2001
|
|
Milaka urtez ekialdeko elikagaiak sojarekin elikatu dira, beste elikagai batzuekin konbinatuta,
|
batez
ere zerealekin eta horien deribatuekin.
|
|
Gutxienez hamar hilabete eta 80,5 eta 115 kg bitarteko batez besteko pisua izan dute bertan, baldin eta aberearen birjarpena 46 kg koa edo handiagoa bada. Berriz gizentzen direnak edo berriz gizentzen bukatutakoak ez dira aurrekoak bezalakoak; izan ere, aldez aurretik txanpon batetik pasatu ondoren (hamar hilabeteko sarrera eta 28,75 kg ko gutxieneko birjarpena), hil aurretik gizendu egiten dira pentsuen bidez,
|
batez
ere zerealen eta lekadunen bidez. Eta, azkenik, gizentzekoak animalia hil arte elikatzen dira, aipatutako pentsuen bidez. Ezartzen diren kalitate izendapenek jatorri eta elikadura faktoreak bateratzen dituzte, eta, hala, bereizi egiten ditugu ezkur iberikoa edo montaneran amaitua, berrgizendutako iberikoa eta gizentzeko iberikoa. Aipamen horiek kalitate arauan ezarritako baldintzak betetzen dituzten produktuei baizik ez zaizkie aplikatuko, eta ez txerriaren antzeko produktuei.
|
2002
|
|
Elikagaietan oso banatuta dago. Barazkietan,
|
batez
ere zereal integraletan, intxaurretan eta, oro har, fruitu lehor koipetsuetan (almendrak, kakahueteak, hurrak…) eta, kopuru txikiagoan, platanoan. Animalia ehunetan, piridoxalaren eta piridoxaminaren forma fosforilatuak dira nagusi, eta oso ugaria da erraietan, hala nola gibelean eta giltzurrunetan.
|
2003
|
|
Jokabide horiek hasiera hasieratik GATThitzarmenetik salbuetsi eta onartu ziren, eta horretarako jartzen zitzaien muga bakarra laguntza horiei esker lortutako merkatuaren zatia arrazoizkoa izatea zen. 80kohamarkadaren erdialdean elikagaien nazioarteko merkataritzak, eta
|
batez
ere zerealenak, behera egin zuenean laguntza mota hauek ugaritu egin ziren EB (sasoi horretarako jadanik elikagaien esportatzaile netoa bihurtua zena) eta AEBen arteanbereziki, merkatuko zatia irabazteko asmo argiarekin. Esportazioei emandakolaguntzak herrialdeen produkzio eta esportazio ahalmena, eta horren ondoriozbere presentzia nazioarteko merkatuetan itxuraldatzen dutelako negoziazioen baitanhauek ezabatzeko ahotsak entzun baziren ere, liberalizazio apala baino ez zen adostu.Herrialdeek sei urteren buruan esportazioen sustapenean gastatzen zutenaren% 36ko murrizketa eta diruz lagundutako esportazio kopuruaren% 21eko murrizketa izan zen azken emaitza.
|
2006
|
|
Diru gutxi irabazten duten herrialdeetan ia ezinezkoa da haragia maiz jatea, eta horrek esan nahi du erraiak eta gantz, tendoi edo kartilago asko duten piezak gehiago kontsumitzea. Erreferentzia horretatik abiatuta, uler daiteke zergatik populazio batek bere errenta handitzen duenean, elikagai begetalen ordez(
|
batez
ere zerealak eta lekaleak) haragia eta deribatuak jartzen dituenean, bereziki muskulu ehunaren bidez, eta erraiak alde batera uzten direnean. Haragia gizentzeko animalien muskulu ehunetik dator, hau da, kontsumitzeko egokiak diren eta higiene baldintza kontrolatuak izan dituzten animalietatik.
|
|
Uharte guztietan bezala turistak bere kostalde zoragarriez eta koralezko arrezifeak, ur kirolak egiteko toki aproposa. Lurrazpiko sukaldaritza Aita santuak horrela ezagutzen zaie irlako biztanleak,
|
batez
ere zerealez elikatzen dira. Bere elikagai eskaintzaren artean, hauek nabarmentzen dira:
|
2008
|
|
Gainera, pastilla gisa osagarri dietetiko gisa irentsiz gero, medikuak agindu gabe, albo ondorio arriskutsuak eragin ditzakete. Propietate sendagarriak dituzten alga marroiak Asiako dietaren onurei buruz asko ikertu, hitz egin eta idatzi da,
|
batez
ere zerealak, lekaleak eta barazkiak baitira. Mundu osoko ikerketa zentro askoren arreta sojak bideratu duen arren, algek gero eta leku handiagoa hartzen dute, eta, orain, elikagai ohituretan duten zeregin onuragarria dute, batez ere Asiako hego ekialdeko biztanleengan.
