|
2003
|
|
|
Ez zuen zentzurik. Zentzurik ez zuen bezala gauza guztiz berri
|
bat
egiteak ere. Baldintza horietan, erdibide bat bilatu behar nuen, eta erdibide bat bilatzen saiatu naiz.
|
|
2008
|
|
|
kolaborazionismoa erakusten zuena?. Gerardo niretzat ez bada, Nataliarentzat ere ez!?, halako zerbait bururatu ote zitzaion une hartan??; gero, irria ezabatuz? baita hondarrean beste keinu
|
bat
eginez ere, beheko ezpaina goikoaren gainean jarriz, besagainak mugitu zituen gora eta behera?, nola halako axolagabekeria bat adieraz zezakeena eta hartzera zihoàn erabakia zuritu?. Nataliak gure arteko tratua hautsi bazuen, nik zergatik ez?, bururatu ote zitzaion orduantxe??, esan zuen:
|
|
|
–El Cid, Cortés, Pizarro? ongi da, baina zuek uste al duzue emakume bat ezin daitekeela haiek adinakoa izan?, zer izan zen, bada, Agustina Aragoikoa????, lur arrasean zegoèn ohiko inertzien planotik suaren plano goitiarretara egin balu bezala, oinezkotasunetik hegaldira?, bat
|
batean
egin ere! Markesa anderea, beraz, biziaren zama alde batera utzi eta martiri izateko prest zegoen istant hartan, beharbada?
|
|
|
Orduan ere bere denbora hartu zuen Natividadek, hasieran halako irri maleziatsu bat eginez, amarekiko maila bateko –maila osoko– kolaborazionismoa erakusten zuena –" Gerardo niretzat ez bada, Nataliarentzat ere ez!", halako zerbait bururatu ote zitzaion une hartan? –; gero, irria ezabatuz... baita hondarrean beste keinu
|
bat
eginez ere –beheko ezpaina goikoaren gainean jarriz, besagainak mugitu zituen gora eta behera–, nola halako axolagabekeria bat adieraz zezakeena eta hartzera zihoàn erabakia zuritu –" Nataliak gure arteko tratua hautsi bazuen, nik zergatik ez?" bururatu ote zitzaion orduantxe? –, esan zuen:
|
|
|
–inkontzientean ahots bat piztu ote zitzaion une hartan, senarraren eta gizon guztien nagusitasun ustezkoaren aurkakoa, urteetan isildutako argudioari bere adierazpidea ematen ziona: " El Cid, Cortés, Pizarro... ongi da, baina zuek uste al duzue emakume bat ezin daitekeela haiek adinakoa izan?, zer izan zen, bada, Agustina Aragoikoa...?" –, lur arrasean zegoèn ohiko inertzien planotik suaren plano goitiarretara egin balu bezala –oinezkotasunetik hegaldira–, bat
|
batean
egin ere! Markesa anderea, beraz, biziaren zama alde batera utzi eta martiri izateko prest zegoen istant hartan, beharbada... sua gero eta suagoa zen haren begietan bederen; zer besterik espero zitekeen, bada, markesa anderearengandik, zerutik mana hura erori bazitzaion –fede sutsu berri hura, alegia–, fede zaharraren eta betiko fedearen oinarriak zituena, bai, baina neurririk gabeko neurrian hazi zitzaiona?
|
|
2009
|
|
|
Gandiagak Naturarekin bat bat egiten zuen, esan izan den panteismo moduko
|
bateraino
egin ere, nahi bada. Baina Gandiagaren Natura ez da, jainkosa antzeko?
|
|
|
Denboraren gogoeta, berriz, ez Axularrek, fisiko matematikoak egiten digu. Gerta daiteke adiskide
|
batek
egitea ere: exilioko denbora biluz luzearen sufrimendua eta heriotza zer den ezagutzen duen adiskide batek.
|
|
|
Psikiatrek Robert bere ama agintzaileari oso loturik zegoela eta beharbada berak ere emakume izan nahi zuela esan zuten. Inoiz operazioren
|
bat
egitekotan ere ibili omen zen, gero asmo hori utzi bazuen ere.
