Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 7

2006
‎Ohore bat da niretzat Ameriketako indigena guztien presidente izatea. Horrek askoz ere gehiago konprometitzen gaitu bizitzaren alde, humanitatearen alde, eta batik bat herri indigenen alde apustu egitera. Indigenak historikoki kanporatuak eta marjinatuak izan dira, politikoki zapalduak, kulturalki alienatuak, ekonomikoki lapurtuak, eta sozialki gorrotatuak eta mespretxatuak.
2007
‎Orain jokatzen ez badugu, bihar beranduegi izan daiteke” esan zuen. Kalkuluen arabera, 15 bat herri indigena daude Perun bakartuta, eta guztiak daude arrisku larrian, batez ere zurginek eta petrolio esplorazioak. Isolatuta daudenez, ez daude babestuta kanpotarren gaixotasunetatik, eta edozein kontaktu hilgarria izan daiteke haientzat.
2012
‎Kontuan hartzen ez den beste gaitz bat herri indigenen biodibertsitatearen eta jabego intelektualaren lapurreta da. Herri indigenekin loturiko lurrak, ohiturak, artisautza, diseinuak, kantak (Seeger, 1991) eta sinismenak turismoa erakartzeko gai bihurtu dira (Daes, 1997).
‎Ondorioz, NLEk 1989an herri indigenen eskubideak aitortzen zituen 169 Hitzarmena onartu zuen. Modu horretan NBEren familiako erakunde nagusi batek herri indigenek egindako ekintza paradiplomatikoaren fruituak onartu eta txertatu egin zituen nazioarteko garrantzi handiko itun batean.
‎Gura errealitate bihurtu zuen NBEk 1993ko urtea zeregin honetarako izendatu zuenean. Urte horren xede nagusietariko bat herri indigenek bizi zituzten arazoei aurre egiteko nazioarteko kooperazioa sendotzea zen. Jorraturiko alorrak giza eskubideak, ingurumena, garapena, hezkuntza eta osasuna izan ziren, eta aukeraturiko slogana «Herri Indigenak:
‎Akademiko eta aktibisten lan konbinatuak argi utzi zuen estatuen gaur egungo mugak ez datozela bat herri indigenen muga «imaginatuekin», eta salatu egin zuten herri indigenek galdua zutela euren lurretan zeuden baliabideen gaineko kontrola eta beraiek erabiltzeko aukera. Nietschman ek (1994) gainera, salatu egin zuen nazio eraikuntzaren beste aldea nazio desegitea zela, eta desegite hori askotasun biologikoa eta kulturala etengabe murritzen ari zela.
‎Hori horrela da Munduko Merkataritza Erakundeak (MME/ WTO) TRIPS bidez patente sistema globala ezarri nahi duelako. Ondorioz, HIKEren ardatz nagusi bat herri indigenen eskubide, jakinduria eta baliabideen defentsan zentratu da.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia