|
2008
|
|
|
Guk geure buruak moldatu behar izan ditugu agertoki berri honetara, baina egungo umeak, gu ez bezala, transnazionalak dira berez, literaturaren bitartez beste herrialde eta kulturen berri dutelako. Horrenbestez, transnazionalismoa da multikulturalismoaren helburuetako bat, bai;
|
baina
umeek bereganatua dute dagoeneko transnazionalitate hori. Hori mantendu eta sustatu egin behar da orain.
|
|
|
Haren seme alabak ere zaindu dituzu, ezta?
|
Baina
umeak harrotzen zaizkizunean, kontuz ibili duzu. «Ez zait gustatzen zuk nire umeei oihu edo errieta egitea», entzun dezakezu besaulkiaren beste muturretik.
|
|
2009
|
|
|
Unicefen laguntzarako taldeak Gazako barruti guztietan zabalduta daude,
|
baina
umeengana ez dira iristen ahal, jende gehiena aterpeetan geratzen baita, eta gure jarduleak ez baitira kaleetan ibiltzen ahal, bonbardaketek eragindako arriskuengatik, azaldu du erakundeko arduradun Maxilie Mercadok. Unicef eta Palestinako giza laguntza egituren lehentasunetako bat da saneamendurako betebeharretan esku hartzea, eta etxean bertan egin daitezkeen artatzeetarako beharrezko hornikuntzak banatzea.
|
|
|
Baina nik haurrekin daukat esperientzia luzeena, herritarrek bere osotasunean sufritu badute ere. Arazo psikologikoak denek sufritzen dituzte,
|
baina
umeen kasuan haurtzaroa lapurtu diete, eta baita hezkuntza eskubidea ukatu ere, edo oso mugatuta dute.
|
|
|
Agian, nahiago dute terapiak antolatu ikasketarik gabeko profesionalekin? Teledonostin umeentzako ikastaroak iragartzen dituzte,
|
baina
ume, normalentzat, besterik ez?
|
|
|
Izan ere, bi familiek aurreneko aldia dute. . Aspalditik gabiltza GKE honetan boluntario,
|
baina
umeak erietxean daudela haiek zaintzeko txandak egiten. Beste bat etorriko zela jakin genuenean animatu ginen?, dio Manterolak.
|
|
|
Argitsua hau, orain oso gutxi joan gara horra bizitzera...; deserosoa... ikastola azpiko erreka ondoko bidea. Trenbide trabesak jarri zituzten, gero kendu dituzte,
|
baina
ume kotxearekin ibiltzeko oso deserosoa da....
|
|
2010
|
|
|
Edonork eduki ditzake alergia sintomak bizitzaren edozein arotan,
|
baina
umeek aukera handiagoak dituzte, euren immuno sistema ez baitago guztiz garaturik. Gainera, gurasoetako bat alergikoa bada, alergia izateko arriskua handitu egiten da.
|
|
2012
|
|
|
Garun iktusa eta dementzia sortzen duten migrainak izan ditzake iktus mota hori duen pertsonak, eta posible izaten da goiz hiltzea ere. Eritasunaren lehen sintomak 25 eta 30 urte bitarteko pertsonek izaten dituzte oro har,
|
baina
umeen artean ere oso kasu larriak agertu izan dira. Sistemas Genomicos laborategiko Ugalketa Genetikoko saileko arduradun Xavier Vendrellek azaldutakoaren arabera, gaixotasuna dutenek seme alabei transmititzeko aukera %50 da.
|
|
2014
|
|
|
Umeak oso motibatzaile onak dira gehienentzat. Guraso askok esaten du ez dagoela prest euskaltegira joateko,
|
baina
umeekin batera prest legokeela ahalegintxo bat egiteko. Jende asko prest dago.
|
|
2015
|
|
|
Hori bai, guk emandako antisorgailu pila batekin.Haurren sexualitatea garatzeko zer garrantzi du gurasoen jarrerak. Haurrentzat erreferentzia nagusia dira gurasoak.
