|
2000
|
|
|
XIV. mendearen hasieran Nafarroa ongi populaturik zegoen, baina erabateko aldaketa mende horren erdi aldean heldu zen, eguraldiaren laguntzaz ere bai (paleoklimatologia aztergai). Gosea sortu eta izurriteak etengabe eman ziren,
|
bata
bertzearen gibeletik. Eta garai hartan ez zegoen ihes egiterik.
|
|
2001
|
|
|
Unamuno jaunarekin izan zuen harremana. Eta are gehiago,
|
bata
bertzearen" alter ego" izan zela erraiten ahal dugu. Izan ere, biak 1864an jaio ziren, foruak eta guda karlisten eragin zuzenapean.
|
|
2002
|
|
|
Nafarroan ez dago girorik. Euskararen ostartea aspaldi honetan ilun dago eta nonbaiteko patuaren zorigaitza legez, ekaitz
|
bati
bertze berri batek hartzen dio lekukoa, eta honi hurrengoaren erauntsiak: trafiko seinaleak direla, karrika eta administrazioaren bulegoetan zintzilikatzen den errotulazioa dela, udal agiriak igortzen dituztela... guztia, gaztelaniaz soilik.
|
|
2004
|
|
|
Bitxiena da, hala ere, lagunei ez, etsaiei opa dietela txinatarrek garai interesgarriak bizitzea, halako garaiak zailak izanik ulermen ahalegin bereziak eskatzen baitituzte. Gauzak egoera
|
batetik
bertze egoera batera aldatzen ari diren aroak, trantsizio aroak alegia, interesgarrienetako eta, beraz, zailenetakoak izaten dira, eta irudipena dut hori dela hain juxtu Euskal Herrian azken aldiotan gertatzen ari dena. Zehazte aldera, memento honetan bi trantsizio abian daudela erranen nuke, bata Estatu mailan »eta, hortaz, soilik Hego Euskal Herriari dagokiona» eta bigarrena euskal mundu politikoan.
|
|
2005
|
|
|
Mendialdea eta zelai aldea, euritsua eta eguzkitsua, hariztiak eta mahastiak, euskara eta gaztelania. Atsegin dugu
|
batetik
bertzera ibiltzea, batekin nahiz bertzearekin begiak eta bihotza asetzea. Eta zer irudituko litzaizuke anitz hori bakar bihurtuko bagenu, edo bakar bihurtu nahi bagenu?
|
|
2006
|
|
|
Euskal Herrira etorri naiz hamabortz eguneko. Familiarekin egon naiz eta herri
|
batetik
bertzera ibili gara egun guziez. Badakizu.
|
|
|
Gehienez ere puska bat, handiagoa edo tikiagoa izan daitekeena, norena eta horrelakoa. Egun, hemengo idazle gehienentzat, sehaskakoa hautu bat baizik ez da, aukera
|
bat
bertze eredu anitzen artean, eta harekiko fideltasuna, berriz, aldarte kontua gehienbat. Baina hori ez da bitxikeria bat.
|
|
2009
|
|
|
Adibidez, ez bide dakitelako bizitza esperantzaren luzapena ez doala bat lan ahalmeneko urteenarekin:
|
batez
bertzeko bizitza esperantza, funtsean, haur heriotzaren tasak izugarri murriztu direlako luzatu dela, ez, aldiz, ezta hurrik ere, gaur jaiotzen direnen bizitza esperantza bertze garaietako haur adin hil arriskutsuagoa gainditu genuenona baino askozez luzeagoa izanen delako. Hortaz, batez bertze, lan gaitasuneko urteak ez dira bizitza esperantzarenak bezainbertze luzatu, ez horixe!, berdintsu jarraitzen dute lan mota zabalentzat.
|
|
|
batez bertzeko bizitza esperantza, funtsean, haur heriotzaren tasak izugarri murriztu direlako luzatu dela, ez, aldiz, ezta hurrik ere, gaur jaiotzen direnen bizitza esperantza bertze garaietako haur adin hil arriskutsuagoa gainditu genuenona baino askozez luzeagoa izanen delako. Hortaz,
|
batez
bertze, lan gaitasuneko urteak ez dira bizitza esperantzarenak bezainbertze luzatu, ez horixe!, berdintsu jarraitzen dute lan mota zabalentzat.
|
|
2012
|
|
|
Baina profesional profesionalaren planta eginik historialari batek iragan posible bakartzat aurkezten badigu bere ikerketarena, ez ote digu zerbait gehiago erraten, historialari gisa ez berari, ez inori, ez dagokiona? Ez ote digu erran nahi, iraganetik heredatu duguna mugiezina dela, Historiak agindua, eta, hortaz, gaurko oraina ere itxirik dugula, etorkizun bakar
|
batera
bertze aukerarik gabe, iraganak bridaturik, abiatu beharrekoa?
|
|
2016
|
|
|
Erran nahi baita, hizkuntza gutxitu bateko hiztunak hizkuntzarekiko konpromisoa duela, bere ardura du, eta inoren aitzinean bere hizkuntza gutxituan solasteak ez du ikustekorik bertzearekiko errespetuarekin ez oldarkortasunarekin:
|
bata
bertzearen ondoan baldintza berdinetan bizitzea bertzerik ez da hori. Behin, horixe erran nuen Iruñean, eta hizkuntz eskolako irakasle bat solasean etorri eta erran zidan:
|
|
2019
|
|
|
Aipu bat irakurri du bere hitzaldia hasteko: " Ausarta eta kementsua, baina aldi berean zakarra den bizkaitarrak eta zuberotar finak hizkuntza bera hitz egiten dute, eta bakarrik egun guttiko tarteak bereizten du
|
bata
bertzearengandik; elkarrengandik hurbil dauden eskualdeetan hitz ezberdinak erabiltzen dituzte, baina hizkuntza berari dagozkionak, gauza berberak izendatzeko; ondo ondoan dauden herriek nekez ulertzen diote elkarri, baina elkar onartzen dute nazio baten eta beraren anaiak gisa". Nork esana da?
|
|
|
35 segundoz, taldeko lau kide ageri dira kontzentrazio esparruko uniformea jantzita, urka bilurra lepoan, exekutatzeko agindua noiz ailegatuko. Melodia malenkoniatsu
|
bat
bertzerik ez da aditzen. CSUko politikari batek Dachau bisitatzera gonbidatu du taldea; gobernu federaleko antisemitismo auzietarako arduradunak" askatasun artistikoaren gustu txarreko erabilera" egotzi dio taldeari.
|
|
|
Hori, amu hutsa, bertzerik ez baitzen iragarkia: bideoa argitaratutakoan, martxoaren 28an, argi gelditu da kontzentrazio zelaikoa pasarte
|
bat
bertzerik ez dela Alemaniako historiako zulo beltzei emandako errepaso luze batean. Errepaso posmodernoa, zinemako irudien galbahetik pasatua eta Rammsteineko kideen irudimenetik ateratako izugarrikeriekin zamatua.
|
|
|
Ez dut ikusi nork bere gustu zinematografikoak ditu: Jennifer Aniston eta Adam Sandler ez dira preseski nire aktore gogokoenen zerrendan baina bertze nonbait irakurri dut filmeko atal luzeena Frantzian gertatzen dela, eta Espainiakoa pasarte labur
|
bat
bertzerik ez dela. Nolanahi ere, ez da horrelako irudi bat ematen den lehen aldia.
|
|
|
" Ez dakigu nondik joan, baina jarrera horrek irekitzen dizu bide bat", dio Belzunegik. " Nik uste kanta hauek ulertzen direla, baina nahiko nuke etorkizun
|
batean
bertze situazio batzuetara ere joan, egoera ezberdinagoetara. Eboluzio bat bilatzeko bidea izaten ahal da".
|
|
2020
|
|
|
Edo kalera ez joateagatik harreman toxikoak mantentzen dituzten emakume anitz dago. Kalera ez dira egun
|
batetik
bertzera iristen eta guretzat hori ikusaraztea funtsezkoa da. Aukera guztiak erreta, etxebizitzarik gabe geratzen diren emakumeak ezkutatu egiten dira aireportuetan, estazioetan edo ospitaleetako sarreretan.
|
|
2023
|
|
|
Joera orokor batzuk identifikatu dituzte: hondamendi naturalek,
|
batez
bertzean, emakume gehiago hiltzen dituzte, eta emakumeak gizonak baino gazteago hiltzen dira ezberdintasun horiek handiagoak dira ezbehar hilgarriagoetan. Aldiz, emakumeek maila sozioekonomiko goragoa duten lekuetan ezberdintasun horiek txikiagoak dira.
|