Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 37

2004
‎Lege honek hiru osagai erabili ditu, kasazioaren esparrua zehazteko. Lehenik, lege honetatik arlo zibileko edo merkataritza arloko gai bat ere ez baztertzea; bigarrenik, prozesuko legeen urratzea kasaziotik kanpo uzteko erabakia, gero aztertuko denez, erabaki hori batere funtsgabea ez dela; hirugarrenik, jurisprudentzia doktrina aginteduna sortzeko eginkizunaren garrantzia, hori baita kasazioaren zeharkako eginkizuna. Eginkizun hori lotuta dago erakunde horri datxekion herri interesarekin, erakunde horren jatorritik egun arte.
‎Bestalde, une konstituziogiletik, egokitzat jo zen gai horretan kasazio errekurtsoa ezartzea, asmo horri buruzko desadostasunik edo susmo txarrik agertu gabe. Asmo hori koherentea da, batetik, legearen xedearekin, hots, kasaziotik gai zibil bat ere ez baztertzeko xedearekin, gai zibilak baitira, ezbairik gabe, nortasunari datxezkion eskubideak, Konstituzioan aitortuak?; eta, zio Auzitegian jarritako babes errekur bestetik, Auzitegi Gorena Konstituzioaren epaile ere badela adierazi ideiarekin, gainerako jurisdikzio organo arruntak bezala. Gainera, Konstitutsoa ordezko moduan hartu behar zen kontuan, legegintza aukera horretan.
‎3 Alderdietako bat ere ez bada agertzen entzunaldian, akta jasoko da hori agerraraziz, eta auzitegiak, besterik gabe, prozesuaren largespen autoa emango du, jarduna artxibatzeko aginduz.
‎Prozesuan froga ondoreetarako, agiri pribatutzat joko dira 317 artikuluko kasuetatik batean ere ez daudenak.
‎2 Auziaren funtsari buruzko egitateen kasuan, egitate horien gaineko agiri, bitarteko edo tresnen bat aurkezten bada aurreko paragrafoko egintzen preklusioa gertatu ondoren, gainerako alderdiek epaiketan edo ikustaldian alega dezakete hori kontuan hartzea ez dela bidezkoa, aurreko paragrafoan aipatu kasuetatik batean ere ez dagoelako. Halakoetan, auzitegiak berehala emango du ebazpe gaitzustea antzematen badu auzitegiak, erantzuleari 180 eurotik 1 200 euro isuna, eta, gainera, agiria aurkeztean prozesua luzatzeko asmoa edo prozesuna ezar diezaioke.
2006
‎84.2.1 artikuluko kredituak berehala ordainduko dira. Kreditu horien kalifikazioaren edo ordainketaren inguruko akzioak konkurtsoko epailearen aurrean egikarituko dira konkurtso intzidentearen izapideen bidez, baina horiek ordaintzeko exekuzioak ezin daitezke hasi hitzarmena onetsi arte, likidazioa ireki arte, edota konkurtso adierazpenetik urtebete igaro arte, egintza horietatik bat ere ez denean gertatu.
‎Abokatuen Elkargoari egindako komunikaziotik zortzi orduko epea igaro bada eta inolako justifikaziorik gabe letradu bat ere ez bada agertzen atxilotua edo presoa dagoen tokira, haren adierazpena jaso edo haren azterketa egin ahal izango da, baldin eta horretarako adostasuna ematen badu, izendatutako abokatuek euren betebeharrak ez betetzeagatik bereganatutako erantzukizunei kalterik egin gabe.
‎4 Epaileak edo auzitegiak erabakiko du zer den bidezkoa, espetxealdia edo fidantza ezartzea. Alderdietatik batek ere ez baditu horiek eskatzen, atxilotutako egotzia berehalakoan aske uztea erabaki du.
‎Polizia judizialeko agintariak edo agenteak idatziko ditu auzipetuaren edo delitugilearen izena, abizena, helbidea, eta bera bilatu eta identifikatzeko behar diren gainerako inguruabarrak, baldin eta auzipetu edo delitugile hori atxilotzen ez badu, aurreko artikulua ezarri kasuetatik batean ere ez dagoelako.
2007
‎Konfesio batek ere ez du izango estatu izaerarik.
‎Inbestidurarako lehenengo botaziotik bi hilabete igaro ondoren, hautagai batek ere ez baldin badu jaso Kongresuaren konfiantza, Erregeak ganbera biak desegingo ditu, eta hauteskundeetarako deialdia egingo du, Kongresuko lehendakariaren berrespenarekin.
