazten duen bezala, eta letrentzat zein hitz osoentzat balio du, Bere buztanari ausiki egiteko unean damutu den sugea ekartzen dit gogora, Bai jauna, ongi begiratzen bada, biziari oso atxikiak egonik ere, sugeak ere zalantzak edukiko lituzke eternitatearen aurrean, Egidazu marrazkia berriz ere, baina poliki poliki, Oso erraza da, neurria hartzea baino ez, arretarik gabe begiratzen duenak, eskuak zirkulu beldurgarria osatuko duela uste izango du, baina ez, kontura zaitez ez dudala mugimendua bukatu berau hasi dudan puntu zehatzean, saihetsetik igaro naiz, barru aldetik, eta orain beherantz segituko dut kurbaren azpiko aldea moztu arte, Q letra larriaren antzekoa da, izan ere, besterik ez, A zer pena, marrazki horrek gauza onik iragartzen zuen, Antzekotasunaren ilusioarekin konforma gaitezen, hala ere, bene benetan esango dizut, eta barkatu profeten antzera mintzo banaiz, biziaren interesa diferentzietan egon ohi da beti, Zerikusirik ba al du horrek zuzenketa tipografikoarekin, Egileak zeru goienetan bizi dira, ez dute euren jakinduria baliotsua txikikerietan edo eta axolagabekerietan xahutzen, letra zaurituak, aldatuak, alderantzikatuak, eskuz konposatzen genuenean horrelaxe sailkatzen genituen akatsak, orduan diferentzia eta akatsa, dena zen bat, Nire deleatur hauek ez direla hain zorrotzak aitortu behar dut, zirriborro bat nahikoa zait, tipografoen abileziaz fio naiz, tipografoak, botikarien familia edipiko eta ospetsuaren zehar tribu hori, idatzi egin ez zena ere deszifratzeko gauza, horiek, Eta gero zuzentzaileek etorri dute arazoei konponbidea bilatzera, Gure aingeru guardakoak zarete, zuekin fio gara, zuk, adibidez, nire ama ezin artatsuagoa ekartzen didazu gogora, amak behin eta berriz egiten zidan ileko marra, marrazketa lumaz eginda bezala gelditzen zen arte, Mila esker konparazioarengatik, baina, zure amatxo dagoeneko hilik bada, hobe duzu zure kabuz hobetzen hasten bazara, lehen edo beranduago sakonago zuzendu duzu-eta, Zuzendu, neronek zuzentzen dut, baina zailtasunik handienak zirt edo zart kitatzen ditut, hitz bat beste baten gainean idatziz eta horrela, Konturatu naiz, bai, Ez ezazu tonu horretan esan, zeren, nire apalean, ahal dudan guztia egiten baitut, eta ahal duen guztia egiten duenak, Ez du gehiagorik egin behar, bai jauna, batez ere, zure kasuan gertatzen den bezala, eraldatzeko gusturik ez dagoenean, aldaketaren plazera falta denean, zuzentzeko sena, Egileek beti zuzentzen dute, aseezin eternoak gara, Ezin besterik izan, perfekzioa zeruko erresuman baizik ezin daiteke bizi, baina egileen zuzentzea bestelakoa da, arazoez beterikoa, gure zuzentzeko modutik oso bestelakoa, Zu, nola edo hala, zuzentzaileen kuadrilla bere lanarekin gozatzen dela esaten ari zara, Ez naiz horren urrutira joaten ausartuko, norberaren bokazioaren araberakoa da, eta bokazioaz zuzentzailea denik ezagutzen ez den fenomenoa da, eta hala ere, badirudi frogaturik dagoela ezen, gure arima sekretuen alderik sekretuenean, gu, zuzentzaileok, boluptuosoak garela, Hori sekula entzun ez dudana da, alajaina, Egun bakoitzak bere poza eta bere pena ekartzen ditu, baita bere ikasgai probetxuzkoa ere, Zure esperientziatik mintzo al zara, Ikasgaiaz ari al zara, Boluptuosotasunaz ari naiz, Jakina, nire