|
2000
|
|
|
sexua eta erlijioa. Ikastetxeko predikari suharrenek otoitzak aholkatzen zizkiguten gisako desegokieretarako,
|
baina
horiek ezpainetara ekarri ezinik, daldara batean kiribiltzen nintzen ohe gainean. Torturaldiak amaierarik ez zuen, harik eta ama, jaikitzeko tenorea genuela eta, gelaratzen zitzaigun arte.
|
|
2003
|
|
|
Hiru urte lehenago bezalaxe Monikak bere burua nire sorbaldaren kontra pausatzen zuen tarteka. Getariako portuari, Bidarteko hondartzei edo errepideak Ilbarritz parean dituen ikusmira miresgarriei begiratu genien,
|
baina
horietaz hitz egitea gure arteko arazoak ezkutatzea zela zirudien. Bidaia bertan behera utzi eta etxera itzultzeko aukera ere aipatu nuen.
|
|
|
...nola emakume arrotz batek besarkatu ninduen, bere senarrarekin nahasten ninduela, eta ulertzen ez nion hitz bakar bat errepikatzen zidan belarrira, gingila musukatuz, barkazioa eskatuz edo), keinu batek edo begirada batek ere zalantzaz bete dezake zure barrena (badaude listua birritan irenstera behartzen gaituzten begiradak eta zerbait urruna gogoratzen digutelako asaldatzen gaituzten imintzioak),
|
baina
horiek baino sakonagoa, pertsonalagoa da idazle batek urteetan landu duen idazteko modua, idazkera hizkuntzaren iturburutik jaiotzen baita, sua txingarretik edo ura lurraren altzotik bezala, kontzientzia bera argitzen den gure baitako sortalde urrun eta ilun horretatik.
|
|
|
Familia gabeko pertsona nintzen. Sustrai bakarrak herri txiki batean errotuak nituen
|
baina
horiek ere... Horiek ere ahulak ziren.
|
|
2004
|
|
|
Horixe bera gertatzen zaigu Euskal Autonomia Erkidegoan. Hemen baditugu hala moduzko eskubide formal batzuen lege arauak,
|
baina
horiek gizarteratzea ezinezkoa bihurtzen zaigu eguneroko hizkuntza praktikan. Ederki dakigun bezala, hezkuntza sistemaren euskalduntzea dugu adibiderik garbiena:
|
|
2005
|
|
|
–Bai,
|
baina
horiek ditun okerrenak! Ez al dun entzun, bada, Irungo alardean gertatu dena?
|
|
|
Tetsuok hemen bideo jolasak garatzen ditu, eta horrekin uste dut finantzatzen duela bestea. Gaurko umeak berehala aspertzen dira joko eta gauza berri guztiez, beraz Tetsuok neurrira egiten dizkie, eta jakina, prezio onean saldu (onean guretzat, noski,
|
baina
horien gurasoek badute ordaintzerik). Ikusi dituzu lehen mukizu horiek.
|
|
|
|
Baina
horiek lehenengo garaiak izan ziren.
|
|
2006
|
|
|
Atal hau ixteko, esan behar dut badirela bi poema Ramon Lazkano konpositore garaikideak musikatu dituenak ere;
|
baina
horiek, jakina, abesti soilen formatotik kanpora daude, eta kontzertuetarako konposatuak izan dira.
|
|
|
Eta euskaldunak ere hor daude, jakina.
|
Baina
horien izenak gorde egin behar dira; ia denak ezagunak ditut; ontzi berean goaz. Hala ere, Atxagak plazer haundiak eman dizkit.
|
|
|
Heroi erromantikoen ametsa, eliteen ametsa bilakatu da.
|
Baina
horiek soziologoak dira. Bestalde, garai berean hainbat artista eta literatok faxismoan erroldatua bukatu duela gomutatzen gara; eta barra atzetik beha gelditu den anitzek ere, Valery, etc., Lehen Mundu Gerra osteko errepublika" kaotikoekin" baino errazago Salazar eta Franco bezalako" diktadura paternalistekin" sinpatizatu du.
|
|
|
Are, izan liteke arrazialista ere, arrazista izan gabe: arraza biologikoki diferenteak baieztatuz,
|
baina
horien artean edozein hierarkia, bereziki moral eta intelektuala, zeharo ezeztatuz. Azkenik, izan liteke nahas mahas doiki zedarritzen zail bat:
|
|
|
Eskarmentua, ezkontza eta buzkantza bezala, beroan. Beste asko ere erre zituzten Valladoliden eta Ozkabarten, tormentu eman ondoren, hau da, ondo torturatu eta gero,
|
baina
horiek gehiago ziren Durangon susmagarri geratu ziren erdi damutuei beldurra eragiteko. Ehun bat heretiko hil omen zituzten denera.
