2001
|
|
Goiok musua eman nahi zion,
|
baina
neskak ez zion onartu.
|
2004
|
|
Orain gutxiago erabiltzen dela uste dut, baina Azpeitian esaterako, dezente entzun daiteke. Errenteriako lagun baten aitak mutilekin hika egiten du,
|
baina
neskekin ez. Neskentzako formak galdetzen badizkiot ez dakizkiela erantzuten dit.
|
2005
|
|
hitanoaren galera. Mutilek beraien artean txiki txikitatik egiten dute hika,
|
baina
neskek ez beraien artean eta ezta mutilei ere. Mutilak hikako forma traketsak erabiltzen ere hasi dira, hala nola, esaldi subordinatuetan hika erabiltzen.
|
|
|
Baina
neskak ez ziren harekin konformatu eta, prentsaurreko bat eman ondoren, komunikabide guztiak aprobetxatu zituzten, egunkari aldizkariak, telebista kateak eta Internet, manifestazioan gertatuak salatzeko eta jasotako kolpeen seinaleak, hamaika argazkitan jasoak?
|
2006
|
|
Guk mugak izan genituen. Emakume batek goi mailako karrera bat egiteko edo izan behar zuen oso aberatsa edo bestela, egitekotan, nebak egingo zuen,
|
baina
neskak ez. Kontua da gazteak fantasia horretan bizi direla, baina zer gertatzen da gero lan mundura ateratzen zarenean eta zer gertatzen da batez ere bikotekidearekin bizitzen jartzen zarenean eta familia daukazunean?
|
|
Tener libertad para elegir.
|
Baina
neskak ez du ezer esan, lurrera erori delako kordea galdurik. Zerbait hurbildu diote sudurrera, amoniakoaagian, eta bere onera itzuli bide da, ezen zutik jarri dutenean, begiak ireki dituelaikusi baitu mutilak, eta dardarka eta negarrez ari dela.
|
|
|
baina
neskak ez zidan behatzen liburu bat aterea zuen
|
2007
|
|
Horrela giltzurrunek eta gibelak odoleko toxinak errazago kenduko omen dituzte.
|
Baina
neskek ez dute atsegin izango.
|
|
Horien artean, 19 urteko neska bat, Tutera (Nafarroa) kanpoaldeko hamar metroko sakonerako lubeta batean aurkitu zuten, eta gidatzen ari zen ibilgailua gelditu zen. Familiak joan den larunbatean salatu zuen desagertu egin zela,
|
baina
neska ez zen afaltzera joan. Larunbateko heriotzei ostiraleko beste bost eta zortzi gehitzen zaizkie igandean.
|
2009
|
|
|
Baina
neskak ez zuen ezer esaten, negarra baino ez zuen egiten, zotinka gero. Bere begi berdeak inoiz baino distiratsuago zeuden.
|
2010
|
|
Espreski, modu informalean jantzita joateko eskatu diete gonbidatuei, ahal bada apretak jantzita, oso oinetako erosoak direlako.
|
Baina
neskei ez die horrelako mugaketarik jarri, neskak, eder eta lirain egongo dira, nahi duten bezala jantzita etor daitezke.
|
|
Ezer erantzuteko aukerarik eman gabe, eskua ahoan ipini diot emagalduari, aiztoa atera dut sakelatik eta lepoa moztu diot ebaki bakar batez. Sinesgogortasuna adierazten zuen soaldia iltzatu didate haren begi beltz handiek,
|
baina
neskak ez du borroka handirik egin odolusten zen bitartean. Gero, gorpua lurrean etzanarazi eta, inguruko bakardade ilunak babestuta, sabelaldea ireki diot aiztoaren puntaz.
|
|
Gaspar aldean halako ugari ibiltzen zen, eta eurek eramaten zituzten neskarik ederrenak beti. Oskarrek eta Oliveirak bazekiten funtsean ez zutela ezer ere gordean,
|
baina
neskak ez ziren ohartzen, eta ohartzen baziren ez zirudien ardura zienik. Hortxe zegoen, beti erdi erdian, larruzko lepoko hippy hura zintzilik.
|
2011
|
|
Hennie, bai.
|
Baina
neska ez zegoen autoan eserita egoteko. Eskaileretan itxarongo zuen.
|
|
Annaren etxetik hurbil zeuden,
|
baina
neskak ez zuen nahi besteak ikus zezan zein ataritan sartzen zen; hortaz, plazako farola baten azpian gelditu, eta agur esan zion arineketan. Aterkiaren azpian zeuden biak oraindik, elkarrengandik oso hurbil.
|
|
Gerra amaitutakoan, Gregory burdelean agertu zitzaion berekin Ameriketara eramateko.
|
Baina
neska ez zegoen. Bere amets ezkutua egin omen zuen:
|
2012
|
|
Ez zen maitemindu zela edo bidaiatzeko harra deskubritu zuela. Andreak galdetegi osoak egin zizkion, lanbidearen ajeak hala beharturik,
|
baina
neskak ez zion begiak lausotzen omen zizkion kontuari buruz ezer esan.
|
2013
|
|
Tapakiak ere aipatzen dira, 120 Gauza bitxia: mutikoek kapelak eramango zituzten,
|
baina
neskek ez, buruko ilearekin nahiko babes bazutelakoan edo. Hornidura militarrari dagokionez, bandera bat errege ezkutarmarekin; 11 denda, 10 familientzat eta hamaikagarrena fraideentzat; 20 errifle, munizioa, ezpatak eta lantzak; 22 jaka larruzko...
|
2014
|
|
Marinelek edo marinel bakar batek edo kapitainak berak ontzira sartzera gonbidatu dute dama, erdu neurekin bordera edo jin ountsin barnea.
|
Baina
neskak ez du nahi, inoiz ez du nahi izaten neskak... Horregatik hartu dute bortxaz, mantoaz trozaturik edo marinelan kapapean, horregatik eman diote lo belarra edo urre sagarra, ez dakigun arren zer zen urre sagar hori XVII. mendean edo XVIII.ean, infusio bat izan liteke...
|
2015
|
|
|
Baina
neskak ez dio kasu zipitzik ere egin.
|
|
Mutilak ateratzeko eskatzen dio
|
baina
neskak ez du nahi ez diolako lorerik eraman.
|
2016
|
|
–Eta orduan irratia entzuten duzu?, bota zion neskak irribarrez. Zaintzaileak pilen aitzakia hura gogoratu zuen; baietz, irratia entzuten entretenitzen zela esan zion,
|
baina
neskak ez zion gezurra esateko betarik eman.
|
|
Bere ikuskaldien protokoloan sartu izan balitz bezala, ibaialdeko leihoetatik igarotzean beti prest izaten zituen prismatikoak, eta gaueko bizimodu isolatu hartan gasolindegiko neska hura gogaide sentitzen hasi zen.
|
Baina
neskak ez zuen zaintzailearen berririk. Lantegiko argiak itzalita egoten ziren gau guztian, eta zaintzaileak esku argi batekin egiten zituen ikuskaldiak.
|
|
Jatorrak dira zure lagunak. Kapelu bai,
|
baina
neska ez nuen ezagutzen, ezta bistaz ere. Herrikoa al da hura ere?».
|
|
Ez dakiela zenbat miresten dudan erantzun diot, arintasun horrekin bizi nahi nukeela nik ere, aingurarik bota gabe, tximeleta bat lorez lore. Azken esaldiak lotsa pixka bat eman dit,
|
baina
neska ez zen nonbait eskakizun literario handikoa eta irribarre egin du, eskuan zituen arrosak multzoan utzi eta beste bi hartu ditu eta haiei begira nire etorkizuna iragartzen ari balitz bezala mintzatu da.
|
|
Mutilak berari begiratu hutsarekin gogortzen zaiola erantzuten dio,
|
baina
neskak ez harrotzeko esaten dio, ozta ozta iristen zaiolako Andrologia Elkarteak behinola ezarri zuen 13,58 zentimetroko bataz bestekora. –Agirrerena bikoitza da gutxienez?
|
|
Bai emozionalki bai ekonomikoki behar izan zuen guztietan sentiberatasun handiz lagundu zion. Iratik zerbait gehiago esateko gogoa zuela iruditu zitzaion Josebari,
|
baina
neskak ez zuen besterik gaineratu.
|
|
Linterna zurekin eramaten baduzu ilunpetan utziko nauzu hots egin zion bidoiaren ahoa ur txirraiari egokituz.
|
Baina
neskak ez zuen bere eskaera aintzat hartu. Linternarekin azken keinua egin eta zuhaitz artean ezkutatu zen.
|
2017
|
|
Zu izan zinen burua galdu bazenu bezala mutil baten gainera oldartu zinena??, jarraitzen nuen nik nire jardunarekin, eta neskak nahikoa zela erantzuten zidan, ezin zuela gehiago, lau ordu bakarrik gelditzen zitzaizkiola lo egiteko eta, gainera,, zer axola zaizu beste guztia, nik lehen bezala maite bazaitut edo lehen baino gehiago??, erantzuten zidan, ezkutatzen zuen aurpegia burukoaren azpian eta hasten zen berehala zurrunga txikiak egiten. ...a afaltzen ari ziren bitartean gero gertatuko zenari buruz ez zuten hitzik trukatu, ea besterik ez bada ez zuten aipatu aukera urrun gisa,, bestela zer egiten zenuten hirurok taxi berean, baldin eta etorriko zenaren berri sumatzen ez bazenuten??, galdetzen nuen eta jarraitzen nuen xehetasunen bila, neure baitako bakea lortzeko gertakari horiek barrutik ulertu behar nituela iruditzen baitzitzaidan,
|
baina
neskak ez zidan kasurik egiten eta lo jarraitzen zuen.
