|
2008
|
|
|
Arantza Urkaregi eta Txelui Morenok agerraldia egin zuten atzo Donostian. Hasiera
|
batean
Araba, Bizkai eta Gipuzkoako aurrezki kutxen balizko fusioaren inguruko azterketa egin behar bazuten ere, prentsaurrekoa aldatuko zuen berria jaso zuten «komunikabideen bidez»; ezker abertzaleko kideek prentsaurrekoa hastera zihoazenean jakinarazi Gorenak EAE ANV legez kanpo uzteko erabakia. Azterketa egoki bat egiteko zailtasunak zirela tarteko, sententzia jaso, irakurri eta aztertzean iritzi osatuagoa emango dutela hitzeman zuten ezker abertzaleko kideek, baina, aurreratu zutenez, «legez kanporatzeen eta oztopoen gainetik, lan politikoa egiten jarraituko du ezker abertzaleak, nazio eta gizarte eraikuntzaren alde».
|
|
|
Beraz, bizkaiera dela esatea ez zait egokia iruditzen. Gainera, kontuan edukita hizkera hori garai
|
batean
Arabara hedatzen zela, pentsa liteke hori dena Gasteizen sortutako gauza dela, hiri nagusia izanik. da handik abiatuko zirela hainbat berrikuntza.
|
|
2009
|
|
|
Izan ere, iragan azaroaren 18an Arabako Diputazioak eten egin zion Eliseo Gilen arkeologia taldeari Iruña Veleiako aztarnategian ustiatzeko baimena, eta orain lanik gabe daude. Lurmen S.L. orain arte indusketaz arduratu den enpresako langileen ordezkari
|
batek
Arabako Biltzar Nagusietan agerraldia egin zuen atzo, eta Iruña Veleiako aferak langileengan izan dituen ondorioen berri eman zien biltzarkide taldeei.
|
|
|
Grebalarien eta Poliziaren arteko liskarrek, lanuztea gizarteratzeko ahaleginek eta mobilizazioek agerian utzi zuten atzokoa ez zela besteak bezalako lanegun arrunt
|
bat
Arabako hiriburuan.
|
|
|
Aranzadik, Egurenek eta Barandiaranek osatutako hirukotearen eskutik iritsi zitzaizkigun barrunbeoi buruzko lehen teoriak. Gero, datu horietan oinarrituta, Armando Llanosek eta ikerlari talde
|
batek
Arabako haitzulo artifizialak katalogatzeari ekin zioten 60ko hamarkadan. Agustin Azkarate doktoreak tesi trinko bat aurkeztuta, haitzuloen misterioaren berri eman zuen 1988an.
|
|
|
Legebiltzarrak eskatutakoa beteko balitz, 15 parke eoliko geratuko lirateke bertan behera. Dagoeneko bi parke eoliko eginda daude Bizkaian (Oizen eta Bilboko portuan),
|
bat
Araban (Badaia) eta beste bat Araba eta Gipuzkoa arteko mugan, Elgea Urkillan.
|
|
|
Legebiltzarrak eskatutakoa beteko balitz, 15 parke eoliko geratuko lirateke bertan behera. Dagoeneko bi parke eoliko eginda daude Bizkaian (Oizen eta Bilboko portuan), bat Araban (Badaia) eta beste
|
bat
Araba eta Gipuzkoa arteko mugan, Elgea Urkillan.
|
|
|
Nafarroan ekaineko datuek bestelakorik erakusten bazuten ere %10eko igoera urtarriletik, hilabete batetik besterako beherakadak negatiboan utzi du emaitza (%0, 14). Gainontzeko herrialdeetan, berriz, jaitsiera handiak izan dira, batik
|
bat
Araban, %26, 04koa.
|
|
2010
|
|
|
1834an, I. Guda Karlista martxan zen. Araban Arabako Zelatariak deituriko batailoia zegoen, Joaquin de Osma jeneralaren tropa liberalekin
|
bat
Arabako aldea kontrolpean izateko agindua zutenak. Batailoi horretan, boluntario euskaldunek jarduten zuten.
