|
2000
|
|
|
Baina utzidazu aholku bat ematen: akaso ez zara konturatzen,
|
baina
memoria bizkarrean daramazun karga bat baino ez da, eta bidean laga behar duzu ezinbestean. Bestela ez zara inora ere helduko.
|
|
2006
|
|
|
Memoria historiko bat, esango genuke gaur apika; imajinario bat, mitologia bat.
|
Baina
memoria historikoarekin, zeinek ere eman behar omen baitio edukia nortasunari, esan dugu, identitatearen arazorik ez omen dutenentzat ere (kuestionatzen ez duten bitartean behinik behin), arazo handitxoak daude egon: Zein" Espainiak" aurkitu zuen Amerika?
|
|
2009
|
|
|
–
|
Baina
Memoria Historikoaren legeak zerbait konpon lezake.
|
|
2015
|
|
|
Behar duelako.
|
Baina
memorian gorde du Tenerife II presondegiko helbidea. Maiz errepikatu dio bere buruari gau horretan; gizona gainean izan duenean, gizonaren gainean jarri denean.
|
|
|
Memoriak mantentzen gaitu orainaldian, iragana aingura den bitartean; eta imajinazioak mantentzen gaitu baita ere orainaldian, imajinazioa proiekzioen motorra izanik.
|
Baina
memoriak eta imajinazioak ez dute apenas korrespondentzia zuzen eta zehatzik benetan gertatzen denarekin. Izakia oso mugatua da, gu oso mugatuak gara, eta hertsiegia litzateke gure bizitza arruntak errealitate osoa besarkatzen duela esatea.
|
|
2017
|
|
|
Eta gaur egun hor jarraitzen dut.
|
Baina
memoria hori traumatismo batek elikatu du?. Orduko begirale nagusiak, hain zuzen ere Kakuxekin harremanetan jarraitu zutenetako batek, berak ere ez ditu ulertzen gaur egungo erreakzio batzuk, horrelako kasuak jakitera eman behar ote diren zalantzan jartzen dutenenak.
|
|
|
Beraz, denboraz sobera noala ohartuta, harako bidea hartu dut. Galdetuko balidate zein ote den hiribide handi honen izena, ez nuke sekula asmatuko,
|
baina
memoria gorpuztuak dudarik egin gabe bideratu nau helburura. Eta hantxe dago, azkenekoan utzi bezala, inor edo edonor izatea ahalbidetzen duen leku zikina.
|
|
2018
|
|
|
Memoria historiko bat esango genuke gaur apika; imajinario bat, mitologia bat.
|
Baina
memoria historikoarekin, zeinek ere eman behar omen baitio edukia nortasunari, esan dugu, identitatearen arazorik ez omen dutenentzat ere (kuestionatzen ez duten bitartean behinik behin), arazo handitxoak daude egon: Zein. Espainiak?
|
|
|
Halatsu esango nuke lekuek ere: gorde bai, gordetzen dute memoria, nahi bada,
|
baina
memoria hori gaurko bizitzaren azalera ekarriko duen usain, izen, argazki, hitz, tximistaren bat behar du.
|
|
2019
|
|
|
Ez zuen zertan sekretu bat izan, baina, sakonean, sekretuan gorde behar nuela esaten zidan ahots urrun batek. Ez nuen horren arrazoia azaltzeko hitzik aurkitzen,
|
baina
memoria duen gorputz bat nuen, eta esaten zidan sekretuan gorde behar nuela, baita ahaztu behar nuela ere. Horixe esaten zidaten emakumeen ahots haiek, gorputz haiek, atzetik etengabe belarrira xuxurlaka nituenek.
|
|
2020
|
|
|
Imajinazioa sormen lanean ari den memoria da.
|
Baina
memoria ez da bakarrik norberaren esperientziatik sortzen, ezpada buru askoren informazio truketik. Istorioak etengabe fintzen, zuzentzen eta egokitzen ditugu.
|
|
2021
|
|
|
|
Baina
memoria eta tradizioa batera doaz, garen guztia atzean dago (bere garaian Xaho ere oso modernoa zen). Orduan, zer gertatzen zaigu garai honetan, berria den horri halako beldurra izateko?
|
|
|
Etxolak eta honen ezaugarriek guztiz baldintzatuko zuten egunerokotasuna. Etxola motak askotarikoak ziren,
|
baina
memoria kolektiboan mantendu diren etxolak Uretamendin jasotzen zirenak ziren. Zorua lokatza zen, lokatz zapaldua; beraz, hezetasuna eguneroko kontu bat zen, bizilagun bat gehiago.
|
|
|
Zeruaren eta Lurraren alaba eta bederatzi musen ama, Mnemosine dugu memoriaren jainkosa, eta gizakiok hark emana hain preziatua dugun gaitasun hori.
|
Baina
memoria ez omen da gizakiona bakarrik, animalia zenbaitekin partekatzen baitugu altxor hori. Hala dio, behintzat, Aelianusek:
|
|
2023
|
|
|
Ikasle gaixoek, beraz, testuliburuan idatzitako definizio hori eskuratu, artxibatu eta azterketarako berreskuratzen jakin behar dute. Eta, ados, ikasteko ezinbestekoa da memoria lantzea,
|
baina
memoriaren ikuspegi askoz zabalagoak eta gizatiarragoak proposa daitezke. Memoriak zerikusia dauka akatsak berriro ere modu berean ez errepikatzeko saiakerarekin, pertsonon biografiak duintzeko ahaleginarekin, denboraren poderioz gertatutakoa beste modu batera interpretatzeko aukerarekin, edo elkarrekin eraikitako memoria kolektiboarekin eta kontu batzuk ahazteko eskubidearekin.
|