|
2001
|
|
|
Baina, gainera, ohikoak dira hipertentsio arteriala eta kardiopatia iskemikoa jasaten dutenen artean eta oso handia da arritmia gaiztoagatiko bat
|
bateko
heriotza arriskua.
|
|
|
SAOSarekin batera beste sintoma eta arrisku batzuk daude: obesitatea, hipertentsio arteriala, arritmiak, trafiko edo laneko istripua izateko arriskua, galera intelektuala, bat
|
bateko
heriotza arriskua eta istripu zerebrobaskularra izatekoa.
|
|
2002
|
|
|
Ipar Amerikako ikertzaileen arabera, ahoz behera lo egiteak areagotu egiten du haurren bat
|
bateko
heriotzaren arriskua
|
|
2003
|
|
|
Aitortza osoa egun bakar bat gehiago ere ez atzeratzearen argudioa indartzeko, bat
|
bateko
heriotzaren arriskua aipatu ohi da. Sermoitegiak gisa horretako exemplaz josiak daude, gehienak Señeri, Dutari, Calatayud edo beste batzuen katixima bilduma handietatik atera eta egokituak.
|
|
|
XV. mendetik aurrera Ars moriendi edo Heriotzarako Prestaerak ugalduz joan ziren, XVII. mendean gailurra jo zuten arte; era berean zabaldu ziren hilzorian, oinazean, edota heriotzara zigortuak zeudenen kofradiak. Pastoral katoliko guztian agoniaren garrantzia azpimarratzen da, eta ondo ezberdintzen dira bekatariaren heriotza gogorra eta kristau onaren herio bare eta eredugarria; eta baita gaztigatu ere, nola ez, bat
|
bateko
heriotzaren arriskua. San Inazioren Gogo jardunak ere berebiziko pisua izan zuten Erreforma katolikoarekin batera nagusitu zen makabroaren berrindartzean.
|
|
2006
|
|
|
Obesitate morbidoa arazo estetikoa baino askoz gehiago da. Gaixotasun hori dutenak gorputz masaren indizea (GMI) 40tik gorakoa duten pertsonak dira, eta estatistikaren arabera, 35 baino gehiagoko GMI
|
batek
heriotza arriskua bikoiztu egiten du. Kirurgia bariatrikoa, gaur egun, beste estrategia terapeutiko batzuei ongi erantzun ez dieten obesitate morduentzat metodorik eraginkorrena da.
|
|
|
Eta pazienteak bizi kalitate txarra duenean eta botiken albo ondorioek bere osasuna arriskuan jartzen dutenean, aukera kirurgikoa hartzen da kontuan. Kontuan hartu behar da gaizki kontrolatutako epilepsia duten pazienteek, oro har, biztanleriak baino bat
|
bateko
heriotza arrisku handiagoa dutela. Hiru sindrome epileptiko daude, eta horiek aukeratzeko tratamendu neurokirurgikoa dute.
|
|
2009
|
|
|
Haren erabilerak sortzen duen eztabaida bezain zaharrak dira txupeteak. Haien aldekoek diote umeengan antsietatea eta estresa baretu ditzakeela.’ Bat
|
bateko
heriotza arriskua murrizteko ere gomendatu da. Aurkakoek, ordea, ama elikaduran eragiten duela diote, titiburuarekin nahas daitekeelako.
|
|
2011
|
|
|
Familiako kardiopatiak, non bat
|
bateko
heriotzaren arriskuarekin hertsiki lotutako zenbait gaixotasun biltzen baitira, kasuen %50ean gurasoengandik seme alabengandik jaso ohi diren gene baten edo batzuen mutazioaren ondorioz sortzen dira. Hori dela eta, “ezinbestekoa” da hurbileko pazienteek aurretik sintomarik baduten edo ez egiaztatzeko azterketa bat egitea.
|
|
2012
|
|
|
kirolarien azterketa Maratoiak edo maratoi erdiak egiten dituen edonork azterketa egin luke, bihotzak muturreko esfortzuei aurre egin diezaiekeen jakiteko. Hala, bada, distantzia luzeko lasterketetan bat
|
bateko
heriotza arriskuaz egindako azterketa sakonenak ondorio du. Duela gutxi argitaratu da ‘The New England Journal of Medicine’ aldizkarian, eta Harvardeko Unibertsitateko (AEB) ikertzaileek egin dute.
|
|
|
Ahoz gora lo egitea da bularreko haurraren jarrerarik onena, bat
|
bateko
heriotza arriskua saihesten baitu. Jarrera hori ere onuragarriagoa da umea alde batera uztea baino, adituek diotenez.
|
|
|
Ahoz gora etzanda baino hobeto Lo alde batera egiteak ugaritu egiten du bularreko haurraren bat bateko heriotza. Alboko posizioari dagokionez, ikerketek agerian uzten dute bat
|
bateko
heriotza arriskua murrizten dela, ahoz behera dagoen jarrerarekin alderatuta (bost aldiz txikiagoa da). Hala ere, arriskua are handiagoa da umea ahoz gora jartzen bada, posizioa ezegonkorra baita.