|
|
2011
|
|
|
Esate baterako, udal euskaltegien arteko sarea osotzeko eskatu dute, euskaltegi horien lana azalarazteko. EAEn 49 direla gogorarazi dute, hogei Bizkaian, hemezortzi Gipuzkoan eta
|
bat
Araban?, eta guztira 11.000 ikasle inguru dituztela.Lan egiteko orduan autonomia handiagoa izateko, ikas prozesu osoa hartuko duen ikas materiala sortzeko eta euskaltegi horietan lan egiten duten beharginen estatusa hobetzeko urratsak egiteko ere eskatu zuten atzo Eusko Legebiltzarrean zentro horietako ordezkariek.
|
|
2012
|
|
|
Urtez urte gero eta gehiago dira Mendizabalako jaialdira hurbiltzen direnak: hasiera
|
batean
Arabako campuseko ikasleak baino ez ziren joaten, baina azken urteotan Euskal Herri osoko gazteak erakartzea lortu dute. Joan den urtean bederatzi mila lagun inguru bildu ziren, eta aurten ere marka hori gainditzea espero dute.
|
|
2013
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren 2014ko aurrekontuak onartzearekin
|
batera
Araba, Bizkai eta Gipuzkoako foru aldundien aurrekontuen negoziazioen zirkulua itxi da. Gipuzkoako Foru Aldundiarenak falta dira soilik, baina EH Bilduk eta EAJk egin duten akordioa dela eta, horiek ere aurrera egingo dute.
|
|
2017
|
|
|
«Garrantzitsua da Arabako eta Euskal Herriko gizarteak haserrea agertzea gure lurraldeari egiten zaion halako eraso bati, eta mobilizatzea. Batasunarekin lortuko dugu zentzutasuna nagusitzea».Eltziego, Villabuena... Madrilek esku artean dituen lau ibilbideetako bik Miranda Ebrotik Bastidara eramango lukete AHTa, Zanbrana eta Buradon Gatzaga igaro ondoren; horietako
|
bat
Arabako Errioxan barneratuko litzateke, Mañueta, Villabuena, Eltziego eta Lapuebla de Labarcaren lurrak igarota, Logroñora heldu aurretik. Samaniego, Leza, Navaridas, Paganos eta Guardia ibilbidetik iparraldera geratuko lirateke, apur bat aldendurik, Oion bezala.
|
|
2018
|
|
|
Euskal Herria zatitzen duten hiru errealitate administratiboetan zerga sistema aldaketak negoziatzeko eta aurrera ateratzeko urtea izan da bukatu berri dena, eta orain sartuko da indarrean erabakitakoa. Agintaldi bat markatzeko erreforma izango da Ipar Euskal Herrian; sakon jaio, epel bizi eta bero amaitu zuen erreforma
|
bat
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan; eta 2016ko erreformaren bigarren zatia Nafarroan.
|
|
2020
|
|
|
Berrogei urte bete berri ditu Euskal Herriko Unibertsitateak (EHU). Bide luze
|
bat
Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako unibertsitate publikoaren izenari eta izanari hasiera eman zitzaienetik. Lau hamarkadako bidean, makina bat liskar eta gatazka ezagutu behar izan ditu EHUk, baina baita lorpen eta garaipen garrantzitsuak ere.
|
|
2021
|
|
|
Zenbait gune jarri dituzte: bi Bizkaian, bi Lapurdin,
|
bat
Araban, bat Gipuzkoan eta bat Nafarroa Beherean. AstraZeneca txertoaren 66.598 dosi jaso dituzte Hego Euskal Herrian
|
|
|
SARS CoV birusaren eraginez 4.804 gaixo hil dira urtebetean Euskal Herrian. 2020ko otsailaren 28an baieztatu zituzten aurreneko kasu ofizialak,
|
bat
Araban eta beste bat Gipuzkoan. Urtea joan da, beraz, eta balantzea egiteko parada da, ikusteko zer nolako eragina izan duen koronabirusak Euskal Herrian.
|
|
2022
|
|
|
adibidez, EITBrekin eta aurten talde horrek sortuko duen Primeran plataformarekin. Ez da ahaztu behar Nafarroako Gobernuaren eta Eusko Jaurlaritzaren akordioen arabera, EITB Nafarroan ikus daitekeen moduan, Nafarroako ikus entzunezko egitura publiko
|
bat
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan ikusteko modua egin lukeetela.