|
Baina
umeek ez dute horrenbeste ikasten esaten diegunagatik, baizik eta egiten dugunagatik. Horregatik aipatzen diet gurasoei agian litzaiekeela euren buruaz arduratzea, haurren sexualitateagatik hainbeste kezkatu beharrean.
|
|
|
Eta Euskal Herrian are apalagoa da zenbatekoa.
|
Baina
ume horiek haztea eta zaintzea, berriro ere, andreen gain uzten duela iruditzen zaio Amurriori. Planak dio enpresariak sentsibilizatu egin behar direla erantzukidetasuna lortzeko.
|
|
2016
|
|
|
Gaur, Euskal Herriko haur askok opariak jasoko dituzte. Bukatu dira Gabonak eta oporrak,
|
baina
umeek ederki gozatuta.
|
|
|
Horren inguruan oso bitxia iruditu zait, egindako kritiketatik haratago, ia inork ez duela kuestionatu ea zein puntutaraino Espainiako Lege batek inposatu diezaiekeen generoa gure umeen izenei; ea zein puntutaraino Murtzia, Zamora edo Salamancako diputatuek erabaki behar duten Aretxa neska izango dela eta Aretx mutila.Profesionalki, bulegoan bi kasu izan ditugu, «a» bat tartean zela, Lege horrek guraso batzuei euren umeei nahi zieten izena ipintzea galarazten ziena. Oraindik preskribatu ez duenez, ez dut esango nola lortu zen,
|
baina
ume horiek, oso gazteak izan arren, badute DNIa gurasoek nahi zuten izenarekin, Euskaltzaindiak ezarritako irizpideen kontra. Esan beharrik ez dago bi ume horien izenak «ilegalak» direla.Espainiak ezarritako inposizioetatik askatzeari begira, asko izan gara euskal herritarrak Catalunyako emantzipazio urratsak katalanengatik «inbidia» handiz eta geuregatik kezka handiz segitu dugunak.Euskal Herrian orain artean pausoak askoz ere motelagoak izan dira, baina iaztik hona sortu da eguzki printzarik.
|
|
2018
|
|
|
zer janik ez duelako, etxean jo egiten dutelako, ikasteko aukera izango duela uste duelako, armatutako gizonek sortzen dioten liluragatik... edo denen konbinazioagatik erabaki dezake umeak taldera batzea.
|
Baina
umeak «nik nahi dudalako noa» baldin badio ere, erantzukizuna helduena da. Zanpatuak izan ohi dituzte eskubide oinarrizkoenak, eta taldeak horretaz baliatzen dira.
|
|
2020
|
|
|
«Haurren kasuan eboluzioa oso bizkorra da, eta garaiz jokatzea oso garrantzitsua da. Interbentzio askok ez dakarte sendabiderik,
|
baina
umearen garapena sustatzen dute, eta urte batetik bestera haurren garapena oso handia izaten da».
|
|
|
Aurretik, ez nuen horrenbeste hitz egiten. Haurra nintzenean, apur bat bai,
|
baina
ume kontuak ziren, eta berehala isilarazi ninduten. Garai hartan, inor ez zen horren inguruan mintzo.
|
|
|
Estreinatu berri den Ikimilikiliklik honekin hitzerako jauzia eman du konpainiak, orain arteko planteamendu berberei eutsiz baina euskaraz azalduz argumentuan esan beharreko gauzak. Aurrekoetan bezala, ume zein gaztetxoen intereseko gai bat landu du Jokin Oregi egile eta zuzendariak, eta beldurra aztertzeari ekin dio sorginen istorioen bidez. Egia esan, beste gai eta kontu batzuk ere agertu dira emanaldian zehar, hala nola heriotza, bazterkeria eta ezezagunaren aurreko beldurra, baina horiek ere badira helduok ditugun arazoak, beste era batean
|
baina
umeekin konpartitzen ditugunak. Horretan datza, seguruenik, konpainiak helduengan lortzen duen arrakastaren gakoetariko bat.
|
|
|
Nik 3 urte besterik ez nituen; txikiena nintzen, eta, ni neu akordatzen ez banaiz ere, etxekoek maiz kontatzen didate nolakoa izan zen zeharkaldia, izebaren besoetan etorri nintzela. Ama haurdun zegoen,
|
baina
umea galdu zuen. Aita, berriz, gerran zegoen.
