|
2002
|
|
|
Mezulariak buruzagiaren itsasontzia zein zen bere aldekoei ageri jarri ondoren, bere tokira itzuli zen. Eumenesek, ordea, eskutitza askatu eta ez zuen bertan iseka
|
baino
besterik aurkitu. Gertakizun horren zergatiaz harriturik eta erantzunik aurkitzen ez zuen arren, ez zuen ezelako zalantzarik izan berehala gudukatzeari ekiteko.
|
|
2003
|
|
|
Ez nuen ezer jakin nahi, ez nuen inora begiratu nahi, eta bizitza osoa portale hartan pasatuko nuela errepikatzen nion nire buruari behin eta berriro. Hala ere, nahiz eta begiak itxita izan, buruhaundien imaginak etortzen zitzaizkidan era fantasmagorikoan, eta nire gorputz osoan beldurra
|
baino
besterik ez nuen sentitzen.
|
|
|
Parkatu, ba, aurretiaz, guztion gogoko ez banaz. Eta jakizue, nire gurari bizia hauxe
|
baino
besterik ez dala: danon bihotzetan kristau egiaren argia ta itxaropena zabaltzea.
|
|
|
Zure kazetaritza lan isila, aitatu
|
baino
besterik ez bada be, egin daigun. Gazterik hasi zinan Euzkadi-n zeure lehenengo lanak argitaratzen; gero, Eguna egunerokoan hainbeste lan gogor egindakoa zaitugu.
|
|
|
Libe Altuna, bilbotarra, ia euskaldun barria, Merzedeko mojea. Ikastaro honetan ezer ugaritu bada," Ebaren alaben askazia" ugaritu da, gaur hemen" neska gazte xarmanta"
|
baino
besterik ia ez dogu ikusten eta.
|
|
|
Hori
|
baino
besterik ez bada... Gogora jatortazan zer batzuk baino ez dodaz hemen aitatuko.
|
|
|
erderea polito ulertzen neban (adin horretako umetxu batek egin daiken neurrian), eta egin be, tira, zaletasun handiaz egiten neban, maisutasun handiaz ez bazan be. Gero, ostera, etxera bihurtutakoan, etxe barruan eta auzoan barriro euskerea
|
baino
besterik ez neban entzuten eta, laster moteldu jatan ikasitako erdera hori, eta euskera hutsean izaten zan etxeko ta auzoko bizimodua. Orduko denporetan, dakizunez, gaurko irrati eta TV rik be ez egoan, eta erdereak bitarte gitxi aurkitzen eban gure artean sartzeko.
|
|
|
Atetik urten ordukoxe gure artean euskerea
|
baino
besterik ez zan egiten eta entzuten. Alper alperrik zan guri maisuak sarritan gogor egitea:
|
|
|
Lehenengo liburu horrek poza
|
baino
besterik ez deust emon: Oñan jesuitetan izan nintzan bitartean hasitako lan hori, Morgan amaitu ta taiutu neban gero.
|
|
|
Beste alde batetik, errukia barik, zuzentasuna (justizia) eskatzen dau, eta zelango garrasiz eskatu be, gaurko gizonak: gizon bakotxak, giza-mailak edo klaseak, herriak, gazteak, emakumeak, langileak, dan danak ez dabe, edo ez dogu, zuzentasuna
|
baino
besterik eskatzen: gure eskubideak aintzat hartuak izan daitezala.
|
|
|
Bermeoko Udaletik, Gasteizko Eskolatik, Bilboko Gotzaitegitik... Esangura zabal baten barruan, zer da martiri izatea, norbere fedearen testigu zintzo azkeneraino izatea
|
baino
besterik. Hori ta guzti be, gure gamiztarra bere bidean zintzo aurrera, gau ta egun euskal lanari ekiteko beti gertu.
|
|
2004
|
|
|
Berdin da. Ganorabakokeriak
|
baino
besterik ez da ikasten holako toki ganorabakoetan.
|
|
|
oso kontutan hartu behar dela auzi honetan. (...). Baina hizkuntza ez ote da, gero, tresna huts soila
|
baino
besterik??, galdetuko du zenbaitek. –Ez ote du gizonak hizkuntzan beste balio batzuk ere aurkitzen?
|
|
2005
|
|
|
" Bilbo deseuskaldundua berreuskalduntzeko ahalegin kaxkar bat
|
baino
besterik ez da liburu hau edo koktel hau. Hain zuzen ere, bilbotarren jazoerak eta Bilbo inguruko baserritarren euskerea jarri ditut, lehenengo eta behin, pitxer barri garbi baten.
|
|
2007
|
|
|
Are gehiago, Laurent Apestéguyk adierazi zuen aldizkari biak
|
baino
besterik ez zegoela irakurtzeko garai hartan:
|
|
|
Kant-ek abertitu badu, «arrazoimenak bere egitasmoaren arabera sortzen duena
|
baino
besterik ez duela aditzen» naturan (B XIII), hau da, zientziak naturan deskubritzen duena, berak han lehenago ipinitakoa bakarrik dela, edo bestela esan, arrazoimenak bere lege iraunkorren printzipioekin aurrea hartu behar diola naturari, horrek zer izan beharra daukan gainezarriz, halako aurkikuntzak, berez kritika transzendentalarenak, filosofoak adina linguistak jakin mindu behar ditu nahitae... Munduaren ordena pentsamenduarena da, baina pentsamenduaren ordenarik ez dago hizkuntzaren ordena gabe:
|
|
|
Arretaz irakurriz, Locke-k komunikazioaren arrazoia aipatzen du, aipatu; baina gogoan komunikazio hutsa
|
baino
besterik ere badaukala, erakusten du testuak. Eguneroko munduko eta «arazo arruntetako» mila gorabeheera ezberdinen artean ordena efikaz bat sortzeko, hau da, konposaketa haiek errealitate fisiko nahiz moral, politiko, sozial konplexuari forma emateko, bizi munduaren domeinu intelektual eta praktikorako, eratzen dira, eratu88, eta gero komunikazioan balio dute.
|
|
|
Baina badaki hori ez dagoela bere nahimenaren esku. Beraz, ezin du otoitz egin
|
baino
besterik, inoiz berriro bota ez dadila. Hiroshimako idazkuna, bada, ez da gure nahiaren deklarazio bat, gure otoitza da.
|
|
|
Lehenengo sailean ez dago azpisailkapenik, adibide bi
|
baino
besterik ez daude-eta; bigarrenean, ostera, gainerako adibideak daude, 43 hain zuzen ere. Hor beste sailkapen batzuk egin behar dira:
|
|
|
Pio Barojaren heriotza zela-eta, haren euskotasunari omenaldi hau agertu zen Parisko Euzko Deya n, 1 decembre 1956, 2 plaman, egilearen izenik gabe. Testuan hainbat zantzu dagoela, iruditu zaigu, autorea Jon Mirande
|
baino
besterik ezin izan litekeela, pentsarazten duena. Uste horretan, dagoen original frantsesean berrargitaratzen dugu, omenduaren hala omendailearen oroiz gure aldetik, Pio Barojaren heriotzako berrogeita hamar urtegarrenaren kariaz, eta Miranderen izkributxo bat orain artean aintzat hartu gabekoa errekuperatzeko asmoz halaber.
|
|
2008
|
|
|
Momentuz, 1808ko ekainerako, beste aukera batzuk albo batera utzita, gerraren gastuak herri lurren salmentaren bidez ordaintzea erabakita zegoela da aipagarriena. Gerra hasia
|
baino
besterik ez zen, eta beharbada batzuek aspalditik gutiziatzen zituzten lurrak eskuratzeko profitatu zuten abagune hori. Alkatea, sindikoa eta peritua izendatu zituzten lurren tasazioa aurrera eramateko.
|
|
|
1873ko abuztuan 230 lagun irten ziren, baina horietatik batzuk Eibarrera itzuli ziren hurrengo hiletan. Hasiera batean gelditu eta ospa egin zuenik ere egon zen, eta prozesu hori indartu
|
baino
besterik ez zen egingo karlismoa deuseztu ahala. Edonola ere ez dirudi herritik kanpo zeudenak gelditu zirenak baino gehiago izatera heldu zirenik.
|
|
|
Sasoi hartan, ezkontza gorabeherak nola erabakitzen ziren kontutan izanda, ez ote zegoen ezkongai aberatsagorik Manuel Antonio Muruaren alabarentzat? Beharbada horretarako aukerarik ere ez zuen izan, alabak 18 urte
|
baino
besterik zituela erditu baitzuen bere lehen biloba, Juan Manuel Orbea Murua.
|
|
2009
|
|
|
Emakume, hori
|
baino
besterik ez bada, ez zaitez larritu esan eutsan nasai nasai gure Antonek. Hondino etxean dozu senarra, ezta?
|
|
|
Modu estetikoan eraikia eduki nezake (Ernazimentuko Natura), poetikoan (Lizardiren Natura), erlijiosoan (Israelen salmistek edo Grezian mitologiak daukaten moduan), zientifikoan. Eraikuntza bat da zientzia ere, eta ez du besterik egiten Natura bere (zientziaren) printzipio eta metodoen arabera eratu/ eraiki baino; edo, Kantekin esateko, aurretik berak han, bere egitasmoaren arabera sortzen duena
|
baino
besterik ez du aditzen? (AhK, B XIII).
|
|
|
Hogeita zazpi hektarea dituzte eta ez dute sufrea
|
baino
besterik erabiltzen mahastietan, haien ardoak lurraren, klimaren eta mahatsaren isla izateko modurik onena horixe baita, haren ustetan. Mahastiak bi tokitan dituzte, Mentrida herrian, Pedromoro eta La Dehesa finketan, eta Mentridatik 50 kilometrora Real de San Vicente herrian.
|
|
2011
|
|
|
Eta ezer lortzen ete da mina, oinazea, gorrotoa, etsipena eta jarri daitekezan gauza txar guztiak
|
baino
besterik?
|
|
2012
|
|
|
Kukuak zazpi urtean eskolan ibili eta kuku
|
baino
besterik ez eban ikasi.
|
|
|
Honek, nire amak guri errezarazteko eta Andre Mariaren eta santu batzuen debozioa gugan ezartzeko zuen arretaz, sei edo zazpi urteko nintzela, nik uste, itzartzera eraman ninduen. Neure gurasoengan bertutearen aldekoa
|
baino
besterik ez ikusteak laguntzen zidan horretan. Bertute ugari zituzten (1 kap., 1).
|
|
|
Ez zituen ordaintzen Batzarrak dohaintza modura baimendutako tributuak
|
baino
besterik.
|
|
|
8 Zehaztapenak filosofian. Tailerreko maisu baten semea naiz; ezin dut erabili haren hizkera eta zehaztapenak
|
baino
besterik; horregatik egiaren bila ari naiz letra artean.
|
|
|
". Hori
|
baino
besterik ez bada, etorriko dun. Ez kezkatu".
|
|
2014
|
|
|
Gorroto bat, harreman pribatuetaraino heltzen dena; prusiarra jendekin eta adeitsu izan liteke errusiar edo ingeles batekin berbetan, frantses batekin, gura gabe ere, ezin du mergatza baino izan. ...litika frantsesa,, mais toute notre nation elle même?, jende modu frantsesa, liburu frantsesak, karaktere frantsesa, dena1181 Napoleonen porrotaz eta Vienako Kongresuaz gero Prusiak ez bide du buruan beste asmorik izan Frantziari gerra egitea baino; edo, hobeto, beti militarista, azkeneko berrehun urtean gerra besterik ez du buruan izan, eta azkeneko berrogeita hamar urtean Frantzia txirtxilatzea
|
baino
besterik ez. –La Prusse, depuis qu, elle existe, n, a pas cessé un seul jour, d? être en état de guerre avec nous? 1182 Prusiaren existentzia guztia horretara dago bideratua.
|
|
|
/ zortziko nagusian/ kantatu behar dut. / Gure Euskalerria/ sen datu behar dut?, 126 Alabaina, Euzkadi hil beharra adierazten duen poetak sendatu beharra
|
baino
besterik ez du hautematen Euskal Herrian. nolanahi ere, jadanik aditzera emandakoa gogorarazi behar: Arestiren obra poetiko osora hedatutako Euskal Herria/ Euzkadi izenda penen erabileraren azterketatik bakarrik lor daitezke ondorio sendo batzuk.