‎Eskabidean ez alegatzea errefuxiatu izaera aitortzea dakarten arrazoietatik bat ere ez.
‎Konfesio batek ere ez du izango estatu izaerarik. Botere publikoek kontuan hartuko dituzte Espainiako gizartearen erlijio sinesmenak, eta Eliza Katolikoarekin eta beste konfesioekin lankidetza harremanak izango dituzte.
‎Eguneko hogeita lau orduetan ekoizpen prozesu jarraituak dituzten enpresetan, txandakako lana antolatzen denean, txandak txandakatu behar dira, eta langile bat ere ez da egongo gaueko txandan bi aste baino gehiago jarraian, langileak hori bere borondatez erabaki duenean izan ezik.
‎ebazpen ziodunean legean ezarritako arrazoia dela bide adierazi behar da, edonola ere, betearazpenari mesede egiten dion esanguran interpretatu behar dela. Modu horretan, Konstituzio Auzitegiaren ustez, betearazpena ukatzea ezin da nahierakeriaz eta arrazoitu gabe egin, eta ezin da oinarritu egon ez dagoen arrazoiren batean ez oinarrizko eskubidea murrizten duen interpretazio batean ere ez (martxoaren 12ko 33/ 1987 KAE).
‎EKren 16.3 artikuluan «konfesio batek ere ez du izango estatu izaerarik» esaten da, eta adierazpen hori oinarrizkoa da gizarte demokratiko batean. Hala ere, botere publikoek kontuan hartuko dituzte Espainiako gizartearen erlijio sinesmenak, eta beste erlijioekin lankidetza harremanak izango dituzte, Konstituzioan ezarri den moduan.
‎une jakin batean boterean zeudenek ezarritako konstituzio testu baten ostean beste bat ezartzen zen, boterean zeudenek ezarria oraingoan ere, baina aurrekoaren aurkakoa. Horren eraginez, testu bat ere ez zen errotzen benetan eta, beraz, autore batzuek «penduluaren lege» moduko bati buruz hitz egin dute: Konstituzio «aurrerakoi» baten ondoren «moderatua» ezartzen zen, eta alderantziz.
‎Askatasunen bermeari lotuta, konstituzio testuak liberalismo oso aurrerakoiaren aldeko apustua egin zuen: eskubideen adierazpena oso zabala zen, 1869ko Konstituzioaren aurrekariari jarraituz, eta atariko tituluan eskubide horiek eskubide naturalak zirela aldarrikatu zen, eta botere batek ere ez zuen ahalmenik horiek uzkurtzeko ez lermatzeko, legeria positibo guztien aurrekoak eta goragokoak baitziren. Besteak beste, hurrengo hauek aitortu ziren:
‎Konstituzioari dagokionez, Cánovasek ez zuen nahi 1845eko Konstituzioa edo 1869koa berrezartzea; alderdi batena ere ez zen Konstituzioa aldarrikatu nahi zuen, ordu arte ez baitzen halakorik egon Espainiako konstituzio historian. Konstituzio berriak sistemaren barruan alderdien erregimena ahalbidetu behar zuen, eta alderdiok boterean txandakatuko ziren.
‎Alderdi bitasun horrek funtzionatzeko, «txanda sistema» izenekora jo zen. Horren arabera, alderdi batek ere ez zuen boterea monopolizatu behar, eta bi alderdiak Gobernuan txandakatuko ziren. Horretarako, bi alderdien artean ituna egin zen, eta horren arabera, boterea txandaka aldatu zuten.
‎Horrela, Gorte konstituziogileek lehendakaria isilpeko botazioan hautatu behar zuten erabateko gehiengoz. Lehen itzuli horretan hautagai batek ere ez bazuen diputatuen erabateko gehiengoa lortzen, bigarren bozketa egingo zen, eta horretan boto gehien jasotzen zituena hautatuko zen. Prozedura horri jarraitu zitzaion Niceto Alcalá Zamora Errepublikako lehendakari hautatzeko 1931ko abenduaren 10ean.
‎agintaldiaren iraupena karguak eragingarritasunik ez izateko besteko laburra ez izatea, ezta oso luzea ere, erregimen mota bat ezarri eta lehendakaria modu mugagabean hauta ez zedin (horrela gertatzen zen garai hartan Amerika Latinoko herrialde batzuekin). Nolanahi den ere, Errepublika gidatu zuten bi lehendakarietako batek ere ez zuen agintaldia amaitu: Alcalá Zamora 1936ko apirilean kargutik kendu zuten, Konstituzioaren 81 artikulua aplikatuz, eta Azañak dimisioa aurkeztu zuen 1939ko otsailean, Errepublikak gerra zibilean porrota izan ondoren Espainia utzi behar izan zuen eta.