esperientziatik mintzo naiz, neuk ere esperientziarik badut, zer uste zenuen ba, baina besteren jokabideak behatzeaz ere baliatu naiz, hori ere bestea bezain zientzia moral probetxugarria da, Zure irizpidearen arabera juzgatuz gero, iraganeko zenbait egile espezie horretakoa da, zuzentzaile izugarriak, alegia, Balzac-ek berrikusten zituen probez oroitzen ari naiz, hura zuzenketa eta gehitzeen piroteknia itsugarria, Beste hainbeste egiten zuen gure etxeko Eçak, esan dezadan gure herriko adibiderik aipatu gabe geldi ez dakigun, Burura etortzen ari zait une honetantxe bai Eça eta bai Balzac gaur egun gizonik zoriontsuenak izango liratekeela, ordenagailu baten aurrean, gauzak tartekatuz, gauzak lekuz aldatuz, lerroak ibiliz, kapituluak aldatuz, Eta guk, irakurleok, ez genuke sekula jakingo zer bide korritu zituzten, zer bidetan galdu ziren behin betiko formara iritsi aitzin, behin betiko formarik bada, Tira, gizona, balio duena emaitza da, Camoensen edo Danteren zalantzak eta saioak ezagutzeak ez du ezertarako balio, Zu gizon praktikoa zara, modernoa, dagoeneko hogeita bigarren mendean bizi zara, Ea, esadazu, gainerako zeinuek ere izen latinoak al dauzkate, deleatur horrek bezala, Hala bada, edo hala izan bazen, ez dakidana da, nire zientzia ez da horren urrutira heltzen, agian hain ziren ahoskatu ezinak ezen galdu egin baitziren, Denboraren gauean, Barkatu aurka egiten badizut, baina nik ez nuke esaldi hori erabiliko, Denentzako toki bat delako, noski, Ezta pentsatu ere, denentzako tokiek, esaldi eginek, makulu hitzek, betegarriek, almanaketako atsotitzek, esaera zaharrek eta erranairuek, denek eduki dezakete berri itxura, horretarako horien aurrean eta horien atzean dauden hitzak egoki erabiltzea da baldintza bakarra, Orduan, zergatik ez zenuke zuk denboraren gaua esango, Denborek beren buruaren gaua izateari utzi ziotelako jendea idazten hasi zenean, edo zuzentzen hasi zenean, nahiago baduzu, zuzentzeak beste finezia eta beste antzaldatze bat eskatzen baititu, Esaldia gustatu zait, Baita niri ere, batez ere esan dudan lehen aldia izan delako, bigarrenean grazia gutxiago edukiko du, Bigarrenean denentzako toki bihurtuko da, betiko lelo, alegia, Edo topiko, hitz jasoa erabilita, Zure hitzetan nolabaiteko mingostasun eszeptikoa sumatzen dudala iruditzen zait, Suma ezazu areago eszeptikotasun mingotsa, Bata esan edo bestea esan, gauza bera, Ez, ez da gauza bera, erabat bederen, egileek entzumen fina eduki ohi zuten honelako diferentziak harrapatzeko, Agian tinpanoak gogortzen ari zaizkit, Barkatu, ez dut asmo gaiztoz esan, Ez naiz horren erretxindua, ea ba, esadazu zergatik zauden mingosturik, edo eszeptiko, nahi duzun bezala, Egin ezazu kontu nolakoa den zuzentzaileen eguneroko bizitza, pentsa ez ote den tragedia liburu bat behin, eta birritan, eta hiru, lau, bostetan irakurri behar izatea, liburuak, Liburuak, nonbait, irakurketa bakar bat ere merezi ez zuenean, Garbi gera bedi ez naizela ni izan horren hitz larriak esan dituena, ederki dakit, jakin ere, zein den letren gizartean dudan tokia, boluptuosoa bai, baina begirunez beterikoa ere bai, Ez dakit zertan datzan nik esan omen dudan izugarrikeria hori, nik uste dut zuk hasi duzun esaldiaren berezko bukaera dela, zure etenpuntu adierazgarri