|
2002
|
|
|
begi indartsu haren ikusmenak sasiak zeharkatu eta ikusi egingo zituela uste zuen. Beldurgarria zitzaion, benetan, halako begi indartsu
|
baten
begirada jasan beharra!
|
|
2003
|
|
|
Ba omen daude eredu bakar baten ordez bi irensten dituztenak, eta halakoak bi nortasunekin bizi izaten omen dira.
|
Baten
begiradatik ikusten dute mundua egun batean edo baten ahotsarekin hitz egiten dute, eta bestearen begirada eta ahotsa baliatzen dituzte hurrengoan, hauek ere, asperturik edo, nortasun arrotzak kanpora botatzen dituzten arte.
|
|
2005
|
|
|
Ainara Ametsen begietara so geratu da, baina momentu
|
batez
begirada urrunago daukala, pentsamendu deserosoren bat tartekatu balitzaio bezala. Ametsek berehala irakurri du begirada hori:
|
|
2007
|
|
|
Hasperen egin du eta begiak pixka bat beherago etorri zaizkio, sonbreirutik zintzilik eusten dien soka laxatu izan baliote bezala. Egunen
|
batean
begiradari eusten dion korda eten eta erori egingo zaiola ematen du, lurrera, eta putzu urdin bat geratuko da espaloian.
|
|
2008
|
|
|
eta, agertzen zen bakoitzean, begirada iheskorrak luzatzen nizkion: segundo
|
bateko
begiradak, desioz beteak. Desagertzen zenean, berriz, emazteari eta ene emazteari so egiten nien eta, esatea krudela bada ere, gero eta itsusiagoak iruditzen zitzaizkidan, soineko dotore bezain barregarri haiekin, patata zaku batzuk bezalakoak ikusi nituen arte?
|
|
|
Ziur zegoen, bai, baina egin zuenaz ziur bazegoen ere, goian dagoenak, halaber, ziurtasun itxura eman behar du, baita ziur ez dagoenean ere?, Nazario pentsatzen hasi zen, halako batean? baita, pentsatzearen pentsatzeaz, buruan halako kezka bat agertu ere. Nazariok gogoan zuen, agian, langile
|
baten
begirada iheskorra, anaiarekin izan zuèn jokabidea gaitzetsi ziona, edo ekintza zuriezinari arrazoi bat bilatu nahi zion, besterik gabe, ekintza zuriezina zuribidean jar zezakeena, neokortexaren exijentziaz?, lankideen aurreko azalpen bat eskatzen ziona, eta hala, handik ordubetera langileak biltzen zituela, esan zien:
|
|
|
Lotsati itxurako neska argal bat zen. Sufritzen ari den pertsona baten irribarrea zuen, maiteminduta dagoen pertsona
|
baten
begirada. –Garibaldirekin maiteminduta dago?, pentsatu nuen begiratzearekin batera.
|
|
|
Eta joaten zen neska gazte mulatoa eta etortzen zen, joan eta etorri, etorri eta joan... eta, agertzen zen bakoitzean, begirada iheskorrak luzatzen nizkion: segundo
|
bateko
begiradak, desioz beteak. Desagertzen zenean, berriz, emazteari eta ene emazteari so egiten nien eta, esatea krudela bada ere, gero eta itsusiagoak iruditzen zitzaizkidan, soineko dotore bezain barregarri haiekin, patata zaku batzuk bezalakoak ikusi nituen arte... patata zaku batzuk iduri baitzuten, zinez, markes jauna!
|
|
|
Nazariok, beraz, narrasti batek bezala jokatu zuen –ehizan dabilen narrastiak ez dio bere buruari galderarik egiten–, segur bezain itsu, zalantzari tarte txikienik utzi gabe. Ziur zegoen, bai, baina egin zuenaz ziur bazegoen ere –goian dagoenak, halaber, ziurtasun itxura eman behar du, baita ziur ez dagoenean ere–, Nazario pentsatzen hasi zen, halako batean... baita, pentsatzearen pentsatzeaz, buruan halako kezka bat agertu ere –Nazariok gogoan zuen, agian, langile
|
baten
begirada iheskorra, anaiarekin izan zuèn jokabidea gaitzetsi ziona... edo ekintza zuriezinari arrazoi bat bilatu nahi zion, besterik gabe, ekintza zuriezina zuribidean jar zezakeena, neokortexaren exijentziaz–, lankideen aurreko azalpen bat eskatzen ziona, eta hala, handik ordubetera langileak biltzen zituela, esan zien:
|
|
2009
|
|
|
Elkar ukitzen ez zuten arren, gertu gertu zeuden, bata besteari begira, begirada lehor
|
bat
begirada busti baten kontra. Talka.
|
|
|
Sermoitxoa bi alabei zuzendua zen nagusiki, eta don Anizeto halaxe aritu zen gehienbat,
|
batean
begirada neska bati zuzenduz, eta bestean besteari; gero, baina, amaren begietan iltzatu zituen bereak; kalonje jaunak, izan ere, bazekien Reginaren frustrazioaren eta zaputzaren berri; bazekien, alegia, Pagoagako agerketak zirela-eta, Regina sukar batean sartu zela aurreko urtean, halako eran, non izugarri handitu baitzitzaion Ama Birjina noizbait agertuko zitzaiolako esperantza, ia segurantza b... eta, Pagoagara azken aldiz joan zenean, Ama Birjinarekin topatu beharrean sasi igarle baten iruzurrarekin topatu zelako?
|
|
|
Jarraian, Domingok bere begirada zorroztu zuen, Miryamen erreakzioaren zain, xehetasunik ez galtzeko asmotan, haren aldarte aldaketarik txikiena, infinitesimalena? atzemateko prest, halako eran, non Domingo berehala ohartu baitzen nola, berak esaldia esan orduko, Miryamek arnasa bota eta besagainak jaitsi zituen, errukizko sentimendu
|
batek
begirada hartzen zion bitartean, keinu eta seinale haiekin Domingori esan nahi balio bezala: –Lastima!?; seinale haiek, baina, ez ziren segundo hartan agortu, Miryamek eskua ukabil bihurtu eta begirada gogortu baitzuen jarraian, begi haiek burdintasunaren eremutik mintzatzen ziren jada?, Domingori aditzera eman nahiko balio bezala ezen abiapuntuko bere erruki hura errukia baino haratago zihoala:
|
|
|
bere tentsioa areagotu behar zuen; Adak zuèn itxurari erreparatuz gero, haatik, fusilari kementsu eusteaz gain, bere begirada hura zuen, urduritasunaren gainetiko irmotasuna erakusten zuena, kaskoaren presentzia astun bezain zurrunak areagotua, beharbada?, erasoari ekiteko gogoz zegoela baiezta zitekeen, ez gogoak eragindako gogoaz, jakina, baina bai beharrak eragindakoaz?, barne indarraren eta erabakitasunaren jabe; motiboak ere bazituen, antza? eta ez memento txarrak egokitu izan ez zitzaizkiolako. Adak eguneroko ogi zituen bai gabeziak eta bai eguraldiak eragindako nekeak eta oinazeak, gorputzaren goseak eta bakardadearen aldikako aseak, gaueko martxak eta gaueko guardiak, batailoiaren behin behineko desegigoak eta bidean utzitako lagun hilak, baita kide lerde jario
|
baten
begirada begirunerik gabeak ere?, baizik eta, memento txar haien parean, memento onak hobesten zituelako: adiskidetasunezko adierazpen egiatiak, sexutik harat zihoazenak, sexurik sublimatuenak ere sexua duela abiapuntu ahaztu gabe?
|
|
|
Emakume haietako
|
baten
begirada lasaia dut gogoan, bizi bizia. Ile luze urdintzen hasia, arropa beltz erosoa jantzita, irribarre triste baina zabala erakusten zuen maiz.
|
|
|
Jarraian, Domingok bere begirada zorroztu zuen, Miryamen erreakzioaren zain, xehetasunik ez galtzeko asmotan, haren aldarte aldaketarik txikiena –infinitesimalena– atzemateko prest, halako eran, non Domingo berehala ohartu baitzen nola, berak esaldia esan orduko, Miryamek arnasa bota eta besagainak jaitsi zituen, errukizko sentimendu
|
batek
begirada hartzen zion bitartean, keinu eta seinale haiekin Domingori esan nahi balio bezala: " Lastima!"; seinale haiek, baina, ez ziren segundo hartan agortu, Miryamek eskua ukabil bihurtu eta begirada gogortu baitzuen jarraian –begi haiek burdintasunaren eremutik mintzatzen ziren jada–, Domingori aditzera eman nahiko balio bezala ezen abiapuntuko bere erruki hura errukia baino haratago zihoala:
|
|
|
" Ez! ...arraren eta erabakitasunaren jabe; motiboak ere bazituen, antza... eta ez memento txarrak egokitu izan ez zitzaizkiolako –Adak eguneroko ogi zituen bai gabeziak eta bai eguraldiak eragindako nekeak eta oinazeak, gorputzaren goseak eta bakardadearen aldikako aseak, gaueko martxak eta gaueko guardiak, batailoiaren behin behineko desegigoak eta bidean utzitako lagun hilak, baita kide lerde jario
|
baten
begirada begirunerik gabeak ere–, baizik eta, memento txar haien parean, memento onak hobesten zituelako: adiskidetasunezko adierazpen egiatiak, sexutik harat zihoazenak –sexurik sublimatuenak ere sexua duela abiapuntu ahaztu gabe– eta sentiarazten ziotenak, muinean sentiarazi ere, askatasuna eta anaitasuna oinarri zituèn gizartea eraikitzea posible zela, desertuak oasia posible egiten duen bezala... ideal etikoen mintzo eta estetika berrian –" Munduko langile guztiak, elkar zaitezte!" –, ukabil jasoen eta esku lotuen harat honatak bitarteko, bihotzen tinbal ezkutuak ere zuzentasunaren eta solidaritatearen martxa harmonikoarekin bat eginda; Ada, izan ere, beste norbait sentitzen zen... nekez uler baitaitezke, bestela, Domingori egun batzuk lehenago zuzendu zizkiòn hitzak –egun lasaietakoa izan zen hura, Adari gogoetarako tartea eskaini ziona–, bere gogo aldartearen erakusgarri:
|
|
|
Sermoitxoa bi alabei zuzendua zen nagusiki, eta don Anizeto halaxe aritu zen gehienbat,
|
batean
begirada neska bati zuzenduz, eta bestean besteari; gero, baina, amaren begietan iltzatu zituen bereak; kalonje jaunak, izan ere, bazekien Reginaren frustrazioaren eta zaputzaren berri; bazekien, alegia, Pagoagako agerketak zirela-eta, Regina sukar batean sartu zela aurreko urtean, halako eran, non izugarri handitu baitzitzaion Ama Birjina noizbait agertuko zitzaiolako esperantza –ia seguran...
|
|
2010
|
|
|
baina nik hartu nuen poza, aldi berean, irakaslea bere lekutik atera nuelako, ikusi besterik ez zegoen haren aurpegia, ogro batena iduri! Nik banekien orduantxe isildu behar nuela, arriskua saihestekotan, baina, isiltzera nindoanean, beste ikasle
|
baten
begiradarekin egin nuen topo, primeran oroitzen naiz xehetasun hartaz?, eskua ukabil bihurturik ere ez ote zuen. Ikaskidea, beraz, nirekin bat egiten zuela esaten ari zitzaidan, edo hori interpretatu nuen nik behintzat, eta are gehiago esaten ari zitzaidan:
|
|
|
Hauxe da zoologo eta entomologoaren begirada, sentimendurik gabeko anatomista edo medikuarena, kasik autopsietan gorpua aztertzen duen medikuarena, gorputegiaren aztertzailearena, hots, naturalista
|
baten
begirada estoiko eta hotza gizon emakumeen grinetatik at. Gerra galdutakoan, ordea, dohakabetasunean eroritako herrikide germaniarren aurrean ez zuen medikuaren begirada laket. Sobietarrek okupatutako Alemanian oharturazitako pasartean (Kirchhorst en, 1945/VII/30), aberkideen sufrimendua sortarazi zuen, emakumeen bortxaketena hain zuzen:
|
|
|
Nik arriskua ikusten nuen, jakina... baina nik hartu nuen poza, aldi berean, irakaslea bere lekutik atera nuelako, ikusi besterik ez zegoen haren aurpegia, ogro batena iduri! Nik banekien orduantxe isildu behar nuela, arriskua saihestekotan, baina, isiltzera nindoanean, beste ikasle
|
baten
begiradarekin egin nuen topo —primeran oroitzen naiz xehetasun hartaz—, eskua ukabil bihurturik ere ez ote zuen... Ikaskidea, beraz, nirekin bat egiten zuela esaten ari zitzaidan, edo hori interpretatu nuen nik behintzat, eta are gehiago esaten ari zitzaidan:
|
|
2011
|
|
|
Eraman zuten Paloma erizaindegira; sartu zuten gela berezietarik batean, etorri zen apeza, hasi zen errezotan? itzarri zen, bat batean, gaixoa, eta honek, apezari begira, ezin serioago, esfinge
|
baten
begirada ere bazirudien Palomarenak, bertze mundutik ariko balitz bezala, erran zuen:
|
|
|
Zuzendariak gidatu edo ekoitzitako filmen posterrek betetzen dituzte paretak, eta postal mordoxka ere ikus daitezke, munduko txoko ugaritatik bidaliak. Apalean, sariak pilatzen diren lekuan, garaikurretako
|
batek
begirada erakartzen du, besteen aldean handiagoa baita, eta aski astunagoa antzematen da: Goyaren brontzezko burua.
|
|
|
Secretos del corazón (1997). Nerabeak utzi, drogak, gaua, biolentzia, eta ume
|
baten
begirada sakonean pausatu zuen arreta. Sekretuz, zurrumurruz eta itxurakeriaz inguratuta, Javiren begirada garbi eta inuzenteak anaiaren gezurrekin, helduen sekretuekin, irakasle apaizen eskolastikarekin eta izebaren erretolikarekin eraikitzen du bere mundua.
|
|
2012
|
|
|
Irudiak ditu buruan, bata bestearen atzetik pasatzen zaizkion irudiak, gelditu ezinik: Josu autoan euri zaparradaren pean, haren emaztea odoletan errepidearen ertzean zain eta negarrez, ume bat ohetik jaikitzen eta gelatik irteten bere aitari deika, gela ilun bat, korridore ilun bat, koadro baten markoa, alfonbra baten ertza, Josuren zakil tentea pijamaren azpian, gizon bat atzetik segika, gizon baten eskua sorbaldan, kale iluna, oihu bat, beste oihu bat, panpina
|
baten
begirada gela ilunean, tximista panpinaren begiak argitzen, tximistaren isla ispiluko gelan, eta ama, ama, ama oihua, indar guztiekin.
|
|
|
Esaldi honen ezusteko tunpakoaz, berunezko bala bat zilarrezko erretilu batean bezala bere pentsamenduaren gainera erortzean, Emmak ikaraz burua altxatu zuen, hark zer esan nahi ote zuen sumatzearren; eta elkarri so egin zioten isilean, elkar ikusteaz ia txunditurik, hain baitzeuden beren kontzientziaz elkarrengandik urrun. Charlesek gizon hordi
|
baten
begirada uherraz so egiten zion, aldi berean entzunez, soraio, hankamoztuaren azken garrasiak zeinak jarraikako modulaziotan herrestatzen baitziren, sakada zorrotzez etenik, lepo egiten ari zaizkion piztiaren baten urruneko alarauaren gisa. Emmak bere ezpain zuhailak ausikitzen zituen, eta, hautsia zuen marmokarriaren printza bat bere behatzen artean jirakatuz, Charlesi buruz finkatzen zuen bere betseinen punta suhartua, garrezko bi gezi bezala tiratzeko prest.
|
|
|
–Hemen, nire bizitza zaratatsu, oharkabean eta arin igaroko da, basatien balen artean, eta jainkoak urtero bidaliko balit emakume
|
baten
begirada distiratsua, halako begirada bat...
|
|
2013
|
|
|
Ematen zuen koadroetatik harago ikusi nahi edo ikusi uste zuela beti: kale giroko paisaian nahiz erretratu
|
bateko
begiradaren ostean ate bat irekiko balitz bezala, oihalaren bestalderako bide erakusle. Barruetak margozturiko neskatxa baten portretaren aurrean luzaroan gelditu zen, umearen begiradan, begiak goibel, hazpegiak hotz?
|
|
|
Ondoren, bat batean isildu eta, semearen begitartea eskuaz behin eta berriro ferekatzen zuela, zerumugara begira paratu zen Raissa, begiak lekutik atereak: harena, izan ere, ama
|
baten
begirada basatia zen, bere baitan mundu osoko maitasun gorrotoak bilduta zeuzkana, maitasuna seme galduarenganako eta gorrotoa auskalo norenganako: hartan baitzuen Raissak, beharbada, bere problema, bere gorrotoak ez ziola itu irmorik ez norabide finkorik erakusten, eta haiek behar beharrezkoak zituela gorrotoak bere betea eman zezan; Allahren aurka bidera zezakeen bere gorroto hura, tentazio gisa ere sentituko zuen behin baino gehiagotan, handik aitzina?, baina nola egotziko zion Allahri bere gorrotozko gezia, baldin eta Allah bazuen aterabide bakar, Yazîd biziberritu batekin Paradisuan elkartzeko aukera zabaltzen ziona?
|
|
|
Ezezagunekin esku bakarra erabil zezakeen, baina beti izaten zuen imintzio horrek babesteko edo mintzaidea biltzeko intentziotik ere zerbait. Emakumeekin onespenezko keinua ere izan zitekeen, ederrestekoa ez zenean, eskuekin ukitzeaz
|
batean
begiradarekin biltzen baitzuen, eta orduan, hori egiten zuenean, emakume gehienak edertu egiten zirela, egiten zituela esan ohi nion, une batez sututako pospolo baten antzera pizten zirela alegia, ondotik alde egiten zuenean berriro itzaltzeko. Imintzio hori bera agindu bihur zitekeen batzuetan, edo gomendio.
|
|
|
Ondoren, bat batean isildu eta, semearen begitartea eskuaz behin eta berriro ferekatzen zuela, zerumugara begira paratu zen Raissa, begiak lekutik atereak: harena, izan ere, ama
|
baten
begirada basatia zen, bere baitan mundu osoko maitasun gorrotoak bilduta zeuzkana, maitasuna seme galduarenganako eta gorrotoa auskalo norenganako: hartan baitzuen Raissak, beharbada, bere problema, bere gorrotoak ez ziola itu irmorik ez norabide finkorik erakusten, eta haiek behar beharrezkoak zituela gorrotoak bere betea eman zezan; Allahren aurka bidera zezakeen bere gorroto hura –tentazio gisa ere sentituko zuen behin baino gehiagotan, handik aitzina–, baina nola egotziko zion Allahri bere gorrotozko gezia, baldin eta Allah bazuen aterabide bakar, Yazîd biziberritu batekin Paradisuan elkartzeko aukera zabaltzen ziona?
|
|
2014
|
|
|
Tsarrak hitzik esan ez, eta so egin zion tarte
|
batean
begirada sarkorraz, Mikel Strogoff geldi geldirik zegoen bitartean.
|
|
|
Asiain eta Alberrok aurrera egin zuten, oinetakoak karraskan lurra zuritzen zuten gatzaren eta arrozaren gainean. Komun ilun
|
bati
begirada emanda, egongela batera sartu ziren. Telebista zabal bat, sofa urratu batzuk.
|
|
|
Arrapaladan atera zen gelatik, baina ez zen komunera iritsi. Korridorean hustu zuen urdaila, haur taldetxo
|
baten
begirada harritupean. Asiainek komuneraino lagundu, eta korridorean gelditu zen gizona berriz atera arte.
|
|
2015
|
|
|
Edo ertzaina. Makillajean ere arrosa tonu apalez apainduta agertu arren bazuen, izan ere, gogortasun puntu
|
bat
begiradan, apur bat lekuz kanpo sentiarazten zuena. Berak aztertzen zuen modu berean, bera ere aztertua izaten ari zela ohartu zen Karmele.
|
|
|
Zelaitik gora, ez zen inor ikusten. Zerua urdin eta hotz goian, alargun
|
baten
begirada bezala, txolarre batzuk ihesian bazterretan. Ezer gehiago ez, etxearekin aurrez aurre topo egin zuten arte.
|
|
|
Autoa ez zen bere lekutik mugitu ordea. Distantzia luzerako jarritako faroek bere aurrean zutena argitzen zuten gupidarik gabeko intsektu
|
baten
begirada berberaz. Hiru agure, pintura sprayak eskuan, lantoki bateko pareta aurrean zur eta lur.
|
|
|
Eta horrek ematen zidan adorea, aurrera egiteko kemena, jendeari laguntzeko indar moral eta sendotasun fisikoa. Ume
|
baten
begirada eztia, zahar saridun baten eskupeko eskuzabala, ez dago giza larruazalarentzat horrelako tonifikanterik. Ez nuen beste saririk behar, ez beste soldatarik, ez beste erresonantzi kutxa edo oihartzunik:
|
|
|
–Kontua ez da Charlot arlote errukarriaren baitan bere maitea aurkitu uste duen lore saltzailearen kulebroi merkeari txalo egitea; ikuslea legitimoki hunkitzen bada, zineari osoki dagokion zerbaiten aurrean hunkitzen da: emakume
|
baten
begirada, gizon baten keinu patetikoa, kale eszenatokiaren argazki griskara, planoaren eta kontra planoaren arteko tartekatzea eta aurrez aurre jartzea. Citylights filmaren emaitza, edozein filmen emaitza bezalaxe, pantailan dagoena da, eta ez beste ezein, ez gidoia behintzat, inondik ere.
|
|
|
Historia horrek, jakina, hausnarketa kritiko eta sakona eskatzen du, eta horretarako ikuspuntu askotatik heldu behar zaio. Liburu honek eskaintzen duena ez da historialari akademiko
|
baten
begirada; oroitzapen pertsonalak dira, azken batean. Baina aipatu historia hori, alderdi bat, behintzat?
|
|
|
–Emaiozu errukirik gabe?, entzun du bere alboan,, zain daukazu eta?. Burua jiratu eta traje urdin eta gorbata gorriko gizon lodikote
|
baten
begirada konplizearekin egin du topo. Pentsu saltzaile bat seguruenik.
|
|
|
Angelaren eskuak botila apalategi hautseztatu baten gainean utzi eta, nire ondotik igaroz, aurrera jarraitu zuen, sonanbulu baten ibileraz, kondenatu
|
baten
begirada galduaz. Eskuan zeraman kandelak haren soslai luzanga marraztu zidan, bera labirintoan barrena urrundu bitartean.
|
|
|
Gasnaz gainera, gizarteaz eta bere buruaz atseden hartu eta norberaren baitako hutsean sartzeko beste bide bat maitasuna da. Narratzailea maiteminez oroitzen da emazte
|
baten
begiradaz, eta orduan, ez nintzen ezer, euskalduna are gutxiago, nortasun ezpalak ezabatzen ziren bat batean eta huts handi horretan aldi berean dena nintzen, iragana eta geroa, azala eta mamia, haragia eta hezurrak, gasna eta azken egoitzako har malatsak. Zergatik behar nuen derrigorrez, besteetarik bortxaz eta indarrez bereizten ninduen identitate finko partikularista bat, hizkuntza ezpainetan neukan ber?
|
|
2016
|
|
|
Elkarrizketa luze horiei esker jakin dezaket beren munduaren berri. Horrela jakin nuen behin, esate baterako, emaztearen lagun
|
baten
begirada basatia dela eta beste batena zigortzailea, hori zer den oso garbi ez badut ere, edo alabarena probokatzailea dela edo emaztearen ahizparena beroa edo emaztearenak 40 urte bete zituen arte argiaren distira izan zuela, nahiz eta geroztik makillaje ukitu batzuk behar dituen argitasun hori lortzeko.
|
|
|
–Gugatik ez arduratu, ama, zaindu zaitez zu, esan nion, eta berak une
|
batez
begirada eutsi zidan; serio, gero, aurpegia esku biekin heldu eta musu bat eman zidan bekokian, bilatzen ari zena aurkitu gabe bertatik alde egin baino lehen.
|
|
|
Arrebak dena azaltzen zuela, Gorkak tente egoteko ahaleginak egiten zituen, prestatuta zekartzan pare
|
bat
begirada berezi arrebari bidali bitartean. Kontua da ez zuela ezer ikusten eta begiak enfokatu behar zituela, horrek deigarri egiten zuen bere portaera.
|
|
|
Barruan, laneko jantzi eta pernil zahar usaina dago. Berehala, pare
|
bat
begiradak arrotz sentiarazten dute Joanes. Ez ikusiarena egin, eta tabernan nahiko barruan sartzen da.
|
|
|
Neskak ez zion berehala ihardetsi, erantzuna ongi gogoetatu balu bezala. . Ez, nik ez dut seme alabarik izateko gogorik inoiz sentitu?, esan zuen azkenean, nolabaiteko lasaitasunez, eta esatearekin batera unetxo
|
batez
begirada errepidetik erretiratu eta Josebarenganantz luzatu zuen, haren erreakzioa ikusi nahian edo.
|
|
|
Iratik ere han aparkatu zuen, haren eskuin aldean baina tarte handia utziz. Josebak leihotik begiratu eta Xabierren kotxearen atzeko eserlekuetan zegoen neskatxa txinatar
|
baten
begiradarekin egin zuen topo, aldi berean berari jakin minez eta harriduraz begiratzen ziona sudurra kristalari itsatsita. Eurak baino lehen atera zen autotik Xabier, eta kopilotuaren atea irekitzera joan zen azkar.
|
|
|
Brikolaje dendaren beste sail
|
bati
begirada bota
|
|
|
Brikolaje dendaren beste sail
|
bati
begirada
|
|
2017
|
|
|
–Ez dago tximitxarik, Jesus, ez dago tximitxarik! , erantzun zuen, chanteuse zaharkilun
|
baten
begirada kitzikagarria niri zuzenduz.
|
|
|
Hitz horiek esanaz
|
batera
begirada ohil bat bota zion andere dohakabeari, zoko batean bil bil egina bere hitzei adi zegoenari.
|
|
|
ematen ote zuten zaintzearren. Mojek ere galarazita zuten mutikoekin bakarka egotea, etxeko langile edo apaizen
|
baten
begiradatik kanpo. Gilek idatzitakoaren arabera, ez zegoen formazio erlijiosorik,, obligazio erlijiosoak?
|
|
|
Traje zuri beltz klasiko bat zeraman soinean, botinak eta polainak hanketan eta onddo kapela horietako bat. Luze eta astiro begira egon zitzaidan, une
|
batez
begirada nire pistola eta kartutxeran pausatuz. Ez zuen ez irrifarre egin, ez ezer esan.
|
|
|
Baina, besteetan legez, zuzen zuzen herri bazterreko parajeetarantz bideratu beharrean, herri erditik igaro naiz aldez aurretik, nondik eta, asmatuko duzunez, ardangelaren aitzinetik. Betertzez lipar
|
bateko
begirada laburra egin dut baina, hango argiaren eskasa batetik, neure presa eta aztoramendua bestetik, ikusi ez dut ezer ikusi. Eta hala ere, zer den gizonaren seta eta makurra, nire bidalditik etorritakoan bide beretik etxeratu naiz, ardangela paretik alegia, eta ezin ba gelditu ikusmiratxoa egin gabe.
|
|
2018
|
|
|
Lévi Straussen aldarrikapen famatu hark? «pentsamendu sinbolikoaren agerpenerako beharrezkoa izango zen emakumeak, berbak bezala, trukerako gauza izatea» zioenak? aditzera ematen du Lévi Straussek berak premia bat induzitzen duela kultura egituren ustezko unibertsaltasunetik, behatzaile garden
|
baten atzerako
begiradaz. Baina «beharrezkoa izango zen» horrek, inferentzia itxura izan arren, performatibo gisa baino ez du funtzionatzen; Lévi Strauss ezin izan zenez izan sinbolikoaren agerpenaren lekuko, «beharrezko» izango zen historia konjeturatu du:
|
|
|
Desfile mistoko partaideak ezagutzea ezinbestekoa izan da Ainararentzat: . Alarde egun batean, plastiko beltzen atzean nengoela, une
|
batez
begirada altxatu nuen, eta nire lagun min baten bikotekidea ikusi nuen desfilatzen. Berak ez ninduen ikusi, baina niretzat oso biolentoa izan zen:
|
|
|
Oraintxe ulertu du esan berri diodana. Aldatu egin zaio bat
|
batean
begirada, begirada faltsua, ustekabez okerrean, heriotzan harrapatua.
|
|
|
Neskak larru beltzezko jaka darama jantzita, metal dirdiratsua beheko ezpainean eta ilea oso motza belarri gain batean, bestela luze samar, lepo ingururaino. Saioak agurtu egiten du parean duenean, irribarre eginez; beste neskak une
|
batez
begiradari eutsi eta, bizkarra etorri berriari erakutsiz, txirrina sakatzen du indartsu, amorruz.
|
|
2019
|
|
|
Ez zuen beste ezer nahi. Ez zuen inorekin segundo bakar
|
bateko
begiradarik gurutzatu nahi. Lotsatuta zegoen.
|
|
|
Bertigo deigarri eta erakargarria zaigu oraindik hori, eta gure artean gero eta maizago solasgai bilakatzen doa, hasieran modu erdi parodikoan, zahar gisara mintzo den gazte kuadrilla garelakoan. Baina egun batean benetako gazte
|
baten
begiradan kritika literario zorrotza sumatzen duzu (orain duenaz aprobetxatzeko aholkatzen hasi eta zeure kasua eredu jartzea bururatu zaizunean), elipsiaren eta batez ere hiperbolearen erabilera topikoa egiten ari zarela aurpegiratuko balizu bezala, nori eta zuri, egun hau iritsiko zenean, errealismora, errealismorik gordinenera, jotzeko asmo egiatia zenuenari, zurekin inork egin ez zuen bezala.... (IX)
|
|
|
Gela ezberdinetan antolatu dituzte, asko baitira. Deialdi honetan onartua izan zela adierazten zion maila jasotzean Beak sentitu zuen ilusioa azkar itzali zitzaion, ireki eta halako zerrenda amaigabe
|
batetik
begirada irristatu ahala. Bostehun pertsona zeuden aukeratuen barruan.
|
|
|
Aspaldiko partez, ez dira mehatxatuta sentitzen. Urrun daude oraindik Ustiritik eta, beraz, Leixuriren aurka zerbait izan dezakeen pertsonarengandik, eta, harrotasuna alde batetik utzita eta orain neska gaztearen iritziak inoiz baino serioago hartzen dituztela, bidean baserri batera hurbildu eta Beleren leizetik ateratako zilarrezko argimutil
|
baten truke
begirada mesfidatietatik babestuko dituzten jantziak onartu dituzte Hodeik eta Aizek, ardi gazta eder bat, txorizo batzuk, taloak eta zahato bat ardo eskuratzeaz gain. Orain sorginaren eskumuturrekoak eta idunekoak ez dira hain nabarmenak, eta eraztun gehienak gorde ditu.
|
|
|
Eva apur bat durduzatzen da. Une
|
batez
begirada zolia jaurtitzen dio Joani, jasoko ez duen erantzunaren zain. Hurrena, baiezkoa egiten dio buru mugimendu bakar batez eta badoaz biak, burua tente banketxeko korridoreetan barrena.
|
|
2020
|
|
|
Eta emakumeen kasuan batzuk daude oso egoera itogarrian, zeren zaintzen ari dira beraiek baino zaharragoak direnak eta ilobak, hau da, sandwich belaunaldia. Bestalde, horrelako gaiez hitz egiten dugunean, joera dago bikoteez hitz egiteko eta nik uste dut horretan gai izan behar dugula pixka
|
bat
begirada zabaltzeko. Zeren ez da bakarrik bikoteetan gertatzen den gauza bat, baizik eta bestelako antolaketak ditugunean ardura horiek nola banatzen ditugun.
|
|
|
Muturreko isiltasunak eta isolamenduak esplikatzen dituztela uste du berak herrixka txiki horietan ematen diren krimen ezin bortitzagoak. . Guztiek izaten dute paranoiaren aire
|
bat
begiradan?, erantsi zuen, herrixka abandonatu horiek bertatik bertara ezagutuko balitu bezala.
|
|
|
Une
|
batez
begiradari eutsi eta, lata ukitu gabe, ezetz egin zuen buruarekin indartsu eta begi itxiekin. Batzuetan jertse zahar batean bildu eta esnetan bustitako ogi mamiak eztarritik behera kontu handiz sartzeko gogoa pizten zitzaizun.
|
|
|
Semaforoaren bestaldean metroaren ahoa. Une
|
batez
begirada ingurutik zerabilela nigan erreparatu eta begira gelditu zitzaidan. Lehendik ezagutuko banindu bezala.
|
|
|
Arbolarik okerrenak ere ematen ditu fruituak. Amaiak harrituta eta aldi berean onespenez begiratu dio, ordura arte inoiz ez bezala, eta Teresak aurrenekoz sentitu du amatzat hartzea zer den, alaba
|
baten
begiradak zer islatzen duen.
|
|
|
Masailak gorritu zitzaizkiola ikusi uste izan nuen. Ni ez ohartzeko, lipar
|
batez
begirada eta aurpegia apaldu baitzituen. Baina bere buruari gogor eginda eutsi zion nire soari.
|
|
2021
|
|
|
Zubiak eta trenbideak sortutako lubakiaren atzean babestu ziren etxolak hiritarren begiradetatik libre zeuden. Soilik trenetako bidaiarien lipar
|
bateko
begiraden mehatxua zuten. Kalean zeuden etxolak, ordea, agerikoak ziren ingurutik egunero zebilen jende andanarentzat.
|
|
|
Ez dago akats posiblerik: milioi
|
bat
begiradaren artean bereiziko nuke poliziarena.
|
|
|
Aurreneko aldiz aspaldiko urteetan, eskuak aurpegira eraman eta negar egin zuen Helenek, itzulia baitzen bakea, itxaropenez gainezka. Begiak lehortu eta gelan barrena abiatu zen astiro, buruei irribarre eginez animalia bakoitza nola hil zen ez zekien arrotz
|
baten
begirada indiferenteaz. Gelak beste bat ematen zuen eta beste giro bat zuen.
|
|
|
Espioitza eskolako zeregin nagusia zenez orain, Takashi Kato txikiak –hirugarren ikasturteko ikaslea– ez zuen handik aurrera momentu bateko bakerik izan. Takashik bi atzamar altxatzen bazituen eskolan, Robbiek Laguntza Zerbitzuko mutilen
|
bati
begirada esanguratsua bota, eta beste esku bat goratzen zen di da batean airean. Takashi eskolatik etxera zihoala, gutxienez bost mutil joaten ziren bide bazterreko sastrakatik arrastaka.
|
|
|
gizona besterik ez, egiazko gizona, akatsik gabekoa eta inoren mendean ez dena. Burua altxatzean langile gazte
|
baten
begirada topatzen nuen, berehala aldentzen zituen begiak. Hautsez beteriko mantalaren azpian nire tweed argiko trajea asmatzen zuen; berba egiten saiatu banintzaio probokatzailetzat hartuko nindukeen.
|
|
2022
|
|
|
enbor bereko ezpalak ziruditen biek. Umea aitaren bertsio hobeagoa, suertez,
|
bataren
begirada estrabikoak bestearen bi begi perfektu urdinak baitzituen ispilu. Umea ederra zen.
|
|
|
Aise ezagut daitezke: herrialde oso
|
baten
begirada harrituaren aurrean orduak daramatzan argazkikoak dira.
|
|
|
Gisako beldurra sentitu izan zuen hamalau urterekin Mercedesek ere. " Lanean hasi nintzenean, bazegoen Jose Mari ‘Eroa’ deitzen zioten gizon bat, ero
|
baten
begirada zuena, eta sekulakoak botatzen zituena. Ez zen zaharra, baina gu baino hamar bat urte gehiago izanen zituen, eta guretzat gizon heldu bat zen hura.
|
|
|
Laino moduko bat pasatu zitzaiola aurretik iruditu zitzaidan. Une
|
batez
begirada albo batera bota ote zuen pentsatu nuen. Ondoko atsoa barreari eusten ari zen.
|
|
|
Behartu gabe dena bota zuenean, zuri gelditu nintzen. Une
|
batez
begirada jaso eta arrebaren begiekin egin nuen topo. Eskuekin eta begiekin hor neukala adierazi zidan, galderak egiteko.
|
|
|
Ainarak une
|
batez
begiradari eutsi, besagainei eragin gero eta, begiak platerera jaitsi ondoren, kanonigo batzuk eraman zituen ahoraino sardexkan iltzaturik. Isilik jarraitu zuten biek minutu osoan.
|
|
|
Baionako periferiaren lehen zantzuak dira, gentrifikazioak laster ezabatuko dituenak. Txakurra paseatzera atera den gizonezko
|
batek
begirada lizuna egin dizu aldamenetik pasatzerakoan, eta tokiz kanpoko iruzkin bat. Puntu finko bat aukeratu eta erabaki duzu zure azken zigarretan kontzentratzea, hari erantzun gabe.
|
|
|
Euskal Herriko diskotekarik zaharrena izan liteke eta, gure irakasleak entzuna duenez, bertara zuberotarrak eta baxenabartarrak ez ezik bearnesak ere etortzen dira. Bourdieuk hamar urte lehenago esan zuena gaur ere gertatzen ote den jakin nahi luke, neska zuberotarrik ezkontzen ote den alegia Bearnoko nekazariekin –esan nuen, eta berehala ohartu nintzen nire mintzaideetako
|
bati
begirada argitu zitzaiola.
|
|
|
Are gutxiago kontuan hartuta Koldo aretora sartu eta mutilaren ondotik pasatzen ari zela. Une
|
batez
begirada bat gurutzatzen zutela iruditu zitzaion Elenari, baina Aritzek, malguki batek bultzatuta bezala, ezarian alde egin zuen aterantz, Koldo beragana hurbildu, bi muxu eman eta zer moduz joan zitzaion galdetzen zion bitartean. Ez zen sekula agertzen bere hitzaldietara" asko sufritzen zuelako" bera urduri ikusita," katedran".
|
|
|
Kasu handiz egin beharreko langintza. Oker adituak pizteko aukera handiak ditu bere adineko gizon
|
baten
begiradak askoz ere gazteagoko emakumeengan finkatuta. Alfer lana, dena dela.
|
|
|
–bota zion haserre Bakarneri. Eñautek Birbidasoa izar ibaiko amoniozko izokin
|
baten
begirada hilarekin begiratzen zien, zirkinik ere egin gabe.
|
|
2023
|
|
|
AITZINEKO aldian ez bezala, hilerria eguzkipean dago, oraingoan. Ez da ongi oroitzen non dagoen Théodore Vermandoisen hilobia, horregatik denbora poxi bat iragan du itzuli mitzuli, hobiren bateko lore sortak aldatzera etorritako atso pare
|
baten
begirada mesfidatia jasateraino.
|
|
|
Bidean, Euskal Filmategiko Maite Lopetegik filmak eskura jarri eta informazio baliagarria eman zidan. Ismael Manterolak errakuntzak ikusarazi zizkidan, eta Aiora Kintanak pintore
|
baten
begirada eskaini zidan. Bilboko liburutegietako langileak gertu eta laguntzeko prest agertu dira beti.
|
|
|
Tuju tuju txar bat," tuberkulosia edo" esan dio bere buruari. Mahai artetik doa aurrera, gizon talde
|
baten
begirada lizunak bereganatuz, eta berak berdin begiratzen die, berbekin ere gozatuz kalaka sutsuak entzun ahala: " Nagusiak behera, beharginok nagusi"," Egin gaitezan fabriken eta meategien jabe"," Banandu daigun haien aberastasuna, hobetu daigun gure bizimodua".
|
|
|
Eta horrela izan zen. Bat
|
batean
begirada aldatu eta bankuan bermatu zen, pot eginda. Sarak, bitartean, norbait hortik ote zebilen begiratu zuen, baina ez zen inor ageri.
|
|
|
nireak ere titiak ziren, beste zeinahirenak bezalakoxeak. Hamalau urterekin, armairuko ispiluaren aurrean atzera aurrera nenbilela, mutil
|
baten
begirada baino ez zitzaidan falta; neronen begietara ere, itxura soil bihurtua nintzen jadanik. Zortzigarren mailan, idazketako klasean, Marie Thérèse leiho irekiko bere islari beha zegoen, keinu ia hautemanezinak eginez:
|
|
|
Maitasuna zegoen haren begiradan, argi eta garbi. Gizon hura une hartan ez zen zakarra, berekoia edo harroa; maitale
|
baten
begirada nabari zitzaion.
|
|
|
Hala ere, aldatua zegoen, seguru nengoen. Lehen minbera zen, galgo
|
baten
begiradari eusteko erabateko ezintasuna zeukan. Azalpenak eskatu eta" triste ditu begiak" ziostan.
|
|
|
Jeremy Bentham, Jean Paul Sartre, Maurice Merleau Ponty edo Jacques Lacanen analisiak aztertzea baino ez dago. Sartreren aburuz, entzundako zarata
|
batek
begirada ordezka dezake: zerbait entzun, eta egiten ari garena egiteari utz diezaiokegu, begira dauzkagulakoan.
|
|
|
Badugu aurrekoek izandako eztabaida eta diseinuetan ahotsa izateko gogoa. Tokatzen zaigu garai batean ongi eraikitako autogobernu eta politika publiko sistema
|
bati
begirada gazteago bat jartzea. Eguneratzea.
|
|
|
Simulakro bat egin dute, istripua izanez gero helikopterotik irteteko protokoloa praktikatzeko. Suhiltzaileetako batek eta DFS helikoptero konpainiako ikuskatzaile
|
batek
begiradak gurutzatu dituzte. Irribarreak gero.
|