|
2007
|
|
|
Ozeanografia ikertzaileen etengabeko lanari esker eraiki ziren ozeanoa behatzeko sareak. Nolanahi ere, sarea izateak berak arazoak sortzen ditu; adibidez, azal azpiko lasterrak neurtzeko tresnek hamar urte baino gehiago daramatzate Atlantikoko zirkulazio termohalinoa kontrolatzen;
|
baina
horietako batzuk ez dituzte berrituko, ikerketa agentzia nazionalek nahiago baitute zerbait berria sortu. Zaintza hori amaitu ostean, ez da beste ezer egongo hutsune hori betetzeko.
|
|
|
Lopez Del Valle bera, Alonso zuzendari gisa, eta aditu talde zabal bat jo eta su ari dira lanean Arabako anbarak ezkutatzen dituenak agerian uzteko. Munduan dauden 22 aztarnategietatik 11 soilik dira dinosauroak suntsitu baino lehenagokoak,
|
baina
horietatik 6 besterik ez dira 112 milioi urte baino gehiagokoak; eta 6 horien artean 2 besterik ez dira garrantzitsuak, aurkitutako inklusio kopuruari erreparatuta: bata Libanon dago, eta bestea Araban (Arabakoak bi aztarnategi badira ere, kontaketarako baten gisa hartzen dira, inguru berean daudelako).
|
|
|
Bestalde, zelula pluripotenteak sagu enbrioietan txertatuta, jaiotzen diren saguek, beren zelulen artean, txertatutakoen ondorengoak dituztela frogatu dute; gainera, sagu horiek sagu arruntekin gurutzatzea ere lortu dute.
|
Baina
horietatik% 20k tumoreak izaten ditu.
|
|
|
Lehendik ere badaude horrelako zenbait tresna sarean (WebConc eta WebCorp, adibidez),
|
baina
horiek ere Interneteko beste tresna eta bilatzaileek euskararekin dituzten bi arazoak dituzte: batetik, forma zehatz bat soilik bila dezakete, eta ez hitz edo lema baten forma guztiak batera esaterako, lur bilatzeko eskatu eta lur, lurra, lurrean, lurrarekin... aurkitzea interesatzen zaigu; bestetik, euskarazkoak ez diren emaitzak ere eman ditzakete eta ematen dituzte, baldin eta hitz forma bera bada beste hizkuntzaren batean (software, anorexia eta sulfuroso hitzen kasuan, adibidez).
|
|
2009
|
|
|
Usteltze marroia egiten duten onddoek ere zelulosa eta hemizelulosa ustiatzen dituzte,
|
baina
horien ekintza askoz ere gogorragoa izaten da, eta ia era guztietako egurretan eragin dezakete. Hemizelulosa entzima bereziekin andeatzean, ur oxigenatua askatzen da, eta, horren eraginez, egurreko zelulosa eta hemizelulosa guztia galtzen da.
|
|
|
Minbiziari aurre egiteko sendagai eraginkor asko ezagutzen dira,
|
baina
horien eraginkortasuna baldintzatua dago, botikak emateko ohiko metodoak direla eta. Artxibokoa
|
|
|
Kimioterapiak, minbizi zelulak hiltzen dituen sendagaiak ematean oinarritzen den terapiak, etorkizun itxaropentsua du. Gaur egun, zorionez, minbiziari aurre egiteko sendagai eraginkor asko ezagutzen dira,
|
baina
horien eraginkortasuna baldintzatuta dago, ohiko administrazio metodoak direla eta. Tratamendu oldarkorrak dira, gaixotasunari aurre egiteko farmako kantitate handiak behar baitira.
|
|
2010
|
|
|
Talidomidaren beste alderdi asko, ordea, oraindik ezezagunak dira. Ikertzaileek badakite talidomidaren akzio mekanismoa konplexua eta multifaktoriala dela, mekanismo bakar batekin ezin baitira azaldu haren eragin antiinflamatorioak, immunitate sistemaren erregulatzaileak...,
|
baina
horietako askotarako ez dute azalpen zehatzik. Eta oraindik ez dute argi zer mekanismoren bitartez eragiten dituen malformazioak fetuetan.
|
|
|
Izugarrizko indarra da hori, dio Bustamantek; eta beste zenbait motor molekularren ahalmenarekin alderatu zuen. Esate baterako, gure giharrei uzkurtzeko aukera ematen dien miosinak ere ATPasak ditu,
|
baina
horietako bakoitzak bost pikonewtoneko indarra baino ezin du egin.
|
|
|
Haritzentzat eta hark bezala hosto ertza zerratua dutenentzat, berriz, ilbehera omen garairik onena (edo, herriaren arabera, ilbetea). Hosto leuna eta zerratua dituzten espezieen zerrenda egiten saiatu naiz hainbat aditurekin,
|
baina
horiek ez etortzen bat! Batentzat leuna, eta, beraz, ilberrian moztu beharrekoa dena, bestarentzat zerratua eta ilbeherakoa.
|
|
2012
|
|
|
Horrenbestez,
|
baina
horiek hartuta ere, ukaezina da ugalketa sexualak asexualak baino arrakasta handiagoa duela. Hori erakusten duen datu argigarri bat eman du Canciok:
|
|
2013
|
|
|
Estresa ote duten begiratu, zer ingurunetan bizi diren eta egiten duten lan, zer bizimodu daramaten... Hor egon daitezke zergati batzuk,
|
baina
horiei ezikusia egin eta berehala medikalitzatzeko joera dago. Konponbide azkarra bezain faltsua da.
|
|
2014
|
|
|
Hor aipatzen ditu, adibidez, Tree of life eta horrelako programa erraldoiak.
|
Baina
horiek egiten dutena da dakiguna atondu, eta ez ezagutzen ez duguna ikertu. Eta hori da egin behar duguna, ezagutzen ez ditugun espezieak bilatu eta topatu, gure ignorantzia murriztu.
|
|
2015
|
|
|
Aldiz, hondakin solidoen ondorioak lekuan sumatzen dira.
|
Baina
horien kasuan ere, ondorioak ez dituzte sortu dituztenek jasaten, beste leku batzuetara esportatzen baitituzte. Hortaz, eraginak non gertatzen diren herrialdeen eta gizarte taldeen arteko botere erlazioaren eta ekonomiaren araberakoak dira.
|
|
2017
|
|
|
Orain arte gehien landu diren dispositiboak tokamak erakoak dira, dio Sevillanok. Batzuek uste dute stellarator erakoak hobeak izan daitezkeela,
|
baina
horiek oso forma bereziak dituzte, eta oso zailak dira eraikitzeko; batik bat, eskala handian. Horregatik, eta tokamaketan askoz gehiago ikertu delako, erabaki zen ITER tokamaka izatea.
|
|
2018
|
|
|
orein erraldoiak, orein arruntak, bisonteak, errinozeroak, uroak eta abar.
|
Baina
horiek beste aztarnategietan ere topatzen dira, dio Gmez Olivenciak. Hiru espezie horiek egiten dute hain garrantzitsu Punta Lucero.
|
|
2019
|
|
|
Azken horiek hartuko genituzke dislexikotzat. Bestalde, badira batezbestekoa baino askoz hobeto irakurtzen dutenak ere (saskibaloi jokalariak bezain altuak, adibidez),
|
baina
horiek, arazorik ez dutenez, ez ditugu kategoria zehatz baten barnean sartzen. Artikulu honetan, irakurmen baxuaren isla gisa tratatuko dugu dislexia.
|
|
|
500 karaktere arteko toot ak egin daitezke (txioen baliokideak), eta, batez ere, deszentralizatua da. Horrek esan nahi du Mastodon microblogging zerbitzua eskaintzen duten hornitzaile bat baino gehiago daudela,
|
baina
horietako edozeinetan izena emanda besteetako erabiltzaileak jarrai ditzakegula. Zerbitzu bakoitzak ditu bere arauak, zerbitzu batzuk komunitateen inguruan eraikitzen dira...
|