|
|
|
Honek, nire amak guri errezarazteko eta Andre Mariaren eta santu batzuen debozioa gugan ezartzeko zuen arretaz, sei edo zazpi urteko nintzela, nik uste, itzartzera eraman ninduen. Neure gurasoengan bertutearen aldekoa
|
baino
besterik ez ikusteak laguntzen zidan horretan. Bertute ugari zituzten.
|
|
|
–Nik, ene Jauna, hemen dauden zure mirabe hauengan dut uste ona, ikusten dudalako eta jakin dakidalako zu poztea
|
baino
besterik ez dutela nahi. Zugatik utzi zuten zeukaten apurra, eta gehiago edukitzea nahi lukete harekin Zu zerbitzatzeko?
|
|
|
dirudi Jaungoikoaren atsedenerako: . Etxe hau zeru bat da, lur honetan zerurik bada, Jainkoa poztea
|
baino
besterik nahi ez duenarentzat? (Perfekzio bidea 13, 7).
|
|
|
STOP Sanfilippo Fundazioak Zero Harmaila delakoa jarri du martxan, parte hartzeko aukerarik ez dutenek, diru laguntza bat emateko ahal izateko. Izan ere, herri lasterketako 10 euroko izen ematearekin eta 5 euroko izen ematearekin umeen lasterketaren kasuan, gaitz honen aurkako lehian laguntzeko pasuo bat
|
baino
besterik ez da. Munduan jadanik 3.000 ume dira, hain zuzen ere, Sanfilippo Sindromea dutenak.
|
|
|
Badakizu ez dugula zuganako maitasuna
|
baino
besterik sentitzen.
|
|
2015
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! ...k bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietatik gehien ahal duenak hozkadarik handiena egingo diola; zorigaiztoko ilunpe hartan ez dute ikusiko oinaze eta mina emango dizkiena
|
baino
besterik; ez dute ikusiko sugar beltz baten argia baino besterik! Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! ...iarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietatik gehien ahal duenak hozkadarik handiena egingo diola; zorigaiztoko ilunpe hartan ez dute ikusiko oinaze eta mina emango dizkiena baino besterik; ez dute ikusiko sugar beltz baten argia
|
baino
besterik! Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Nola jarraitzen diote hain pobrea denari, zeruko aberastasunetatik bota baitzuten? Zer eman dezake berarentzat ezer ez duenak, zorigaitz ikaragarria
|
baino
besterik. Zer da hau, ene Jainkoa?, zer da hau, ene Kreatzailea?
|
|
|
Bada, nola nahi duzu, ene Jainkoa, har hain nardagarriak jasan ditzan kontrakotasun hauek? Hala bedi, ene Jainkoa, Zuk horrela nahi duzunez gero, nik ez dut nahi Zu maitatzea
|
baino
besterik.
|
|
|
Zoriontsuak une beldurgarri hartan Zurekin pozten direnak, ene Jaun eta Jainkoa! ...era doilorrean galdu zela konturatu denak eta beti Zu pozteko erabakia hartua duenak, zure laguntzaz (ez baitiezu huts egiten, ene arimaren on horrek, maite zaituztenei, ezta erantzun gabe uzten ere deitzen dizutenei), gero bizi izateko, zer erremedio izango luke, Jauna, hain on handia galdu izanaren oroipenaz, hau da, bataioaz gero geratu zen errugabetasuna galdu izanaren oroipenaz, hilez joatea
|
baino
besterik. Izan dezakeen bizitzarik hoberena, sentimendu honekin beti hilez joatea du.
|
|
|
Zer erremedio ematen dio sufrimendu honi? Ez dago, Zugatik sufritzea
|
baino
besterik.
|
|
|
Nik diotsuet, ene ahizpak,, alderik onena? neke handien eta penitentziaren gainean zetorrela, bere Maisua hain gorrotatua ikustea
|
baino
besterik ez balitz ere, ezin eramanezko nekea baitzitzaion. Gero, Jaunaren heriotzan eraman zituenak eta bizi zen urteetan, bere burua Harengandik urrun sentitzean, ikaragarrizko oinaze bide izango zirenetan, ikusiko da ez zegoela beti kontenplazioko gozotasunez Jaunaren oinetan.
|
|
|
Samin hau ez da inola ere arintzen gure Jaunak bekatuak barkatuak eta ahaztuak dituela pentsatzeaz; bestera da: gehitu egiten da hainbesteko ontasuna ikustean eta infernua
|
baino
besterik merezi ez duenari mesedeak egiten zaizkiola ikustean. Nik uste dut hau martiritza handia izango zela san Pedrorentzat eta Magdalenarentzat; izan ere, hain maitasun hazia izanik eta hainbeste mesede jasorik eta Jainkoaren handitasun eta gorentasuna buruan sartua izanik, oso latz egingo zitzaien sufritzea, eta sentimendu oso samurrarekin.
|
|
|
Hau beste leku batean idatzi badut ere, hemen jartzea nahi izan dut, erremedio hau agindu zioten pertsona bat samindurik zebilela ikusi nuelako. Ez dakit nork asmatu zuen, obeditu
|
baino
besterik ezin duenari halako oinazea emateko bidea, aitor entzuleak hau egin ezik galdurik ibiliko dela uste izanik, aholku hau ematean; nire iritzia, berriz, hau da: hori aholkatu arren, arrazoi hau agertzeko hari apaltasunez eta ez hartzeko aholkua.
|
|
|
Izan ere, halako pentsamenduak dituenak nola ez du ulertuko mesede oso handia egiten zaiola infernuan ez edukitzeaz? . Bigarrena, engainatua izango dela edota arrisku handitan dagoela oso argi ikusten duelako, deabruak ez baitu ate txiki
|
baino
besterik behar guri mila amarrukeria egiteko. –Hirugarrena, desira bizi bat dagoenean irudimenak berak eta pertsonak berak uste izaten du desira duen hura ikusi egiten duela, eta entzun, egunean barrena gauza baten irrikaz eta hura gogo gogoan darabiltela ari direnek, gero amets egitera datozen bezala.
|
|
|
Nork lortuko du haren erruki eta handitasunak kontatzea? Ezinezkoa da, eta horrela ez zaitezte harritu esanda dagoenaz eta esango denaz, Jainkoaz esan behar denaren seinaletxo bat
|
baino
besterik ez da-eta. Nahiko erruki agertzen digu gauza hauek halako pertsona bati jakinaraztean, haren bidez iritsiko baikara gu jakitera; izan ere, zenbat eta gehiago jakin kreaturekin komunikatzen dela, gehiago goretsiko dugu haren handitasuna eta Jaunari hain atsegin zaizkion arimak ez gutxiesten saiatuko gara; gutariko bakoitzak dugu arima bat, baina ez dugu ederresten Jainkoaren irudira egindako kreatura batek merezi duen bezala, eta horrela ez ditugu ulertzen harengan dauden sekretu handiak.
