|
2003
|
|
|
Polizia Judizialarekin ibiltzen naiz ni, ibiltzekotan.
|
Baina
gero eta gutxiago horiekin ere. Gehiena Ertzaintzarekin, bai.
|
|
2005
|
|
|
Barruraino. Umeak lo jarraitzen zuen,
|
baina
gero eta deserosoagoa zitzaidan bera han ikustea. Ez dakit bere amak nola jasan zezakeen.
|
|
2006
|
|
|
Koaderno honetakoak ere atzeko gelako bakardadean idatzi ohi ditut, bakarrik, neure artean, aurreko egongela zabalean nagusiak etengabeko solasaldi jariakor eta interesgarrietan ari diren bitartean. Hormetatik zehar hitz solteak iristen zaizkit, entzun eta ulertzeko moduan,
|
baina
gero eta urrunago sentitzen ditut, gero eta kasu gutxiago egiten diet.
|
|
|
Etsipenetik babesten gaituen longaina mirakulutsu baten modukoa da bizi indar hori. Arazoa da nork bere longaina baino ezin duela jantzi babes gisa, jaiotzetik duena, eta urteekin, pixkanaka pixkanaka, oharkabean hasieran
|
baina
gero eta nabarmenago ondoren, higatu eta maiztu egiten zaigula.
|
|
|
|
Baina
gero eta gutxiagorako balio dit ulertzeak.
|
|
2009
|
|
|
Nahastuta nago oraindik,
|
baina
gero eta lan gutxiago ematen dit esnatu eta ohe moduko honetan esertzeak. Orain lanak ematen dizkidana bizarra da.
|
|
|
Hainbat urtez bertan lanean egonagatik ez zen Sigma aspaldian Parisera itzuli. Herriratu zenean, hasieran hiri handi hura gabe ez ziraukeela zirudion,
|
baina
gero eta gutizia gutxiago zuen Pariseratzeko, Frantziako hiriburua baino nahiago baitzituen Erroma, Bartzelona, Atenas, Viena, Firenze, Berlin, Dublin, Venezia, Bilbo edo Madril. Euskaldun puntako poetei uzten zien Paris, erreferentzia papun eta kultu moduan balia eta erabil zezaten.
|
|
2012
|
|
|
Etxe atarian gelditu da, zer egin erabaki ez dakiela. Lehenik hondartzako pasealekura joan da, itsasoko brisak aurpegia freska diezaion,
|
baina
gero eta urduriago sentitzen denez, berehala alde egin du handik, eta segituan iritsi da atezain automatikoaren parera, zain egotearen itxurak egitera. Bizilagun bat hurbildu den arte itxaron du eta berarekin sartu da.
|
|
2013
|
|
|
Haietako batzuk uniformedunen ondotik pasatzean, ezin izan zuten barreneko errabia lotu eta oihuka hasi ziren. Lehenbiziko bat edo bi," Martin, gogoan zaitugu!",
|
baina
gero eta multzo handiagoa," Herriak ez du barkatuko!", eta hondarreko denek," Policía asesina!". Horrexen esperoan zeuden.
|
|
2014
|
|
|
Komodaren ondoan jautsi ditu galtzak Lurok. Hormaren bertze aldeko gelan sumatzen du Etien, Josephi erraten" Oraino sentitzen dut min bat besoan, indar egin behar dudalarik, edo zamatzen dudalarik,
|
baina
gero eta ttipiagoa da". " Ez duzu lehen bezalako ukaldirik askatzen, beraz?".
|
|
|
Horrela amaitu nahi izan zuen Collodik testua, protagonista urkatuta, umeentzako ipuin batean, urkhaberat bideco haiziaren hotza.
|
Baina
gero eta irakurle gehiago zituen Pinocchiok, gero eta egunkari gehiago ari ziren saltzen, gutunak ere heldu ziren erredakziora, egunkariko editorea jarraitzeko eskatzen aritu zitzaion. Collodik berpiztu behar izan zuen Pinocchio, Sherlock Holmes berpiztu zuen bezala Arthur Conan Doylek.
|
|
2015
|
|
|
Ametsean amak, oheburuan kokatua, eskuak gerrian, hiltzeko aginduko dio Abaituari, leunki hasieran
|
baina
gero eta haserreago, zerraldoa prest duela, apaiza deitua, eskela jarria, ez dadila koldarra izan. Amorruz, oheko tapakiak kenduko dizkio semeari.
|
|
|
" Ama oheburuan kokatua. Eskolarako deitzen zionean bezala, leunki hasieran, ‘tira, gosaria prest daukazu’
|
baina
gero eta ozenago, eta haserre bizian azkenerako, tapakiak kentzen zizkion arte.