|
|
|
Gainera, 2019ko emaitzei erreparatuta, subiranisten botere instituzionala homogeneoagoa da Hego Euskal Herri osoan, bilkideak diren 118 alkateak modu orekatuagoan banatuta baitaude lau herrialdeetan. Gipuzkoan du gehien (44), lurralde horretako alkate guztien erdiak; Bizkaian, lau alkatetik bat da EH Bildukoa, eta bostetik
|
bat
Araban. Gainera, Nafarroako udalerri guztien %12, 5etan gobernatzen du.
|
|
|
Lan honekin, guri ez dagokigu pedagogia egitea. Ikusten dugunean New Yorken kokatutako film bat eta Puerto Ricoko azentuarekin hitz egiten dutenean gustatzen zaigu, edo egiten denean pelikula
|
bat
Arabako euskara zaharrean, ikaragarria iruditzen zaigu, duela bi mendeko euskara delako. Bada, hori da gaur egungo euskara, toki batzuetan eta jende batzuentzat, gustatu ala ez, eta hori islatu nahi izan dugu».
|
|
|
Hizkuntzari dagokionez, gradu guztiak bi hizkuntza ofizialetan egiteko aukera dagoela adierazi du EHUk. Horrez gainera, graduko lau ikasletik
|
batek
Araba, Bizkai eta Gipuzkoatik kanpoko beste unibertsitateetan ikasiko du. Hain zuzen ere, 2.372 ikaslek gutxienez lauhileko bat egingo dute atzerriko unibertsitateetan, eta beste unibertsitate batzuetako 902 ikaslek EHUn ikasiko dute.
|
|
|
Zazpi amatasun unitate daude hiru lurraldeetako ospitaleetan:
|
bat
Araban, bi Bizkaian eta lau Gipuzkoan. Guztietan indartuko dira segurtasun neurriak, Sagarduik azaldu duenez, baina ez dira denak aldi berean indarrean jarriko.
|
|
2023
|
|
|
Ikastolen Elkarteak nabarmendu du matrikulazioaren emaitzak eta ikastolek itunetarako dituzten aukerek «ezinegona» sortu dutela ikastolen eta familien artean. Horiek horrela, egoera aztertzeko, atzo egin zuen ezohiko batzar
|
bat
Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako ikastola guztiekin. Bertan hartu zituzten erabakiak.
|
|
|
Beti izan da arrazoiren
|
bat
Araba herrialdearekin muga egiten duen Berrotza (Nafarroa) ibarrean zehar ibiltzeko. Lizarrako merindadearen erdialdean dago hura, eta lehorreko laborantzak erabat inguratua.
|
|
|
Zerga sistemaren erreforma izan daiteke udazken eta negu parteko korapilo politiko handietako
|
bat
Araba, Bizkai eta Gipuzkoan. Foru hauteskundeak igarota, jokaleku politikoa argiago dago, eta fiskalitatearen auzian murgildu daitezke erakundeak zein elkarteak.
|
|
|
Bart gaueko beste ondorioetako bat Hego Euskal Herriaren eta Espainiaren mapen alderaketak erakusten du; PP izan da lehen indarra Espainian, baina Hego Euskal Herrian hiru ordezkari baino ez ditu eskuratu; bat Nafarroan,
|
bat
Araban, eta bestea Bizkaian. Voxek, berriz, apenas izan duen gorabeherarik duela lau urteko boto kopuruarekin konparatuta.
|
|
|
Baita Euskal Herriak ere: puntu erdi
|
bat
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta lau hamarren Nafarroan. Badira hazkunde tasa negatiboan daudenak ere:
|
|
|
Egindako diagnostikoaren arabera, egun 138.662 pertsonak dute desgaitasunen
|
bat
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan: 77.000 gizonak dira, eta 61.000 emakumeak.
|
|
|
Sailburuak adierazi du autonomo guztiek izango dutela BGAE berrira atxikitzeko aukera, baina onartu du denek ez dutela egingo. Gaur egun besteren konturako ari diren lau langiletik batek baino ez du enpleguko BGAE
|
bat
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan.
|