|
2000
|
|
|
Izan ere, hire gurasoek kakontziaren erabiltzean ala ez erabiltzean jarri ditek nobletasunaren neurria, eta ez ditek, halatan, ontzat hartzen ene kanporat joaiteko ohitura.
|
Baina
kanpoan ipiniko bagenitu aulki zulatu batzuk, hemen, kanalaren gainean...
|
|
2003
|
|
|
Ez dut uste eska litekeenik inori, gogoeta etiko batetik, bere burua hiltzeko arriskuan jar dezala besteak atxilotuak izan ez daitezen. Nork bere buruari eska diezaioke horrenbeste,
|
baina
kanpotik ezin liteke halako eskakizunik egin.
|
|
2004
|
|
|
Orduan bultza bultzaka atera gintuzten guztiok kanpora.
|
Baina
kanpoan jendea biltzen hasi zen, euren elkartasuna adierazteko. Soldadu haiei ez zitzaien gustatu eta tiroka hasi ziren.
|
|
2005
|
|
|
Eskaileretatik behera abiatu ginen, igo ginen bezala, oin puntetan, eta oraingo honetan argia piztu gabe, gero eta azkarrago, estropezuka, lukurreroaren mamua atzetik bagenu bezala.
|
Baina
kanpoan, anbulantziaren argia ikusirik, seko gelditu ginen.
|
|
2006
|
|
|
Barruan harra geratuko zitzaion beharbada,
|
baina
kanpora begira kopeta gora ibili behar zuen, herriko komisario politikoa ez ezik iheslari baten mutil laguna zelako.
|
|
|
San Joan goizaldean Eguzkiak zeruan dantzan egiten zuela entzunda neukan,
|
baina
kanpoan ilun ere ilun zegoen. Zer ordu ote zen?
|
|
2008
|
|
|
Borda inguratuz ate nagusira jo du,
|
baina
kanpotik ere ezin zabaldu. Pentsatzen jarri da:
|
|
2009
|
|
|
Gabino etxean gera zitekeen,
|
baina
kanpora irten zen, barruak agindutako erabakian, Gabinok berak halaxe aitortuko zuen handik urte batzuetara Zapiain doktoreari idatzitako eguneroko itxurakoan 8:
|
|
|
ordainean, berriz, tratu ona agintzen dizuet?, gelaz gelako miaketa osoa egin aita semeen balizko eskopetak eta bestelako armak konfiskatzeko, bakarra gordetzen baduzue, zuenak egin du?, etxeko kanpoko ate guztietako giltzak bereganatu, guztiak giltzaz itxita utziko ditut, aurrekoa izan ezik?, eta kanpora egin zuen, lorezainaren etxetxorantz, non bere agindupekoekin kokatu baitzen, haiei ere bere aginduak emanda gero: ate bakarra zaintzeko soldadu gutxiago ere aski nian, noski,
|
baina
kanpotik ere etor daitezkek liskargile sudurluzeak, eta guztiok nahi zaituztet forman, egoerarik ezustekoenari ere aurre egin ahal izateko, baita hi ere, Gregorio, herrentasuna ez baita alferkeriarako aitzakia; galderaren bat??
|
|
|
Eta bitartean anbulantziak eta Polizia ari dira itxitako tokian lan egiten. Bitartean, batzuk ateratzen ari dira, kontatu digute leherketa izan den tren batetik oinez kanporatu dituztela era ordenatuan,
|
baina
kanpotik barrura ere jendea sartu nahian dabil, telefonoz deia jaso duelako, eta une honetan inork ez baitaki barruan dagoen egoera. Esan digute barruan hainbat hildako daudela, baieztatzeko ziurtasuna eman digute baina oraingoz hori argitu beharra dago.
|
|
|
ordainean, berriz, tratu ona agintzen dizuet–, gelaz gelako miaketa osoa egin aita semeen balizko eskopetak eta bestelako armak konfiskatzeko –bakarra gordetzen baduzue, zuenak egin du–, etxeko kanpoko ate guztietako giltzak bereganatu –guztiak giltzaz itxita utziko ditut, aurrekoa izan ezik–, eta kanpora egin zuen, lorezainaren etxetxorantz, non bere agindupekoekin kokatu baitzen, haiei ere bere aginduak emanda gero: ate bakarra zaintzeko soldadu gutxiago ere aski nian, noski,
|
baina
kanpotik ere etor daitezkek liskargile sudurluzeak, eta guztiok nahi zaituztet forman, egoerarik ezustekoenari ere aurre egin ahal izateko... baita hi ere, Gregorio, herrentasuna ez baita alferkeriarako aitzakia; galderaren bat...?
