|
2001
|
|
|
Berbalapiko haren ondoan, eta haren esanetan, geldituz gero ez nuela sekula Mitxoleta topatuko egin zitzaidan susmo. Hori guztia oso ongi dago,
|
baina
liburua bukatzerako Amazoniako zuhaitz guztiak moztuko dituzte, esan nion Berlusgoñiri, neu nintzela egoeraren jabe konpreniaraziz, eta nik nahi dudana Mitxoleta aurkitzea da. Nola bilatuko dut Mitxoleta Amazoniako oihanean, jada oihanik ez dagoenean?
|
|
2006
|
|
|
– Jakina –esan zuen zuzendariak, eta bere kasuan ere gezurra zen.
|
Baina
liburua erreferentziaz ezagutzen zuen.
|
|
2007
|
|
|
Telebista horretara eraman behar zenuke egun batean Josetxo, ez du libururik idatzi, hori egia da,
|
baina
liburuak idatzi dituzten askok baino gehiago du kontatzeko. Galde diezaiokezu, esaterako,
|
|
|
Ezetz ihardetsi zion, ez zuela idazten,
|
baina
liburu denda batean egiten zuela lan. Jakin mina piztu zitzaion olerkariari.
|
|
|
Migelek ez zuen hainbertze irakurri,
|
baina
liburu denda batean egiten zuen lan, eta ez zitzaion irakaslearen galdera piperrik gustatu. Ezjakinaren plantak egitea deliberatu zuen.
|
|
2010
|
|
|
Ez zekien ezer ere.
|
Baina
liburuak ziren huts egiten ez zioten bakarrak. Beti izango zuen haietara jotzeko aukera.
|
|
|
– Dena txantxa txiki bat izan zen,
|
baina
liburuaren kontu horrekin ilusionatuta ikusi zintuenean...
|
|
|
Egia da, bestalde, ez zaiola inoiz liburu borobilik atera, asko saiatuagatik, gai ezin originalagoak aurkitu arren, bere idazkera gutxik bezala menderaturik ere. Ez dauka azalpen errazik kontuak,
|
baina
liburu gezak irteten zaizkio. Ez diot inoiz halakorik aitortu.
|
|
2012
|
|
|
Barrezka eman dugu tartetxo bat. Ez, ez dakite frantsesez, metodoa eta hiztegia nire aurretik egon zenak eskatu zituela,
|
baina
liburuak iritsi aurretik eraman zutela beste norabait.
|
|
2014
|
|
|
Gizonak trajea, gris ilunagoa, beltza beharbada, gorbata gorria. Emakumea lehen hiru ordu laurdenetan begirada galduta egon da,
|
baina
liburu bat atera du poltsatik gero. Laurenti ideia ona iruditu zaio.
|
|
|
Irene Arriasek 31 urte zituela irakurri zuen aurrenekoz António Lobo Antunes, A ordem natural das coisas. Oraindik geratzen zitzaion Ireneri arte hutserako pentsamenduren bat, txikia beharbada, lotsagarria beharbada,
|
baina
liburuko esaldi batzuetan iruditu zitzaion ezin zela bestela idatzi, Lobo Antunesen ostean ez dagoela ezer, ezin dela egon. Irene Arriasen bihotz muskulua ia erritmo perfektuan mugitzen zen A ordem natural das coisas irakurtzen ari zen bitartean.
|
|
2017
|
|
|
“Eta hori da liburuaren hondoan egon, esan gabe izan,
|
baina
liburuak ahalbidetzen duena. Hori gabe, liburua ez litzateke posible, pasio amodioaren alde egiteak liburuaren estiloa –gogoetak bezain sigi sagakoa– eta erradikaltasun irrika neurri batean itxurakeria eta haurkeria bihurtzen dituela”.
|
|
|
“Queer da, bai;
|
baina
liburuko istorioa heterosexuala da, modu oso queerrean tratatua, hori bai”.
|
|
2018
|
|
|
Sarak “bihotzez” eskertu dio keinua. Gero, atea itxi du eta begirada hiltzaile bat bota dio liburu madarikatuari,
|
baina
liburuak ez ditu gizakiaren erregistroak ulertzen, eta berean jarraitu du: liburu huts bat, tindatutako orrien bilduma koadernatu bat izaten.
|
|
2019
|
|
|
Aita joan da atea irekitzera, jarraitu egin dio semeak, metro eta erdi atzerago. Ama besaulkian geratu da, urduri ez balego bezala,
|
baina
liburua apur bat alboratu du. Atea natural itxuran zabaldu du aitak, ez oso motel, azkarregi ere ez.
|
|
2020
|
|
|
Pertsonek gauzatzen dituzten ekintza txar horien artean dago, noski, gerra, pertsonaz gain familia, etxea eta ingurua sakonki nahasten dituena.
|
Baina
liburu horretan berak muturreko ontasuna esperimentatu duela dio, emaile batek bera ezagutu gabe giltzurruna eman zionean. Ideia horrekin obsesionatua, horrelako ekintzak egin dituzten pertsonei eginiko elkarrizketekin osatu zuen liburua, eta, harrigarria bada ere, porrot erabatekoa izan zen, ez zuen salmentarik apenas izan.
|
|
|
Ez zuen arrakastarik izan. Ezin jakin kartzelekin arazoren bat izan zuten edo bestelako motiboak ote ziren tarteko,
|
baina
liburuak baino dirua nahiago zutela esan ziguten halako batean.
|
|
|
Besteren lepotik bizi nintzela sentitzen nuen, ez zitzaidan gustatzen, ez naiz inoren morraletik jatekoa.
|
Baina
liburuek goserik berdintzen ez.
|
|
2023
|
|
|
Ahal dela, liburuan ez dagoena kontatu behar duzu. Liburuarekin lortu nahi baina idatzi ez zenuena, buruan duzuna
|
baina
liburuan buruan duzun eran kontatzea lortu ez duzun hori. Ulertzen?
|
|
|
Haizea argitaletxeko morroiak esan omen zuen lan hori borondate onez eta artekaritzan laguntzeko asmo humanitarioarekin egiten zuela, eta propio eskatu ziotelako; hau da, bere burua aurkeztu zuen nazioarteko gatazkei irtenbidea bilatzeko hortik zehar Norvegian edo Suitzan, gehienbat dagoen erakunde altruista bateko kidea balitz bezala. Gratis et amore ari omen zen,
|
baina
liburua lapurtu zutenek eskatuta, hori bai, arazoa konpontzea beste interesik gabe. Logikoa zen Bildosolak Haizea argitaletxeari buruzko xehetasunak jakin nahi izatea.
|
|
|
Ez zen hori liburu erretzeari buruz Ozpinkik esan nahi zuen gauza bakarra: bere aburuz, Kixotea raino joan behar zen Carvalhoren jokamolde hari azalpena aurkitzeko; Carvalhok Cervantesen Kixotea ere erre zuen abentura batean zioen Ozpinkik eta ni sinetsita nago hor dagoela, Kixotea n alegia, Carvalhoren liburuak erretzeko mania horren jatorria; Kixotea ren VI. kapituluan bizarginak eta apezak Kixoteren liburutegia erretzen dute,
|
baina
liburu batzuk salbatzen dituzte. Tartean Tirant lo Blanch, zeinetan pertsonaietako bat Kirieleison de Montalban baita.
|
|
|
Sanchez Godin bat bai, badago.
|
Baina
liburu hori nondik atera duen, hari galdetu zaio. Orduantxe saiatu ziren Sanchez Godinekin harremanetan jartzen, alferrik.
|
|
|
Alegia, publiko egin zen haren parte hartzea, txundituta utziko gintuen zerbaitekin, baina zerbait hori zer izango zen azaldu gabe, hura sorpresa baitzen, eta ustekabea baitzen aferari grazia guztia ematen ziona. Off the record, lehen esandako elite intelektual eta kultural horien artean zabaldu zena izan zen Sanchez Godinek liburu bat aurkeztuko zuela,
|
baina
liburu hori ez zela berea izango, Manuel Vazquez Montalbanena baizik. Alegia, Manuel Vazquez Montalban hil eta gero, haren paperen artean aurkitutako nobela inedito bat, hil osteko nobela bat.
|