|
|
|
hirurak inguruan, hasteko, sekulako goragalearekin jaiki, eta gelak zuen perrail batean egin zuen oka; gero, garbitu zituen ur azpil batean ezpain inguruak, eta berriro oheratu zen; goizeko zortzietan, berriz, katedralekoak izan zitezkeèn kanpai hotsak ere entzuteko moduan iristen zitzaizkion gelara?, berriro esnatu eta jaiki egin zen; logelak leiho bakarra zuen, eta kontraleihoak itxiak zituen, baina ez erabat, atsoak bezperan ez baitzien itxigailuei eragin; hala, bada, leihoen eta kontraleihoen artean bi zirrikitu bertikal zeuden, nondik kanpoko argia sartu eta hedatzen baitzen gelara; Ada, gelako espazio estuak estutzen zuelako edo, leihoa zabaltzera joan zen, espazio arnasgarriago baten bila: zabaldu orduko, ordea, itxi zuen, baita intziri mingarri
|
bat
egin ere, begiak itxi eta eskuak lokietara zeramatzan bitartean, leihotik bat batean sartutako eguzki printzak orratzen gisakoak gertatu balitzaizkio bezala, burmuinak zulatzen zizkiotenak; Adak, beraz, gaizki behar zuen, sekulako biharamuna zuen, egia esan, halako moldez, non ohean eseri eta negar batean hasi baitzen, bat batean; zergatik, bezperan bizitzaren aldeko hautua egin bazuen?; bazirudien, aldiz, Ana Kareninaren tesietatik hurbilago zegoela une hartan:
|
|
|
Gabinok ederki gogora zitzakeen, bai, Rodolfo eta Lorenzoren artean gertatutako pasadizo batzuk, baita, gogoratzearekin batera, irri zabal
|
bat
egin ere, ika mika haiek barre iturri gertatzen baitzitzaizkion usu; esan nahi baita Gabinok nekez ikus zezakeela, barre haietatik harat, beste ezer, bi gizonen arteko jardun haietan barrealdi bati beste barrealdi bat jarraitzen baitzitzaion, eta barrealdien azpian ezkutatuta geratzen baitziren psikeari lotutako beste mugimendu guztiak, bakoitzaren hizkuntz eskubideekin lotuta egon zitezkeenak, e...
|
|
|
Ordainean, Teofilo Mariak Damasori paparretik hiruzpalau segundotan heldu, begiradaz mehatxatu, eta halaxe eduki zuen, askatu arte; Damaso dar dar batean egongo zen, ziurrenik, baldintza normaletan, baina zegoèn puntuan zegoelako edo, bizitzaz ezaxola, bere begien begiradaz eutsi zion Teofilo Mariaren begiradari, baita, Teofilo Mariak paparretik askatu ahala, irri harro
|
bat
egin ere, anai arrebetan bigarren zena lehenengo sentitzen zen une hartan, ausaz?, irri harekin esan nahi balio bezala: –Behin ihes egingo diozu bizitzaren alderdi ilunari, eta mila aldiz egingo diozu ihes, baina mila eta batgarrenean iluntasunak harrapatu, eta auskalo orduan baziloen ziztuak eta danborrotsak entzun ez ote dituzun??; eta handik aurrera, jakina, jarrera fatalista hartan oinarrituta, zer axola zitzaion, bada, gauza bat edo aurkakoa egitea, baldin eta milioi bat bazilo bazituen zain, zernahi egin arren??, hatza sudur zuloan sartzeko ohiturari eutsiko zion.
|
|
|
Helburua lortzeko, baina, aita zuen ezin saihestuzko giltza. Egia zen honek, lehen berritasunaren ondotik, hegazkinekiko zaletasuna galdu zuela, baina egia zen, halaber, aireplano bat ikusten zuen bakoitzean begiak gora jasotzen zituela, baita inoiz harridurazko keinu
|
bat
egin ere, zuhaitza eta arranoaren hegaldia kontraesanik gabeko plano berean ikustetik zetorkiona; Nazariok bazuen, gainera, Hipikara biltzen zirèn gizonen artean lagun bat, hiriko erregimentuko teniente koronela, hegazkinetara zaletua, hegazkingintzaren berrikuntzen berri ematen ziona, ez baitago ahazterik, lehen mundu gerraren ondorioz, abiazioak aurrerapauso handiak egin zituela, bakealdian er... Horregatik, aita hain jarrera onarekin ikusi zuenean, buruan zuèn galdera egitera ausartu zen:
|
|
|
Lorategiko ezki enbor lodi baten atzean zegoen Domingo, zelatan, itxura batean, ezkiaren bestaldean zegokeen behatzaile balizko batek doi doi ikusiko zizkion eskuineko lokia eta alde bereko begia? etxeko ate nagusiari begira, bertatik Ada irteten eta eskua goratzen ikusi zuenean, baita goratzearekin batera halako mugimendu
|
bat
egiten ere, zera esan nahi balio bezala: –Arestian erabaki dugun planaren arabera, guztia prest dago, eta zatoz, Domingo?; eta Domingo zuhaitzaren gordelekutik atera eta aterantz abiatu zen; mutila urduri zegoen, egongo ez zen, bada!?, baita zalantzaren batek hartua ere, altxatu ere, altxatu ez zuen, bada, ate aurrean egin zuèn egonaldian, bizpahiru aldiz eskua, baita aldabari heldu ere, atean jotzera zihoalako keinuan, nahiz eta ahalegin bakoitza, azkenik, hutsean gelditu zen, damuaren indarrak edo eragotzita!?, harik eta, hurrengo saioan, atean bi bider jo zuen arte.
|
|
|
Ia gehienetan izaten zuten aroztegiko atea zabalik, han barruan egiten zen egur hautsarekin ez itotzeko, ziurrenik. Aldatsa igo bitartean hitz egiten genuen, Carmenek neuk baino gehiago beti, arnasestuka, baina jaisten hasi eta berehala isildu egiten ginen, ilea orrazten genuen atzamarrekin eta eztulen
|
bat
egin ere bai, urduri. Aroztegiaren aurretik igarotzean eskuinera begiratzen genuen, lotsati, han barruan Zabala anaiak ikusi arte, Isidro eta Santi, aitarekin batera lanean.
|
|
|
hirurak inguruan, hasteko, sekulako goragalearekin jaiki, eta gelak zuen perrail batean egin zuen oka; gero, garbitu zituen ur azpil batean ezpain inguruak, eta berriro oheratu zen; goizeko zortzietan, berriz –katedralekoak izan zitezkeèn kanpai hotsak ere entzuteko moduan iristen zitzaizkion gelara–, berriro esnatu eta jaiki egin zen; logelak leiho bakarra zuen, eta kontraleihoak itxiak zituen, baina ez erabat, atsoak bezperan ez baitzien itxigailuei eragin; hala, bada, leihoen eta kontraleihoen artean bi zirrikitu bertikal zeuden, nondik kanpoko argia sartu eta hedatzen baitzen gelara; Ada, gelako espazio estuak estutzen zuelako edo, leihoa zabaltzera joan zen, espazio arnasgarriago baten bila: zabaldu orduko, ordea, itxi zuen, baita intziri mingarri
|
bat
egin ere, begiak itxi eta eskuak lokietara zeramatzan bitartean, leihotik bat batean sartutako eguzki printzak orratzen gisakoak gertatu balitzaizkio bezala, burmuinak zulatzen zizkiotenak; Adak, beraz, gaizki behar zuen... sekulako biharamuna zuen, egia esan, halako moldez, non ohean eseri eta negar batean hasi baitzen, bat batean; zergatik, bezperan bizitzaren aldeko hautua egin bazuen?; baziru... " Nola botako dut neure burua trenbidera, bizitza oso bat badut aurretik, eguzki ibiltariak eta ilargi beteak zerumugan!" esan zuen bezperan, baina zer eguzki ibiltari eta zer arraio zen hura, baldin eta leihotik sartutako lehen eguzki hark suzko oinazearen zirkulu perfektuaren antza bazuen!;" Nola botako dut neure burua, etxekoei sekulako disgustua emango diet-eta!" esan zuen bezperan, baina ez al zen hobe bizitzarekin bukatu eta disgustu bakar bat eman, bizitzan mila disgustu eman baino?;" Eta egin beharreko urratsa emakume batentzat gehiegizkoa bada, birentzat agian ez..." esan zion Txarok noizbait, baina berak, pausoa bakarrik eman behar zuela eta, bakarrik eman zuen... eta zer?; non geratu ziren bezperako harrokeriak?; zertxobait lasaitu zenean –zigarreta bat ere piztu zuen ahalegin hartan–, gosaltzeko asmotan edo, jangelara jaitsi zen, non bezperako leku eta mahai berean aurkitu baitzuen atsoa, ikusi orduko honela mintzatu zitzaiona:
|
|
|
Lorategiko ezki enbor lodi baten atzean zegoen Domingo, zelatan, itxura batean –ezkiaren bestaldean zegokeen behatzaile balizko batek doi doi ikusiko zizkion eskuineko lokia eta alde bereko begia– etxeko ate nagusiari begira, bertatik Ada irteten eta eskua goratzen ikusi zuenean, baita goratzearekin batera halako mugimendu
|
bat
egiten ere, zera esan nahi balio bezala: " Arestian erabaki dugun planaren arabera, guztia prest dago, eta zatoz, Domingo"; eta Domingo zuhaitzaren gordelekutik atera eta aterantz abiatu zen; mutila urduri zegoen –egongo ez zen, bada! –, baita zalantzaren batek hartua ere –altxatu ere, altxatu ez zuen, bada, ate aurrean egin zuèn egonaldian, bizpahiru aldiz eskua, baita aldabari heldu ere, atean jotzera zihoalako keinuan, nahiz eta ahalegin bakoitza, azkenik, hutsean gelditu zen, damuaren indarrak edo eragotzita! –, harik eta, hurrengo saioan, atean bi bider jo zuen arte.
|
|
|
Ordainean, Teofilo Mariak Damasori paparretik hiruzpalau segundotan heldu, begiradaz mehatxatu, eta halaxe eduki zuen, askatu arte; Damaso dar dar batean egongo zen, ziurrenik, baldintza normaletan, baina zegoèn puntuan zegoelako edo, bizitzaz ezaxola, bere begien begiradaz eutsi zion Teofilo Mariaren begiradari, baita, Teofilo Mariak paparretik askatu ahala, irri harro
|
bat
egin ere –anai arrebetan bigarren zena lehenengo sentitzen zen une hartan, ausaz–, irri harekin esan nahi balio bezala: " Behin ihes egingo diozu bizitzaren alderdi ilunari, eta mila aldiz egingo diozu ihes, baina mila eta batgarrenean iluntasunak harrapatu, eta auskalo orduan baziloen ziztuak eta danborrotsak entzun ez ote dituzun..."; eta handik aurrera, jakina, jarrera fatalista hartan oinarrituta –zer axola zitzaion, bada, gauza bat edo aurkakoa egitea, baldin eta milioi bat bazilo bazituen zain, zernahi egin arren? –, hatza sudur zuloan sartzeko ohiturari eutsiko zion.
|
|
|
Helburua lortzeko, baina, aita zuen ezin saihestuzko giltza. Egia zen honek, lehen berritasunaren ondotik, hegazkinekiko zaletasuna galdu zuela, baina egia zen, halaber, aireplano bat ikusten zuen bakoitzean begiak gora jasotzen zituela, baita inoiz harridurazko keinu
|
bat
egin ere, zuhaitza eta arranoaren hegaldia kontraesanik gabeko plano berean ikustetik zetorkiona; Nazariok bazuen, gainera, Hipikara biltzen zirèn gizonen artean lagun bat, hiriko erregimentuko teniente koronela, hegazkinetara zaletua, hegazkingintzaren berrikuntzen berri ematen ziona, ez baitago ahazterik, lehen mundu gerraren ondorioz, abiazioak aurrerapauso handiak egin zituela, bakealdian er... Horregatik, aita hain jarrera onarekin ikusi zuenean, buruan zuèn galdera egitera ausartu zen:
|
|
|
Gabinok ederki gogora zitzakeen, bai, Rodolfo eta Lorenzoren artean gertatutako pasadizo batzuk, baita, gogoratzearekin batera, irri zabal
|
bat
egin ere, ika mika haiek barre iturri gertatzen baitzitzaizkion usu; esan nahi baita Gabinok nekez ikus zezakeela, barre haietatik harat, beste ezer, bi gizonen arteko jardun haietan barrealdi bati beste barrealdi bat jarraitzen baitzitzaion, eta barrealdien azpian ezkutatuta geratzen baitziren psikeari lotutako beste mugimendu guztiak, bakoitzaren hizkuntz eskubideekin lotuta egon zitezkeenak, e...
|
|
2010
|
|
|
amets; gero, tuberkulosia harrapatu eta urte batzuk egin nituen hil edo bizi; gaixo nengoela, Felipe Gastaminza debozionisten ikastetxeko ikaskide ohiarekin harremanetan jarri eta haren bidez ezagutu nuen zer zen abertzaletasuna; gero, Helenaz maitemindu nintzen? baita, gauzak okertu zirenean, suizidio saio
|
bat
egin ere, hain sentitu nintzen une batez galduta, erabateko porrot existentzialaren mende; gero, Jainkoaren graziak ezustean ukitu, eta gauetik egunerako aldaketa izan nuen, apaiz edo fraide egiteko bokazioa orduantxe errotzen zitzaidala; gero, Pagoagako Ama Birjinaren agerketei buruzko gorabeherak bizi behar izan nituen, gorakakoak gertatu zitzaizkidanak hasieran, beherakakoak bukaeran; gero, fr... eta geroztik frantziskotar izan nauzu, berrogeita hamabost urteotan, azken berrogeiak Elorrietan.
|
|
|
Eta aipatu behar dizut, ondorioz, Pio Barojaren El árbol de la ciencia. Lehen ere aipatu dizut, egia esan, obra hau, baita kritika
|
bat
egin ere, nahiz eta aitortu beharrean nagoen, halaber, liburuak sekulako zirrara eragin zidala irakurri nuèn lehen aldian?
|
|
|
Kartzelan eta heriotzara zigortuta, euskal idazleak poemak eta gutunak idatzi zituen, baita marrazkiren
|
bat
egin ere, baliabide ezegonkorrez baina gogorrez, heriotzari damurik gabe begira. Horrela,. Azken oyua?
|
|
|
Eta aipatu behar dizut, ondorioz, Pio Barojaren El árbol de la ciencia. Lehen ere aipatu dizut, egia esan, obra hau, baita kritika
|
bat
egin ere... nahiz eta aitortu beharrean nagoen, halaber, liburuak sekulako zirrara eragin zidala irakurri nuèn lehen aldian... hain sentitu nintzen Andrés Hurtadoren —nobelako mediku protagonista ezkor bezain malenkoniatsuaren— argazkiarekin bat eginda. Ez guztian, hori ere hala da... nobelaren azken aldean Andrés Hurtado Lulúrekin ezkontzen baita, eta nik ez bainuen ezkontzeko asmorik:
|
|
|
Nire berri badakizu, eta badakizu, ondorioz, nondik nora ibili naizen: ...na Ursulak sinbolizatzen zuèn iraganeko mundua —baserria, txistua eta euskara— amets; gero, tuberkulosia harrapatu eta urte batzuk egin nituen hil edo bizi; gaixo nengoela, Felipe Gastaminza debozionisten ikastetxeko ikaskide ohiarekin harremanetan jarri eta haren bidez ezagutu nuen zer zen abertzaletasuna; gero, Helenaz maitemindu nintzen... baita, gauzak okertu zirenean, suizidio saio
|
bat
egin ere, hain sentitu nintzen une batez galduta, erabateko porrot existentzialaren mende; gero, Jainkoaren graziak ezustean ukitu, eta gauetik egunerako aldaketa izan nuen, apaiz edo fraide egiteko bokazioa orduantxe errotzen zitzaidala; gero, Pagoagako Ama Birjinaren agerketei buruzko gorabeherak bizi behar izan nituen, gorakakoak gertatu zitzaizkidanak hasieran, beherakakoak bukaeran; gero, fr...
|
|
2011
|
|
|
Elkarrekin jaio eta hazitako bi katarri banatu beharra eta, maiz, are etsaigoa ekarri ohi dien bizilegeak bezalaxe, aise antzematen ahal da amaiera ekarri diola adin nagusitasunak bi anaion arteko betiereko
|
bat
egiteari ere.
|
|
|
Mutilak, gero, limonadak akabatzeko asmotan, taberna barrura itzuli ziren. Don Jaimek eta Onofrek mahai gainean zuten koñak botila, don Jaimek eskuan hartu zuena, baita zurrutada luze
|
bat
egin ere, segidan. Ondoren, kantatzen hasi zen, Onofrek gibeletik zerraiola:
|
|
|
Zure etxera iritsi baino lehen, haatik, don Mariano farmazialaria ikusi genuen, baita harekin solasaldi labur
|
bat
egin ere.
|
|
|
baizik. Bizitza erabat maite duzunean heriotzari ez diozu ihes egiten, baina ez duzu heriotzaz fetitxe
|
bat
egiten ere. Horrela jokaturik, lehen heriotza iraultzaile baten gainetik, bigarren heriotza batekin aurkitzen zen Yoyes, ekintza etiko baten ondorio bezala, azken sublimazio bezala, ez inoren agindua jarraituz?
