2002
|
|
Zientzialarien artean segurtzat jotzen da Creutzfeldt Jakob gaitzaren gizakietako aldagaia behien prioia gizakiei transmititzeak eragiten duela,
|
baina
zientzian onartzen den guztia eztabaidatu egin behar da.
|
|
Horra hor arazoa: kultura, editorialak, egunkariak edo telebistako programazioa eskaintzeko ahalmena dutenak zientziatik urrun bizi dira, humanitateetan hezi eta trebaturiko pertsonak dira,
|
baina
zientziaz ez dute deus ulertzen, ezta interesik sentitzen ere, gehienetan.
|
2004
|
|
Juan José Zarranz neurologoak (Bizkaiko Gurutzeta Ospitalea) koordinatutako mediku talde batek jakin du euskal familia batean mutazio bat dagoela gene batean, eta horrek lagundu egiten diola Parkinsonen gaixotasuna agertzen eta garatzen. Aurkikuntzak bidea irekitzen die gaixotasunari aurrea hartzeko terapiei,
|
baina
zientziak bide luzea egin du helburu hori lortu aurretik. Nolanahi ere, aurkikuntza hori oso garrantzitsua da Parkinsonen gaizkiaren aurkako borrokan.
|
2005
|
|
Kafearen prezioa petrolioarenaren bide beretik joan daiteke, alternatibarik ezean. Bat bateko kafe uztak gutxitzen dituzte,
|
baina
zientziak dagoeneko eman du irtenbide bat. Markatzaile molekularren multzo bat gai da Coffea canephora izeneko kafe barietatearen garapen estrategiak hobetzeko.
|
2007
|
|
Tailerrak, biltzarrak, hitzaldiak, sariak…, eta, jakina, erakusketak, ezagutza zientifikoak gazteenei hurbiltzeko jarduera egokienetako bat, hori baita zientziak zentzu guztiekin parte hartzeko modurik errazena. Hemen, proposamen esanguratsuenetako batzuk aurkezten ditugu,
|
baina
Zientziaren Urtearen web orrian bertan, programatutako jarduera guztiak kontsulta daitezke, bilaketa aurreratuko sistema baten bidez, datak, herriak edo jarduera mota bereizita.
|
2012
|
|
Hala ere, gero eta ohikoagoak dira lehenago jakiteko teknikak; ekografien bidez, haurraren sexua jakin daiteke lehen hiruhilekoan, ziurtasun maila nabarmenarekin.
|
Baina
zientziak aurrera egiten du, eta odol analisi batzuek ere zortzigarren astetik aurrera umea izango den jakiteko balio dute. Espainian egiten diren proba horiek guztiak hurrengo artikuluan azaltzen dira.
|
2013
|
|
Orain arte, sukaldari ospetsuen pribilegioa izan da, eta, osagai eta tresna sofistikatuen laguntzaz, osagai oinarrizkoenei errezeta sinesgaitzenak egitea lortu dute.
|
Baina
zientzia ere etxeko sukaldeetan dago, eta erreakzio kimiko harrigarriak izaten dira errezetak egiteko. Artikuluak azaltzen du zientziak zer eragin duen sukaldean eguneroko eremuan eta alor horretako berrikuntza nagusiak zein diren.
|
2014
|
|
Erretzeari uzteko produktu kaltegabe gisa aurkeztu dituzte zigarreta elektronikoak,
|
baina
zientziaren ikuspegitik ez dakigu hala ote den.
|
|
Amesgaiztoak sortzen dituen mekanismoa bai haurrengan bai helduetan ez da guztiz ezagutzen.
|
Baina
zientziak ezarri du badirela zenbait faktore bere errepikapenarekin lotutako faktoreak. Hauek izan daitezke herentzia genetikoa, estresa edo gertaera traumatikoak (haurren arteko bereizketa, hurbileko senide baten heriotza, etab.).), edo beste arazo batzuk, hala nola nahasmendu bipolarra edo arreta faltagatiko eta hiperaktibitateagatiko nahasmendua.
|
2015
|
|
Itxaropena da teknologiak lortuko duela orain errentagarria ez dena etorkizunean izatea,
|
baina
zientzia fikzioa da.
|
2017
|
|
Eta hori, lagun ilunaren mihi bat jasotzean, gertuen daudenak barne hartzen ditu.
|
Baina
zientzia gehiago dago musu horien atzean. Londresko Unibertsitateko Deborah Custance eta Jennifer Mayer doktoreek zuzendutako ikerketa batek harburuen portaera aztertu du triste edo alaitasun daudenean.
|
2019
|
|
Araudiak zuhurtasun printzipioa jasotzen du: osasunerako eragin kaltegarria badago,
|
baina
zientzia ziurgabetasuna ere badago, arriskua kudeatzeko behin behineko neurriak har daitezke, informazio zientifiko osagarria eduki arte, kontsumitzaileak babesteko helburuarekin. Neurri horiek beharrezkoak dira merkataritza ez murrizteko, baina, aldi berean, osasunaren babes maila handia lortzeko.
|
2020
|
|
Osasun Ministerioaren inkesta baten arabera, nerabeen erdiek probatu dute, eta% 92k uste du tabakoaren alternatiba osasungarria dela.
|
Baina
zientziak zalantzan jartzen du bere kaltegabetasuna, eta zenbait herrialdek debekatu egiten dute saltzea. Gailu horien atzean dauden mitoak desmontatuko ditugu, baina haien funtzionamendua azalduko dugu.
|
2021
|
|
Adingabeen %40 inguru gaixotasun kardiobaskularrak, diabetea edo hainbat minbizi mota garatzeko arrisku handiarekin biziko dira. Badakigu arrisku faktore asko gutxitu edo desagertu egiten direla bizi ohiturak aldatzen direnean,
|
baina
zientziak bakarrik transmiti diezaguke hori. Ikerketa ezinbesteko tresna da obesitateari nola aurre egin eta nola tratatu jakiteko.
|
2022
|
|
Bada, bai. Eta lehenago,
|
baina
Zientziaren Museoan Valladolid arrazoi gehiagorekin. Izan ere, zure programan Haurtxoentzako planetarioa 30 minutuko ikuskizuna dute, bereziki haientzat prestatua:
|