|
|
Maindireak elkarri lotuz patiora jaisteko aukera aztertzen ari zen, eta sarrailagile baten bila joan zitekeen ondoren.
|
Baina
neskak ez zituen auzokoak izutu nahi eta gaua etorri arte itxoiteko eskatu zuen. Atearen kontra zegoen lekutik neska altxatu eta ohe ertzera eramango zuten beharbada, negar zotinak urrundu egin baitziren, eta hirurak elkarrengana bildu ziren irudipena izan nuen kolpetik, mainak dituen haurrari bezala goxo hitz egiten baitzioten biek, txeratsu, fereka eztiak eginez bezala, pentsatu nuen, eta han bertan jakin nuen urte batzuk igaroko nituela nire neska bi morroiekin zer egiten arituko ote zen aldi oro irudikatzen.
|
|
Azken egunetan titiak ukitzen kilikatu zen.
|
Baina
neskak ez zion inoiz tenplua zabaldu, ez zion maite zuenik esan, ez zuen motorrak eskatzen zuena baino haruntzago ukitu. Mutilak ez zuen, beraz, bere burua senargaitzat edukitzeko inolako arrazoirik.
|
|
Azkeneko narrazioan, Carlitos Inesekin maiteminduta dago,
|
baina
neskak ez du ikusi ere egiten. Carlitos poztu egiten da Inesi betaurrekoak jartzen dizkionean, baina, hala ere, mutila ikusi gabe jarraituko du Inesek.
|
2018
|
|
Barraren beste aldean eseri zen, Balarekin. Letek buruaz agurtu zuen
|
baina
neskak ez zion kasurik egin.
|
|
|
Baina
neskak ez zion kasurik egin. Hain zegoen amorratuta bizitzarekin, ezen ez zitzaion ezer axola, ez ikasketa burua, ez institutu hura, ez ikaskideak, ezta ikasbidaia madarikatu hura ere.
|
|
Ez zuen joan nahi baina oinak modu automatikoan hasi ziren mugitzen eta ohartu zenerako talde ezezagun haren erdian zegoen. Martinek han zeuden guztien izenak esan zizkion
|
baina
neskari ez zitzaion buruan bakarra geratu. Ez zitzaion inor inporta.
|
|
ez dira nik aukeratuak altzariak. Argi gutxi sartzen da apartamentuan,
|
baina
neskak ez dio pertsianak zabaltzeko eskatzen. Hantxe dago, sentimendu jakinekorik ez, gorrotorik ez, higuinik ere ez, desioa da jadanik, dudarik gabe.
|
2019
|
|
Han berriro begiztatu ziren eta Tomek alukeriaren bat bota zion.
|
Baina
neska ez zen mingain motz; beste hainbestekoa erantzun zion. Beraz, hausketa osoa zen hura.
|
|
Baina arratoitzar beltz bat, aurreko atzaparren artean kanika bat daramana, ez da arerio handiegia bere buruaz guztiz seguru dagoen eta lasterka bizian doan neska batentzat (bere adinerako txiki samarra izan arren). Arratoi beltz txikiagoak atzera eta aurrera hasi ziren Coralineren bidean, hura oztopatu nahian,
|
baina
neskak ez zien batere kasurik egin, eta begiak tinko mantendu zituen kanika zeraman arratoiarengan, zeinak pisutik irteteko asmo argia baitzeukan, sarrerako aterantz joanda.
|
|
Hamazazpi urteko neska gazte batek harreman bat zuen gizon batekin, plazer bizi bizia ematen ziona. Hemeretzi urterekin haurdun geratu, eta ezkontzeko eskatu zion maitaleari; hark duda egin zuen, eta abortatzeko aholkua eman zion,
|
baina
neskak ez zuen nahi izan. Handik hiru astera, gizonak ezkontzeko prest zegoela esan, eta haren emazte bihurtu zen.
|
2020
|
|
|
Baina
neska ez zegoen motorrean, bere gibelean eserita. Zumardi aldera begiratu zuen, eta han, errepidean eserita, ikusi zuen Iñaxita gaixoa.
