|
2003
|
|
|
Zuek, ertzaintza osoa mobilizatuta ere, ez zenuten inoiz harrapatzeko itxurarik. Bere azken nobelek zerbait hutsala, alferrikakoa zutela ohartu zen zuek, kritikariok, ezer esan baino lehen; bere burua imitatzen hasia zegoela eta nitasun berri
|
bat
asmatu behar zuela erabaki zuen, jendeak lehen egunean bezala irakur zezan, eta horretarako ez zuela bere burua hiltzea beste biderik. Bere aitzindariak bezalaxe, benetako Romain Garyk bezalaxe, gezur handi baten gainean, iruzur baten inguruan eraiki nahi zuen bere ahots berria:
|
|
|
–Egile
|
bat
asmatu behar izan nion nobelari, euskaldun jatorriko emakume argentinar bat, neuk itzultzaile gisa agertzen jarraitzeko. Bildumako liburu guztiek kontrazalean egilearen argazki bat zeramatenez, adiskide batena sartu behar izan nuen.
|
|
|
–Beste nonbait beste norbait izaten hasi nahi zuen, bera izaten beharbada. Eta horretarako heriotza
|
bat
asmatu behar zuen, bakean utz zezaten, bakean utz zenezaten, bakean utz nezan. Baina ez zen nitaz fidatzen.
|
|
2004
|
|
|
Romanetto apur bat lotsatu da, eta aitzakia
|
bat
asmatu behar izan du:
|
|
2005
|
|
|
Baina Tomas ez zen kexatzen: aitzitik, atseginez hartzen zituen dei haiek, bere inguruko jendearen susmoak uxatzeko kode sekretu
|
bat
asmatu behar izan bazuen ere, Klarak bakarrik ezagutzen zuena: –Klara+ arriskua= Aitor?,. Tomas+ arriskua= Jone?, eta abar.
|
|
2006
|
|
|
Burutik kendu ezin zuen amets hura bihotzaren zolaraino iritsi zitzaion: cherokeez idazteko era erraz
|
bat
asmatu behar zuen. Zin egin zion bere buruari hori lortuko zuela, eta hamabi urtez aritu zen lanean, inguruan zituen adiskideen irriak eta txantxak jasanez.
|
|
2009
|
|
|
Maria Bibianak hitz haiek esan ahala, elkarri begira geratu ziren ama eta Domingo; ongi ezagutzen baitzuten elkar, bazekiten, bai, elkarren berri: amak bazekien semea aitzakia baten bila zebilkiola nagikerian segitzeko, eta semeak bazekien amak betebeharrak eta obligazioak oroitaraziko zizkiola; Domingok, baina, aitzakia berri
|
bat
asmatu behar izaten zuen halakoetan, behin eta berriro errepikatzen den aitzakia higatu eta bere baitan agortzen baita azkenean; amak, aldiz, aski eta sobera zuen betiko leloa, mutilaren alferkeriarekin lotua, ezer berririk asmatzera jo gabe; hala, bada, lehia berean zeuden arren, lehia diferentean zeuden bi lehiakideak, amaren baldintzak semearenak baino erosoagoak izaki, semea aitzakiak asmatze...
|
|
|
Kazetak emakume haren kasua kontatzen zuen, baita bere iritzia eta epaia eman ere?. Beste Inkisizio
|
bat
asmatu behar ote dugu, hortaz, horrelako emakumeentzat?, esaten zuen berri-emaileak ia orri osoa betetzen zuèn artikuluaren toki batean?; bukaera ere ez zen nolanahikoa:
|
|
|
Kazetak emakume haren kasua kontatzen zuen, baita bere iritzia eta epaia eman ere –" Beste Inkisizio
|
bat
asmatu behar ote dugu, hortaz, horrelako emakumeentzat?" esaten zuen berri-emaileak ia orri osoa betetzen zuèn artikuluaren toki batean–; bukaera ere ez zen nolanahikoa: " Problema ez da, ordea, Madrilgoa bakarrik, mundu osokoa da.