horien berezko bukaera, adierazgarriak baitziren, errezeloa oso agerian ikusten ez bazitzaien ere, Ez badakizu zertan datzan, eta jakin nahi baduzu, zoaz egileengana, nik esandako esaldiaren erdiari gehitu zurearen erdia eta proboka itzazu, ikusiko duzu Apelesek zapatariari eginiko alegia txalotu horrekin erantzungo dizutela, zapatariak irudi bateko sandalian okerren bat zegoela ohartarazi omen zuen, eta gero, artistak okerra zuzendu zuela ikusi zuenean, belauneko anatomiaz iritzia ematera menturatu zen, Orduan Apelesek, haserre mihiluzearekin, zera esan zion, Zapatari, ardura hadi heure zapatez, esaldi historikoa, Inori ez zaio gustatzen beste inork sorbalda gainetik begiratzerik, Kasu honetan Apelesek zuen arrazoi, Litekeena, baina margoa anatomiako aditu batek ikusten ez bazuen, bakarrik, Eszeptikoa zara, izan ere, Egile guztiak dira Apeles, baina zapatariaren tentazioa gizakion artean arruntena da, tira, zuzentzaileak baizik ez zuen ikasi bere lana, zuzentzea, alegia, munduan sekula bukatuko ez den bakarra dela, Askotan izan al duzu zapatariaren tentazioa nire liburua zuzendu duzunean, Adinak gauza txarra den gauza ona ekartzen digu, baretu egiten gaitu, eta tentazioak, are eta gogorrenak ere, ez zaizkigu hain premiazkoak, Beste hitzetan esanda, sandaliako okerra ikusi eta isildu egiten zara, Ez, baina ez naiz belaun kontuan sartzen, Gustatu al zaizu nire liburua, Gustatu egin zait, bai, Kemen askorik gabe esan duzu, Ez zait iruditu zure galderak ere kemen handirik zuenik, Taktika baizik ez da, egileak, kostata ere, nolabaiteko apaltasuna erakutsi behar du, Zuzentzaileak, ostera, apal izan beharra dauka, eta egunen batean apal izatea ahaztu bazuen, horrekin behartu zuen bere burua giza itxurazko perfekziorik gorena izatera, Ez duzu esaldia zuzendu, hiru aldiz erabili duzu izan aditza arnasaldi bakarrean, barkaezina da, aitor ezazu, Utzazu sandalia bakean, ahozkoak dena barkatzen du, Konforme, baina barkatzen ez dizudana da iritziaren zekenkeria, Orduan gogorarazi dizut zuzentzaile jendea jende urria dela, soila, literatura eta bizi asko ikusitakoa, Nire liburua, gogoan eduki, historiari buruzkoa da, Hala dela esango zuten, noski, generoen tradiziozko sailkapenaren arabera, baina, bestelako kontraesanik aireratu nahi ez badut ere, nire iritzi apalez bizitza ez den guztia literatura da, Historia ere bai, Historia batez ere, eta ez zaitez haserre, Eta pintura, eta musika, Musikak jaio zenetik itzuri nahi dio, batzuetan badoa, bestetzuetan badator, hitzetik askatu nahi du, inbidiaz, uste dut, baina beti itzultzen da men egitera, Eta pintura, Bon, pintura pintzelez egiten den literatura baino ez da, Gizateriak idazten jakin baino askoz lehenago ekin ziola pintatzeari ez duzula ahaztu espero dut, Ezagutzen al duzu atsotitz hau, «zakurrik ezean katuarekin egin ezazu ehizan», beste hitzetan esanda, idatzi ezin duenak pintatu egiten du, edo marraztu, horixe egiten dute umeek, Zuk esan nahi duzuna da, beste hitz batzuekin, literatura, jaio baino lehen ere, jaioa zela, Bai horixe, gizona, gizona izan baino lehen, gizona zen bezala, Nahikoa ikuspegi originala iruditzen zait, Ez pentsa, Salomon erregeak, hain aspaldi bizi izanagatik, bere denboran esan zuen ez zegoela ezer berririk eguzkipean, eta