2000
|
|
Iraganean bezeria galdu zuten ekoizle handiekiko lehian, eta berau berreskuratu dute hein batean. Euren hitzetan, behi eroen gaitzaren ondorioz, kantitatea eta kalitatea ez datozela
|
bat
frogatu eta kalitatea ordaindu behar dela berretsi da. Irungo Txingudi merkatalguneko Al Campoko harakinari galdetu bestela.
|
|
Uko egin niezazukeen hiru bider, jondone Petrik bezala, eta paper
|
batean
frogatu ezen hura ez zela ene letra: ordea, nigarrez hasi nintzen; eta nehoiz ez bezala egin nuen nigar, barren barrendik eta neure baitaren baitarik.
|
|
—Eta Pisakoak matematikoki frogatua Gassendi zeritzan ene irakasle
|
batek
frogatu ahal izan zuen esperimentalki lehen aldiz, Gassendik berak aitortu zigunez...
|
2001
|
|
Ikerketa zientifikoren
|
batek
frogatua duen bezala, soja kontsumitzen duten Asiako emakumeek bularreko eta uteroko minbizi gutxiago nozitzen dute Mendebaldekoek baino.
|
|
Askatasunaren adigaia, bere errealitatea arrazoimen praktikoaren lege apodiktiko
|
baten bitartez
frogatzen den neurrian, arrazoimen hutsaren sistemaren eraikuntza osoaren giltzarria da, [arrazoimen] espekulatiboa barne.19
|
2002
|
|
Gainera, Europan berriki egin den ikerketa
|
batek
frogatu du 16 kromosomako gene bat gaitz honi loturik dagoela.
|
|
Litekeena da bisonteak izatea. Antzinako DNAren analisian beti agertzen diren metodologia zalantzek eztabaidatzen duten ikerketa
|
batek
frogatzen du duela 17.000 urteko bisonte bat “Mycobacterium” z kutsatuta zegoela. Bistan da ondorioa.
|
|
American College of Cardiology (ACC) erakundearen 51 Biltzarrean bildutako adituek uste dute arteria hipertentsioa (HTA) duten gaixoak “aro berri” baten bezperan daudela. Lehen aldiz, Atlantan 30.000 kardiologok egindako topaketa horretan aurkeztutako ikerketa baten arabera, hipertentsioaren aurkako tratamendu
|
batek
frogatu du ohiko terapia baino handiagoa dela betablokeatzaileekin, zenbait arrisku murrizteko: heriotza eta konplikazio larriak, bihotzeko eta garuneko infartuak(% 13), iktusa edo garuneko infartua(% 25) eta diabetea(% 25).
|
|
Nafarroako Unibertsitateko ikertzaile talde
|
batek
frogatu du, lehen aldiz, banakako ebidentzien bidez, oliba olioaren kontsumoa handitu ahala miokardioko infartua izateko aukerak %74 murrizten direla. Proiektuaren arduradunetako batek, Miguel Ángel Martínezek, dioenez, “aspalditik zetorren dieta mediterraneoak gaixotasun kardiobaskularretatik babesten duela, baina, orain arte, gaiari buruzko ezagutzak nazioarteko konparazioetan soilik oinarritzen ziren”.
|
|
Urdaileko hormona baten kontrolak argaltzea errazten du, ikerketa
|
batek
frogatzen duenez.
|
|
Errealitate hori, hain zuzen, Espainiako egoerarekin konparagarria da. Saag ek lan egiten duen klinikan egindako ikerketa
|
batek
frogatu zuenez, paziente bakoitzeko tratamenduaren kostua 14.000 euro ingurukoa da terapia martxan dagoen defentsa sistemako zelulen maila milako 350 baino handiagoa denean. Maila horren azpitik jardunez gero, urtean 34.000 euroko gastua egitera behartzen du terapia.
|
|
Sedentarismoak eta telebistak gehiegizko pisua eragiten dute gantzek baino, ikerketa
|
batek
frogatzen duenez
|
|
Ikerketa
|
batek
frogatzen duenez, musika pertsonalizatuak insomnioaren eta antsietatearen aurka egiten du
|
|
OCUren azterketa
|
batek
frogatzen du espainiarrek gizalege handia dutela hildako kideak desegiteko orduan.
|
2003
|
|
Kalitatea eta zahartze egoera zehazten laguntzen dute. Adibidez, duela zenbait urte Espainian egindako ezti ikerketa
|
batek
frogatu zuen glukosidasa entzima desagertu egin zela industria millore motako eztietan. Marka ezagunak ziren horiek, produktuak jasaten zuen pasteurizazio prozesuaren ondorioz (minutu eta erdian 78 graduko tenperaturaraino berotzea), ekoizpena estandarizatzeko eta kantitate handiak maneiatzeko.
|
|
Azido azetil salizilikoak, aspirina ezagunak, propietate berriak ditu. Herbehereetako Cancer Institutuko René Bernards ikertzailearen taldeak, “Nature” aldizkarian argitaratu berriak, egindako azterlan
|
batek
frogatu du azido azetil salizilikoa metodo eraginkorra dela zenbait minbizi motari aurre egiteko. Zehazki, ilearen folikuluak eta zenbait guruin mota agertzearen ondorioz pertsonen larruazalean sortzen diren tumore onberak dira.
|
|
Askazia nonbait ere: alabaina, Espagnolle apezak 1900 urtean Pauen agertu zuen liburu
|
batean
frogatu zuenez, euskaraduna denez Lakedemonarren ahaide hurbiletarik izan daiteke. Spartako Brasidas errege erraldoiaren umeen umeek oraino oinetan e spart inak janzten dituzte, dantzatzeko eta etsaien aurrean ihes egiteko.
|
2004
|
|
Edozein irtenbidek esperientziaren noziotik aldendu eginbehar du. Indukziozko arrazoinamendua justifikatuta dagoela baieztatzeko, hura apriorikoargudio
|
baten bitartez
frogatu genuke. Nola, hortaz, erlazionatu ezagutza etaapriorikoa den justifikazioa? 3 JVSTIFIKA OTE DEZAKET EZER A PRIORI. Descartesek esan bczala, a priori ezagut ditzakegun proposizioak egon badaude,
|
|
Alacanteko Unibertsitateko Osasunaren Psikologia saileko aditu talde
|
batek
frogatu du Alzheimerrak eragin handia duela senitartekoen bizi kalitatean, bai gaixoari laguntzeko lanetan ari direnean, bai gaixotasunarekin loturarik ez dagoenean. Era berean, efektu horiek nekez gainditzen dira denborarekin.
|
|
Baieztapen hori bereziki zuzena da birusentzat. Izoztean birusek bizirik irauteari buruzko ikerketa berri
|
batean
frogatu ahal izan zenez, 20ºC an izoztutako poliobirusekin eta B1 eta B6 coxsackievirusekin kutsatutako elikagaien nahasteak prestatzean, 1 baino txikiagoa zen murrizketa logaritmikoa, 5 hilabetez tenperatura konstantean biltegiratu ondoren. Kutsadura horrek 300 egun baino gehiago irauten du.
|
|
Tumore hori ez da handitzen tumorea garatzen denean, baizik eta handitu egiten du odol isurirako irteera, prostatatik igarotzen diren hodi eta ehun linfatikoen bidez. Haren existentzia ezaguna zen, eta odol proba baten bidez ere hauteman zen. Bostongo Ospitaleko Massachusetts General ospitaleko talde batek New England Journal of Medicine (New England Journal of Medicine) argitaratu duen 1.095 gizoneko ikerketa
|
batean
frogatu duenez, odol test horrek berak balio du gaixo batek hiltzeko dituen probabilitateak zehazteko. Aurkikuntzak medikuen esperientzian eta pazientearen desio eta beldurretan oinarritutako erabakiak hartzea erraztuko du.
|
|
Joan den mende hasieran alemaniar naturalista bat amazoniara iritsi omen zen ikerlanak egitera. Tesi
|
bat
frogatu nahi omen zuen: mutilazioek nerbio sistema zentrala kaltetzen dutenekoa.
|
2005
|
|
Barizela ez da gaitz oso larria, baina zenbait kasutan konplikazioak ekar ditzake, pneumoniak, hepatitisak edo entzefalitisak eta baita heriotza ere, lehen ikusi dugun bezala. Gurea bezalako gizarte batean jaiotzen diren adina umek jasaten du urtero barizela, eta ikerketa
|
batek
frogatu duenez, txertaketa kanpaina batean inbertitutako euro bakoitzeko, 1,60 euro aurreztuko lirateke gaitzak eragindako gastuetan. Non da beraz txertoa erabiltzeko zalantza?
|
|
Hala nola eskolan: ama eskolatik unibertsitaterako diplometan, beste haurretan baino huts egite gehiago bada dibortziatuen haurretan, Frantzian egin ikerketa zabal
|
batek
frogatu duenaz. Guy Corneau baten liburu titulu honek berak ainitz erran nahi du:
|
|
Atera ahal izango diote zukurik sistema horri baina, hori bai, erabiltzaile bihurriak ez direla tarte
|
batez
frogatu ondoren.
|
|
Berba horiek entzunik, Platon ikasleak idatzizko elkarrizketetako
|
batean
frogatu zuen mintzatzailea errazago has daitekeela hizketan ikusten ez duen, behin ere ikusi ez duen eta seguruenik ostera ikusiko ez duen pertsona batekin ikusten ari den pertsonarekin baino, transmititu nahi dena norberaren afektuak eta maitasunezko sentimenduak direnean, batik bat.
|
|
Epaitegi
|
batek
frogatutzat jo du uraren edangarritasunean" kalteak" eragiten dituzten substantziak isuri zituela
|
|
Filadelfiako (AEB) zientzialariek egindako ikerketa
|
batek
frogatu du oliba olio birjina estrak, dieta mediterraneoaren oinarrietako batek, ibuprofenoaren antzeko osagai analgesikoa duela, erabilera arrunteko analgesiko eta antiinflamatorioa.
|
|
Azterlan
|
batek
frogatzen du duela 135 milioi urte historiaurreko krokodilo bat bizi izan zela Argentinan.
|
|
Haurdun dauden 38.000 emakumerekin egindako ikerketa
|
batek
frogatu du Down en sindromea detektatzeko analisiak fidagarriagoak direla haurdunaldiko 11 astean egiten badira, 16ra arte itxaron beharrean. Ikerketaren arabera, Down sindromearen edo trisomia 21en arriskua kalkulatzeko haurdunei egiten zaizkien odol analisiek eta fetuaren hotz lodiera neurtzen duen ekografiak kasuen %87 aurresaten dute bi probak lehen hiruhilekoan egiten badira.
|
2006
|
|
Journal of Sleep Research aldizkari zientifikoan aresti argitaratutako azterlan
|
batek
frogatu duenez, goizeko nekea ilargialdiekin lotua dago eta unatze hori ilargi betean harik eta larriagoa da.
|
|
Espainian, adibidez, azido laktikoa kontsumitzaileen osasunean eta ingurumenean ondorio negatiborik ez duen substantzia natural gisa erabiltzea gomendatu da. Errioxako Haragiaren Industriaren Zentro Teknologikoak (CTIC) 2005ean aurkeztutako azterlan
|
batean
frogatu da substantzia hori etorkizuneko apustu onenetako bat izan daitekeela. Bibliografía 2005eko anonimoa.
|
|
Gaua aprobetxatzen dute ehizatzeko, goi maiztasuneko uhinak igortzeko gaitasun ezaguna erabiliz, beren presa gidatzeko eta “hondoko zaratatik” bereizteko. Duela gutxi, Marylandeko Unibertsitate Estatubatuarrak egindako azterlan
|
batek
frogatu zuen saguzarrek orain arte uste baino metodo konplexuagoak dituztela beren elikagaia kokatzeko. Ugaztun guztien artean, saguzarreko emea da, antza, ernalketaren unea kontrolatzeko gai den bakarra.
|
|
Arrautza likidoan egin diren ikerketek erakutsi dutenez, 12 astez kontserbatu ondoren, ohizko tratamendu termikoarekin alderatuta, mikroorganismoen zenbaketa txikiagoa da hezurren beroketarekin tratatutako laginetan. Bi berotze moten bidez laranja zukua pasteurizatzeari buruzko ikerketa
|
batean
frogatu zen ezen, nahiz eta bi berotze horien ondoren biltegiratutako zukuaren kalitate mikrobiologikoa berdina izan, kalitate organoleptikoa handiagoa izan zela botikoki berotutako zukuan. Etorkizun oparoko emaitzak izan arren, azterketa gehiago behar dira.
|
|
Adituek azterketa
|
batean
frogatu dutenez, eguzkitako betaurrekoak erabiltzeak murriztu egiten ditu bidaiek ordu eskualde askotan eragiten dituzten sintomak.
|
|
Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenak (CSIC) egindako azterlan
|
batek
frogatu du elikagaien jarduera antioxidatzaile handia dagoela, hala nola, arbeletxoa, kanela, anisa, jengibrea, menda, intxaur muskatua, erregaliza edo banilla.
|
|
Helburua da kardiologoek gehien iraintzen duten elikagaietako bat birziklatzea eta prebentzio kardiobaskularreko estrategien giltzarri bihurtzea. Orain, azkenik, kardiologoek saiakuntza kliniko
|
baten bidez
frogatu dute beren ontasunak benetakoak diren ala ez.
|
|
E.coli hesteetan dagoen bakterioa da, beharrezkoa digestio prozesua osatzeko, eta batzuetan, udan batez ere, aldatu egiten da eta kolikoak eta beherakoak eragiten ditu. Hala ere, haragi xehatuarekin egindako azterketa ingeles
|
batek
frogatzen du hozi horren patogenotasuna ez dagoela giro tenperaturaren igoera bakar baten ondorioz neurtuta, baizik eta abelgorria hiltzen denetik haragia egosten eta kontsumitzen den arte igarotzen den denboraren ondorioz.
|
|
Arazoa haurren artean antzematen hasi da. Azterlan britainiar
|
batek
frogatu du gatz irenstea eta presio arteriala murriztearen arteko erlazioa dagoela populazioaren sektore horretan.
|
|
Elikagaiek eragindako toxiinfekzioak saihesteko metodoek irudimenezko ibilbideak dituzte. Lleidako Unibertsitateko eta AEBko Nekazaritza Saileko ikertzaile talde
|
batek
frogatu du hori, propietate antimikrobianoak dituzten estaldura jangarriak garatu baitituzte. Sagar purearen eta oregano olioaren konposatuak dira.
|
|
Hiesaren aurkako tratamendua uztea hilgarria izan daiteke. 5.400 seropositibori baino gehiagori buruz egindako nazioarteko ikerketa
|
batek
frogatu du terapia antirretrobirala eteteak bizkortu egiten duela gaixotasunaren progresioa, eta bikoiztu egiten duela GIBak eragindako patologiak izateko eta hiltzeko arriskua. Lan hori “The New England Journal of Medicine” aldizkarian argitaratu zen, eta Josep María Gatell Bartzelonako Klinikoko Gaixotasun Infekziosoen eta Hiesaren Zerbitzuko buruak koordinatu du Espainian.
|
2007
|
|
Alderantziz, Washingtongo Unibertsitateak eginiko azterlan
|
batek
frogatu omen duenez, baleen populazioa murriztu edo bakandu ahala baleontzien kopurua ugalduz doa.
|
|
Bi proteina horien eragina zizare nematodo
|
batean
frogatu zuten, Caenorhabditis elegans en, eta argien bidez zizarearen muskuluen kontrakzioak kontrolatu ahal izan zituzten.
|
|
Proposamen argudiagarria da fetu baten bizitzaren amaiera eta ume baten bizitzaren amaiera erkagarriak direla esatea; baina argudio
|
baten bidez
frogatu behar da erkagarriak direla, ez du balio besterik gabe ontzat hartzeak. Horretan datza edukizko hutsunerik nabarmenena bigarren definizioan.
|
|
Batzuetan, tesi
|
bat
frogatzeko estrategiarik onena da ikusaraztea tesiaren ukapenak ze ondorio ezkorra lukeen; gauzak horrela, tesia onartu beharra dago (Miranda, 2002).
|
|
Argi dago ere perpaus nagusiaren ostean erabiltzen direla. Nik esango nuke, eta hurrengo
|
batean
frogatuko dut, aditz ostean dutela ohiko lekua ahozkoan zein idazle klasikoetan, gaurko euskara idatzian ez legez, non itsu itsu erabili ohi den aditz nagusiaren aitzinean.
|
|
Hurrengo
|
batean
frogatuko dugu datu bidez, horrelako adibideak arruntak direla ahoz eta idatziz. Baina aurreragarri, hona hemen J. A. Mogelen adibide batzuk Peru Abarkatik jasoak (ahaleginak egin ditugu adibideok euskara batuan ipintzen):
|
|
Ikerketa
|
batek
frogatu du alergia horiek haurtzaroan desentsibilizaziobidez itzul daitezkeela.
|
|
Laster, gero eta gehiago dakigu prozesu osoko mekanismo oinarrizkoenetako bati buruz, neuronen arteko loturak sustatzeari buruz. Zientzialariak hainbat hamarkadatan huts egin ondoren, Espainiako ikertzaile talde
|
batek
frogatu du fenomeno hori benetan gertatzen dela eta ondorioak dituela portaeran. Beren lana Science aldizkariak hautatutako urteko hamar aurkikuntza garrantzitsuenen artean dago.
|
|
Estatu Batuetako Ikerketa Medikoko Agentziaren ikerketa
|
batek
frogatu nahi du kreatinazko osagarri dietetikoak atzeratu ote dezakeen Parkinsonen gaixotasunaren aurrerapena. Gaixotasun Neurologikoen eta Garun Isuriaren Institutu Nazionalak (NINDS, ingelesezko siglak) substantzia horri buruz egingo duen azterketa kliniko handienetako bat izango da.
|
|
Koloneko minbizia laborategiko animaliekin aztertu da azken urteotan, formulazio prebiotiko eta probiotikoen babes papera probatzeko. Orain, Europako Batasunak babestutako eta SynCan izena duen proiektu
|
batek
frogatu du gai dela minbizia agertzearen erantzule diren bakterio fekalen maila murrizteko.
|
|
Donostiako Donostia Ospitaleko 60 pazientek parte hartu duten nazioarteko azterketa
|
batek
frogatu du asmaren aurkako tratamendu baten eraginkortasuna. Tratamendu horrek inhalagailu bakar bati medikazioa sinplifikatzen dio, eta, aldi berean, ohiko terapia eta erreskate gisa balio du eraso edo krisi asmatikoetan.
|
|
Erretzeko ohitura areagotu egiten da zenbait elikagairen ohiko kontsumoarekin, zaporea areagotzen baitute, batez ere kafearekin eta alkoholarekin. Lana uzten laguntzen duten elikagaiak Hala ere, azterlan
|
batek
frogatu du dagoeneko badela nozio bat: elikadura osasuntsu batek, pisua ahalik eta gehien gutxitzeaz gain, errazagoa izan daitekeela ohitura uztea.
|
|
Eta ikuskapenaren esparruan, erabilitako aplikazio materiala estatu kideek izendatutako erakundeek ikuskatu behar dute aldizka (transmisio elementuak, ponpak, irabiatzeko gailuak, upelak, neurketa, aginte eta erregulazio sistemak, hodiak eta eroanbideak eta iragazkiak, besteak beste). Egiaztapenak ziurtagiri
|
baten bidez
frogatu dira. Ziurtagiri horretan, araudiak agintzen dituen osasun, ingurumen eta segurtasun eskakizunekin bat datozela jaso da.
|
|
Mediterraneoan, posidonia ozeanikoko belardiak atzera egiten ari dira, giza jardueraren inpaktuagatik bakarrik, eta ez klima aldaketagatik, Zipreko, Tunisiako, Frantziako eta Espainiako uretan egindako Alacanteko Unibertsitatearen (UA) azterlan
|
batek
frogatzen duenez. Posidoniari buruzko ikerketa hau, Mediterraneoko espezie endemikoa eta EBk babestua, mundu osoko aldizkaririk entzutetsuenean argitaratu berri da, “Marine Ecology Progress Series” izenekoan.
|
|
Duela hiru urte, batetik lau urtera bitarteko 2.000 haurrekin egindako hasierako azterketa
|
batek
frogatu zuen txertoak kasuen %30ean prebenitzen zuela infekzioa, eta koadro larrien %58 ekiditen zuela. Emaitza onak lortu ziren arren, txertoa eraginkorra izatea funtsezkoa da, adin tarte kaltetuenetako bat baita.
|
2008
|
|
Langilea kaleratu dutela erakusten duen dokumentu idatzia behar da, eta ez balu, adiskidetze ekitaldiaren akta
|
batekin
frogatu luke zein egoeratan dagoen edo Lan eta Gizarte Segurantzako Ikuskaritzaren txosten bat aurkeztu luke, non esaten den bere borondatearen kontra utzi behar izan diola lan egiteari eta zein egunetatik aurrera utzi dion.
|
|
Epe horren barruan, lehengo titularra idazkuna egitearen kontra jar daiteke, baldin eta egiaztatzen badu ziurtagiria faltsua izatearen ondoriozko kereila kriminala jarri duela, edo beste moduren
|
batean
frogatzen badu izendapen hori ez dela benetakoa.
|
|
Orain, arratoiekin egindako esperimentu
|
batean
frogatu dute larruazalean injektatutako toxinaren zati bat garunera iristen dela. Han, proteinak degradatzen ditu eta neuronetan eragiten du.