|
|
|
Kartzelara egin beharreko bisita guztietako errutina zen hura: ahizpak arrastoan sartu nahi ninduen, kolektibokoekin harremanik ez nezala galdu,
|
baina
gero eta leunagoa izaten zen haren erretolika. Ez zuen merezi zenbait gai behin eta berriro aletzea, espetxera sartzeko funtzionarioek ezarritako umiliazioak aitatzea merezi ez zuen bezala.
|
|
2017
|
|
|
Ibiltzen hasi eta berehala hasi zitzaizkidan ideia interesgarriak bururatzen, eta pixka batean ibiltzen jarraitzea erabaki nuen, burua argi eta bihotza zabal sentitzen nuelako. Zenbat eta gehiago ibili, orduan eta argiago sentitzen nuen burua, bata bestearen atzetik hutsetik sortuak ziruditen ideia ederren bor bor etengabearen aterpe, eta aurrera jarraitu nuen, lasai samar hasieran
|
baina
gero eta antsia handiagoz, gero eta urduriago, gero eta zoroago, deabru ikusezin eta mutu batek tentatuko banindu bezala, gero eta konbentzituago buruan neuzkan ideietan oinarrituta mundua txundituko zuen obra bat idatziko nuela, baina horrekin ere ezin etsita hala ere, aurrera eta aurrera etenik gabe itsu itsuan, beti gehiagoren premian, harik eta, zerua hodei beltzez bete eta ilundu ostean, eka... Jo batera eta jo bestera, kostata aurkitu nuen etxera itzultzeko bidea, eta hezurretaraino melatuta iritsi naiz egunsentian, gorputz osoa dardara batean nuela eta arima izuaren mende.
|
|
|
Zerbait esan nahi nion baina ez nekien zer. Aldi hartan, lanera bidean, egun hura gogora ekartzen ahalegindu nintzen, pisuzko arrazoi bat behar nuen eta aurrera jarraitzeko,
|
baina
geroz eta maiztuago zetorkidan, usain mordoilo bat, distirarik gabeko gorputza, eta ordurako ezustean harrapatzen ez ninduen hoditeria eta burdin hotsa. Gero eta maiztuago, irudikapen hark nigan ezer pizten ez zuten egunak etorri ziren.
|
|
2018
|
|
|
ESPAI EN BLANCeko kide baten baieztapena gogora ekarri du beste kide batek: gero eta gehiago dakigu,
|
baina
gero eta ahalmen gutxiago ditugu. Zale amorratuari beste ideia bat ekarri dio gogora baieztapen horrek:
|
|
2019
|
|
|
Igarri dut, baina, Soro berotzen hasita zegoela... Ez du ezer esan,
|
baina
gero eta amorratuago ikusi dut, lehertu behar zuen halakoren batean. Makinatik berriro pasatzeko esan diote, seguru egon behar dutela, hori dela prozedura, eta orduan lehertu da Soro, zaratarik gabe, espanturik gabe:
|
|
|
Eta inpresioa daukat belarra gero eta haziago dagoela hemen, esertzen naizen lekuan. Ez dakit nor arduratuko den hemengo belarraz, arduratuko den inor,
|
baina
gero eta traba handiagoa egiten dit kartetan, mugitu egiten ditu, irauli. Zapi bat ekarri izan dut batzuetan, baina hala ere, lotsarik gabe ari da belarra, hori iruditzen zait.
|
|
|
Eguerdia baino lehen sartu ginen Zaraitzuko ibarrean, eta aurrera egin genuen Santa Grazira ailegatzeko asmotan. Aldapan gora, elurrari eman zion; hasieran mara mara,
|
baina
gero eta lodiago. Aboditik hurbil etsi behar izan genuen.
|
|
2020
|
|
|
Luze iritzita nengoen, nire inpresioen gainean zer iruzkin egingo ote zuen jakin nahi hartan Cianiren isiltasunarekin intrigatuta. Ez nintzen ausartzen beste mail bat bidaltzen,
|
baina
gero eta gehiago ziztatzen ninduen jakin minak; pixkanaka hurbilagoko zerbait bezala sentitzen hasi nintzen hasieran interes berezirik gabeko kontsulta izan zena, eta irakurri berri nuen ipuin hark areagotu egin zidan interesa. Azkenean, mezurik eta deirik gabeko ezinegon hura arintzeko neuk hots egin nion telefonoz.
|
|
2021
|
|
|
Ohe barruan irakurtzen zuen, atril txiki batekin. Azken urtean mugikortasuna ere asko galdu zuen, egiten zituen paseoak osabarekin,
|
baina
gero eta laburragoak. “Komunera joatea ere kosta egiten zait egun batzuetan”.