hain aspaldi esaten bazuten horrelakorik, zer ez dugu gaur esango, hogeita hamar mende igaro eta gero, entziklopediaren oroimenak huts egiten ez badit, Bitxia da, nik, historialaria banaiz ere, ez nukeen gogoratuko duela hainbeste urte bizi izan zela, inork bat batean galdetu izan balit, Horixe du denborak, badoa eta ez gara konturatzen, nor bere eguneroko gauzetan dabil, bat batean konturatu eta oihu egiten du, Jainko maitea, zer azkar doan denbora, edonork esango luke Salomon gaur bertan zegoela bizirik, eta hiru mila urte pasatu dira, Iruditzen zait bokazioaz erratu zarela, zuk filosofo izan behar zenuen, edo historialari, arte horietarako behar den talentua eta planta badauzkazu, Baina prestakuntza falta, jauna, zer egin dezake prestakuntzarik gabeko gizajo batek, genetika guztia ongi antolatua munduratzea nahikoa, ongi antolatua izanagatik, nolabait esan, gordinik badaukat ere, lehen ikasketek ematen dutena beste leunketarik gabe, nire kasuan lehenak ez ezik, bakarrak, Autodidakta zarela esan zenezake, zure ahalegin propio eta duinaren fruitu, ez da batere lotsagarria, lehen gizartea harro zegoen bere autodidaktez, Hura bukatu zen, aurrerakuntza etorri eta hura bukatu zen, autodidaktok gaizki ikusita gaude, bertsoak eta denbora pasatzeko istorioak idazten dituztenek baizik ez dute autodidakta izateko eta izaten jarraitzeko baimena, hura zoriona, haiena, nik ordea, sormen literariorako trebeziarik ez dut inoiz izan, aitortu behar dut, Ba filosofo egin zaitez, gizona, Hagitz umorista izpiritu finekoa zara, jauna, ironia ezin hobeki menderatzen duzu, galdetzekoa litzateke zer dela-eta aritzen zaren historian, hain zientzia larria eta sakona izaki, Bizitza errealean baizik ez naiz ironikoa, Arrazoia nuen, beraz, historia ez dela bizitza erreala esaten nuenean, literatura da, besterik ez, Baina historia bizitza erreala izan zen artean historia ezin dei zekiokeen garaian, Ziur al zaude, Galdera hankaduna eta zalantza besoduna zara, izan ere, Burua baino ez dut falta, Gauza bakoitza bere momentuan, burmuina asmatu zen azkena izan zen, Jakintsua zara zu, jauna, Ez da hainbesterako, adiskide maitea, Azken probak ikusi nahi al dituzu, Ez du merezi, egilearen zuzenketak eginik daude, gainerakoa azken zuzenketaren errutina baizik ez da, hori zure esku, Eskerrik asko konfiantzarengatik, Ongi merezia, konfiantza, Orduan, benetan uste al duzu historia bizitza erreala dela, Baietz uste dut ...ririk eguzkipean, eta hain aspaldi esaten bazuten horrelakorik, zer ez dugu gaur esango, hogeita hamar mende igaro eta gero, entziklopediaren oroimenak huts egiten ez badit, Bitxia da, nik, historialaria banaiz ere, ez nukeen gogoratuko duela hainbeste urte bizi izan zela, inork bat batean galdetu izan balit, Horixe du denborak, badoa eta ez gara konturatzen, nor bere eguneroko gauzetan dabil, bat
|
batean
konturatu eta oihu egiten du, Jainko maitea, zer azkar doan denbora, edonork esango luke Salomon gaur bertan zegoela bizirik, eta hiru mila urte pasatu dira, Iruditzen zait bokazioaz erratu zarela, zuk filosofo izan behar zenuen, edo historialari, arte horietarako behar den talentua eta planta badauzkazu, Baina prestakuntza falta, jauna, zer egin dezake prestakuntzarik gabeko gizajo batek, geneti...