|
|
|
Ordainez, Garrüzekoak bezain setiaturik zeuden abantzu, eta hein batean makurrago, etsaia ondoko etxean ere egon baitzitekeen, ganibeta zorrozten haiei lepoa egiteko. Nik Maulen erreformatuak baizik ez nituen ezagutzen,
|
baina
horiek guti batzuk baizik ez ziren gehienbat Erromari makurturiko hirian. Katalina bere onean egon balitz eta ni entzuteko prest, hori guztia azalduko zidan beharbada.
|
|
2007
|
|
|
hitzak gurutzatzen diren momentuan badirudi gurutzegrama osoa hasten dela oinez, eta gainera eguzkiak berotu egiten duela pixka bat. Eta Madagaskarreko hiriburua izango da, eta urrun egongo da Antananarivo, bai, eta traktoreak motorra edukiko du,
|
baina
horiek ez dute ezer mugitzen, ezta apur bat ere, eta ez doaz inora. Pausoek bai, ordea, pausoek sandaliekin dena mugitzen dute, eta epeltasun pixka bat ekarri ere bai?.
|
|
2008
|
|
|
Noizean behingo batzuk, badakizu?
|
baina
horiei buruz ez galdetu, izenez ere ez naiz akordatuko eta.
|
|
|
Eta honezkero gosez akabatuta zineten gainera, egin izan ez banu?
|
Baina
horiek huskeriak dituk! Begira honi?
|
|
|
Ez dago gaizki zigarro bana erreaz, elkarri eskutik helduta, sabaiari begira broma batzuk egitea ere.
|
Baina
horiek ez dira itxurakeriak baizik. Badakizu zigarroa bukatzean berriro zerotik hasiko zarela, belauniko jarri eta berriro bere azala miazkatuko diozula, bere ipurmasailak, gerria edo sabela zeharkatuko dituzula mingainarekin, erasoa non jo behar den dakienaren patxadarekin, baina badakizu aldez aurretik gerra galdua duzula, frontea erorita dagoela eta ezin duzula inon minik egin, bota zuen eta begirada altxatu zuen berriro, ur sakonegietan ibili den urpekari baten moduan, laguntza eske.
|
|
|
Dena zegoen asmatzeke Rockallen. Gran Solen ibiltzen ziren sareekin joan ziren bertara,
|
baina
horiek ez zuten balio. Berehalaxe zulatzen ziren.
|
|
2009
|
|
|
–
|
Baina
horiek beste garai bateko kontuak dira! Neskak mutilen zain egote hori oso desfasatuta dago.
|
|
|
–poztu da nire lur au?? (Ikus orobat E, 125 zenb.)
|
Baina
horiek ez gaituzte beste gabe gizon emakumearen kreazio biblikoaren oihartzun ezagunetatik harago eramaten. Berez lurra, ardiak, bideak, paisaia, urtaroak, bizitza, heriotza, are hilezkortasuna!?
|
|
|
Horrek ez du esan gura, ordea, gure esperientzia fisionomikoaren datuek, halakoak diren aldetik, suntsituta eta ezereztuta geratu behar dutenik. Galdua dute horiek beren balio objektibo edo kosmologiko osoa,
|
baina
horien balio antropologikoak iraun egiten du. Geure giza munduan ezin ditugu ez ukatu ez baztertu horiek; beren lekua eta beren esanahia gordetzen dute.
|
|
|
hirugarrena tontoa zen, zer esango dizut, bada! (?) Bueno, Ada, gaur hemen uzten zaitut,
|
baina
horiek hitz egiteko moduak dira, badakizu, zuk ez baituzu utzi nituèn hiru mutilekin zerikusirik, zorionez. Zure laguna:
|
|
|
Hori da, miss Albret, oso ondo.
|
Baina
horiek ere, argi dago, irabazi baino, gehiago galdu zuten Vera Brent hil eta gero. Emilyk, batez ere, asko galdu zuen?
|
|
|
Banekien Loira Toursen ondotik pasatzean halako bortzehun edo halako mila izan zitekeela itsasoa, ez halako ehun. Orobat jakin, bazitekeela azal berdin eta apartsu horren azpian zer ikaragarriak bizitzea,
|
baina
horiek ez zirela inoiz izanen gainean orroka zutitzen eta hausten ziren uhinak baino ikaragarriagoak eta miresgarriagoak.
|
|
|
Batek orrazkera aldatzeko eskatu zidan, besteak erretzeari uzteko, eta hirugarrenak... hirugarrena tontoa zen, zer esango dizut, bada! (...) Bueno, Ada, gaur hemen uzten zaitut,
|
baina
horiek hitz egiteko moduak dira, badakizu, zuk ez baituzu utzi nituèn hiru mutilekin zerikusirik, zorionez. Zure laguna:
|
|
2010
|
|
|
esan zion amak, nahigabetuta;. Zuk badakizu ezetz! Baina Ama Birjina zeruan dago, eta zerukoak eta infernukoak hilda geroko kontuak dira?;. Baina Konstantinok zeruan gurutzearen seinalea ikusi zuela sinesten duzu, askotan entzun dizut??;. Bai,
|
baina
horiek esateko moduak dira, eta zin degizut ez dudala gehiagotan esango?;. Kristoren mirariak ere, ogien eta arrainen ugaritzea, adibidez, esateko moduak besterik ez dira zuretzat???;. Kristo beste gauza bat da, mesedez!?;. Bada, Kristo beste gauza bat bada, Andre Maria ere bai, Kristoren ama izan zen-eta. Horregatik, Ama Birjina nonahi ager daiteke, Kristo nonahi agertzen zen bezala, piztuta gero?;. Ongi da, ongi da, zuk irabazi duzu!
|
|
|
Epaileak estutzen hasi ziren.
|
Baina
horiek Gobernuak ez zituen nahita egin. Zuk ez daukazu, ehuneko ehunean, epaile batek zer egingo duen bermatzerik?.
|
|
|
Nire esperientziak esaten dit ezin zaiola berriro heldu, beraien erabakia dela gelditzea eta irteera bilatzea. Loiolako akordioko edukiak, demokraziaren barruan posible ziren neurrian, hor daude,
|
baina
horiek zentzua zeukaten bakarrik ETAk terrorismoari uzten bazion. Nahi al dute horretaz hitz egin?
|
|
|
Colmenero bai, baina haren irakurketak normalean inork ez ditu aintzat hartzen. Javier Velazak edo Francisco Beltránek zerbait esango balute, orduan nahi duzuna, berriro mahai gainean jarriko nuke dena,
|
baina
horiek isilik dauden bitartean, ez?.
|
|
|
Ba frogak ez badituzu, egin behar duzuna da poltsa batean gorde, jarraitu industen ondoko beste lur eremu batean, eta ea hurrengoan bere tokian beste piezaren bat topatzen duzun. Eta hurrengoan topatzen badituzu, egin argazkiak eta esan aurrekoan ez zenituela egin
|
baina
horiek ere agertu zirela. Baina hasierako poltsa hori gorde kutxa batean.
|
|
|
Irritsak eta pasioak norbere barne ezkutuaren bulkadak omen dira,
|
baina
horietan ere eredu baten barruan ibili nahi izaten du pertsonak. Horregatik erabaki zuen Kepak bere obsesio hura ez zela parte onekoa, joera gaixoti bat zela, baztertu beharreko makurkeria bat eta, horrenbestez, baztertu egingo zuena.
|
|
|
Nota txarrek eragindako zigorraren beldurra? Hala esango zuten batzuek gero,
|
baina
horiek ez zuten Mikel ezagutzen. Aitaren irudiaren faltaz?
|
|
|
abokatu, mediku, notario, apaiz, erizain... Heriotzak berak askoz gehiago, seguru asko,
|
baina
horien berri zuzenik ez dut eta espero dut ez dudala izango.
|
|
|
Mesedez, Nazario...!" esan zion amak, nahigabetuta;" Zuk badakizu ezetz! Baina Ama Birjina zeruan dago, eta zerukoak eta infernukoak hilda geroko kontuak dira";" Baina Konstantinok zeruan gurutzearen seinalea ikusi zuela sinesten duzu, askotan entzun dizut...";" Bai,
|
baina
horiek esateko moduak dira, eta zin degizut ez dudala gehiagotan esango";" Kristoren mirariak ere, ogien eta arrainen ugaritzea, adibidez, esateko moduak besterik ez dira zuretzat...?";" Kristo beste gauza bat da, mesedez!";" Bada, Kristo beste gauza bat bada, Andre Maria ere bai, Kristoren ama izan zen-eta. Horregatik, Ama Birjina nonahi ager daiteke, Kristo nonahi agertzen zen bezala, piztuta gero";" Ongi da, ongi da, zuk irabazi duzu!
|
|
2011
|
|
|
Ezetz, tximeleta itxurakoak PFM deitzen ziren,
|
baina
horiek galarazita daude orain, badakizu, ditxosozko debeku horiek, sona handiko jendea ere tartean sartu zen eta..., beste horiek ez dira zapaldutakoan lehertzen, gaineko presioa arindutakoan baizik. Garbi baino garbiago dago, oraindik ere hitzez hitz gogoratzen du webgunearen diseinatzaileari diktatu zion esaldia, triptiko zahar batekoa hartu eta berrituz:
|
|
|
–Nekez aurkituko duzu hirion, egun hartan bizirik ateratakoen artean, egun hartan hildakorik ezagutzen ez duenik?.
|
Baina
horiek gerrako kontuak dira, eta Nadak badu dagoeneko bere partea.
|
|
|
gerra galdu zenuten, eta betiko galdu zenuten. Makiak geratzen dituk, egia duk,
|
baina
horiek ere lau katu dituk, eta laurak ikusiko ditiagu berehala lurpean, kar kar kar?
|
|
|
Eta gero, zerrendatzen hasiko da: . Berrehun euskaldun ditugu Portugaleten, Gasteizen bi mila inguru,
|
baina
horietatik heren bat gipuzkoar emigratuen seme alabak...?. Bat batean, irudituko zaizu itsasoaz gaindiko lurraldeez ari dela.
|
|
|
Non bizi ez duten pertsonen arimak, guztiak ere. Diru arazorik ez duenen bat tarteka ere izaten da,
|
baina
horiek gutxienekoak dira.
|
|
|
–Hizkuntzak irekiak dira ezagutza monopolizatzen saiatzen ez direnean. Hizkuntza bakoitza errealitatearen interpretazioa da,
|
baina
horietako inork ez du errealitatearen dimentsio ugariren ikuspegi oso edo erabatekoa? .
|
|
|
–Hizkuntzalariek lan bikaina egin dute laurogeita hamarreko hamarkadaren erdialdetik aurrera azken hori lortzeko, hots, hizkuntz heriotzaren kontzientzia zabaltzeko ahaleginean. Hainbat pertsonak ongi ulertzen du orain gaia intelektualki, lehen ez bezala;
|
baina
horietako zenbati eragiten die emozionalki. Zenbatek egingo lukete negar hizkuntza bat desagertzean, animalia espezie bat desagertzen denean hainbatek egin ohi duen bezala?
|
|
|
Egia zen iraganean umeek?
|
baina
horiek aspaldiko kontuak ziren. Bestalde, arropak itsasora botatzen zituen bitartean norbaitek ikusten bazuen?
|
|
|
pistolak, agiri faltsuak, Espainiako diru apur bat...
|
Baina
horiekin ezin duzu behar bezalako ekintza terroristarik egin. Armak eta lehergailuak erosi behar dituzu, kolaboratzaileei ordaindu, etxebizitzak eta ibilgailuak alokatu...
|
|
2012
|
|
|
Amak eta Elik, nire egoeran baleude, emozioak askatuko zituzten, seguru, furfuria handiz gainera.
|
Baina
horiek biak ez nituen eredutzat, aukeran nahiago klasikoak: Carpe diem. Berdin zion; nahi bezala mozorrotu nezakeen, kontzeptu bera zen nolanahi ere:
|
|
|
Ontzi arinagoak errazago moldatzen ziren, itsasoa ez baitzen haien kontra horren gogor saiatzen.
|
Baina
horietako bizpahiru gure ondotik nora ezean igaro ziren, haizeari aurre egiteko belazurruna besterik ez zutela.
|
|
|
|
Baina
horiek ez ziren uhartera iritsi nintzenean eraman nituen bi katuak. Biak hilik zeuden, eta neuk lurperatu nituen neure bizilekutik gertu.
|
|
|
Dena dela, mahaia eta aulkia, lehen esan bezala, egin nituen lehenik, itsasontzitik atera eta alan eraman nituen ohol puska txikiekin.
|
Baina
horietako ohol batzuk erabili ondoren, lehen esan bezala, apal luzeak egin nituen, oin eta erdiko zabalerakoak edo, eta bata bestearen gainean jarri nituen leize zuloko alde bateko hormaren luzera guztian, erremintak, iltzeak eta burdinak han uzteko; eta, hitz batean, gauza guztiak bereizita eta bere lekuan gordetzeko, denak erraz aurkitzeko moduan. Iltzeak sartu nituen harkaitzean, eskopetak eta zintzilikatu nahi nituen beste zenbait gauza han jartzeko.