|
|
2021
|
|
|
«Kalean bakarrik baldin banoa, ez dut janzten, eta ezta bizikletaz noanean ere.
|
Baina
umeen parkera iritsi bezain pronto, jantzi egiten dut, jendea dagoelako». Rubiok argi du izurriak errotik eraldatu duela herritarren jokaera, eta baita «subkontzientea» ere:
|
|
2022
|
|
|
«Vinnytsia, Jmelnitsky, Ternopil... Hamar ordu egin genituen zutik trenean; gaixotzen zirenei uzten zieten esertzen,
|
baina
ume txikiak besoetan zeramatzaten andreak ere zutik ikusi ditugu».
|
|
|
Ez diote, ordea, gauza bera eskatzen bere buruari, independente ez bagara ere estatuarentzat, hots, publikoarentzat lan egiten baitute. Horrela gertatzen dira halako kasu kuriosoak non gurasoek publikoan lan egiten duten eta soldata administrazio publikotik jasotzen duten,
|
baina
umeak ikastola pribatuetara eramaten dituzten.
|
|
|
Ukrainan jaio zen Aleksievitx, 1948ko maiatzaren 31n, Ivano Frankivsken, artean hiriak Stanislav izena zuenean,
|
baina
umea zelarik haren gurasoek Bielorrusiara jo zuten, eta hango nazionalitatea du herrialdeak 1991n independentzia eskuratu zuenetik. Kazetaritza ikasi zuen Minskeko Unibertsitatean (Bielorrusia), eta, Ales Adamovitx idazle bielorrusiarrak akuilaturik, lehen urratsak egin zituen kazetaritza eta literatura uztartzen dituen kronikaren generoan.
|
|
2023
|
|
|
Bilboko Emakume Antifaxisten Komiteak kartelak argitaratu zituen, kexatzeko: «Ebakuazioak bai,
|
baina
umeentzat, gure borrokalarien seme alabentzat, zaharrentzat, bularra ematen ari diren amentzat. Dirua ezin daiteke izan pribilegioa Bilbotik lehenengo alde egin ahal izateko.
|
|
|
Ez naiz zoo zalea.
|
Baina
umetan bisitatu izan nuen bat edo beste. Pertsonon xelebre izaera zooetan ere sumatzen da.
|
|
|
Badakit ez dela azalpen zehatza indabak Indiako babak izatearen kontua,
|
baina
umetan faszinantea iruditzen zitzaidan neuri, eta pentsatu nuen Arteagako umeei ere hala irudituko zitzaiela. Joatear zeudela, beti bezala azken minutuan, galderarik zailena etorri zen:
|
|
|
Momentuz inork ez du ezer egin jolasa gelditzeko, eta ume batek ere ez du salataria izan nahi. Norbaiti arreta piztu behar lioke,
|
baina
umeen gauzak direla esaten dute. Jakina, hori esaten dutenek ez daukate zertan pentsatu ea euren seme alabek zergatik ez duten inoiz eskua besteen esku utzi behar zauri diezaioten.
|
|
|
Bortxa molde hau ikertu dutenek diote seme alabekiko maitasuna, nolabait ere, bikote harremanaren mendeko afektibitatea dela. Erasotzaileek badakite haurrei min egitea indarkeria gehigarria dela; esaten dute emakumeak ez duela sufrituko hilda badago,
|
baina
umeak hiltzeak bizi osorako sufrimendua eragingo diola.
|
|
|
Bai, dudarik gabe. Pilota profesionala oso polita da,
|
baina
umetan ez gara pilotan hasten profesionala izateko, gustatzen zaigulako baizik. Profesionala izan aurretik asko jokatu nuen, eta profesional izateari uzten diodanean ere asko jokatuko dut.
|
|
|
«Iazkoarekin alderatuta, ikuskizuna nahikoa antzekoa izan da,
|
baina
umeei gustatzen zaie eta hori da garrantzitsuena», azaldu zuen Aitor Quijerak, kalejiraren atzetik zihoala. Haren ondoan, Oihane txikia pozarren zegoen:
|