|
|
|
Ez da hain zama astuna izango, berehala eskailera jaisten hasi zen bizkortasunari erreparatzen badiogu, Maria Sara doktorea gogoratu du bat batean, bera zain egongo da, orain taxia hartuta baizik ez da iritsiko, bizitza horrelako luxuzko gastuetarako ez egon arren, deabruak eraman dezala txakurra, ni hemen samariar onarena egiten, ia segurua da ez nintzela etxera janari bila itzuliko Escadinhas de S. Crispimen janari eske zegoena atso bat izan balitz, tira, atso bat izan balitz agian bai, baina agure bat izan balitz, ezetz egingo nuke apustu, interesgarria da baieztatzea norberaren ontasuna, baldin eta horretaz mintzatzen ari bagara, inguruabarren eta objektuen arabera aldatzen dela, uneko osasunaren arabera, umorearen arabera, ontasuna, konparazio txar bat eginez, elastiko bat bezalakoa da, hedatu eta uzkurtu egiten da, gizateria guztia bil dezake, edo pertsona bakarra, berekoia, hau da, ontasunez betea bere buruarentzat, guztiarekin ere ekintza on batek beti freskatzen du arima, txakurra hantxe gelditu da, esker onez beterik, nahiz eta, gosea hain handia izaki, jakiak hortz bateko zuloa betetzeko balio izango zion, ozta ozta, animaliatxo errukarria, mintzatzeko modua da, ez baita hain txikia, izan ere, zer arrazatakoa den, arraza guztietakoa, nahasian, kalera sekula jaisten ez diren lotsatienena, edo jaitsiz gero uhala eta sexuestalkiarekin jaisten direnena kenduta, txakur hau gutxienik aske da, txakur eme askeez gozatzen du, baina gutxi gozatuko du ez bada sekula Escadinhas de S. Crispimetik ateratzen. ...atu nahi du, aritmetika hauetan dabil konturatzen denean gau honetan ez dela aterako, ezin du ahaztu beste liburu bat hasi duela, ez, ez da Costaren nobela, erlojuari so egin zion, ia bostak dira, taxia Avenida do Duque de Loulétik barna igotzen ari da, semaforo batean gelditzen da, aurrera doa berriz, hortxe bertan, mesedez, eta Raimundo Silva, ordaintzeko dirua ateratzen duenean, begirada azkar
|
batez
konturatzen da jatetxera eta zinemara joateko adina diru ez duela, batera ala bestera joateko bai, baina batak bestea gabe ez du graziarik, Etxean afaldu eta horrekin segituko dut, horrekin hori Lisboako Setioaren Historia da, inoiz hitz horiek beroriek esan zituen, izenburu hori zuen liburua zuzentzen zuenean, oraindik errugabea zen garaian.
|
|
|
Baina ile zuriak ziren Raimundo Silvaren arreta bereganatzen zutenak, zer izen eman zion zuriaren tonu honi, antitesiaz arrats zuria dei zekiokeen, gizonaren adin handia kontuan hartuz, baina begi bistakoegi izango zen, asmatzea oso ongi dago, baina merezi duen zerbait asmatzekotan. Esan behar da, haatik, Raimundo Silvaren kezka ez zela bakarrik kromatikoa, liluratzen zuena zen, azken batean, bat
|
batean
konturatzea berak ez zekiela zenbat ile zuri edukiko zuen, asko edukiko zuen, edo askoz ere gehiago, baziren hamar urte baino gehiago tindatzen hasi zenetik, amorrazioaren amorrazioaz, gatazka horretan borroka egiteko baizik jaio izan ez bailitzan. Harri eta zur, sor eta lor, denbora arin pasatzea nahi zuela aurkitu zuen bere burua, bere egiazko aurpegia ezagutu ahal izateko, poliki poliki hurbiltzen den etorri berri bat bezala agertuko zena, lehen bi koloretako hari groteskoek osatuko zuten ilearen azpia, ile faltsua gero eta tindagai gutxiagorekin eta motzagoa, bestea, errotik autentikoa, tokia irabazten joango zen, ezinbestean.