|
|
begiratu ere, halaxe begiratu zion Reginari, amorru biziz; begirada hark, gainera, berehalako oldarraldia iragartzen zuen, ezer iragartzekotan, baina Faustik orduantxe egin zuen oihu?. Ongi egina, Regina!??, eta oihuak Alvaroren balizko ahalegina neutralizatu zuen; honek, jarraian, taldekideei banan banan begiratu, nahas mahasean zeudèn morroi neskameek zirkulu bat osatu zuten bat batean, esku artean zutèn arazoak edo bilduta?, eta atzera egin zuen: urrats bat atzera egin baino lehen, haatik, gorrotozko begirada bat jaurti zion Reginari, laburra bezain intentsua, mendekurako dei bat ere bazena, agidanean, bazirudien, beraz, hura ez zela gertakari ilun hari amaiera ematen ziòn begirada, beste gertakari are ilunago bati hasiera ematen ziona baizik?, geroak ongi baino hobeto frogatuko zuenez, handik egun pare
|
batera
frogatu ere, noiz eta Reginak ukuiluetara joan behar izan baitzuen markesa andereak Alvarorentzat bidalitako mandatu batekin: presta ziezazkiola zaldiak eta zalgurdia, hiruburura joan behar zuela eta, markes jaunak hiruzpalau koadro enkargatu zizkiòn pintorearen etxera.
|
|
NARRATOR: (OFF) Duela denbora luzea, urrun urruneko komiki batean, mila bederatziehun eta hogeita hamarreko hamarkadako super heroi
|
batek
frogatu zuen espazio ontzi bikainek, printzesa ederrek, gaiztagin kapadunek eta lagun iletsuek Big Bang aren pareko leherketa eragin zezaketela kutxa erregistratzailean.
|
|
Beka eskuratzeko, interesdunek frogagiri bat aurkeztu dute, hautatutako ikastaroan lanpostua gorde dutela frogatzeko. Hori bukatutakoan, ikastetxeko ziurtagiri
|
baten bidez
frogatu dute. Bestelako laguntzak Horrekin batera, atzerrian alemanaren edo frantsesaren ezagutza hobetu nahi duten unibertsitateko edo goi mailako arte irakaskuntzetako ikasleentzako 1.300 laguntzetako bat eskatzeko epea ireki du Ministerioak.
|
|
Exeter eta Oxfordeko unibertsitate britainiarretako zientzialariek egindako ikerketa
|
batek
frogatu du, lehen aldiz, lotura egon daitekeela haurraren sexuaren eta haurdunaldian amak duen elikaduraren artean. Azterketa horren arabera, kaloria gutxiko dietak edo gosaria alde batera uzten duten haurdunek haur bat erditzeko aukera gehiago izango lukete.
|
|
Murrizketa hori taberna eta jatetxeetako salmenta kontrolatzearen eta tabakoaren prezio merkeenaren igoeraren ondorioa da. Urrunago joan gabe, Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) egindako azterlan
|
batek
frogatzen du tabakoaren kontsumoa eta prezioa lotuta daudela, eta igoerek ez dutela erretzaileen berehalako beherakadarik eragiten, baina erabilgarriak dira epe ertainera nerabeak katigatu ez daitezen. OCUren arabera, Espainiako erretzaile heldu batek batez beste 744 euro gastatzen ditu urtean; 15 eta 17 urte bitarteko gazteek, berriz, 285 euro.
|
|
Hala ere, kontu hori ez da gertatzen morroilo paparren kasuan. Arrautzen tamainari eragiten dioten bi joera termikoen arteko kontraesana azal liteke, batetik, papamoskak iristearen (negua Saharaz hegoaldeko Afrikan igarotzen da) eta, bestetik, udaberriaren aurrerapena Madrilgo mendilerroan, Pottik 2003ko lan
|
batean
frogatu zuenez. Papamoskak, beste hegazti migratzaile batzuek (enarek, esaterako) ez bezala, ez du egokitu migrazioen data udaberriaren aurrerapenera, eta, beraz, ezin hobeak ez diren garaietan hazten dituzte.
|
|
Hala, depresioekin, elikadura nahasteekin edo fobiekin batera, hain ezagunak ez diren lerroetan lan egiten du teknika honek, fibromialgia eta estresetik hasi eta arazo dermatologikoetara, bakardadetik pasatuta, eta horiek guztiek sustrai psikologiko edo psikosomatikoa dute. Fibromialgiari dagokionez, Isidro Pérez Psikologia Klinikoko adituak eta Bartzelonako Erreumatologia Institutuak zuzentzen duten CHC Psikologo ikerketa aitzindari
|
batek
frogatzen du hipnosiak eragin positiboa duela gaixotasun horren kontra. Ikerketaren arabera, saioak egin zituzten pazienteen %80k nabarmen hobetu zituen sintomak:
|
|
Hipotesi interesgarriak daude obesitateari aurrea hartzeko eta hura sendatzeko. Baina, oraingoz, animaliekin egindako saiakeretan oinarritzen da guztia.’ Ildo horretatik, “Asian Pacific Journal of Clinical Nutrition” aldizkarian argitaratu berri den azterlan
|
batean
frogatu da fucoxantinak, wakame algaren kolore bereizgarria ematen dion pigmentu karotenoideak (“Undaria pinnatifida”), gutxitu egiten duela arratoi gizen eta diabetikoen sabelaldeko gantza handitzeak eragindako pisua. Esperimentu horren bidez, fase bat baino gehiago igaro behar da gizakiekin egin arte, eta ikusi da fukoxantinak proteina baten ekoizpena estimulatzen duela, UCP1 proteina, alegia.
|
|
EBk debekatutako erabilera animalien elikaduran, hazkundearen sustatzaile gisa erabiltzen baitziren. Landareen eraginkortasuna Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenak (CSIC) berriki egindako azterlan
|
batean
frogatu denez, mahatsaren, ardoaren eta beste landare produktu batzuen konposatu batzuk eraginkorrak izan daitezke Campylobacter jejuniren aurka borrokatzeko. Azterketaren arduradunek diote ardo ekoizpeneko hondakinak direla, eta hondakin horiek antimikrobiano naturalak garatzeko oinarria izan daitezkeela.