|
|
|
Eta azken batean, esan dudanez? bete egiten da Jaunaren hitza, eta arima hain pozik eta alai geratzen da, non ez bailuke nahi Haren Maiestatea gorestea
|
baino
besterik eta askoz ere gehiago esan zaiona beteta ikusteagatik, egintzagatik beragatik baino, hau berari oso ongi doakiona izan arren.
|
|
|
9 Ez dakit zergatik duen arimak hain garrantzi handikotzat hitz hauek egia bihurtzea; pertsona bera gezur batzuetan harrapatuko balute, ez dut uste gehiago sentituko lukeenik; berak honetan gehiago ahal balu bezala, ez baitu esaten berari esaten diotena
|
baino
besterik. Harako pertsona batek hamaikatxo bider gogora ekartzen zuen Jonas, profeta, Ninive ez zela galduko eta beldur zenean.
|
|
|
Hemen jarri nahi ditut (hainbeste pertsona espiritualekin harremanak izan ditudanez gero) neuk ezagutu ditudan liluramendu era batzuk, baina ez dakit asmatuko dudan, beste leku batean idatzi nuenean bezala; hauek eta hemen doazen beste gauza batzuk, zenbait arrazoi tarteko direla, badirudi ez dela gaizki etorriko berriro esatea, egoitzak hemen batera joan daitezen
|
baino
besterik ez bada ere.
|
|
|
2 Egia da, idazteko agindu didaten beste [lan] batzuetan esan ditudanak baino asko gehiago ez dudala asmatuko esaten; aitzitik, beldur naiz ez ote diren ia guztiak gauza berdinak izango; izan ere, hizketan irakasten dieten txoriek irakatsi dietena edo entzuten dutena
|
baino
besterik ez dakitenez, eta hura askotan errepikatzen dutenez, horrelaxe egiten dut nik ere, hitzez hitz. Jaunak ezer berririk esatea nahi badu, Haren Maiestateak emango du edota niri oroimenera ekartzea nahiko du beste batzuetan esan dudana; hauxe ere nahikotzat izango nuke, hain oroimen kaskarra izanik, zoriontsua nintzateke gauza batzuk, ziotenez ongi esanak zirenak, berriro esaten asmatuko ban... Jaunak hau ere emango ez balit, obedientziagatik nekatuz eta nire buruko mina areagotuz, irabaziaz geratuko nintzateke, esan dezadanetik inork onurarik aterako ez balu ere.
|
|
|
1 Argiago ikus dezazuen, ahizpak, esan dudana horrela dela eta zenbat eta aurrerago joan arima, hobeki lagun egiten diola Jesus on honek, egoki izango da azaltzea nola, Haren Maiestateak nahi duenean, Berarekin ibiltzea
|
baino
besterik ezin dugun, Haren Maiestatea komunikatzen zaigun eta guri digun maitasuna, agerpen batzuekin eta ikuskari hain miragarriekin, erakusten digun era eta moduetan argi ikusten denez; honelako mesederen bat egiten badizue, izuturik ibil ez zaitezten esan nahi dut azken batean hauetakoren bat. Jaunak esaten asma dezadala nahi badu?, biziki gorets dezagun, mesede hori guri egin ez arren, hain h...
|
|
|
eta ez dut uste deabruarena izanik hainbeste iraun dezakeenik, arimari onura nabari nabaria eta barruko hain bake handia ekarriz, harengan ez baita ohikoa hori, eta ezin baitu, nahi izanda ere, hain gauza txarrak hainbeste on egin. Arima Jainkoarekin guztiz bat eginda eta gogoan Hura duela ikusteak, hain amorru handia emango lioke, non, saiatuko balitz ere, ez bailitzateke sarri itzuliko; leiala da Jainkoa, eta ez du onartuko deabruari halako eskua ematea, Haren Maiestatearen gogoko izatea eta haren ohore eta aintzarako bere bizia eskaintzea
|
baino
besterik nahi ez duen arima batengan; bestera egingo du: berehala aginduko du begiak zabalaraz diezazkiotela.
|
|
|
Ezin da esan, uler daitekeen heinean? arima, hau da, arima honen espiritua, Jainkoarekin bat eginik geratzen dela
|
baino
besterik; Jainkoa ere espiritua denez gero, Haren Maiestateak erakutsi nahi izan du guri digun maitasuna norainokoa den pertsona batzuei aditzera emanez, haren handitasuna gorets dezagun; izan ere, kreaturarekin horrela elkartu nahi izanik, elkarrengandik ezin bereizi diren haien antzera, Berak ere ez du nahi harengandik bereizterik.
|
|
|
8 Eta horrela, arima hauen desirak ez doaz honezkero erregalu eta gozotasunak izatera, Jauna bera dutelako beraiekin, eta Haren Maiestatea delako orain bizi dena. Argi dago haren bizitza etengabeko oinazea
|
baino
besterik ez zela izan, eta gurea ere halakoa izan dadila egiten du, gurariz behintzat, gainerakoan ahulak bezala eramaten gaitu; hala ere ongi betetzen ditu bere indarrez, behar dutela ikusten duenean.
|
|
|
9 Egia esan, otoitz bide honetan beste irabazirik ez balego ere, Jainkoak gurekin harremanetan egoteko duen ardura berezia eta guri Berarekin egon gaitezen erregu egitea
|
baino
besterik, horixe baizik ez baitirudi?, uste dut ontzat jo daitezkeela igarotzen diren neke guztiak maitasun ukitu hauek, hain gozo eta barnekoiak, gozatzearren.