|
|
2013
|
|
|
Gero eta sinetsiago baitzegoen, hainbat maisu sufiren ildotik, kristauek, juduek eta musulmanek gurtzen zutèn Jainkoa Jainko bera zela, hierarkiaren piramidean erpina betetzen zuena: gailurrerainoko bideak ziren diferenteak, ez gailurra; maiz mintzatu izan zen gai hartaz tariqako kideekin, baita haiekin
|
bat
egin ere, Al Andalusko garaia eta hango giroa, hiru erlijioen arteko errespetuan eraikia, amets.
|
|
|
Komandanteak unibertsitateko urteak kontatu zizkion? baita nola erabaki zuen, halako batean, talibanen kausarekin
|
bat
egitea ere; Hamza Yazîdez aritu zitzaion: zertaz, bada, bertzenaz?!
|
|
|
70eko eta 80ko hamarkadetan loratuko zirèn hainbat mugimendu alternatiborekin, ekologistak, antimilitaristak, feministak??
|
bat
egin ere, modu aktiboan.
|
|
|
Sonatua izan zen, alde horretarik, talibanek Afganistango Yakaolang izeneko herrian egin zutena, 1422ko 49 urte hasierako egun elurtsu
|
batean
egin ere, garbitu ez zituzten, bada, hazara leinuko hirurehun laurehun xii, heretikotzat hartuta?!
|
|
|
Komandanteak unibertsitateko urteak kontatu zizkion... baita nola erabaki zuen, halako batean, talibanen kausarekin
|
bat
egitea ere; Hamza Yazîdez aritu zitzaion: zertaz, bada, bertzenaz...!
|
|
|
Giro hartan hazia –nola sumintzen zen ama, mendian paper edo plastiko bat ikusten zuenean...! –, ekologista egin zen, ia oharkabean... baita, ildo hartatik, Euskal Herrian –Bisteizen berdin– 70eko eta 80ko hamarkadetan loratuko zirèn hainbat mugimendu alternatiborekin –ekologistak, antimilitaristak, feministak... –
|
bat
egin ere, modu aktiboan.
|
|
|
Sonatua izan zen, alde horretarik, talibanek Afganistango Yakaolang izeneko herrian egin zutena, 1422ko49 urte hasierako egun elurtsu
|
batean
egin ere... garbitu ez zituzten, bada, hazara leinuko hirurehun laurehun xii, heretikotzat hartuta...!
|
|
|
Gero eta sinetsiago baitzegoen, hainbat maisu sufiren ildotik, kristauek, juduek eta musulmanek gurtzen zutèn Jainkoa Jainko bera zela, hierarkiaren piramidean erpina betetzen zuena: gailurrerainoko bideak ziren diferenteak, ez gailurra; maiz mintzatu izan zen gai hartaz tariqako kideekin, baita haiekin
|
bat
egin ere, Al Andalusko garaia eta hango giroa –hiru erlijioen arteko errespetuan eraikia– amets.
|
|
2014
|
|
|
Gogoan hartu behar da, berriro, XIX. mende ekurugaitz larrian hainbatek gizadiaren patua behin eta betiko jokoan ikusi uste izan duela. Iraultza proletario eta historian azkenbetikoa berehalakoxe espero zuen Manifestuko Marxen euforiaren antzera, baina alderantziz, desesperazio zulorik zuloenean jausia dagoen batek egina da nazioa zer denezko Renanen konferentzia (ez da konferentzia akademiko bat), zibilizazioaren hondamendiaren ikusmuga apokaliptiko
|
batekin
egin ere; hots, nazio arazoaren planteamendu estriktoa baino horizonte hagitzez sublimeago batekin, bere begietan.
|
|
2015
|
|
|
baita bizitzarekin
|
bat
egiteko ere,
|
|
|
eta bai bizitzarekin
|
bat
egiteko ere,
|
|
|
Ez Kunderak egindako burutazio mamitsu horiei esker baizik eta malgré lui, Kunderaren nahi eta desiren kontra ziurrenik: hots, posible dela oso liburu onak idatzi dituen norbaitek txar txar
|
bat
egitea ere. Kunderarenak oso onak ote diren ere ez dakit:
|
|
|
Inoiz ahaleginduz gero eskailerak binaka igotzen, majo konturatzen naiz ez dudala indarrik. Txango
|
bat
eginda ere, sumatzen dut nekea.