|
|
Zerrenda analitikoen azken helburua kaltetuen bizitza hobetzea da, informazioa emanez, dieta aberatsagoa eta askotarikoagoa izan dezaten. Glutena
|
batez
ere zerealetan dagoenez, intolerantzia izateko aukera handiak daude, produktu askotan egoten baitira. Carolina Sousak, ikerketaren arduradunetako batek, nabarmendu duenez, “badira beste produktu analitiko batzuk, zerrenda horiek bezain espezifikoak ez direnak, eta erreakzio gurutzatua ematen dute elikagai batzuekin, hala nola txokolatearekin edo lekale batzuetako irinekin”.
|
2011
|
|
Onddoa landare batean garatzen denean (frutak, barazkiak, zerealak eta fruitu lehorrak) eta aflatoxina sortzen duenean, egonkorra da beroarekiko, eta horregatik oso zaila da kentzea. Aflatoxinak
|
batez
ere zerealetan eta lekaleetan hazten dira, baita kakahueteetan ere. Toxina horien hazkundea eta metaketa, batez ere, biltegiratze prozesuan gertatzen da.
|
|
Spray itxurako produktu bat gai da aldi berean akrilamida eta hidroximetilfurfural bat inhibitzeko. Elikagaien Segurtasunerako Europako Agentziak (EFSA) elikagaietako akrilamida mailei buruz egindako azterketen arabera, konposatu hori elikagai frijitu edo labean egin daiteke,
|
batez
ere zerealez edo patataz egindakoak. Patata frijituak, biskoteak, galletak, aperitiboak, opilak, kafea edo gosariko zerealak dira kaltetuenen artean.
|
2012
|
|
Goizean kontsumitzea komeni da, egun osoan egoera konstantean egoteko. Funtzio bera dute xurgapen moteleko karbohidratoek,
|
batez
ere zerealek, zeinak, gainera, odoleko glukosa mailari eusten laguntzen baitute. Gauez lo egitea Arratsaldean, gauez lo egiteko, gorputza erlaxatzen hasi behar da.
|
|
Bitamina horiek aztertzea ez da erraza, hainbat osagai izateak eragina izan baitezake emaitzetan. Hori dela eta, teknika konplexuagoak behar dira,
|
batez
ere zerealetan, zeren eta almidoiaren erresistentziak, tenperatura altuetan gelifikatzen denez, bitaminak erauzteko eta arazteko prozedurak zailtzen baititu. Zailtasun horiei aurre egiteko, denen eskura ez dauden sentikortasun handiko teknika analitikoak behar dira.
|
2015
|
|
Onddoak elikagai baten azalean ikusten direnean, sustraiek produktuaren zati handi bat hartu dute Aspergillus, Fusarium, Penicilium edo Rhizizus dira elikagaietan aurki daitezkeen lizunetako batzuk. Batzuek mikotoxinak (onddo pozoitsuak) sortzeko gaitasuna dute,
|
batez
ere zerealen laboreetan eta fruitu lehorretan. Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) datuen arabera, «mundu osoko elikagaien% 25 mikotoxinak dira, eta horietatik gehienak aflatoxinak dira».
|
2021
|
|
Produktu batzuek ontzian fruitu lehorrak izatea nabarmentzen dute, eta horrek esan nahi du osagai nagusia dela, baina ez beti hala. Horixe gertatzen da Hero avellanas en,
|
batez
ere zerealez osatua (%27 olo, garagar eta gari maluta integralez) eta %10 baino ez fruitu lehor horrekin. Eroski barratxoak fruitu lehorren %25 kakahuetea eta %16, 5 fruitu lehorrak ditu:
|
2023
|
|
Araban harriak 8.422 landa eta 7.643 hektareatan kalteak eragin ditu,
|
batez
ere zereal laborantzan. Ebro ibarrean izan diren harri eta euri erauntsiek, Arabako 8.422 lursailetan eta 7.643 hektaretan egin kalteak dira, zereal alorretan eragin handia ukan du, koltza, ekilorea, lekaleak, patata, erremolatxa, bazka artoa eta ardo mahatsa kaltetuak izan dira.
|
|
Baina horrelako produktu batean, ezaugarri orokorrek itxuragabetu egiten dituzte dohain horiek: oliba olio birjina estraren zaporea eta usaina produktuaren zapore globalak estaltzen ditu, eta haren nutrizio bertuteek ez dituzte konpentsatzen aperitiboaren gabeziak,
|
batez
ere zereal desberdineko irin finez osatua baitago. Oliba olioa Oliba olio finduaren eta oliba olio birjinaren nahasketa da.
|