|
|
|
Gabino etxean gera zitekeen,
|
baina
kanpora irten zen, barruak agindutako erabakian, Gabinok berak halaxe aitortuko zuen handik urte batzuetara Zapiain doktoreari idatzitako eguneroko itxurakoan8:
|
|
2011
|
|
|
Ezin duk pertsona bat bahitu museo batean.
|
Baina
kanpoan. Kanpoan edozer pasa daiteke.
|
|
2012
|
|
|
|
Baina
kanpora aterata zer. Zer nolako arauak zeuden handik kanpo?
|
|
|
Bizirik irentsia izateko beldurrak ez zidan inoiz lasai lo egiten uzten,
|
baina
kanpoan inolako babesik gabe lo egiteko ikara ere ez zen bestea baino txikiagoa. Baina ingurura begiratzen nuenean, eta gauza guztiak bere lekuan zeudela ikusten nuenean, eta zein modu atseginean nengoen ezkutatua eta arriskuetatik ongi babestua, nekeza egiten zitzaidan lekuz aldatzea.
|
|
|
Maiestateak gutxitan izaten ditu seiehun zaldi baino gehiago bere tegietan; hauek eskuarki hamazortzi eta hogei metro arteko altuera dute.
|
Baina
kanpora irteten denean egun ospetsuetan, bostehun zaldiko milizi guardiak laguntzen dio segizioan, benetan inoiz ikus litekeen ikuskizunik zoragarriena iruditu zitzaidana, behintzat haren armadaren zati bat gudurako eratuta ikusi nuen arte, baina honetaz hitz egiteko aurkituko dut beste egokierarik.
|
|
|
Eguerdiaren ondoren, egarri itogarria nozitzen hasi zen. Leihoak ireki genituen,
|
baina
kanpoan gelan baino bero handiagoa zegoen; izotza ipini genuen ohetik hurbil. Ezerk ez zion egarmina arintzen.
|
|
2013
|
|
|
–Barkatu,
|
baina
kanpora noa, erran zuen Hamzak, halako batean.
|
|
|
–Barkatu,
|
baina
kanpora noa –erran zuen Hamzak, halako batean.
|
|
2015
|
|
|
Bulegora joan eta ordenagailuaren aurrean gelditu zen, bata berdea jantzita zuela oraindik. Egunkaria irakurtzen ari zen,
|
baina
kanpotik ez zuten pantaila ikusten, bera baino ez pantailari arretaz begira.
|
|
|
Arratsalde gazi gozoa izan zen. Leihotik begiratu eta eguraldi txepelak segitzen zuen, euri xaborra ter ter ter, zaparradara iritsi gabe
|
baina
kanpoan ibiltzeko gogoa uxatuz. Karta sorta bat topatu zuten eta jokoan eman zuten bazkalondo luzea, batean tutean, bestean punttuan edo eskoban, Maitek ez baitzekien musean laukotea osatzeko.
|
|
2016
|
|
|
Paristik Budapesterako trenean epel sentitzen da,
|
baina
kanpoan sekulako hotza egingo du, elurra ikusten baitugu maiz. Goizeko 9:09an abiatu (omen) da trena eta 22 orduko tren ibilaldia dugu aurretik.
|
|
|
Handik ordu batera La Fleur etorri zitzaidan eranzten laguntzera, eta ohi baino arduratsuago zebilen. Bazuen zerbait zintzilik mihi puntan, esan edo galdetu nahi zidana,
|
baina
kanpora ezin bota zuena: ez zitzaidan burutik pasa ere egiten zer izan zitekeen; eta egia esan, txit gutxi kezkatzen ninduen zer ote zen aurkitzeak, zeren buruan beste enigma askoz ere interesgarriago bat nerabilen, alegia, hoteleko atearen aurrean limosna eske zebilen gizonarena:
|
|
|
Barrutik, jendeak esaten zuenarekiko sentibera eta laguntasun egarriz zeunden, entzuna eta ulertua izateko premia biziz.