|
|
Istorio ilun bat harilkatzen hasi zen, bere betiko motroilo estiloan. Neska gazte ezkongabe bat erditzeko zorian, eta herriko apaiza zelatan beti, jaioko dena sasikumea dela esaka, eta nor den erruduna,
|
baina
neskak ez duela esango, eta ez daukala ezeren bekaturik, ez aitortza egin beharrik eta are gutxiago damurako motiborik; baina apaizak atzera egiten ez, eta bere burua ama birjinaren pare jarri nahian ari ote den, demonio halakoa, eta por dios bendito, haur horren arima zer, eta zeru, infernu eta linboak...
|
2021
|
|
Eta erabilera onartzen bada ere, toki batetik bestera erraz aldatzen dira erabilera horrek bete behar dituen baldintzak: toki batzuetan lagunartean erabiltzen da, bereizketa gehiegi egin gabe; beste batzuetan mutilen artean bakarrik bai,
|
baina
nesken artean ez, edo mutilek neskei bai eta alderantziz ez; toki batzuetan anai arreben artean bai, beste batzuetan ez; senar emazteen artean bai, edo ez, tokiaren arabera eta abar1 Nolanahi ere, nekez egin dakioke hika adeitasuna eta" distantzia" zor zaion norbaiti2 Hori dela eta, erabilera baztertuago den tokietan desegokitzat," ijito hizkeratzat" (Azkuek ematen du horren b... Zernahi gisaz, eta zenbait girotan, badirudi gaur berriro berpizten ari dela galdua zuten zenbaiten artean.
|
|
Ordu arte, neskak eta mutilak elkarrekin aritzen ginen, baina indarrez atzean geratu nintzen. Pena eman zidan esku pilota uzteak,
|
baina
neskarik ez zebilen. Palan hasteko esan zidaten, hori omen zelako neskentzako aproposena.
|
|
–Lorez beterik dago lorategia, neska –esan zion Pituk,
|
baina
neskak ez zuen zirkinik egin.
|
|
Kontua da gero FNACen sartu naizela, eta hantxe ibili naizela zertan ote nenbilen jakin gabe, eta neska bat ikusi dudala diskoei begira eta inguratu egin natzaiola zorte onik ote nuen probatzeko,
|
baina
neskak ez dit jaramonik egin, eta orduan kalera irten behar izan dut, Katalunia plazan eseri eta jendeari begira gelditzeko, besterik gabe, bizitza nola pasatzen den ikusiz. Jendearen normaltasuna da niretzat deigarriena.
|
|
Etchart bikotearen alaba, Marie, maitemindu zen Xotroineko mutiko batez.
|
Bainan
neskaren ez zuten estimatzen ezkongai hori. Igande batez, ama alabak joan ziren elizarat mezaren entzuterat; kondatzen dute ama sartu zelarik kofesalekura, alaba jalgi zela plazarat.
|
2022
|
|
Ondotik, Roxane deitzen zen neskari, berdin galdegin zion ikusi zuenez.
|
Bainan
neskak ez zuen deus ikusi. Halere Lupulu ostatuan baso bat pagatu zion.
|
|
Atea brau ireki eta auto barrura sartu da Pello Urionaren lehengusina. Galderak egin nahi dizkio, zergatik errepide erdian, nola, hain urrun,
|
baina
neskak ez dio utzi, segituan hasi da hitz egiten. Nora hoa?
|
|
Ez bat eta ez bi, Isabel eskaileran gora joan zen. Zur ustelak kraska egin zion oinpean,
|
baina
neska ez zen gelditu. Ozta ozta lortu zuen eskaileraren erdiraino iristea.
|
|
–Nire semea ere bai, nirea ere bai?
|
baina
neskak ez zuen ulertzen zer ari zitzaion esaten.
|
|
Eta agureak tu egin zuen surtara biraoka,
|
baina
neskak ez zeuden aitonaren hitzak entzuteko. Nahi zuten bakarra harrikoa albait azkarren amaitzea zen Montmorteko parkera alemanak ikustera joateko.
|
2023
|
|
Oheratu direnerako berandu da,
|
baina
neskak ez dira logura. Ilunpetan, txutxu mutxuak kontatu dizkio Brendak Limari institutuko hainbat laguni buruz.
|
|
Gutako bat! Hor berriz alarmak joka Zigorren garunean, eta zeharka begiratu zion arrebari, berrespen eske,
|
baina
neskak ez zituen begiak lagun garaiaren bizarretik kentzen, eta modu oso bitxian begiratzen zion gainera. Zer zioen, bada, liburuak?
|
|
Kartzelan zirkulatu zuen, Kokotxaren adiskideen artean, Hegoaldera pasatu eta pisu franko batean gorderik zela, ez zuela bakarrik lo egiten.
|
Baina
neskak ez zuen harremanik gure mobidekin.
|