|
2003
|
|
|
1880ko hamarkadatik mende bukaera arte santuen bizitzekin eta historia erlijiosoekin beste dozena erdi bat obra argitaratu ziren euskaraz.
|
Baina
gure esparru kronologikoa gainditzen dutenez ez ditugu aipatuko. Nolanahi ere, lan erlijioso guztiok, XVIII. mendean idatzitako santuen bizitzak bezala, sakonago azter litezke historiaren ikuspegitik.
|
|
|
Jadanik aurreratzen dugu,, euskarazko historiografia? gaiak ez duela berez, barne izate sendoegirik;
|
baina
guk, aurrerantzean autoerreferentzialtasun minimo bat behintzat izan dezala nahiko genuke5 Eta ikergai guztiak beren garaiko errealitate, gurari eta beharrizanetatik abiatuz formulatzen diren bezalaxe,, euskarazko historiografia, gaia ere guk boluntarioki sorturiko konbentzio bat da (beste edozein ikergai den legez, berdin. Alemaniako historiografia?, zein, espainiar literaturaren historia?
|
|
|
Euskal Herriaren gaineko agiriok, dudarik gabe, balio historikoa daukate, eta historia ikertzeko iturri dira.
|
Baina
gure gaia ez da edonolako idazkien azterketa, baizik nolabaiteko izaera historiografikoa duten testuena (iragana oroitzekoa eta bereziki idatziz jasotzeko bokazioa duten haiena).
|
|
|
Eta lanotarik batek ere ez zuen erreferentzia historiografiko gisa euskal komunitatea hartzen (dela Euskal Herria edo dela euskaldungoa). Hain zuzen Koldo Larrañagak aztertu du, artikulu interesgarri batean, nola joan zen Euskal Herria diskurtso historiografikoaren subjektu bihurtzen eta definitzen.12
|
Baina
gure gaia ez da hori zehazki, baizik euskaraz idatziriko historiografia, gaia edozein izanik ere. Eta aipatu ditugun obra guztiak erdara desberdinetan idatzi ziren.
|
|
|
Gabon gauetan sagar konpota, gaztainak eta ziren ohiko, esan dugunez.
|
Baina
gure arbasoen artean arabiarrek ekarrita turroia eta mazapanak hedatu ziren baita ere.
|
|
2004
|
|
|
izendapena beste batekin ordezkatzen, espainiar historiografian sakon errotuta dagoen konbentzio deritzolako. Ez naiz sartuko espainiar historiografian,
|
baina
guk, euskaraz behintzat, ez daukagu gurea ez den tradizio bat zertan errespetatu, are gutxiago aski eztabaidagarria denean.
|
|
|
Europako historia egitekoa da Euskal Herrikoa bezala. Biak hutsunez beteak, biek historiaren bideak hartu behar mitologian erori gabe,
|
baina
gure nortasuna itzalperatu gabe.
|
|
2005
|
|
|
Orduan, zuri berdin zaizu hori abertzalea baden, gero funtzionatu falangista batek bezala egiten badu. Baina hori asko eman da, eta orduan dago jende bat esaten duena?
|
baina
gu Francoren kontra geunden, ai barkatu, baina Francoren alde egin zenuten.
|
|
2006
|
|
|
Aurelio Prudencioren obra nagusia Peristephanon deitutakoa da. Literatur balio handiko lana da,
|
baina
guri interesatzen zaiguna, idazlea kalagorritarra izanik, Euskal Herriarekin lotutako informazio ugari eskaintzen duela da.
|
|
|
Era berean, Guaskoniaren ondoan (itsas kostaldearen lerroan) aurkitzen da Spanoguaskonia, filosofo horiek berek Guaskonia izendatzen dutena aurrekoa bezala(?).
|
Baina
guk, Eldebaldusi jarraituz, esan bezala, Spanoguaskonia deitzen diogu. Eta Spanoguaskonia horregatik esan zuten filosofoek aberri oso ongi defenditua zela, hiri aldetatik mendi garai batzuen babesa baitauka eta laugarren aldean aipatu ozeanoa.
|
|
2008
|
|
|
Epai dezala irakurleak,
|
baina
gure iritziz errusiar Estatuak baditu beste lehentasun eta arazo batzuk, horietako askori, orain arte ikusi dugunaren arabera, aurre egiteko ez da gai, nahiz eta bere biziraupena jokoan egon. Beraz, pentsa daitekeen bezala, arrazakeriaren aurkako borrokak (edo momentu honetan bigarren mailakoak diren beste arazo batzuek) ez du errusiar Estatuaren agendan lekurik.
|
|
|
Horrek ez du esan nahi gizarte justuago baterantz abiatu denik, daraman bidea justu kontrakoa baita.
|
Baina
gure eginkizuna gertakari historikoak azaltzea da, ahal den heinean baloraziorik egin gabe, gaur egungo gizarte errusiarraren funtzionamendua aztertzeko. Hori lortzeko mendebaldar ikuspuntua baztertu beharra daukagu.
|
|
2012
|
|
|
Gaur egun, zenbait historialarik argi eta garbi utzi dute gertatutakoa konkista izan zela, eta ez borondatezko bat egitea, ezta prozesu baketsua ere. Hori guztia ongi dago,
|
baina
gure historia berridazteko, ikuspuntu egokia ez ezik, metodologia zorrotza ere behar da, eta, nire ustez, zenbait historialarik huts egin dute puntu horretan. Beharbada egin beharreko lana berria delako, saiatu dira halako tradizio historiografiko bat asmatzen:
|
|
2017
|
|
|
Leherketa hartatik bizirik atera zen Edurne Ostolazak esaten duenez zubipean hainbat pertsona hil ziren (Aiestaran, 2006: 6). Ikerketa gehiago egin dira gertaera hau behar bezala argitzeko,
|
baina
guk lortu ditugun datuen arabera, lau pertsona izan ziren zubipean hil zirenak.
|
|
2022
|
|
|
Era berean, gizartehierarkian talde sozial bakoitzari posizio eta rol desberdinak zegozkien eta horrexegatik ere kultura nagusiarekiko gertutasuna ez zen denentzat berdina.
|
Baina
gure helburua ikuspuntu orokor bat eskaintzea den heinean, talde sozial horiek partekatzen zuten posizioa nabarmentzea erabiki dugu, hau da, mendeko klaseak elite politiko eta sozialetik kanpo zeuden eta, horren ondorioz, beren kultura propioa kultura nagusia eta modernitateari kontrajarrita ulertu behar da (Garc� a, 1989: 72).
|