|
|
|
Maria Bibianak hitz haiek esan ahala, elkarri begira geratu ziren ama eta Domingo; ongi ezagutzen baitzuten elkar, bazekiten, bai, elkarren berri: amak bazekien semea aitzakia baten bila zebilkiola nagikerian segitzeko, eta semeak bazekien amak betebeharrak eta obligazioak oroitaraziko zizkiola; Domingok, baina, aitzakia berri
|
bat
asmatu behar izaten zuen halakoetan, behin eta berriro errepikatzen den aitzakia higatu eta bere baitan agortzen baita azkenean; amak, aldiz, aski eta sobera zuen betiko leloa, mutilaren alferkeriarekin lotua, ezer berririk asmatzera jo gabe; hala, bada, lehia berean zeuden arren, lehia diferentean zeuden bi lehiakideak, amaren baldintzak semearenak baino erosoagoak izaki, semea aitzakiak asmatze...
|
|
2010
|
|
|
ikusten duzu, Damaso?!?; mistikoa, beraz, gauza guztiak nahasten dituen miserable ezjakin bat da, paradoxek eta kontraesanek ehundutako errealitatea gainditu nahiko lukeena?. Gatazkaren eta kontraesanaren erdian agertzen da Jainkoa? esaten zuen Mertonek?, baita, helburua lortzeko, hizkera berezi
|
bat
asmatu behar izaten duena ere. Entréme donde no supe/ y quedéme no sabiendo/ toda ciencia transcendiendo esaten zuen Fontiveroskoak?, ezinbestean; tipo xelebre bezain barregarria da, ondorioz, funtsean, bai boterearentzat eta bai zientzian ezin iaioagoak diren zu bezalako jakintsuentzat ere; muturreko ortodoxia zaintzen zutèn inkisidoreek eta beste jende batzuek. Avilako puta, tzat zuten Santa... bat zen, lurrean esertzen zena,, morisko txiro mutur beltz?
|
|
|
Hutsaren gainean bizi den gizaki bat da mistikoa, hutsaren jabe baizik ez dena, eta kimera baten —benetako errealitatearen? — jabe; ezereza du ondasun, eta horregatik, lurreko aberastasunak bereizgarri dituen gizartean ez da inor; heterodoxoa da eta, artaldearen dinamikatik atera behar badu, atera egingo da, zeren mistikoarentzat ez baita absolutua artaldearekiko harremana, legea eta ordena oinarri dituena, baina bai Absolutuarekiko harremana; herritar eta eliztar bazterrekoa ohi da, botere zibil eklesiastikoen dogmak dogmatzat hartzen ez dituena; poeta bat da, zientziaren ekarpenak bere esparrura eraman eta sinbolo edo metafora gisa erabiltzen dituena, adieraziezina adierazteko ahaleginean, astuntasunari graziaren kontzeptua kontrajarriz, adibidez, Arkimedesen printzipioaren interpretazio sui generis batean —ni ere izan naiteke zientzietakoa: ikusten duzu, Damaso...! —; mistikoa, beraz, gauza guztiak nahasten dituen miserable ezjakin bat da, paradoxek eta kontraesanek ehundutako errealitatea gainditu nahiko lukeena —" Gatazkaren eta kontraesanaren erdian agertzen da Jainkoa" esaten zuen Mertonek—, baita, helburua lortzeko, hizkera berezi
|
bat
asmatu behar izaten duena ere —Entréme donde no supe/ y quedéme no sabiendo/ toda ciencia transcendiendo esaten zuen Fontiveroskoak—, ezinbestean; tipo xelebre bezain barregarria da, ondorioz, funtsean, bai boterearentzat eta bai zientzian ezin iaioagoak diren zu bezalako jakintsuentzat ere; muturreko ortodoxia zaintzen zutèn inkisidoreek eta beste jende batzuek" Avilako puta&qu... " Ez hau, ez hau eta ez hau; ezer ez, ezer ez, ezer ez; oro biluz eta oro gau", bereari ohi bezala eutsiz, segurtasun guztien bestaldean, non erbestea egurats gorriak bakartutako txori zauridun bat den.
|
|
2011
|
|
|
–Guztiok mozkortzen gara noizbait lehen aldiz, etxekoandre, eta ohartu zenean ez zuela zure ama guztiz konbentzitu, bertze argudio
|
bat
asmatu behar izan zuen?: Noe ere mozkortu zen behin batean, baina Jainkoak salbatu zituen hura eta haren familia uholdetik, saindu handia den seinale?
|
|
|
Freuden eta haren jarraitzaile fanatikoen esplikazioek ez naute konbentzitzen. Horregatik teoria burugabe
|
bat
asmatu behar izan dut, bitxikeria moduan besterik ez bada agertuko dudana. Izadiaren lau osagarri nagusiak airea, lurra, ura eta sua direla esan zuen Enpedoklek.
|
|
2012
|
|
|
Behin batean, lorategi gainean hegaldaka zebilen miru bat niregana oldartu zen, eta ausarki sastakaia atera eta landare sare sendo baten azpira korrika joan ez banintz, ziur nago eraman egingo nindukeela bere atzaparretan. Beste behin, egin berria zen sator meta baten gainera nindoalarik, leporaino sartu nintzen animalia hark lurra ateratzeko erabilitako zuloan, eta gogoratzea merezi ez duen gezurren
|
bat
asmatu behar izan nuen, jantziak hondatzearen aitzakia bezala. Eskuineko ere hautsi nuen barraskiloaren oskolaren kontra, harekin tupust egin bainuen ustekabean, Ingalaterra gaixoa buruan nuela bakar bakarrik nenbilen batean.
|
|
2013
|
|
|
–Bitxia dun, ezta? Tren bat hartzen dun hire herrian, hirea ez den izen batekin eta hireak ez ditunan arropa batzuekin, jaisten haiz hurrengo geltokian eta dagoeneko ez dun hire herria, eta bizi berri
|
bat
asmatu behar dun aurrera egiteko. Baina, hasieran behintzat, ez dun nahi lehengo bizimodua atzean utzi, eta egiten ditun zenbait txorakeria, egunero egunero ordu berean errekaren alde batean jarri beste aldekoekin oihuka hitz egiteko, eta gisakoak?
|
|
2015
|
|
|
Gela kabina batetik enkargatu eta handik hamar minutura baldin banengoen hotelean, arraro samarra irudituko zitzaiela otu zitzaidan. Susmorik ez eragiteko, istorio sinesgarriren
|
bat
asmatu behar nuela konturatu nintzen. Momentu batez pentsatu, eta kabinatik irten eta Telefonicako lokutorio batera joan nintzen.
|
|
|
Neure burua estutu nahian edo, Interneten sortu berri dugun helbide batera kapituluak bidaltzen hasi naiz nire lagun Xabiri. Hara sartu ahal izateko giltza behar izaten da, eta giltza hori pista
|
baten bidez
asmatu behar izaten du berak. Orain arteko kapituluak asko gustatu zaizkiola esan dit Xabik, eta gainera pistaren kontuak erraztu egiten du idaztearen abentura.
|
|
2016
|
|
|
Gizakiaren jatorriarekin batean munduko jatorriarenera ekarri zituela eta hortxet sentitu zutela erlijio
|
bat
asmatzeko beharra. Jadanik, bazeuden sinesmenetan oinarriturik, denen ezagunak diren Jahve edo Jainkoa sortzen dute eta horiek mundua eta gizakia kreatzen dituzte, ez da
|
|
|
Baina, batzuetan, horiek denak ahaztu, eta begiberriturik jartzen da zerura begira, izarren ikuskariarekin lehen aldiz topo egin balu bezala, eta orduan inolako aurreiritzirik gabe hasten da izarrak puntuak balira bezala lotzen, ezkutuan dagoen marrazki
|
bat
asmatu behar izaten den denbora pasa horietan bezala, eta bestelako irudi batzuk hasten zaizkio agertzen, animaliekin edo mitologiako izakiekin zerikusirik ez dutenak. Lantegiko makinak ikusten ditu batzuetan, beste batzuetan industrialdetik autobia aldera joateko dagoen zubiaren silueta, eta baita ibaia bera ere, edo ahate bat edo zuhaitz bat, edo beste edozer gauza.
|
|
|
Alegia, ahaztu beharra neukala elkarrekin adostutako lasaitasunaren kontua, eta epeak laburtu egin behar genituela. Aurrera bizkor eta eraginkorki egiteko metodoren
|
bat
asmatu beharra neukan. Orduan bururatu zitzaidan egun batzuez leku isolaturen batean biltzea denok, ezerk arreta galarazi gabe lan egin genezan.
|
|
2017
|
|
|
–Gertakariak oraindik buruan izango dituzu. Ez duzu eleberri
|
bat
asmatu beharrik, aski duzu gauzak modurik xumeenean kontatzearekin?, esan zidan.
|
|
|
Formula bat aurkitzea zen kontua. . Agertoki
|
bat
asmatu behar genuen. Bileran ez ginen xehetasunetan sartu, baina esaten ari ginena zen nola egin genezakeen hura, betiere kontuan hartuta ETAk ez zuela prozesuan zuzenean parte hartuko.
|
|
2018
|
|
|
Hau kapaz da garbiketa guztian gainetik ez kentzeko. Lana atzeratzeko aitzakia
|
bat
asmatu behar zen. Gaur atseden!
|
|
|
Nola ez zait bada pultsua azkartuko gizon gazte horrek duen begiratzeko moduarekin? Gaixotzeko moduren
|
bat
asmatu behar dut, gaixorik daudenekin denbora gehiago ematen baitu eta oso gaixo daudenei astero egiten baitie bisita.
|
|
2019
|
|
|
Koppel Bärrek ez zion uzten lantu eta negar egiteari. Jäkele Narrek beste kontsolamendu
|
bat
asmatu behar izan zuen.
|
|
2020
|
|
|
Kartzelas bertsotan hasi zen, Torreburuko mutikoa tentatu behar zuela esanez. Jendeak erantzuteko eskatu zion, hura baino gehiago zela-eta, denak isilik gelditu ziren, eta bertso
|
bat
asmatu behar izan zuen, ez du gogoan zer nolako bertsoa. Entzuleen txaloen artean Kartzelas altxatu, txapela pasatu, eta batutako dirua musuzapian bildurik eman zion.
|
|
2021
|
|
|
Ez nintzen Fridarengana joan biharamunean, nola joango nintzen, ba, piura harekin! Gezur
|
bat
asmatu behar izan nuen. Ama gaixotu eta ospitaleratu egin behar izan zutela, horixe esan nion.
|
|
2022
|
|
|
Lesbiana bikote bat ezagutzen dut, orain 20 urte ama izan zirenak. Aitaren laukian izen
|
bat
asmatu behar izan zuten. Bi ama ziren, biak jartzea bazuten, baina ez zieten utzi.
|
|
2023
|
|
|
Jarraitu utzitako lekutik: hitz berri
|
bat
asmatzearen beharraz ari zinen.
|
|
|
1 teknika: istorio
|
bat
asmatu behar da, norbera protagonista duena, zenbat eta xehetasun gehiagorekin, hobe: bigarren mailako pertsonaiak, dekoratuak, argiak, musika... eta istorioa garatzen utzi.
|
|
|
–Batzuetan fikzio
|
bat
asmatu behar dela zoriontsu izaten saiatzeko?
|