|
Baina
kanpotik, amorruzko ezkutu bat eraiki behar izan zenuen, eta haren atzean babestu zinen, azala lodi.
|
|
|
–Ez. Zuen autoa ikusi nuen via Mazzinitik pasatzen ari nintzela,
|
baina
kanpoan zure zain geratu nahiago izan nuen.
|
|
|
Ez, kasu egin niri: hemen, erdi ilunpe honetan, edonor has liteke oihuka mirariagatik,
|
baina
kanpoan, egun argitan, ez dago zer eginik, akats ttiki mordoa antzematen dira berehala: pintura zartatua han eta hemen, gurpilak eta ardatzak pipiak jota, eserleku honetako oihala (orain ezin zara konturatu, baina hitz ematen dizut) saretuta dago hainbat lekutan.
|
|
2017
|
|
|
pentsatzfeko astia behar zuen.
|
Baina
kanpora orduko gizon bat aurreratu, diosala egin eta sendo esan zion:
|
|
2018
|
|
|
«gorputza» bitarteko pasibo gisa azaltzen da, zeinaren gainean esangura kulturalak inskribatzen diren, edo tresna gisa, zeinaren bitartez borondate bereganatzaile edo interpretatzaile batek bere buruarentzako esangura kultural bat zehazten duen. Kasu batean zein bestean, gorputza tresna edo bitarteko huts baten moduan irudikatzen da, zeinarekin esangura kultural batzuk erlazionatzen diren,
|
baina
kanpotik bakarrik. Baina «gorputza» bera eraikuntza bat da, subjektu generodunen eremua osatzen duten ezin konta ahala «gorputzak» diren legetxe.
|
|
|
bururatu dit. Argi dago arbitrarietate bat izan dela, kanpoan bainago,
|
baina
kanpoa espetxea da. Kanpoan al nago?
|
|
|
Jada alferrik zen. Barrurago sar zitekeen,
|
baina
kanporantz ez zegoen biderik, tunel amestuaz besterik. Gure buruak makurtzen ziren, protagonistari, desio guztien kontra, zuzen begiratzeko ahalmen gabe.
|
|
|
–Kanpo kanpoan ez,
|
baina
kanpo aldean bai, darantzu, bere zirrara tonu estoikoan gordez?. Lanik liluragarriena oraintxe dator, baina bai delikatuena ere.
|
|
2019
|
|
|
Justu atean nagoela?
|
Baina
kanporantz jarraitu du, bera izorratu guran ibiliko delakoan. Eta benetan pasatu bazaio zerbait?
|
|
|
Printzipio erosoa, inondik ere. Montherlantek bekokia apaintzen du eta purpuraz janzten da,
|
baina
kanpotik begiratzea nahikoa da ohartzeko haren diademak paper pintatuzkoak direla eta, Andersenen erregea bezala, larrubizirik dagoela. Ametsetan uraren gainean ibiltzeak askoz gutxiago nekatzen du lurreko bideetan irmo aurrera egiteak baino.
|
|
2020
|
|
|
Barne mailan aldaketa dezente egon dira.
|
Baina
kanpora begira nik uste dut aldaketa motel doala. urteetan izan dut zuzendaritza eta tarte horretan barne mailan aldaketa dezente izan dira.
|
|
|
" Oso militante aktiboa zen, ideiak garbi eta oinarri ideologiko sendoak zituena. Gutariko beste bat gehiago zen, hemen ez dagoelako buruzagirik,
|
baina
kanpora begira, buruzagirik gabeko erakunde bat ezin uler dezaketenek, buruzagiak behar dituztenek, hura gurea zela uste zuten" 90.
|
|
|
Eta asteburu osoa pasa nahiko bazenu, Amatxiren etxean gera zaitezkete biak, bertatik bertara dago, hain zuzen, bi solairu beherago. Semeak baliatuko zuelakoan, goitik behera konpondu genuen,
|
baina
kanpora joana da estudiatzera, eta alaba Iruñean bizi da. Hutsik dago...
|
|
|
–Barkatu,
|
baina
kanpoan izango naiz –izan zen totelka atera zitzaidan merke zurreko desenkusa bakarra.
|
|
2021
|
|
|
geure baitara begiratzeko ohitura eskasa, eta gogo gutxi.
|
Baina
kanpoan ere ez gara erosoegi sentitzen: harrokeriaz mozorrotzen ditugun lotsak ditugu, deskonfiantza basa bat eta konplexu mingarri gehiegi.