|
|
2013
|
|
|
gauez amagandiko edoskitzea errazten du, REM loaren gorabeherak areagotzen ditu (loaren apnearen atalak murriztuko lirateke) eta gurasoen eta seme alaben arteko lotura emozionalak indartzen ditu. Haserreak edo ohea haurtxoarekin partekatzeak amagandiko edoskitzea errazten du, baina bat
|
bateko
heriotzaren arriskua ere areagotu dezake, aurkakoek ohartarazi egiten dute Kontrako jarrerari eusten diotenek, berriz, bularreko haurraren bat bateko heriotzaren sindromea edo asfixia izateko ustezko arriskua dute oinarri. Geroagoko urteetan haurrak lo arazoak izan ditzakeela ere uste dute, baina gurasoen arteko harremana oztopatu eta gurasoen arteko harremanean eragin negatiboa izan dezakeela uste dute.
|
|
|
Geroagoko urteetan haurrak lo arazoak izan ditzakeela ere uste dute, baina gurasoen arteko harremana oztopatu eta gurasoen arteko harremanean eragin negatiboa izan dezakeela uste dute. Historia honen azken kapituluetako bat, 2013ko maiatzean, ikerketa bat zabaltzea izan da; izan ere, azterketa horren bidez, koletxoak bat
|
bateko
heriotza arriskua areagotzen du. ‘British Medical Journal’ aldizkarian argitaratutako lanak dioenez, arrisku hori nabarmen areagotzen da, eta, gainera, gurasoetakoren baten erretzailearekin edo alkoholaren edo drogen kontsumoarekin konbinatzen da.
|
|
2016
|
|
|
Hori dela eta, Espainiako Pediatria Elkarteak (AEP) ez du bakarrik haurtxoak burkoarekin lo egitea, izarak edo edredoi solteak erabiltzea eta sehaskan jostailu bigunak egotea ere. Burkoa, bularreko haurraren bat
|
bateko
heriotzaren arrisku faktorea Itotzeko aukeraz gain, burkorik gabe lo egitea ere bularreko haurraren bat bateko heriotza prebenitzeko neurri bat da. Nahiz eta zientziak oraindik ez dituen zehaztu sindrome horren arrazoiak (herrialde garatuetan bigarren hilearen eta bizitzaren artean haur osasuntsuen heriotza arrazoi nagusia), arrisku faktore batzuk identifikatu dira.
|
|
|
Haurtxoaren gorputz tenperatura normalaren gainetik dagoenean kolorez aldatzen den koltxoia garatu dute Espainiako zientzialariek. Horrela, sukarra dagoenean ez ezik, haurrak bero handia igarotzen duenean ere ager liteke, bularreko haurraren bat
|
bateko
heriotzaren arriskuarekin lotutako faktoreetako bat baita. Koltxoi horri buruzko xehetasun gehiago azaltzen ditu testu honek, baita produktu horrek haurren segurtasunerako zer baldintza bete behar dituen ere.
|
|
2019
|
|
|
Gehien praktikatzen direnetatik pasatzen da, hala nola futbola, saskibaloia, txirrindularitza edo atletismoa, baina ez dago arrisku berezikotzat jotzen duen azterketarik. Hala ere, «kirolak ez du berez handitzen bat
|
bateko
heriotza arriskua. Oso osasuntsua da, eta gure seme alabak praktikatzera bultzatu behar dira.
|
|
2020
|
|
|
Horrenbestez, Santos Indurain kontseilariak azpimarratu du txertaketa kanpaina on bat erabakigarria izan daitekeela egungo testuinguruan. Aurelio Barricarte Gaixotasun Kutsakorren Ataleko buruak adierazi duenez, covid eta gripearen infekzio bikoitz
|
batek
heriotza arriskua bikoiztu egingo luke, eta, beraz, kanpainaren helburua argia da: heriotza tasa murriztea.
|
|
2021
|
|
|
Michigango Unibertsitatean (AEB) egindako azterlan bat ondorioztatu zuen haurdunetako lesio larri gehienak istripua gertatu zenean lesio larririk ez zutenetan erregistratzen zirela. Erabiltzean, haurdun dagoen emakume
|
batek
heriotza arriskua edo fetuaren lesio larria %84 murrizten du. Abdomenaren azpian beheko zerrenda bat jartzea eta aldaken gainetik doitzea da egokiena.
|
|
2022
|
|
|
mugitzeko trebetasunen oinarriak ezartzea nola itzuli, arrastatu, eseri, kolpekatu, zutik jartzen eta ibiltzen saiatu. haurtxoek besoetako, bularreko, bizkarreko eta hanketako muskuluak suspertzen dituzte. honela laguntzen da: prebenitu jaioberriak posizio tortikolia izatea, horrela lepoko muskuluak erlaxatzen baitira. haurrak buruan eremu lauak (plagiozefalia) gara ez ditzan laguntzen da, eta haurren bat
|
bateko
heriotza arriskua murrizten du. zentzumen, ikusmen eta entzumen mailan ere lorpenak daude: testura desberdinak sentitzeak lagundu egiten dio aditzaren zentzuari; gorputz kontzientziaren sentsazioa ere hartzen du (propiozepzioa), eta bestibuluaren zentzua (mugimendua eta oreka garatzen ditu); eta koordinazioa sustatzen du eskua. heste igarotzea errazten da, eta gasak kanporatzen laguntzen du. gorputz masaren indizea (GMI) murrizten du.
|