|
|
“Astiro jaten du eta mokadu bakoitza 20 aldiz mastekatzen du”, dio herri esaerak. Orain, Japonian egindako ikerketa
|
batek
frogatzen du hori egia dela.’ Azterketa egiteko, 30 eta 69 urte bitarteko 3.287 pertsonaren lagina hartu da, eta haien elikadura ohiturei buruzko galderak egin zaizkie, jaten zuten abiadura azpimarratuz (oso motela, motela, ertaina, azkarra eta oso azkarra aukeratu behar zen). Ase arte jaten zuten ere galdetu zitzaien, eta altueraren arabera doitutako pisua zehaztu zen (gorputz masaren indizea, GMI).
|
|
Eskaera apetatsuak eta opari didaktikoak konbinatu behar dira Bestalde, prestigio marka ezagun bat kalitatearen eta segurtasunaren sinonimoa da ia beti. Egia da sinadura famatuen jostailuek ere, noizbehinka, jostailuen segurtasunari buruzko araudi zorrotza bete ezin dezaketela, EROSKI CONSUMER aldizkariak argitaratutako azterketa konparatibo
|
batean
frogatu zuenez. Baina segurtasun fisiko eta mekanikoaren arloan izaten diren gorabehera handienak marka ezezaguneko artikuluetan erregistratzen dira, eta salgai daude inportazioko produktuak saltzen dituzten bazarretan.
|
|
Alderantziz, esan, onartu eta aldarrikatu egin dute. Epaiketa osoa pasatu dugu frogatuta zegoen gauza
|
bat
frogatzen. Baina AAMko kide izatea, ezin da delitua kontsideratu.
|
|
haren nora ezak, ordea, ez zuen segundo pare bat ere iraun, Alvarok amorruan aurkitu baitzuen bere iparra, itxuraz... begiratu ere, halaxe begiratu zion Reginari, amorru biziz; begirada hark, gainera, berehalako oldarraldia iragartzen zuen, ezer iragartzekotan, baina Faustik orduantxe egin zuen oihu –" Ongi egina, Regina!" –, eta oihuak Alvaroren balizko ahalegina neutralizatu zuen; honek, jarraian, taldekideei banan banan begiratu –nahas mahasean zeudèn morroi neskameek zirkulu bat osatu zuten bat batean, esku artean zutèn arazoak edo bilduta–, eta atzera egin zuen: urrats bat atzera egin baino lehen, haatik, gorrotozko begirada bat jaurti zion Reginari, laburra bezain intentsua, mendekurako dei bat ere bazena, agidanean –bazirudien, beraz, hura ez zela gertakari ilun hari amaiera ematen ziòn begirada, beste gertakari are ilunago bati hasiera ematen ziona baizik–, geroak ongi baino hobeto frogatuko zuenez, handik egun pare
|
batera
frogatu ere, noiz eta Reginak ukuiluetara joan behar izan baitzuen markesa andereak Alvarorentzat bidalitako mandatu batekin: presta ziezazkiola zaldiak eta zalgurdia, hiruburura joan behar zuela eta, markes jaunak hiruzpalau koadro enkargatu zizkiòn pintorearen etxera.
|
|
Tesi nobela esaten zaio autorearen tesi
|
bat
frogatu nahi duen nobelari, eta tesi nobelak errealismoarekin loturik agertzen zaizkigu gehienetan. Zer tesi frogatu nahi digu hemen Atxagak?
|
|
Hala ere, Madigan ek (1999: 50) zuzen azpimarratu du akzidente terminoaren esanahiak guztiz diferenteak direla IV 2 eta III 2 ataletan; izan ere, III 2 atalean akzidentea axioma jakin batzuetatik abiatuta genero jakin
|
baten inguruan
frogatzen den guztia da; hori dela eta, gogoratu behar dugu Aristotelesentzat zientzia frogagarria frogapenen bidez eraikitzen dela, eta frogapenak, beti, errealitatearen genero bat (peri ti) eta axioma sorta bat (ex tinon) behar dituela haietatik abiatuta generoaren akzidente edo berezko ezaugarri bat (ti) frogatzeko (cf. Ondorengo Analitikoak I, 75a39; 76b11 eta 22).
|
2009
|
|
Beste kasu bat aspirinarena da. 1982 urtean egindako ikerketa
|
batean
frogatu zuten, egunero aspirina dosi bat hartuta,% 44 jaisten zela bihotzekoa izateko arriskua. Ikerketa hark 5 urte iraun zuen, eta mundu osoko 20.000 medikuk parte hartu zuten.
|
|
Beste figura geometriko guztietan ez da posible, baina bai esferaren baliokide diren guztietan. Ohiko esfera
|
batean
frogatuta zegoen horrela dela, baina ez zegoen frogatuta lau dimentsioko esfera baten kasuan (hiru dimentsioko gainazal batean, azken batean). Bitxia da, baina hortik gorako dimentsioetan frogatuta zegoen, eta ez lau dimentsiotan.
|
|
Ez daude bi pertsona berdin. Hori aintzat hartuta, Estatu Batuetako Purdue Unibertsitateko ikertzaile
|
batek
frogatu du hobe dela esperimentuetako saguak ere banakotzat hartzea; hala, emaitzak interpretatzean akats gutxiago egiten dira, eta, gainera, ez dira hainbeste sagu behar esperimentuetan.
|
|
Kontu hori nahiko eztabaidatua da. Izan ere, esan ohi da Wallaceren lana ere orduan sortzeak neurri
|
batean
frogatzen duela ideia hori bazegoela giroan. Nonbait, orduko Ingalaterra, industria iraultzaren ondoko gizarte eredua eta, humus moduko bat izango lirateke, eta halabeharrez edo sortu behar omen ziren ideia horiek.
|
|
Artean inork ez zuen halako aurkikuntzarik egin; liluratuta geunden. Eta horrek gauza
|
bat
frogatzen zuen: Lurreko klima aldaketa eragiten duen elementu nagusia izpi kosmikoak direla; denbora epe geologikoetan, behintzat.
|
|
Halere, eta balizko ikerketa hori egiten den bitartean, hausnarketa eta espekulazio teorikoa zilegi dira. Gure aburuz, nature or nurture deitu izan den eztabaida, alegia, giza naturaren erantzulea ote den geneen bitartez jaso dugun herentzia edogizartearen indar moldatzaileen ondorio garen eztabaida zaharkitua gelditzen arida, gero eta ikerketa kopuru
|
handiago
batek frogatzen duelako bi indarron eraginezinbestekoa. Giza garapen eta antolaketaren konplexutasuna ikusirik, zaila dapentsatzea faktore sozial eta kulturalen garrantzia ukatu daitekeenik.
|
|
Artikulu honetan aurkezten dugun ikerlanaren xedea ereduaren zati
|
bat
frogatzea izan da. Horretarako, aurkeztutako grafikoaren elementu batzuk isolatu eta kontrolatu ditugu, zehazki, arnasketak eta biofeedback ak egoera psikologikoan, herstura mailan?
|
|
Arriskua ez dago substantzia horien presentzia hutsean, baizik eta faktore askoren arabera aldatzen da, hala nola dosien edo bakoitzaren ezaugarrien arabera. Metalak dira substantzia horietako batzuk, eta elikagaietara iristeko moduak hainbat bide jarrai ditzake, bai zuzeneko ingurumen kutsaduragatik, bai nekazaritza jardueren bidez. Britainia Handiko Elikagaien Segurtasun Agentziak (FSA, ingelesezko sigletan) elikagaietako produktu kimikoen toxikotasunari buruz egindako azterketa
|
batek
frogatzen du 2000 urtean bezalakoak edo txikiagoak izan direla artsenikoa, kadmioa, selenioa, zinka edo beruna bezalako elementuen maila, antzeko ezaugarriak zituen azken azterketa egin zenean. Ebaluazioa egin ondoren, ordea, adituek ondorioztatu dute sakontasun handiagoz ikertu behar direla zenbait metalek (aluminioak, esaterako) duten eragina.
|
|
Azterlan
|
batek
frogatzen du ekografia tradizionalari aplikatutako hiru dimentsioko teknologia berriek nabarmen hobetzen dutela irudiaren kalitatea
|
|
Kasu batzuetan, zahar etxeko medikuek edo senideek beren egoeraren larritasuna edo adin bera ospitaleratzearen faktore baldintzatzailetzat hartzen dute. Hala ere, berriki egindako azterlan
|
batek
frogatu du ZIU baten eraginkortasuna beti handiagoa dela, pazientearen autonomiaren eta bizi kalitatearen arabera, beste faktore batzuk alde batera utzita. Bartzelonako Hospital Clinic eko talde batek egin du azterketa, eta “Intentsive Care Medicine” aldizkarian argitaratu da.
|
|
“Telebistak haurrak bonbardatzen ditu osasungarriak ez diren elikagaiekin doazen opariekin”, dio Espainiako Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Konfederazioak (CECU), eta “haurren obesitatearen pandemian eragiten duten” sustapen horiek arautzea eskatzen du. CECUk dioenez, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) txosten
|
batek
frogatzen du erlazio bat dagoela koipe, azukre eta gatz askoko elikagaiez egiten diren sustapenen eta haurren gosearen eta kontsumoaren artean, eta horrek “gehiegizko pisua eta obesitatea eragiten die”. Bost urtetik beherako 22 milioi haurrek baino gehiagok pisu arazoak dituzte mundu osoan.
|
|
Nola eskatu? Arestian aipatu diren egoeretako
|
bat
frogatzeko, beharrezkoa da eskatzaileek agiri hauek aurkeztea, luzamendu lerro ofizial berrira jotzeko: Legezko langabezi egoeraren kasuan, Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoak emandako ziurtagiriaren bidez. Norberaren konturako langileen jarduera uzteari dagokionez, Zerga Administrazioko Estatu Agentziak emandako ziurtagiriaren bidez, interesdunak jarduera uzteari buruz deklaratutako aitorpenean oinarrituta.
|
|
Argi dago udaberria lehenago iristen dela eta udazkena duela 50 urte baino beranduago amaitzen dela. Zientzia Ikerketen Kontseilu Goreneko (CSIC) ikertzaileek “Science” aldizkariaren azken zenbakian orain argitaratu duten azterketa
|
batek
frogatzen du aldaketa biologiko horrek ere eragina duela klima aldaketan, eta, beraz, klima aldaketa arintzen edo handitzen duela. Hala, hosto erorkorreko zuhaitzen jarduera aldia luzatzeak berotze globala arintzen eta handitzen lagun dezake, artikulu honen arabera.
|
|
Gaur egun, sintomak arintzen dituzten metodoak erabiltzen dira, eta paziente bakoitzari modu pertsonalizatuan eman behar zaizkio. P144 peptidotik egindako ikerketa
|
batek
frogatu du animalietan eraginkorra dela. Izan ere, uste da horrelako elementuek funtsezko zeregina izan dezaketela fibrosiaren inhibizioan, eta, beraz, esklerodermia hobetu dezaketela.
|
|
Eawag taldeak hondakin urak askoz modu eraginkorragoan arazteko modua aztertu du. Regensdorfeko (Zurich) instalazioan izandako esperientzia pilotu
|
batean
frogatu da hondakin uren ozonizazioak, klorazioaren ordez, mikrokutsatzaileen ondorio toxikoak hein handi batean ezabatzen dituela. Ozonoa urte asko dira ura tratatzeko erabiltzen dela, nahiz eta oso garestia izan, ez den maiz erabiltzen.
|
|
II. motako diabetesa duten gaixoek, ohikoena eta herritarren artean arrisku kardiobaskularrik handiena duten patologietako bat, hurbilago ikusten dute beren arazoa, ikerketa zientifiko
|
baten bidez
frogatu baitute, orain arte uste zenaren kontra, gaitz hori ez dela gaixotasun metabolikoa, immunologikoa baizik. Lana Harvardeko zientzialari talde batek egin du, eta Laura Herrero Bartzelonako Unibertsitateko (UB) Biokimika eta Biologia Molekularreko Departamentuko irakasleak parte hartu du.
|
|
Agertzearen arrazoiak adinaren edo genetikaren faktoreekin lotuta daude. Orain, ordea, azterketa estatubatuar
|
batek
frogatu du obesitatea ere funtsezko arrisku faktorea dela.
|
|
Talde horrek dioenez, haragian eta esneki organikoetan gantz azido poliasegabeen maila handiagoa da (%2, 1 eta %27, 8 artean handiagoa), ohiko haragian edo esnean baino. Gogoratu du, halaber, Europako ikerketa
|
batean
frogatu dela “elikagai organikoetan hautemandako maila txarrak, hala nola mikotoxinak edo kadmioa, txikiagoak direla”. Fruta organikoetan, esaterako, bitamina% 90 gehiago aurkitu da, Soil Association ek onartu duenez, eta esnean, omega 3 maila% 10 handiagoa da.
|
|
Azterlan
|
batek
frogatzen du kafeina eta glukosa batera kontsumitzeak errendimendu intelektuala hobetzen duela
|
|
Hala ere, ikasle bakoitzak, egunero, gomendatutako gehieneko pisua baino pisu handiagoa duela kalkulatzen da, eta pisu hori ez litzateke izango bere gorputzaren pisuaren %10 baino handiagoa. Vall d’Hebron Unibertsitate Ospitaleko Ikerketa Institutuak Bartzelona inguruan egindako azterketa
|
batek
frogatu zuen 12 eta 14 urte bitarteko ikasleen zorroen batez besteko pisua zortzi kilogramokoa zela, gehiegizko kopurua. Motxilaren pisuaren eta bizkarreko minaren arteko lotura modu frogagarrian frogatzen duen ebidentzia zientifikorik ez dagoen arren, espezialistek adierazten dute pisu handiagoa kaltegarria izan daitekeela.
|
|
Azken hori funtsezkoa da eguneroko bizitzako pentsamenduetarako, hasi problema matematiko konplexuak ebaztetik eta eguneroko hamaiketakoa biltzera. Musika ikasten hasteko adinik onena bost urtetik aurrera da Sei urteko haurrekin egindako ikerketa
|
batek
frogatu zuen, musika entrenamenduaren amaieran, adin txikiko guztiek aldaketak izan zituztela garuneko anatomian, eta 15 hilabetez jarraian musika tresna bat jotzen erakutsi zitzaien. Musika prozesatzeko erabilitako eremuak handiagoak eta aktiboagoak ziren.
|
|
Ondorioa da Windows 7 k XPk baino hobeto lan egiten duela, makina zaharrenetan edo txartel grafiko zaharkituekin izan ezik. Segurtasuna areagotzea zalantzan Segurtasun aditu
|
batek
frogatu nahi izan zuen Windows horrek antibirusik gabe funtziona zezakeen, Mac OS X en edo Linux en ohikoa den bezala. Konfigurazio lehenetsiarekin, hamar birusetik zortzik ordenagailua kutsatu zuten; beraz, azken bertsio horrek sistemaren segurtasuna osatuko duen antibirusa behar du, aurreko bertsioetan bezala.
|
|
Horrela, 300 ikerketarekin baino gehiagorekin egindako azterketa handi
|
batek
frogatzen duen bezala, estresa modu kronikoan mantentzen denean, egoera horrek bereziki eragiten die globulu zuriei, gure defentsa sistema jaitsaraziz eta gaixotasunen aurrean sentiberago bihurtuz. Estresak eragindako defentsa jaitsiera horrek hainbat osasun arazo ekarriko ditu, eta gaur egungo krisi egoera berezi honetan arnas gaixotasunak (gripe edo hotzeria modukoak), herpesa bezalako azaleko gaitzak, buruko minak eta neke edo akidura egoerak nabarmentzen dira.
|
|
Besteak beste, Germainek Fermaten azken teoremako kasu berezi
|
bat
frogatu zuen, eta hor agertzen dira orain Germainen zenbaki lehenak esaten zaizkienak. Parisko Akademiaren sari bat irabazi zuen azaleren elastikotasunari buruzkoa.
|
2010
|
|
Nolanahi ere, beste gauza
|
bat
frogatuko balute, hots, froga ukaezinak eskuan, egoera aldatu egingo litzateke.
|
|
Oso zaila da, taldeen teoriak magnitude jarraituei aplikatzen zaielako, eta zenbakiena, hain zuzen, magnitude ez jarraituei. Langlandsek hasieratik erronka handi bat zuen; oinarrizko lema
|
bat
frogatu behar zen bestelako teoremekin lanean hasi baino lehen. Eta Ngo Bao Chauk lortu du urtean beste inork ez du lortu.
|