|
|
|
Baina, ene Jaun eta Jainkoa!, huskeriazko gauzetan izaten den ohiturak eta mundu guztiak horixe egiten duela ikusteak dena hondatzen du. Izan ere, hain hila dago fedea, non nahiago baitugu ikusten duguna hark dioskuna baino; eta egia esan, ez dugu ikusten zorigaitz handia
|
baino
besterik ikustekoak diren gauza hauen atzetik doazenengan. Baina hori hitz egiten ari garen gauza pozoitsu hauek eragin dute:
|
|
|
ez dezala kontuan har hasten den honetan esku erakutsiak daudenik, hain eraikin baliotsu eta handia egiten hasteko era oso kaskarra bailitzateke hori; hondar gainean eraikitzen hasten badira, behera etorriko da dena; ez dute sekula lortuko nahigabetuak eta tentatuak izan gabe egoterik. Izan ere, ez dira egoitza hauek mana euria egiten duenekoak; aurrerago daude horiek, guztiak arimak nahi bezalako zaporea duen tokian, hark ez duelako nahi Jainkoak nahi duena
|
baino
besterik. Hau ere bada, gero, oraindik milaka oztopo eta inperfekzio artean gaude eta bertuteak oraindik ez dakite ibiltzen, orain dela gutxi jaiotzen hasi baitziren, eta ez gara lotsatzen otoitzean gozotasunak nahi izateaz eta lehortasunen kexu izateaz?
|
|
|
10 Izan ere, hasieran esan nuenez?, idatzia dizuet nola jokatu behar duzuen deabruak jartzen dituen nahaspila hauetan, eta nola norbere baitan biltzen hasteak ez duen izan behar besoen indarrez egitekoa, emeki emeki baizik, horretan luzaroago iraun dezazuen; beraz, ez dut hemen esango, nire iritziz kasu honetarako oso ongi datorrela horretan eskarmentua duten pertsonekin harremanak izatea
|
baino
besterik; izan ere, egin beharreko gauzetan haustura handia dagoela uste izango duzue. Alde batera uzten ez bada, Jaunak gidatuko du guztia gure onerako, nork irakatsi ez badugu ere; baina gaitz honentzat ez dago erremediorik berriro hasten ez bada, egunetik egunera apurka apurka arima gehiago galduz joatea baizik, eta oraindik Jainkoak nahi beza uler dezala.
|
|
|
2 Azken batean, nik ez dut aurkitu ezta ez dut aurkitzen ere erremediorik halako pertsonak kontsolatzeko, haien nahigabeagatik sentimendu bizia erakustea (eta egia esan, errukia hartzen zaie halako miseriaren mende ikustean), eta haien arrazoiari kontra ez egitea
|
baino
besterik; izan ere, guztiak bat datoz Jainkoagatik sentitzen dituztelako ustean, eta horrela ez zaie buruan guztiz sartzen inperfekzioa denik; eta hau hain jende aurreratuarentzat beste engainu bat da; ez da zertan harriturik haiek hori sentitzeaz, baina, nire ustez, halako gauzek sorturiko sentimenduak laster amaitzekoa izan luke. Izan ere, askotan Jainkoak bere hautatuek beren ezereza senti dezatela nahi du, eta bere laguntza pixka bat eten egiten du, ez baitago gehiagoren beharrik, laster batean geure burua ezagutzeko.
|
|
|
13 Eta miseria hauek ez diete guztiei niri eman didaten adina nahigabe emango ezta niri bezain gogor erasoko ere, urte askoan kaskarra naizelako, nik neuk neure buruaren mendekua hartu nahi nuela baitzirudien. Eta niretzat hain gauza mingarria izanik, zuentzat ere, beharbada, hala izango delakoan, alde batetik eta bestetik esan eta esan
|
baino
besterik ez dut egiten, zuei aditzera eman nahirik nola den halabeharrezkoa, eta ez zaitezten ibil kezkaz eta nahigabez; utz diezaiogun ibiltzen errotako kalaka honi eta eho dezagun geure irina, borondatearen eta adimenaren jarduera eten gabe.
|
|
|
elkar ikustea ezkon hitzaren aurretik egiten zena da; berariazko bisita horretan ezkongaiek elkar ezagutzen zuten eta elkarri opariak edo esku erakutsiak egiten. Aurreko bi alegorietan, gazteluaren eta zeta harrarenean, egin duenez, Teresak hirugarren alegoria honetako elementuak ukitu
|
baino
besterik ez du egingo; gero eduki sinbolikoez hornituko ditu. Horrela,, aurretiazko ituna?
|
|
|
5 Behin gizon espiritual bati entzun nion, ez zela harritzen bekatu astunean zegoenak egiten zituen gauzez, egiten ez zituenez baizik. Jainkoak bere errukiagatik gorde gaitzala hain gaitz handitik, bizi garen bitartean ez baitago hori
|
baino
besterik gaitzaren izen hori merezi lukeenik, betiko gaitzak amaierarik gabekoak dakartzalako. Honetaz ibili behar dugu, ene alabak, beldurrez eta hauxe eskatu behar diogu Jainkoari geure otoitzetan; izan ere, hiria Berak zaintzen ez badu, alferrik lan egingo dugu, huskeria bera baikara.
|
|
|
10 Egoera honetan dagoenari ohar bat egin nahi diot bene benetan: kontu handia izan dezala Jainkoa iraintzeko arriskuan ez jartzeko; izan ere, hemen ez dago arima oraindik hazita, titia hartzen hasten den haurtxo bat bezala baizik, eta bere amaren bularretik aldentzen bada, zer itxaro dezakegu harentzat heriotza
|
baino
besterik. Ni benetan beldur naiz, Jainkoak mesede hau egin eta otoitzetik urruntzen denari, horixe ez ote zaion gertatuko, bestela arrisku handi handian egongo da edota otoitzera laster batean itzultzen ez bada, gero eta txarrago joango da.
|
|
|
Nik badakit badela zertan beldurrik izan kasu honetan, eta ezagutzen ditut nahiko nahigabeturik naukatenak eta ikusi dut esaten dudana, hainbesteko maitasunez adiskidetzat eman nahi izan zitzaienagandik eta hori egintzekin erakutsi nahi zienagandik urrundu zirelako. Esan eta esan ari naiz ez jartzeko arriskuetan, deabruak ahalegin handiagoak egiten dituelako arima hauetako bategatik, Jaunak mesede hauek egin ez dizkienengatik baino; kalte handia egin diezaioketelako beste batzuk berarekin batera eramanez, eta baliteke mesede handia egitea Jainkoaren Elizan; eta Haren Maiestateak berariazko maitasuna diela ikustea
|
baino
besterik ez balitz ere, nahiko da deabruak eginahalak egiteko gal daitezen; eta horregatik eraso latzak izaten dituzte eta, galtzen badira, beste batzuk baino are galduagoak izaten dira.
|
|
|
Eta kontua da, batzuk, penitentzia handiengatik eta otoitz eta lo galduengatik eta bestela ere bai, izaera ahulekoak direla; atseginen bat edo beste izandakoan, berezko izaera hari loturik geratzen zaie eta, barruko nolabaiteko poza eta kanpoko erortze eta halako ahulezia sentitzen dituztenez gero, espirituala deitzen dioten lokartzeren bat gertatzen denean, esandakoa baino pixka bat gehiago dena, bata bestea bezalakoa delakoan daude eta beren burua hartan murgiltzen uzten dute. Eta zenbat eta gehiago utzi beren burua hartan, gehiago murgiltzen dira, berezko izaera gehiago jotzen duelako ahuleziak, eta beraiei liluramendua iruditzen zaie; nik, berriz, buruko nahasmendua deitzen diot, han denbora galtzen eta osasuna hondatzen egotea ez baita horixe
|
baino
besterik.
|
|
|
Gehiagoa eta gutxiagoa dago, eta horregatik diot gehienak direla haietan sartzen direnak. Egonleku honetan daudela esango dudan gauza batzuetara sartzen direnak, berriz, gutxi direla uste dut; baina ateraino iristea
|
baino
besterik ez bada ere, nahikoa erruki da Jainkoak agertzen diena; izan ere, deituak ugari badira ere, gutxi dira hautatuak. Honela diot orain:
|
|
|
13 Oi ene alabak, zenbat gauza ikusiko ditugun, geure apaltasun eta ezereza
|
baino
besterik ikusi nahi ez badugu, eta hain Jaun handiaren mirabe izateko ez garela duin eta haren miragarriak ezin ditugula ulertu konturatzen bagara! Izan bedi goretsia beti betiko, amen.
|
|
|
12 Ez duzue entzun, dagoeneko esana baitut hemen, testuinguru honetan ez bada ere? harako Emaztearena, Jainkoak ardandegian sarrarazi eta berarengan maitasuna ezarri zuenekoa. Bada, hauxe da; arima hark Harengan uzten du dagoeneko bere burua eta maitasun handiaz hain mendeko du, non ez baitaki eta ez baitu nahi ere Jainkoak berarekin nahi duena egin dezala
|
baino
besterik (nik uste dudanez, Jainkoak sekula ez dio egingo mesede hau inongo arimari oso osoan beretzakotzat hartzen duenari izan ezik); berak nola ez dakiela, Jainkoak nahi du bere zigilua jarrita irten dadila handik. Izan ere, arimak egiaz han ez du egiten argizariarena baizik, beste batek zigilua inprimatzen duenean, argizariak ez baitu bere burua inprimatzen, prest dago soilik, hau da, bigun; eta prest egon ahal izateko ere, bera ez da biguntzen; geldi geldi geratzen da eta hala egotea onartzen du.
|
|
|
1 Bada, gatozen berriro geure tximeletatxoagana eta ikus dezagun Jainkoak egoera honetan ematen duenetako zerbait. Betiere kontuan izan behar da gure Jaunaren zerbitzuan eta bere buruaren ezagutzan aurrera egiten saiatu behar duela; baina mesede hau hartu
|
baino
besterik egiten ez badu eta, segurutzat joz, bere bizitzan axolagabe aritzen bada eta zerurako bidetik, hau da, Jainkoaren aginduetatik, okertzen, harretik irteten denari bezalakoa gertatuko zaio: hazia botatzen duela beste batzuk sor daitezen, bera, berriz, hilik geratzen dela betiko.
|
|
|
Bedeinkatua izan bedi haren errukia, horrenbesteraino apaltzea nahi izan baitu! Eta konparazio arruntegia bada ere, nik ez dut aurkitzen nahi dudan hori hobeki adieraz dezakeenik ezkontzako sakramentua
|
baino
besterik. Izan ere, beste era batera izan arren, orain ari garen gai honetan sekula ez baita espirituzkoa ez den ezer (gorputzezko hau urruti geratzen da, eta Jaunak ematen dituen espirituzko poz eta gozotasunak ezkontzen direnek izango dituztenekin konparatuz, milaka legoara daude batzuk besteetatik), guztia maitasuna maitasunarekin delako, eta haren egintzak hain fin eta leunak, non ez baitago adierazteko erarik, baina Jaunak oso ongi daki sentiarazten.
|
|
|
5 Horregatik, Jaunak inguru hauetaraino ekarri zaituzten arima kristauok, Beragatik eskatzen dizuet ez zaiteztela eror zabarkerian, arriskuetatik alde egin dezazuela baizik, egoera honetan bertan ere arima ez baitago oraindik haiei aurre egiteko bezain sendo, ezkontza egin ondoren, honen jarraian esango dugun egonlekuan izaten den ezkontza ondoren, dagoen bezala; izan ere, harremana ez zen izan, esan ohi denez? elkar ikuste bat
|
baino
besterik eta deabrua hor ibiliko da arreta handiz kontra egiteko eta ezkontza hau okertzeko ahaleginetan; geroago, ordea, erabat Senarraren mendeko ikusten duenez gero, ez da hainbeste ausartzen, beldurra diolako, eta badu esperientziarik, inoiz halakorik eginez gero, galera handiaz geratzen dela, arima, berriz, irabaziaz.
|
|
|
Eta txikienetatik hasi nahi dut, oihuka egindako pertsonen isekak eta gaizki esateak dira, harremana izaten den haiengandik datozenak, eta baita harremanik ez duen eta sekula berarekin gogoratuko zirenik ez zirudien haiengandik datozenak ere: , santu plantak egiten ditu?;, direnak eta ez direnak egiten ditu mundua engainatzeko eta besteak kaskartzat jotzeko; besteak kristau hobeak dira horrelako zeremoniarik gabe?; eta kontuan izan behar da ez dagoela norbere biziera ongi gordetzea
|
baino
besterik. Adiskidetzat zituenak, alde egiten dute beraren ondotik eta haiek ematen diote mokadurik hoberena, eta haiena biziki sentitzen dena da:
|
|
|
10 Azken batean, ez dagoela erremediorik ekaitzaldi honetan, Jainkoaren errukiaren zain egotea
|
baino
besterik; honek, bat batean, bere hitz bakar batez edota beharbada gertatu zen aukera batez, laster batean kentzen du guztia, eta eguzkiz eta pozez betea geratzen da, arima hartan hodei beltzik izan ez zelako irudipena izateraino; eta gudu arriskutsu batetik, garaipena lorturik, ihes egin duenak bezala, Jauna goresten geratzen da, Hura izan baitzen garaipena lortzeko borroka egin zuena; izan ere,...
|
|
|
A. Bañezen adierazpenak Teresaren kanonizazio prozesuan egindakoak dira: Gazte zela Gizakundeko monasterioan egin zuen bizierari dagokionez, adierazleak ez du uste harengan biziera oneko emakumeek izan ohi dituzten hutsegiteak
|
baino
besterik izan zitekeenik, eta garai hartan beti gailendu zen gaixozain oso ona izatean eta eskuarki ohi zen baino gehiago otoitzari ematean; dena dela, adierazleak (A. Bañezek) entzun izan du askok bisitatzen zutela, erakargarria eta atsegina zelako; eta hau, bere bizieran perfekzioa lortzeko Jaunak argi eta adore handiagoa emateko mesedea egin zionez gero, bere bizitza osoan damutu zitzaion.
|
|
|
Izan ere, jakintsu hark esango balit Jainkoa iraindu gabe egiterik ez dugula eta kontzientziaren aurka gindoazela, uste dut berehala utzieta beste bideren bat bilatuko nukeela. Baina niri Jaunak ez zidan agertzen bide hau
|
baino
besterik.
|
|
|
21 Honelako zerbait honezkero esana dudala uste dudalako, ez dut esaten hemen gehiago, oraingoan serio agertu zitzaidala
|
baino
besterik eta esan zidan soilik inola ere ez nezala errentarik har, eta ea zergatik ez nuen hartu nahi bere aholkua, eta desagertu egin zen.
|
|
|
Haien lehia Jainkoaren zerbitzuan nola aurrera egin da. Bakardadea da haien poza, eta norbait ikustean pentsatzea nekagarri zaie, senide senideak badira ere, beren Senarraganako maitasuna biziago egiten laguntzeko ez bada; eta honela, horretan aritzen dena
|
baino
besterik ez dator etxe honetara, ez bailituzkete poztuko ez haiek hauek ezta hauek ere haiek. Hauen hizkera Jainkoa ahotan erabiltzea baizik ez da, eta honela, ez dute ulertzen ezta ez die ulertzen ere hizkera bera darabilenak izan ezik.
|
|
|
Haren erruki handia da kea ikustea ere, ez dagoela guztiz hilda ager dadin. Jaunak berriro piztera jotzen du; orduan badirudi arimak puzka eta puzka eta egurrak ongi jarri beharrez burua hausten badu ere, gehiago ito
|
baino
besterik ez duela egiten. Uste dut, berak bakarrik ezin duela eta oso osoan amore ematea dela onena, eta beste gauza batzuei ekin, esan dudanez?
|
|
|
8 Egia da gaur Jaunarekin gozatzen egon naizela eta Haren Maiestateari kexua agertzen ausartu naizela, eta esan diot: , nola da hau, ene Jainko, zorigaiztoko bizitza honetan ni edukitzea gutxi balitz, zure maitasunagatik ontzat ematen dut, eta Zutaz gozatzeko oztopoa
|
baino
besterik ez den tokian bizi nahi dut, jan egin behar, lo egin behar, eztabaidatu, harremanak izan behar guztiekin, eta guztia daramat zure maitasunagatik, ongi baitakizu, ene Jauna, oinaze gorria dela hori niretzat, eta Zutaz gozatzeko ditudan bitarte txiki txikietan nola ezkutatzen zatzaizkit. Nola lotzen da hori zure errukiarekin?
|
|
|
Hau esango dut soilik: zeruan begiak gozatzeko gorputz aintzatsua
|
baino
besterik ez balego ere, aintza handi handia dela, batez ere Jesu Kristo gure Jaunaren Gizatasuna ikustea, baita Haren Maiestatea hemen gure miseriak jasan dezakeen neurrian agertzen denean ere; zer izango ote da ondasun horretaz bete betean gozatzen denean?
|
|
|
Kontra egitean ez zegoela erremediorik eta, ikuskariren bat ikus nezanean beti aitaren egiteko agintzen zidan, eta puiesak emateko, ziurtzat izan behar nuelako deabrua zela, eta horrela ez zela etorriko; eta ez izateko beldurrik, Jainkoak gordeko ninduela eta kenduko zidala beldurra. Niri horrek atsekabe handia ematen zidan; izan ere, nik Jainkoa zela
|
baino
besterik ezin nuen sinetsi eta, izugarria zen hori niretzat. Ezta ezin nuen desiratu, esan dudanez?
|
|
|
Eta berak egitez jadanik zituen desira berberekin ikusten ninduenez, hauek Jaunak oso sendoak ematen zizkidan? eta hain gogotsu ikusten ninduenez, pozik egoten zen nirekin harremanetan; izan ere, Jaunak egoera honetara helarazten duenarentzat ez dago ez atseginik ez pozik Jaunak hasiera hauek eman dizkionarekin bat egitea bezain handirik; orduan, dirudienez, ez nuen izango nik hasierak
|
baino
besterik, eta Jaunak nahi beza orain izan dezadala.
|
|
|
Eskuan kandela duela, irrikatzen duen heriotzarako gutxi falta zaiola, dagoenaren antzera da; esan daitekeen atseginik handienaz gozatzen ari da agonia hartan. Ez dut uste munduko gauzetarako ia guztiz hiltzea eta Jainkoaz gozatzen egotea
|
baino
besterik denik.
|
|
|
saia daitezela horretan diharduten beste pertsona batzuekin adiskidetasuna eta harremana izaten. Oso garrantzitsua da, otoitzen bidez elkarri laguntzea
|
baino
besterik ez bada ere, areago askoz ere irabazi gehiago direnean! Eta (solasaldietatik eta giza afektuetatik, hain onak izan ez arren, haiekin atseden hartzeko eta elkarri atsegin hutsalak kontatuz gehiago gozatzeko adiskideak bilatzen direnez) ez dakit nik zergatik ez zaion utzi behar Jainkoa benetan maitatzen eta haren zerbitzuan hasten denari, pertsona batzuekin bere atsegin eta nekeak tratatzen, otoitzean dihardutenek denetik izaten baitute.