|
|
|
baita bizitzarekin
|
bat
egiteko ere,
|
|
|
eta bai bizitzarekin
|
bat
egiteko ere,
|
|
2016
|
|
|
Hona hemen denbora nuenerako, gogoa nuenerako, aztertu beharreko zeozer. Banekien plana non bukatuko zen, etorkizuneko planen karpeta urdin horretan, serio hartzeko sinpleegiak ziren planak, benetan planteatzea merezi ez zutenak, horrenbeste denbora ez zutelako eskatuko, baina di da
|
batean
egiteko ere ez zirenak...
|
|
|
Baina gutxi gorabehera astebete baten buruan telefono automatikoa eta urrundik eragindako sarraila ipini zituztenez gero, lorategira sartzeko arazorik egon ez, eta bakoitza bere aldetik iristen ginen gehienetan, momentu desberdinetan. Nik ez nuen arratsalde bakar bat galdu; ezta Boloniarako nire ohiko joanaldi
|
bat
egiteko ere. Eta berdin besteek, gaizki gogoratzen ez badut:
|
|
|
1982ko irailean, Espainiako Gobernuak erabaki zuen Estatuak jarraitzea Lemoizko obrekin, esku hartze dekretu baten bidez. Alabaina, handik hilabetera, PSOEk irabazi zituen hauteskunde orokorrak, baina ez zien berriro ekin lanei. Zentral nuklearra egiteko aukera baztertu ostean, ziklo konbinatuko zentral bat egiteko aukera ere aipatu zen, baita parke tematiko
|
bat
egitekoa ere.
|
|
2017
|
|
|
Baina berak berearekin jarraitu zuen. . Zuri begiratzen dizudan bakoitzean erortzen zait libururen bat edo nahasten ditut apalez eta iritsita nago behaztoparen
|
bat
egitera ere. nuke berriro eraman ni, esku artean dudanaz ahazturik, zuri begira tuntun bat bezala egon eta zuk arreta zipitzik ere ez egitea.
|
|
|
Mixel Berhokoirigoin: . Behar beharrezkoa da biktima guztiei buruzko lan serio
|
bat
egitea ere. Haien aitortzarik eta erreparaziorik gabe ez da bake osorik.
|
|
|
–Anaisabela, jarriozu pattarra kafe honi eta botaiozu ttantta bat Martinenari ere, horrelako lanetarako gizondu bada, txurrut
|
bat
egiteko ere gizonduko zen eta.
|
|
2018
|
|
|
Fikzioak iradokitzen du balitekeela kontratu sozialismoak (nolabait izendatzearren) kapitalismoa ordeztea. Horrela begiratuta, irudi lezake enplegatzaileek ez dutela zertan agindu langileen lana nola erabili, eta ez dutela zertan enplegu kontratu
|
bat
egin ere, baizik eta jabe indibidualaren ideia unibertsalizatu besterik ez dela egin behar. Horrela, nolabait esateko, norbanako guztiak bihurtuko lirateke azpikontratatzaile edo enpresari txiki, eta, beraz, desagertu egingo lirateke enplegatuak eta soldatapeko langileak.
|
|
|
gauzatzeko, eta urratsak egin behar dituztela, halaber,, elkarbizitzaren hobekuntzarako?. Udalei, ordea, erreferentzia zuzenik ez; ezta urteetan Emakundek eta Arartekoak eskatu dizkieten gutxieneko eskariekin
|
bat
egiteko ere. Egungo diputazioko agintarien arabera, onerako izango da planteamendu hori.
|
|
|
Armazaleen blogetan arakatzen ibili da baita ere, bigarren eskuko bat salduko liokeen norbaiten bila. Izen faltsuarekin eskaintza
|
bat
egitera ere iritsi da baina, azken unean, atzera egin du. Nork ziurtatzen dio beste aldean dagoen hura ez dela polizia?
|
|
2019
|
|
|
Denak dira bereziak, ezin dut atzean uzteko gauza bakar bat ere aukeratu. Ezta pausaldi
|
bat
egiteko ere. Loari ordu batzuk kentzen jarraitu dut denak egiten jarraitu ahal izateko.
|
|
|
Bestalde, egia da emakumearen rol sexuala pasiboa dela hein handi batean, baina egoera pasibo hori zuzenean bizitzea ez da masokista, gizonaren oldarkortasun normala sadikoa ez den bezalaxe; emakumeak bere plazeraren aldera jo dezake laztanez, durduzaz eta penetrazioaz gaindi, hartara bere subjektibotasunaren berrespena mantenduz; maitalearekin
|
bat
egiten ere saia daiteke, eta bere burua entregatzen, eta horrek ez du esan nahi amore ematen duenik, baizik bere buruaz harago jotzen duela. Masokismoa agertzeko, gizabanakoak aukeratu behar du besteren kontzientziaren bidez gauza huts bihurtzea, bere burua gauza gisa aurkeztea, gauza bat izatera jostatzea.
|
|
|
badu argitasunezko aurpegi zoragarri bat ere; zelai loratuetan, Edertasun gisa ere ageri da. Bere sabel emankorraren bitartez naturarekin
|
bat
eginik ere, emakumeak sentitzen du zokoratu ere egiten duela biziarazten duen hats horrek, espiritu den hats horrek. Eta, gogobete gaberik segitzen duenez, eta neska gaztea bezala mamitugabea eta zehaztugabea sentitzen denez, emakumearen arima ere oldarrean lotuko zaie amairik gabe hedaturiko bideei, mugarik gabeko zeruertz batzuetarantz.
|
|
2020
|
|
|
Etxeko jaietan, gonbidatuen bazkarietan, aitak jarri nahi izaten zuen kantari, eta Xabierrek bazkari erdian ihes egin behar izaten zuen eta bere burua ezkutatu. Etxera bueltatzen zenean, ordea, gozoki batzuk jaten uzten zioten, anis tragoxka
|
bat
egiten ere bai, baina kantatzetik ez zen libratzen. Aitaren jaiotetxera joaten zirenean, Autzaganeko tabernara agertzen zirenean, bertso zaharrak kantatzen jartzen zuten, eta ikasitakoak bukatzen zitzaizkionean berriak asmatu behar izaten zituen.
|
|
2021
|
|
|
Oker ez banago, emakumeak izan gara horretan aitzindariak. 2015eko Durangoko azokan hainbat emakume bildu ginen, bazkaltzeko, elkar ezagutzeko, elkarrekin egoteko eta, bide batez, denon argazki
|
bat
egiteko ere bai. Hain daukagunez historia txikia, egiten dugun guztiari eman ahal zaio balio historikoren bat, baina argazki horrek benetan merezi duela uste dut.
|
|
|
Ez nuen sekula halakorik probatu, baina zer arraio!, noizbait behar zuela lehen aldiak eta han joan nintzen. Kontrako zulotik joan zitzaidan tiroa, edo hasiberriaren ajeak edo nik zer dakit, baina begiak zabal zabalik eta urrats txiki
|
bat
egiteko ere ezgauza utzi ninduen. Niri begira barrez lehertzen oroitzen ditut hiru musikariak eta tabernaria; bi dimentsioko marrazki bizidun tolesgarriak balira legez dantzariak.
|
|
2022
|
|
|
–Betaurrekorik gabe ez naiz pauso
|
bat
egiten ere ausartzen. Lagunduko?
|
|
2023
|
|
|
Nahi adina jan eta edan zuten, kontu kontari ziharduten bitartean. Andereak arreta osoz entzuten zien eta, tarteka galderaren
|
bat
egin ere bai, baina berehala zen hitz egindakoaz hausnartzen.
|
|
|
Esterrek isildu egin du La reina mora zineman ikustetik etxera zihoazela abade ezezagun batek blusa zarratzeko esan ziela lagunari eta biei. Estutu egin zirela, baina baita barre apur
|
bat
egin ere: abadeak samatik oinetara zeuzkan botoi guztiak lotzen zenbat tardatzen zuen?
|
|
|
Nire etxeko intimitatean barneratuz, Brigittek begien parean jarri zizkidan ordura arte batere inportantziarik eman ez nien hainbat kontu. Ez, nire amak ez daki kozinatzen, ezta maionesa xixtrin
|
bat
egiten ere, etxeko lanak ez zaizkio interesatzen, ez da emakume" femeninoa". Adierazpen zitala, egun batean sesioan ari garela:
|
|
|
2015ean, adibidez, Lynsey Addarioren autobiografia, It’s What I Do: A Photographer’s Life of Love and War, bestseller ikaragarri laudatua izan zen, eta film
|
bat
egitekotan ere egon ziren. Addariok, lan hartan, xeheki azaldu zuen nola The New York Times en lan egitea aukeratu zuen gerra argazkilaritzaren esparruan –hots, gizonak nagusi ziren esparru batean– emakume gisa zeukan balioa erakusteagatik.
|