|
2007
|
|
|
(Adibide polita da Where late the sweet birds sang, Kate Wilhem en eleberria).
|
Baina
zientzia fikziotik kanpoko jendeak azkar ohitu behar izan zuen Dolly ardia klonatu zutenean eta komunikabideetan agertu zenean.
|
|
|
Egun hura baino lehen, western estiloko filmak besterik ez nuen ikusten; nire film gogokoenak ziren.
|
Baina
zientzia fikziozko film hark erabat aldatu zuen nire mundua. Liluratuta geratu nintzen erlatibitatearen teoriaren ondorioekin.
|
|
2008
|
|
|
Andres Urdaneta Mexikon hil zen 1568an (horretaz ziur daude historialariak). Itzulerako bidaiarengatik gogoratzen du nabigazioaren historiak,
|
baina
zientziaren historiak beste hainbat gauzarengatik ere gogoratu luke. Besteak beste, jaso zituen idatzizko dokumentuengatik.
|
|
2009
|
|
|
Ordena altuetan eta metodo esplizituetan egonkortasun maximoa aurkitzea litzateke ametsa,
|
baina
zientziaren alor honetan ere ez dago errazkeriarik. Ekuazio diferentzialak zenbakizko metodoz aise askatzea lortu nahirik, egonkortasun eremua handitzeko egindako lanak ugari dira.
|
|
|
Eta hala da. Izatez, itsasontzia bera eta tripulazioa ere militarrak dira,
|
baina
zientziari eskainitakoa da, eta hori du helburu nagusia. Parte handi bat laborategiak dira:
|
|
2010
|
|
|
Garai hartako Alemanian 600.000 judu inguru zeuden; biztanleriaren% 1
|
Baina
zientzia irakaskuntzan% 20 ziren, eta fisikan, berriz,% 25 Nazismoaren etorrerak aldaketa handiak ekarri zituen juduen gizarte estatusera, baina are gehiago unibertsitatearen mundura. 1933 urteko apirilean Zerbitzu Zibil Profesionala Leheneratzeko Legea ezarri zen, eta arioak ez ziren funtzionario guztiek beraien lanpostuak utzi behar izan zituzten.
|
|
|
Egia da zientzia eta teknologia diziplina gisara lantzerakoan oro har aurkikuntza dutela hizpide eta inplizituki zein esplizituki hori modu positiboan tratatzen dela.
|
Baina
zientzia eta teknologiari buruzko albisteetan zientziaren inplikazioak, zientzia politikak eta zientzia sistemaren ingurukoak ere ematen dira; horiek albisteen %75 osatzen dute, eta, testuinguru zabalagoa integratzearekin batera, dimentsio ekonomiko, zientifiko edota politikoaren alderdi gatazkatsuak, arriskutsuak eta negatiboak horietan lehenesten dira, hain zuzen ere.
|
|
|
Kazetariak bere galderaren atzean horrelakorik ezkutatuko balu, zera esanen nioke: zientzia, giza jarduera guztiak bezala, mugatua dela, eta ziurrenik gauza askok egiten digutela ihes;
|
baina
zientziak dituen gaitzen konponketa, zalantzarik gabe, zientzia are zorrotzagoa dela, inoiz ez pseudozientzia. Arazo asko ebatzi gabe ditugu, baina bidean ari gara, eta errealitatea ulertzeko inon den prozedura emankorrenarekin, praktika zientifikoarekin, mundu osoan zehar milaka lagunek elkarlanean daramaten ekinbidearekin.
|
|
|
Brasilgo elektroi bat eta Thailandiako beste bat berdin berdinak dira, eta ez dira denborarekin aldatzen. Ezin da hori frogatu leku eta garai guztietarako,
|
baina
zientziak onartzen du ideia hori. Axioma bat da.
|
|
2015
|
|
|
Garai hartan, gure jardueraren osagai hori ez zegoen onartua; hori denboraren lorpen bat izan da.
|
Baina
zientzia jarduerari dagokionez, esango nuke gauzak atera behar zuten bezala ateratzen zirela; hau da, batzuetan ondo, eta beste batzuetan gaizki. Baina denetatik ikasten da.
|
|
2016
|
|
|
Minbiziaren eta beste patologia batzuen oinarria ulertzeko gako izan da.
|
Baina
zientziaren aurrerapena teknologiarenarekin batera doa; horregatik, ezinbestekoak izan dira informatikaren garapena eta datu kopuru handiak prozesatzeko gaitasuna. Hala ere, teknikoki nahikoa erraza den esperimentu bat nabarmenduko nuke nik; 1960an Gurdon doktoreak gaur egun zelula ama deitzen dugunarekin egin zuena, hain zuzen.
|
|
2017
|
|
|
Azkenik, pixka bat barre egiteko, esango dizut zer ikusi nahiko nukeen. Badakit ez dudala ikusiko,
|
baina
zientzia fikzioaren zale amorratua naiz, eta errektoreordetzan nagoenetik, astero astero ibili behar izaten dut batetik bestera. Beraz, nire ametsa da telegarraioa, Star Trek edo The Fly filmetan bezala.
|
|
2020
|
|
|
Une honetan, zientziaren beharra du presidenteak.
|
Baina
zientziak mendeak daramatza naturaren legeak ezagutzeko ahaleginean, eta ahalegin horiek ekarritako oinarrien gainean egiten dute lana ikertzaileek. Hala, COVID krisiari erantzuteko, inoiz baino nabarmenagoa izan da elkarlana mundu osoko lantaldeen artean, eta emaitzak ere sekula baino azkarrago etorri dira eta ari dira etortzen.Alegia, natura ezagutzeko kontzeptu berberak erabiltzen dira tresna berriak sortzeko.
|
|
|
Bada, nik filosofia hor ikusten dut, besteekin trabatuta. Filosofiak badu bere entitatea,
|
baina
zientziaren sare zabal horren parte izan behar duela uste dut. Hortaz, litzateke onartu zerbait medikuntzan edo beste zientzia batean, filosofikoki erabat aldrebesa bada.
|
|
|
Jakina da musikari gisa sormena baliatzen duzula,
|
baina
zientzian ba al duzu aukera sormen hori adierazteko?
|