‎Gobernuak Kongresuaren aurrean zuen erantzukizun politikoari dagokionez, edozein egoeraren eraginez Gobernua botererik gabe geratzea saihesteko, Konstituzioak, zuzenbide konparatuan indarrean zeuden beste eredu batzuei jarraituz («parlamentarismo arrazionalizatu» deitu izan den horren teknikak erabili izan dituzte), Gobernua edo horren kideren bat kargutik kentzea baimendu zuen soil soilik 64 artikuluan ezarritako zentsura botoaren bidez, aurrean ere aztertu duguna. Zernahi gisaz, dakigunez, Errepublikan Gobernu bat ere ez zen kargutik kendu prozedura hau erabiliz.
‎Horren ondorioz, Gorteek ganbera bakarra izan zuten, Diputatuen Kongresu izenekoa. ...en arabera, diputatuak sufragio orokor, berdin, zuzeneko eta sekretuaren bidez hautatzen ziren, eta hogeita hiru urtetik gorako herritar guztiak hauta zitezkeen, sexua eta egoera zibila gorabehera, izen askodun barrutietan, gehiengoen hauteskunde sistema zuzendua erabiliz (gutxiengoei nolabaiteko ordezkaritza emateko), lau urterako (baina Espainiako konstituzio tradizioari jarraituz, legegintzaldi bat ere ez zen agortu); diputatuek ohiko parlamentu onurabideak zituzten (bortxaezintasuna eta ukiezintasuna, etab.).
‎Behin epe hori igarota, zentsura botoa ganberako diputatuen erabateko gehiengoak onesten bazuen, ukitutako ministroak, edo hala zenean, Gobernu osoak dimisioa aurkeztu behar zuten. Nolanahi den ere, 64 artikuluan ezarritako prozedurari jarraituz proposatu ziren zentsuraboto batek ere ez zuen aurrera egin.
‎Azkenean, 1977ko ekainaren 15ean aipatu hauteskundeak egin ziren, Espainiako lehenengo hauteskunde demokratikoak 1936tik. Emaitzei dagokienez, Kongresuan alderdi batek ere ez zuen erabateko gehiengoa lortu eta boto gehien lortu zituen alderdia gobernuarena izan zen, UCD (165 aulki), gero PSOE (118), Partido Comunista (20), Alianza Popular (16), Kataluniako nazionalistak, euskal nazionalistak (EAJ PNV), PSPko sozialistak eta ezkerreko alderdi nazionalista txiki batzuk, katalanak (Esquerra Republicana) eta euskaldunak (Euskadiko Ezkerra).... Senatuan, UCDk senatari hautetsien erabateko gehiengoa lortu zuen, eta gehiengo hori handitu egin zen Ganberaren behin betiko eraketan erregeak izendatutako senatari asko sartu zirelako, gehienbat ideologia kontserbadorea zutenak.
‎Bada, erregimen frankistan ez ziren bermatu oinarrizko eskubide eta askatasunak (modu sistematikoan zapaldu ziren) eta ez zen benetako botere banaketarik egon, botere guztia Franco estatuburu edo Caudillo edo Buruzagiaren (erregimeneko terminologia erabiliz) inguruan biltzen zen eta. Izatez, Francok botere bereziak zituen esparru betearazlean eta legegintza esparruan, Defentsa Nazionaleko Batzarraren 1936ko irailaren 29ko Dekretuan, 1938ko urtarrilaren 30eko eta 1939ko abuztuaren 8ko Legeetan eta 1937ko apirilaren 19ko Bateratze Dekretuan ezarritako onurabideen bidez. Hain zuzen ere, horietako batek ere ez zuen «Oinarrizko Legearen» lerrunik. Horrez gain, aurrerago «Oinarrizko Lege» izendatu zituzten arau batzuek (gogoan izan, adibidez, Laneko Forua) geroko legeetara igortzen zuten horiek betetzeari dagokionez, eta epaileak ezin zituen zuzenean aplikatu.