|
|
2013
|
|
|
–Arkitekturaz anitz jakinen duk, mutila, baina gerraz batere ez. Ideiak eta idealak onak dituk, bai,
|
baina
horien gainetik zagok aspaldiko errana: begia begi truk.
|
|
|
Egia da arratsetan parapentearekin orduak sartzen zituela eta arrisku handi samarrak, askotan alferrikakoak, hartzen ote zituen ere komentatzen zuten ingurukoek, bere adinagatik zuhurragoa izatea tokatzen zitzaionean.
|
Baina
horiek ez zekiten noski, ez zuten zer jakinik, gaitzaren kontra zer borroka zeraman.
|
|
|
Betea genuen orga gibela etxe batek behar duen funts funtsezko tresneriarekin. Gauza gehiago ziren,
|
baina
horiek hurrengo asteetan ezari ezarian erosteko ziren.
|
|
|
Isilik gelditu zen, hitzik ez etorki. Lepoa alde batera eta bertzera mugitu zuen, Durasko andrearen eta bere bi lagunen bila noski,
|
baina
horiek urrun zeuden, lorategiaren bertze muturrean.
|
|
|
Sancristobal segurtasun zuzendari izendatu zutenean, bi biak hartu zituen, eta Madrilera eraman zituen bere taldean. Argi dago Estatuaren Segurtasunerako zuzendaria Guardia Zibilarekin koordinatzen zela Guardia Zibilaren zuzendariaren bidez, eta Poliziarekin hango zuzendariaren bidez,
|
baina
horiek ez ziren Alvarez eta Masa; beraz, pentsatzekoa da ohiko aginte katetik kanpo Alvarez eta Masa beste gauza batzuk, beharbada ez hain aitortzeko modukoak, koordinatzeko zeudela. Merituak egin nahi horrek garrantzi handia izan zuen, eta Brouard auziaren sumarioan agertzen da nola Morcillok eta haren mertzenario taldeak presioak jasan zituzten lehenbailehen jarduteko, oso garrantzitsua baitzen.
|
|
|
lortu zen egitura horri guztiari buruzko zati handi bat ezagutzea, bai komunikabideen eta bai epaitegien bitartez. «Mertzenarioak erabiltzen zituzten atentatuak egiteko,
|
baina
horiek lardats hutsak ziren, eta Batxoki eta Consolation tabernetako atentatuak, adibidez, kontratatutako mertzenarioei esker argitu ziren».
|
|
|
Azkar batean aretoko beste hiru koadroei begiratu zieten,
|
baina
horiek ez zuten zerikusirik ez Kartagorekin, ezta Didorekin ere. Lehenengo pinturara itzuli ziren, beraz.
|
|
|
–Arkitekturaz anitz jakinen duk, mutila, baina gerraz batere ez. Ideiak eta idealak onak dituk, bai,
|
baina
horien gainetik zagok aspaldiko errana: begia begi truk.
|
|
2014
|
|
|
Bere burua errekara bota zuelako zurrumurruak hedatu ziren, eta, azaltzen ez zenez, hiltzat jo zuten.
|
Baina
horiek aspaldiko kontuak dira, pentsa, duela hogei urtekoak?
|
|
|
Heriotzaren Korridoreko pauso horien artean zeuden anbulatorio ilun beltz hartara joatea, txandak banatzen zituen falangista herrenaren errieta builatsuak entzutea, mediku harro tente haren auskultazioaren aurrean geldirik egotea, errezetaren idazkera deszifraezin hari antzeman nahia...
|
Baina
horiek denak txikikeria ezdeusak ziren ondotik zetorren borreroaren presentzia izugilearen aldean.
|
|
|
Hezur beltzek besaburu bat zuhaitzaren kontra luze eratzanik zuten, eta, astiro astiro, betazalak jaso, eta hondoratutako begi handi hutsek so egin zidaten, halako izpi itsu, zuri bat, emeki itzali zena betzuloen sakonean. Gizonak gaztea zirudien, mutiko bat ia,
|
baina
horiekin zaila da esaten, badakizue. Gauza bakarra bururatu zitzaidan, patrikan neuzkan ene suediar maitearen ontziko gailetetako bat eskaintzea, alegia.
|
|
2015
|
|
|
Arma bat izan balu, eraman egingo zuen. Aiztoak eta mailuak lortu zitzakeen,
|
baina
horiek ez zioten ezertarako balioko. Bera ez zen trebea labanekin, eta borroketan ere ez.
|
|
|
Blokeo moduko bat dudala ere esango nuke, hamar urtetik atzerako esperientzia eta bizikizun guztiak maindire zuri batekin bezala estaltzen dizkidana. Irakurri ditut inoiz edo behin halako ahazturei buruzko azalpen psikologikoak,
|
baina
horiek ere ahaztu ditut, eta, egia esanda, ez dut psikoanalisian hasteko batere gogorik. Ez naiz Woody Allen...
|
|
|
Emakumearen langabezia inork ez zuen dramatzat hartuko; gizonezko gazte bakanek han hemen lortuko zuten bizibide berria: Jaso n bertan hartu zituen apur batzuk Imanol Sarasolak, Beasaingo Institutuko atezain ezagutu nuen beste bat; urteetan sartuxeak zeudenak ibiliko ziren estuen, gure aitona eta?,
|
baina
horiek ere biziraupen ekonomia batekin eutsiko zioten, Asturiasko meatzarien gisan, erretiroa jasotzeko adina iritsi arte.
|
|
|
Nire osaba guztiak mundua konpontzen aritzen ziren, koinatu arteko lehian, gai, kolore eta itxura guztietako topikoak erabiliz; izebek, berriz, eguneroko kontuak erabiltzen zituzten: arropak, janariak, garbiketak, seme alaben ikasketak... etxekoandreen ohiko ardurak;
|
baina
horiez gainera, tarteka, denak batera bizi zireneko oroitzapen apurren bat, nik orduan ez aditzen ez jaramonik egiten ez niona, orain pena pixka bat ematen badit ere, bizimodu haren zantzuak harrapatu nahian hasi naizenez gero.
|
|
|
Beno, eta errugbia.
|
Baina
horiek ez zeudek dagoeneko mêlée askotarako.
|
|
|
–
|
Baina
horiek pasatako kontuak dituk. Xk ezin du horrelakorik sinistu, ez du nahi?. Ez zeukak zentzurik, Mart.
|
|
|
Zaldi gorotzak izaten dira eulientzat euren arrautzak jartzeko lekurik aproposenak,
|
baina
horien faltan edozein hondakin oso egokitzat hartzen dute, landare hondakinak batik bat.
|
|
|
Nazkagarria litzateke hori, ezta?
|
Baina
horiek begi bistako gauzak besterik ez dira. Zer diostazue, eta inork ez dezala ukatu, bideoan grabatuta daukagu eta?
|
|
|
Ohituta gaude tresna eta laguntzekin gure gogamenaren eta gaitasunen patroiak sortzen.
|
Baina
horiek orain oso sofistikatuak dira eta laster bere kabuz hasiko dira goi joskintza egiten, agian gu geu hartuz patroi erreferentzia gisa. Orduan beren eta gure arteko muga xahutzen hasiko da.
|
|
|
Hainbat auzi daude tentsio morala sortzen dutenak. Hobekuntza teknologiko mental eta fisikoak jaso ditzake cyborg indibidualak, hori esan dugu;
|
baina
horiek gizartean beharbada ez lirateke etikoki onargarriak. Izan ere, batzuk ez dira.
|
|
|
Etiketa ona lehen «kultu» izatea bazen, orain «teknologiko» da dirudienez. Liburuak ez dira desagertu, alderantziz,
|
baina
horiek jarduera teknologikoarekin eta pentsamendu neurtuarekin osatu behar ditugu.
|
|
|
beste izakiekin bizi nahi badugu, 61 biologiko zein elektriko, gizakion egoera sinbiotikoa garatu eta bizitzaren esanahira hurbildu behar dugula esaten digu. Zibernetika berriak denoi dagozkigun auzi ontologiko, epistemologiko eta etiko ugari sortu zituen,
|
baina
horietako gutxi ezabatu. Fikzioan, beraz, horrelako amaiera bat ez dago hain gaizki.
|
|
|
Zentral nuklearrek garai batean eta orain berriro, Autobiak eta Abiadura Handiko Trenaren proiektuak eztabaida piztu zuten eta pizten ari dira, baina ez dakit bide eraginkorrenak erabiltzen diren horietaz hausnartu eta erabakitzeko. Gune teknologiko batzuk baditugu Euskal Herrian,
|
baina
horiei buruzko informazioa ez dago hain hedatuta. Demokrazietako teknologiak gardentasun gehiago luke, batez ere diru publikoa erabiltzen denean.
|
|
|
Modernitatean esentzialismo formaren bat edo beste defenditu izan da, baita pentsatzeko modu dikotomikoak ere.
|
Baina
horiek ondorio politiko bitxia dakarte, denok identitate ustez finkoetan harrapatuta baikaude. Buru negatiboan egotea gertatu bazaizu, zureak egin du.
|
|
|
Esamesa, mendeku doilor eta bereizi gabeko erasoetatik harago, horietatik aldendu egin naiz, ziur izan?, artikulazio horrek ebidentziak eta argudioak eskatzen ditu. Ez da zaila beti susmatzen ari diren pertsona doilorrak ikustea,
|
baina
horiek ez dituzte eskuarki susmoak artikulatzen. Susmoak esplizitatzen dituztenak interesatzen zaizkit.
|
|
|
Enpresa horrek garunik gabe utzi ditu robotak. Orain robotak garun erraldoiaren gorputz adarrak dira soilik,
|
baina
horiek eta garuna banatuta daude. Andrewen kontrako erreakzioa izan da.
|
|
|
|
Baina
horiek huskeriak dira. Mariak xehetasun lazgarriak eman ditu.
|
|
|
Chavez gobernura iritsi ondorengo garaiaz ari da: . Lehenagotik ere gaizki zeuden gauzak,
|
baina
horiek hobetzeko guztia erauzi du, eta zulo handiagoak agertu dira?. Zuloz beteriko hiri bat da Caracas Zuriñerentzat.
|
|
|
Alde batetik, haiek aritzen ziren jolasek ez ninduten batere tiratzen, eta bestetik, erran bezala, sekula ez naiz oso jendezalea izan, eta nire adinekoen lagunartea beldurgarriago zitzaidan atsegingarri baino...
|
Baina
horiek arrazoi mendreak ziren, ezdeusak, eta segur aski orain, nire haurtzaroko istorio ilun hura gogoratzeari lotu natzaion honetan asmatuak, zeren benetako arrazoia aski urrun baitzegoen haietatik guztietatik.
|
|
|
Batzuk AEBetara joan dira, Espainiara?
|
Baina
horiek ez dira gehienak. Uste dut gehienek arazo ekonomikoengatik egin dutela hori, ez arrazoi politikoengatik.
|
|
|
Adierazi nahi dut nazionalismoa beste ideologia politikoekin ere batu daitekeela, nazio mailako helburuak aldatu gabe horregatik, ezkerrekoa edo eskuinekoa izan arren. Ez dut esaten nazionalismoak helburu bera defendatzen duenik beti, ezberdintasunak nabariak baitira nazionalisten artean, baizik eta nazio mailako ezberdintasun horiek nazioa ulertzeko ikuskera ezberdinek eraginak direla, ideologia politikoetatik at. Horrez gain, ezberdintasun ideologikoak ere atzemango ditugu nazionalisten artean,
|
baina
horiek nazionalista bakoitzak hobesten duen ideologia politikoak eraginik izango dira. Nazionalismoa eta ezkerra batzean ez da sortzen esentzia berri bat, bietako ezaugarrien batura baizik:
|
|
|
Literatura euskalkiak ere aipatu dira,
|
baina
horiek iraganeko tresnatzat jo dira, euskara eta Euskal Herria bere osotasunean ikusi gabe, norbere euskalkiari eta norbere herrialdeari begiratzen zitzaizkion garaikotzat. Dena dela, euskara batua errotu bitartean badute balioa, euskara batu horretatik urrun gelditzen diren alderdietan gehienbat:
|
|
|
1.863 baizik ez. Gehiago ere izango ziren, ziurrenera; batez ere Gasteiz, Agurain eta Araia bezalako industriaguneetan bizi zirenak,
|
baina
horietako gehienak inguruko herrialdeetatik heldutakoak ziren.
|
|
|
Kriminalizazio saiakeratik (La Semainek Kazetaren lehen alea atera aitzin egin editoriala irakurri besterik ez dago), lehiakortasun edo lehiakorkeri mugagagabera arte. Ondorioz sekulako diru galera eragingo genien,
|
baina
horiek trukean publizitate ate guztiak itxi nahi dizkigute. Zenbait kasutan ere, xantaiarekin jokatu dutela ere errana izan zaigu.
|
|
|
Izenburu aski luzea hautatu dugu atal honetarako, eta, hala ere, gauza batzuk zehazteke utzi ditugu oraindik. Izan ere, idazpuruak dioen moduan, 1980ko hamarraldiaren luze zabalean hainbat kazeta abertzale diglosiko jaio baitziren Ipar Euskal Herrian,
|
baina
horietako bat (Egia) pixka bat lehenago sortua dugu, aurki egiaztatuko dugunez; beste bat (Patxaran), bestalde, fantzinea da aldizkaria bainoago; beste bat (Har Hitza!), berriz, 1990eko hamarkada abiatzearekin batera sorturikoa da; laugarren bat (Laborari), azkenik, ezin dugu stricto sensu, abertzale, modura izendatu.
|
|
|
bat dira.
|
Baina
horien bidez, nahi ez dituzun egoerak eta eraginak sor daitezke.
|
|
2016
|
|
|
Gogora etorri zitzaien orain mende andana bat enbrioiekin sorturiko emaitzek zer zalapartak gizarteratu zituzten, baita ere ama gorputzen alokatzeak ere.
|
Baina
horiek kontu zaharrak ziren eta oraingoetan dena gertu zegoela ziurtatu zutenean, abiatze interplanetarioa martxan ezarri zuten.
|
|
|
Bide batez erran zidan, nik ezinen nukeela inoiz bazkide izan. Ez nintzen zergatia galdetzera ausartu. arau anitz zituztela ere erran zidan,
|
baina
horiek, soilik baz
|
|
|
Emakumeak ezin du bere burua mutilik gabe irudikatu, beregatik utzi zuen dena, utzi zituen senarra eta utzi zuen irakaskuntza bien arteko harremanaren berri institutuan zabaltzen hasi zenean. Irakasle eta ikasle baten artekoa denen ahotan zebilela ohartzean alde egitea erabaki zuen,
|
baina
horiek aspaldiko kontuak dira. Oroitzapen horiek tonu neutro batean kontatzen ditu.
|
|
|
Bera ez zetorren horiekin bat,
|
baina
horiek abertzaleak ziren lehen ildokoak ez bezala, eta horiekin koalizio bat osa zitekeen; bera hirugarren ildoan zegoen: ildo sozialista akonfesional abertzalean.
|
|
|
|
Baina
horiek ez ziren gure solasgai bakarrak.
|
|
|
–CD batzuk daude hor,
|
baina
horiek ere erreta daude, erran zuen?. Ez dut konexiorik ikusten, ez antenarik.
|
|
|
–Ez.
|
Baina
horiek bezain nazkagarria da.
|
|
|
B: Bueno, badirudi beste batzuek ere lagundu zietela,
|
baina
horiek dira agertu direnak.
|
|
|
B:
|
Baina
horiek denek zer ikusteko dute Reagan eta Thatcher-ekin?
|
|
|
–Hori egitea dagokie orain.
|
Baina
horiek sobera haserretu ez daitezen aldaketa aurrera ez eramatea. Hori ez da posible?.
|
|
|
Dabid Anaut EH Bilduko legebiltzarkide eta soziolinguistikan adituaren ustez,, oso erraza? da koofizialtasunaren aldeko eta zonifikazioaren kontrako diskurtsoak egitea,
|
baina
horiek praktikara eramatea da kotoiaren froga. –Nago batzuek euskararen alde hitz egiten dutela, baina, egiazki, erreserbara mugatu nahi dutela.
|
|
|
Irakurle taldeak ez luke euskara talde bat izan behar, euskara talde batek sortua izan daitekeen arren?, liburuez euskaraz ari den talde bat baizik. Eztabaida literarioan, zer esanik ez, obraren hizkuntza ezaugarriez hitz egin litzateke,
|
baina
horiei lehentasuna eman gabe; saihestu lirateke, beraz, euskararen kalitatearen edo dotoreziaren inguruko eztabaida luzeegiak, nahiz eta halakoek nolabaiteko tradizioa izan gure kritikagintzaren historia ez bereziki eredugarrian?. Irakurle taldeek ez lukete euskara ikasteko edo praktikatzeko topalekuak izan behar, eta maila subsidiario eta menturazko batean izan lukete, izatekotan, euskalgintzaren agente.
|
|
|
Gizarte osora ez da iristen mezua, hala aitortu du Mendizabalek: «Euskaltzale muin batengan badu eragina,
|
baina
horiek gutxi gara. Gizarte zabalera ez gara heltzen, inondik inora ere.
|
|
|
da,
|
baina
horietatik 1,3 milioi bakarrik identi
|
|
|
zehar izaten dituzten aldaketak ere,
|
baina
horiek ez dira bakarrak?
|