|
|
|
Ematen zuen euskal kultura alde batetik zihoala eta gu bestetik. Xabier Lete, Antton Valverde, Mikel Laboa eta horiek denak ezagutzen genituen, noski,
|
baina
kanpotik zetorren rockaren olatuari heldu genion.
|
|
|
" Kirolariak eta kirol taldeak batzuetan ez dira kontziente zenbateraino diren erreferente.
|
Baina
kanpotik ikusten ditugunok jarraitu egiten ditugu eta gu gara, beraietaz hitz egiten dugunok, beraien unibertso sinbolikoa osatzen eta biderkatzen dugunak... Herri baten sinbolo dira".
|
|
|
Eta Danimarkan ere berdin, eta leku guztietan berdin. Beraz, bereziak garela pentsatzen duzu, desberdinak, eta kanpoan ez gaituztela ulertuko... baina konturatzen zara istorioak unibertsalak direla eta ari zarela bertoko errealitatea erakusten, bertoko pertsonaietan oinarrituta...
|
baina
kanpoan ere funtzionatzen dutela.
|
|
|
auzoko plazako kolunpioetan indartsuago bultza egiteko eskatzen, hegan egin nahi duela eta; atzamarra hitzen azpitik lerratu bitartean, irakurritako lehen soinuak artikulatzen; aldarri eta negar eta intziri egiten; irribarre bat; ile apaindegian beldur, animaliekin zoro, kolunpioetan tximino; eskolako eguneko kontuak kontatzen; zotinarekin itotzen, tarteka barreagatik, marteka negarragatik. Irudikatzen jarraitu du, eta bere burua ikusi du barruan daroan
|
baina
kanpoan biziko den ume horri zabuan bultza egiten, eskolatik ateratakoan ogitartekoa ematen, belauneko zauriak betadinez eta musuz sendatzen, malkoei putz egiten, bere barreaz haren barrea eragiten, arrekonkon, kili kiliak, errietak, bi gehi bi lau, eguneko edozein momentutan irakurtzen diren gauetako ipuinak, lau ken bat hiru, pailazoen abestiak, fardelak, siestak, gaupasak.
|
|
2022
|
|
|
Argi nuen nik hori sentitzea ondo zegoela, ez zen mandatu sozial batengatik.
|
Baina
kanpotik jaso dudan epaiketa izugarria izan da.
|
|
|
Brendak leihoa ireki du,
|
baina
kanpotik ere beroa sartzen da. Uste baino handiagoa da Limak eguraldian duen eragina.
|
|
2023
|
|
|
Argiak harrapatu ere ez nau egiten. Etxea isilik dago,
|
baina
kanpoan ez da entzuten hori besterik. Helikopteroa.
|
|
|
Ordurako elurra mara mara ari zuen, bazirudien busaren haizetakoan pilatu nahi zuela,
|
baina
kanpoan ere ari zuen eta hiriari ongi ematen zion negu gorriko soinekoak. Ezustean, kanpotik jaurtiriko elur bola batek jo zuen nire alboko kristalean eta berehala antzeman nion gazte talde bati, espaloian ihesi.
|
|
|
Hileta honetan inoren ezer ez naizela, alarguna ere ez naizela, aurpegiratu didate euren harrizko begiradekin. Hileta honetan zure bizitzan egon nintzen bezala nagoela esaten ari zaizkit, barruan
|
baina
kanpoan aldi berean. Eta egia da, neure burua aurkezteko titulurik ere ez dut-eta hemen.
|
|
|
ASVDHri orduantxe estatutu legala eman ziotela azaldu zigun. Marokok legez onartutako lehen elkartea zen,
|
baina
kanpora begira egindako trikimailua zen. Marokoko Estatuak Eragindako Giza Eskubideen Urraketa Larrien Biktimen Saharako Elkartea 2000 urtean eratu zuten.
|
|
|
Ia bi ordu daramatzat etxean,
|
baina
kanpoan euri lardatsa ari du eta, zenbat eta gehiago entzun, gehiago jakin nahi dut. Hemengoak amaitzean Juanaren anaia Iñakirenera joateko asmoa dut, eta Ana Mariari komentatu diot beldur naizela bere lehengusuarengana ere berandu helduko ote naizen.
|