‎Kongresuari dagokionez, diputatuak bost urterako hautatzen zituzten (legegintzaldi bat ere ez zen agortu, desegite eskubidea gehiegi erabili zelako; izatez, legegintzaldi osora hurbildu ziren Gorte bakarrak erregeordetzako lehenengo Gobernuaren aginduz hautatu ziren, Sagastaren gidaritzapean; hain zuzen ere, gainerako legegintzaldiekin alderatuz Gorteen agintaldia luzea izan zenez, Parlamentu luze esan zitzaien); diputatu kargua ministro karguarekin bateragarria zen eta Konstituzio... Aurrean ere esan dudanez, Konstituzioa indarrean egon zen bitartean, hauteskunde sistemak oso desberdinak izan ziren:
2008
‎1 Legearen edo sozietate estatutuen arabera banantze eskubidea dakarten erabakiak dokumentatzeko eskritura publikoa Merkataritzako Erregistroan inskriba dadin, eskrituran bertan edo horren osteko beste eskritura batean hauxe aipatu behar da: erabakia noiz argitaratu den «Merkataritzako Erregistroaren Aldizkari Ofizial»ean, erabakiaren aldeko botorik eman ez duten bazkideei noiz bidali zaien argitalpen horren ordezko komunikazioa; bestela, administratzaileek adierazi behar dute bazkide batek ere ez duela banantze eskubiderik egikaritu epe barruan. Paragrafo honetan xedatutakoa ez da aplikatuko, erabakia hartu denean bazkide guztiek haren alde emandako botoari esker.
‎2 Banantze eskubidea dakarten erabakiak dokumentatzeko eskritura publikoa Merkataritzako Erregistroan inskriba dadin, eskrituran bertan edo horren osteko beste eskritura batean jaso behar da kapitalaren urripena 102 artikuluaren arabera edo, bestela, administratzaileek adierazi behar dute bazkide batek ere ez duela banantze eskubiderik egikaritu aurretiaz ezarritako epean, salbu eta erabakiok hartu dituen batza orokorrak baimentzen duenean banandutako bazkideen partaidetzak eskuratzea, 40 artikuluan ezarritakoaren arabera.
2011
‎Edonola ere, mantenua eskatzen duen pertsonak ezin duenean mantenu hori lortu nazioko lege erkidearen arabera, pertsona horren ohiko bizilekuari dagokion legea aplikatuko da. Bi lege horiek izan ezean, edo bietatik batek ere ez badu ahalbidetzen mantenua jasotzea, mantenuaren erreklamazioa zein agintaritzaren eskumenekoa izan eta agintaritza horren barne legea aplikatuko da.
‎Espainiako naziokotasunaz gain, norbaitek beste naziokotasun bat badu, eta naziokotasun hori ez badago Espainiako legeetan edo nazioarteko itunetan jasota, Espainiakoak izango du lehentasuna beti. Bi naziokotasun edo gehiago izanik, horietatik bat ere ez bada Espainiakoa, hurrengo paragrafoan ezarritakoa bete da.
‎234 artikuluan aipatutako pertsonetatik bat ere ez denean tutore izendatu, kasuan kasuko lurraldean adingabeen babesaz arduratzen den herri erakundeak, lege aginduz, bere gain hartuko du ezgaiaren edo babesgabezian dagoenaren gaineko tutoretza. Babesgabezia egoeratzat har daiteke egitez gertatzen dena, tutoreari legeek ezartzen dizkioten eginbeharrak ez betetzeagatik edo eginbehar horien egikaritza ezinezko nahiz desegoki izateagatik, adingabeei ez zaienean ematen nahitaezko duten laguntza moral edo materiala.
‎Doloak kontratuen deuseztasuna ekar dezan, dolo hori astuna izan behar da, eta kontratugileetatik batek ere ez du erabili behar.
‎Izen eta abizen bereko pertsonek inguruabar berdinak badituzte, eta inguruabarron bidez ezin bada jakin nor izan den izendatua, pertsona horietatik bat ere ez da jaraunsle izango.
‎Jabekide batek ere ez du erkidegoan irauteko betebeharrik. Jabekide bakoitzak edozein unetan eska dezake gauza erkidearen zatiketa.
2012
‎Aitzitik, preskripzioaren amaieraren zenbaketak aurrera jarraituko du kereila edo salaketaren aurkezpen egunetik baldin eta, sei edo bi hilabeteko epearen barruan, delitu edo faltaren kasuetarako hurrenez hurren, kereila edo salaketaren izapidetza ez onartzeko epailearen ebazpen irmoa egoten bada, edo ebazpenaren bitartez kereila edo salaketa zein pertsonari zuzendu eta prozedura pertsona horren aurka ez bideratzea erabakitzen denean. Zenbaketak ere aurrera egingo du, baldin eta, aipatu epearen barruan, instrukzioko epaileak artikulu honetan ezarritako ebazpenetatik bat ere ez badu hartzen.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia