|
2001
|
|
|
Gordinniboroek
|
batez
ere barazkiz (frutak eta barazkiak) osatutako elikadura begetarianoa dute.
|
|
2002
|
|
|
– Familiako akats dietetikoak zuzentzea: koipe gehiegi, zuntz falta, etab. Dietako karbohidratoak Karbohidratoak elikagai askotan aurkitzen diren substantzia elikagarriak dira,
|
batez
ere barazkietan, eta modu sinplean edo konposatuan aurkezten dira. Azukre, gluzido edo karbohidrato ere deitzen zaie.
|
|
|
Beroak, azidoek, argiak edo oxigenoak eragiten dituzte, eta haien degradazioa, logikoa denez, zahartzearekin lotzen da. Prozesu teknologikoetan,
|
batez
ere barazkiak galdarraztatzean edo ontziratzean, berotzearen ondorioz, klorofilek magnesioa galtzen dute, feofitina izeneko beste substantzia batzuk bihurtzen dira, eta kolore berde bereizgarria aldatzen dute, erakargarritasun gutxiko kolore nabar batez. Luzaroan biltegiratzen bada, suntsitu egiten da.
|
|
2003
|
|
|
Higieneari buruzko arauak kontuan hartu behar dira elikagaiek eragindako toxiinfekzioak saihesteko, eta entsaladak egiteko ere komeni da aurkezteko arau erraz batzuk betetzea. Higienea Gordinik doazen genero guztiak,
|
batez
ere barazkiak, ur ugaritan garbitu behar dira, eta lixiba tanta batzuk bota. Lurra eta mikroorganismoak kentzeko egiten da hori.
|
|
2004
|
|
|
Hamarretik batek ez zuen ematen
|
bat
ere barazkirik bi asteetan.
|
|
|
Ikastetxeetako jangelen bidez ere aztertu ditu ikerketak haurren elikadura ohiturak, eta plateretan uzten dituzten elikagaietan jarri du arreta. “Utzitako janaria gehiegizkoa da, eta
|
batez
ere barazkiak eta arraina dira”. Haurrek arrainari egindako errefusa hezurren presentziari egotzi izan zaio historikoki, baina haurrek ez dute hezurrik gabeko arrainik ikusten, azterketak dioenez, “barazkien gozatzearen arabera, erakargarriagoa edo txikiagoa izan daiteke haientzat”.
|
|
2005
|
|
|
Dieta eta osasuna Obesitateari aurre egiteko formula egokiena dieta mediterraneoa eta jarduera fisiko erregularra konbinatzea izan liteke. Ikerketaren arabera, dieta mediterraneoaren jarraibideei jartzeak esan nahi du
|
batez
ere barazkietan, frutetan, lekaleetan eta zerealetan oinarritutako elikadura izatea, baita arraina ere; gantz asegabe gehiago; haragi gutxi eta ardo pixka bat. Jarraibide horiek erakutsi dute eragin berezia dutela gaixotasun kardiobaskularrei edo minbiziari aurrea hartzeko, azken ikerketaren emaitzen arabera.
|
|
2007
|
|
|
Erregulatzaileak Elikagai erregulatzaileek dena organismoan behar bezala ibil dadin laguntzen dute. Bitamina, mineral, ur, zuntz eta antioxidatzaile ugari duten elikagaiak dira,
|
batez
ere barazkiak eta frutak. Bazkarian eta afarian barazki pixka bat sartzea gomendatzen da, eta entsalada bat egunero.
|
|
2009
|
|
|
Elikagaietan,
|
batez
ere barazkietan, substantzia kimikoak ahalik eta gehien erabil ez daitezen, Valentziako Unibertsitate Politeknikoko (IU IAD) Garapenerako Elikagaien Ingeniaritzako Institutuko ikertzaile talde batek metodo berri bat garatu du, te zuhaitzeko olio esentzialaren erabileran oinarritua, zitrikoen kontserbazioa eta kalitatea hobetzeko. Valentziako ikertzaileek egindako lehen probak laranjei aplikatu zaizkie, eta emaitza onak izan dituzte.
|
|
|
Elikagai freskoen artean, laranjak %1, 67 garestitu ziren martxoan. Ontziratutakoetan,
|
batez
ere barazki izoztuen menestra (%0, 99) eta garagardoa (%0, 92) igo ziren. Jaitsiera nabarmenagoa da prezioak 2008ko hilabete berarekin alderatuz gero.
|
|
|
Horretarako, bota azalean ontzia mugitu gabe, pikorrik atera ez dadin, nahastu eta txikitu. Patata fekula lotailu elementu gisa erabiltzen da,
|
batez
ere barazki kremetan.
|
|
2010
|
|
|
|
Batez
ere barazkien kasuan, uretan egosten badira, osmosi prozesua gertatzen da eta bitamina eta mineralak elikagaitik egosketa ingurunera kanporatzen dira. Horregatik, askotan esaten da barazkiak kozinatzean sortutako salda ezin dela baztertu eta jan behar dela.
|
|
|
ur irakinetan denbora laburrez (minutu gutxi) jakia murgiltzea da, egosketa partziala lortzeko. Ez da, berez, egosketa metodoa, aurretratamendua baizik; eta
|
batez
ere barazkiekin eta frutekin erabiltzen da.
|
|
|
Normalean zapore gozoago lortzeko gatza, espeziak edota azukrea ere erabiltzen dira. Horrela kontserbatzen dira
|
batez
ere barazkiak (adibidez, ozpinetako pepinoak, tipuletak) eta arrain batzuk (sardinzarra, antxoa).
|
|
2011
|
|
|
Elikagaiekin kontaktuan dagoen edozein substantzia kimiko debekatzen edo onartzen dute. Ukaezina da azken produktuan duen presentzia,
|
batez
ere barazkietan, eta, beraz, kontsumitzaileak substantzia kimikoen hondarrak metatu ditzake organismoan, kantitate oso txikitan bada ere. Hori saihesteko, barazkiak uretan garbitu behar dira minutu batzuez eta eragile kimikoen kontzentrazio maximoa kendu.
|
|
|
Europa, Hegoaldeko Asia, Txina eta Latinoamerika, eta haien dietek 9p21 genean duten eragina. Emaitzen arabera, arrisku handiko genotipoa duten pertsonek,
|
batez
ere barazkiz, frutaz eta baiz osatutako dieta bat kontsumitu zutenek, arrisku txikiko genotipoa zutenek adinako arriskua zuten bihotzekoak jasateko. “Ikusi dugu arrisku handiko genotipo baten eragina leundu egin daitekeela fruta eta barazki ugariko dieta bat kontsumitzeagatik”, dio Sonia Anand ek, McMaster Unibertsitateko medikuntza eta epidemiologiako irakasle eta ikerketaren ikertzaile nagusietako batek.
|
|
2015
|
|
|
Tea koipegabetzeko edo fruta ukitu handiagoa ematen lagunduko du. barazki salteatuak,
|
batez
ere barazki izoztuak erabiltzen badira, zapore pixka bat galtzen baitute. Erabili nahi badira te berdea eta te gorria gozogintzan infusioak erabil daitezke txokolate krema arintzeko, bizkotxo bat bustitzeko eta gero fruta gorrien edo aranen konpotetan betetzeko edo erabiltzeko asmoa izanez gero.
|
|
2021
|
|
|
Adituek gomendatzen duten elikatze eredu osasungarria da, eta Igne Score koherentea da harekin. Horren erakusgarri dira prozesatu gabeko produktuak, elikagai freskoak eta naturalak,
|
batez
ere barazkiak, frutak, barazkiak, zerealak eta fruitu lehorrak. Osasungarriak ez diren elikagaiei dagokienez, azukre, kaloria eta koipe saturatuen kopurua dela eta, esan behar da, nahiz eta kritikak jaso, Nutr Score ez dela onuragarria, gehienek puntuazio kaskarrena lortzen baitute.
|
|
2022
|
|
|
%4 eta %5, hurrenez hurren.
|
Batez
ere barazkiz eta beste barazki batzuez osatutako saltsetan, tipula, azenarioa, baratxuria, usain belarrak (oreganoa, albaka, erromeroa) edo olibak (Barilla Olive) daude. Horietako batzuk beste saltsa batzuetan ere badaude.
|
|
|
«Krisiaren aurretik, egoera zaila zen, baina janaria jar zezakeen mahaian. Orain, ezin diet semeei janari osoa eman,
|
batez
ere barazkiak eta elikagai lehorrak jaten baitituzte» —dio Majidak— Sufritzen ari dira behar adina jaten ez dutelako». Libanora iritsi zenean, Majidak beste erremediorik ez zuen izan hezkuntza sakrifikatzea beren seme alabena, 15 eta 16 urterekin bakoitza baserrietan lan egin behar izan zutenak, Majidak ematen zituen diru sarrera txikiak handitzen saiatzeko, gaizki ordaindutako lanak onartuz, hala nola babarrunak garbitzea edo baratxuri hortzak zuritzea.
|
|
2023
|
|
|
Eroski tofu eta Veritasen ere proportzio handia dago, %9 inguru, bigarren osagai gisa tofua baitute. Gainerakoetan,
|
batez
ere barazkiekin edo zerealekin egindakoak, proportzioak apalagoak dira: %6, 6 Natursoy eta %4, 3 Eroski quinoa.
|
|
|
Apaintzeko, gainetik txaka barratxo batzuk puskatzen dira. 5 Barazki tortillak ganba zatitxo izoztuekin, eta jogurt eta fruta irabiaki bat Tortilla afari bikaina da,
|
batez
ere barazkiekin eta itsaski zatiekin egiten bada. Ganba izoztu eta zuritu batzuekin itsas ukitu aberatsa eta diru gutxikoa emango da.
|
|
|
Elikadurari dagokionez, beraz, egokia litzateke landare jatorriko produktuetan oinarritzea, antioxidatzaile eta zuntz ugari baitute.
|
Batez
ere barazkiak, tuberkuluak eta frutak, kalitatezko proteinak kontsumituz, arrain urdinak lehenetsiz omega edukitzeagatik, gantz osasuntsua (fruitu lehorrak, oliba olioa, haziak, ahuakatea), lekaleak, espeziak eta neurri txikiagoan zerealak. Behar adina kontsumitu behar da, eta asetasun sentsazioan arreta jarrita, sasoiko elikagaiak kontsumituz eta barau luzeagoak edo afalordua aurreratuz.
|