|
|
|
Honek, nire amak guri errezarazteko eta Andre Mariaren eta santu batzuen debozioa gugan ezartzeko zuen arretaz, sei edo zazpi urteko nintzela, nik uste, itzartzera eraman ninduen. Neure gurasoengan bertutearen aldekoa
|
baino
besterik ez ikusteak laguntzen zidan horretan. Bertute ugari zituzten.
|
|
|
Izan ere, Jainkoak munduaren begietan horrela ibil dadin baimentzen duen arima ongi molda daiteke munduaren martiri izateko, berak munduarentzat hil nahi ez badu, munduak berak hilko duelako. Egia da ez dudala ikusten munduan ongi deritzodan gauzarik, pertsona onengan hutsegiterik ez onartzea
|
baino
besterik, marmar eginaren eginez perfekziorantz bultzatzeraino. Adore handiagoa behar dela diot, norbait perfekziora iritsita ez badago, perfekzio bidean aurrera egiteko, berehalako batean martiri izateko baino.
|
|
|
4 Errenta edukitzeko hainbeste eragozpen aurkitzen nituen eta hainbeste kezka eta are barreiatzeren iturri ikusten nuen horretan, non ez bainuen egiten jakintsuekin eztabaidan jardun
|
baino
besterik. Laguntzen zigun fraide domingotarrari idatzi nion.
|
|
|
13 Oi ene Jauna, zein argi dagoen ahaltsua zarena! Ez dago arrazoi bila jardun beharrik Zuk nahi duzunerako, berezko arrazoiaren gainetik gauzak hain bideragarri egiten dituzu, non aditzera ematen baituzu argi Zu egiaz maitatzea eta Zugatik guztia uztea
|
baino
besterik ez dela behar, Zuk, ene Jauna, guztia erraz egin dezazun. Hari harira dator hemen zure legean lan gogorra delako itxurak egiten dituzula; izan ere, nik ez dut ikusten, Jauna, eta ez dakit nola den estua Zugana daraman bidea.
|
|
|
6 Azken batean, ez hark ez beraren osabak ezta beraren senarrak ere, etorri eta burdin saretik berari hitz egiten saiatu zenak, berarekin zeudenean atsekabetu
|
baino
besterik ez zuten egiten, eta gero lehen baino ere sendoago geratzen zen berean. Senarrak negar handiak egin ondoren, esaten zion Jainkoa hobeki zerbitzatuko zuela limosnak eginez.
|
|
|
ustez, beraren kontra zegoen. Gehiago probatzeko izan zitekeen; berak, behintzat, hori esan izan dit gero; santa bat da eta esaten duena
|
baino
besterik ez da pentsatu behar; baina haurrak ez zuen ulertzen. Eta aitortzen zuen aitor entzule bat ere beraren aurka zegoela guztiz; beraz, ez zuen aldekorik Jainkoa eta bere amaren neskame bat baizik; honekin asaskatzen zen.
|
|
|
Jainkoa ez den gauzetan poz hartzea gurutzea litzaiokeela ere esaten zuen. Kontua da, etxekoengandik jakin nuenez, inork ez zuen ikusi harengan ezer perfekzio handiko arima batena
|
baino
besterik.
|
|
|
Bederatziak baino pixka bat lehenago, moja guztiak eta kapilaua berarekin zirela, hil baino ordu laurden lehenago gutxi gorabehera, min guztiak kendu zitzaizkion; eta bake handi handiaz, begiak jaso zituen eta halako bozkarioa jarri zitzaion aurpegian, non argi distira antzekoa baitzirudien; eta bera bozkario handia ematen dion gauza bati begira egongo balitz bezala zegoen, horrela bi aldiz irribarre egin baitzuen. Han zeuden guztiak eta apaiza ere poz espiritual eta bozkarioz bete ziren, eta zeruan zeudela zirudiela
|
baino
besterik esaten ez dakite. Eta diodan bozkario honekin, begiak zeruan, azken arnasa eman zuen, aingeru bat bezala geraturik; horrela, sinets dezakegu, geure fedearen arabera eta haren bizitzaren arabera, Jainkoak atsedenera eraman zuela, Beragatik sufritzeko izan zuen desira gartsuaren ordainez.
|
|
|
1 Ni Valladolideko fundazio honetara joan baino lehen, hitz eginda nengoen Santa Anan Karmeldarren Ordenakoa zen eta une hartan Medinako priore zen aita frai Antonio Jesusenarekin eta frai Joan Gurutzekorekin, esanda daukadanez? Jatorrizko Erregelako fraide oinutsen monasterioa egingo balitz, sartuko ziren lehenengoak izango zirela, eta etxea edukitzeko biderik ez neukanez gero, gure Jaunari gomendatu
|
baino
besterik ez nuen egiten; izan ere, esan dudanez, ni pozik nengoen aita hauekin.
|
|
|
5 Orain aipaturiko bi fraideengogoa irabaztea
|
baino
besterik ez zitzaigun falta, baldintza horrekin eman baitzigun baimena gure aita jeneralak. Nik banuen Jaunagan lortuko nuen itxaropena, eta horrela, aita frai Antoniori esan nion ardura har zezala etxerako zerbait ekartzeko ahal zuen guztia egiteko.
|
|
|
Jesusen Amaren eta gure Ama eta Zaindariaren Erregela eraberritzeko hasierak direla hauek badiogu, ez diezaiogun irain egin berari, ezta gure aurretiko guraso santuei ere, haien antzeko izateari uko eginez. Geure ahultasunagatik guztian ezin badugu ere, biziari eusteko ez egiten ez desegiten duten gauzetan, arreta handiz jardun genuke; izan ere, neke gozoa
|
baino
besterik ez da guztia, bi aita hauek zutena bezala; eta onez eramateko erabakia hartzean, zailtasuna bertan behera amaitzen da, neke guztia hasierako pixkatxo hori baita.
|
|
|
Elizan sarturik, harri eta zur geratu nintzen, Jaunak han jarri zuen espirituaz konturaturik. Eta ez nintzen ni bakarrik; nirekin hara etorri ziren eta nire adiskideak ziren bi merkatarik ere, ez zuten negar
|
baino
besterik egiten. Hainbeste gurutze eta burezur zituen, izan ere!
|