|
|
|
Badakit. Egunen
|
batean
konturatuko dira oker daudela, baina momentuz egidazu kasu eta zoaz Pasaiatik, gomendatu zion besoan zapladatxo batzuk joz.
|
|
2020
|
|
|
Arrainetarako kaxa pilo batean bermatu zen. Besoak gurutzatu zituen eta, hala egitean, esku batez beste besoan zeraman eskumuturrekoa, Marianena, ferekatu zuen adia galdurik, baina ez zen harritxo esmeraldaraino iritsi, bat
|
batean
konturatu baitzen katebegi bat erdi printzatuta zegoela. Konpontzera eraman, esan zuen berekiko, arreta handirik egin gabe.
|
|
2021
|
|
|
akaso urteak pasa eta gero geureganatu ditugu. Istant
|
batean
konturatzen gara: " Horixe zen esan nahi zidana!".
|
|
|
Mullahk hainbat saiakera egin zituen fruitu haiek jateko, baina, aurreko kondaira batean bezala, ez zuen modu egokirik bilatu haziak txigortu eta uretan egosi arte. Landarearen fruitu txigortuen zukua edan zuen
|
batean
konturatu zen nekea gainditu eta gauaren zati handi bat lorik egin gabe errezotan pasatzeko indarra ematen ziola edabe hark, eta Alari eskerrak eman zizkion horregatik.
|
|
|
Bat
|
batean
konturatu nintzen Chalk Farm etik Euston erako maldan behera gindoazela. Aztoratu egin nintzen denbora nola igaro zen ohartzean.
|
|
|
Denborarekin, beste gela batzuk eraikitzen joatea gela horren alboan, eta gainean, eta azpian, denak teilatu beraren azpian. Eta egun
|
batean
konturatzea gero eta gutxiagotan zabaltzen dela gela horren atea. Nahiz eta beti egongo den hor, gela hori.
|
|
|
halako
|
batean
konturatuko zara
|
|
2022
|
|
|
Baina gauza
|
batez
konturatuta dago. Konturatuta dago zer den gehien gustatzen zaiona.
|
|
2023
|
|
|
Zauriei eta oinazeei egotzitako kexuen faltan, elkarrizketa kidea aldatu izan balidate bezala, konbertsazioa falta zitzaidan neure buruarekin. bat
|
batean
konturatu nintzen ez nekiela ia zein zaletasun nituen ere; marmar egiteko motiboa kenduta, ez nekiela zeren alde sufritu. Neurri batean neure buruari traizioa egiten ari nintzaiola ere iruditu zitzaidan, izatez ez zegokidan lasaitasun bat ari nintzela sentitzen.
|
|
|
Etxea bisitatu eta bat
|
batean
konturatu zinen ez zenuela inoiz aita ezagutu.
|
|
|
Bulegoan egin behar genuen entsegua, baina bat
|
batean
konturatu naiz ez dela hori tokia, eta esan diot hobe dugula tesia irakurriko duen gelara joatea. Lekuak eta espazioak garrantzitsuak dira.
|
|
|
Kukubilko jartzen naiz pulpitu dirdiratsuaren oinean, eta hainbesteko gogoa dut ezen erre egiten baitit barruan, baina ez zait tantarik ateratzen. Halako
|
batean
konturatzen naiz erretorea begira begira daukadala, bere bi soinekoekin, bata beltza eta bestea zuria, laburra, parpailaduna. Pixagura jasangaitza zait orain.
|
|
|
Lehenengo abestia dator eta handik denbora batera ulertzen dut esanahia guztiz. Hau da, abestia sortzen dut eta handik denbora
|
batera
konturatzen naiz triste nagoela edo nengoela. Abestiak amaitu eta gero denbora behar dut hausnartzeko eta abesti horrek zer esan nahi izan didan jakiteko.
|