|
|
2022
|
|
|
Ferra hotsa, mingainak kanporantz bistaratzen hasiak. Oraindik minutuak dauzkate aurretik,
|
baina
geroz eta zabarragoak eta bizkorragoak dira joan etorriak.
|
|
2023
|
|
|
aipatu dudan bezala, hezkuntza arloan sartzen utziko baligute ere, haien ezagutza eredua lehenesten jarraituko lukete. Lehen, horren arrazoia nolabait subkontzientea zela pentsatzen nuen,
|
baina
gero eta gehiago ikusten dut hori modu kontzientean defenditzen duen jendea… Edo ez dakit kontzienteki, baina bai, behintzat, esplizituki.
|
|
|
Orain bai,
|
baina
gero eta beharrezkoagoa izango duk, harik eta azkenean derrigorrezkoa izan arte, erremediorik gabekoa. Gutariko gehienontzat eskuko telefonoa, Interneteko konexioa eta abar edukitzea derrigorrezkoa bihurtu den bezala; eta azken hilabeteetan aurpegi erdia estaltzeko maskara.
|
|
|
Baina, pixkanakako aldaketa batzuk izan ziren nire aldartean oporraldi haren ondotik. Oharkabekoak hasieran,
|
baina
gero eta nabarmenagoak. Gero eta lasaiago nenbilen, baikorrago nintzen, ausartago eta erneago edozertarako, eta arretatsuago eta atseginago gertuko jendearekin.
|
|
|
Baina lehen ez zen horrela izaten, eta eragin handia zuen zein herri edo hiritan jaiotzen zinen, eta baita, hiriko zein auzotan jaiotzen zinen edo, herrian jaioa baldin bazinen, kalekumea ala baserritarra zinen. Lehen ez nintzen horretaz ohartzen,
|
baina
gero eta konbentzituago nago niregan eragin handia izan duela Erdikoa etxean jaioa izanak, hau da, ez kale eta ez baserri den kanpoaldeko etxe batean.
|
|
|
Ezin diozu inori ezer esan honetaz, garrantzitsua da sekretua ondo gordetzea. Ez dakigu zenbat iraun dezakeen Lur planetak
|
baina
gero eta argiago dago ez dagoela luzerako, 25 urte gehiago akaso, edo 50, 100… Baina suntsipenera bidean doa erremediorik gabe eta, gainera, suntsitu aurretik katastrofe handiak izango dira leku askotan. Non eta noiz gertatuko diren aurreikusterik ez da izango kasurik gehienetan, baina izango direla ez dago dudarik.
|
|
|
Baina nork nahiko zukeen demokraziarik, demokraziaren onuradun nagusiek ere, agintariek eta merkatuaren ugazaba handiek, egiaztatuta zutelarik XXI. mendeko demokrazietan etengabe hazten ari zirela merkatu librearen indar zapaltzaile mugagabea, txikizio ekologikoa, ustelkeria, zarrastelkeria, nepotismoa, plutokrazia, gezur ofiziala eta gezur konspirazionista, gezurkrazia eta izukrazia, indibidualismo suntsitzaile eta autosuntsitzailea…? Aje onargarriak ziren horiek guztiak munduko boteretsuenentzat horien gaineko kontrola zuten bitartean,
|
baina
gero eta argiago zegoen planetako giza bizitza arriskuan jarriko zutela berandu baino lehen. Demokrazia sistema egokia izan daiteke komunitate txiki eta kontrolagarrietan, baina mundu global hiperteknifikatu eta konputarizatuan suizidioa da.
|
|
|
Arlo akademikoan inork ez zuen ahazten Althusser filosofo frantziarrarekin ibili izana zela, Parisen, baita Balibar, Badiou, Harnecker, Derrida, Foucault eta beste normalien zerutiar batzuen kolega hurbila ere izana zela. Ospe hori, Althusser izena ahoskatu eta horrek halako errespetu erreberentziala sortzen zuenean eskuratu zuen, hau da, orain dela urte asko, ze dagoeneko ia inork ez daki beti daude salbuespenak,
|
baina
gero eta salbuespenagoak dira nor zen Althusser eta are gutxiago zer den normalien bat. Nik ere ozta ozta dakit Althusser filosofo marxista estrukturalista berezi samarra izan zela, eta normalien delakoa, Parisko Goi Mailako Eskola Normalaren ikasle bat, non, antza denez, Frantziako elite intelektualak hezi dituzten joan den mende guztian, eta are lehenagoan ere.
|
|
|
Izan ere, psikiatra onaren fama zeukan, nahiz eta azken boladan administrazio eta kudeaketa kontuetan gehiago aritu, eriak artatzen baino, zentroko medikuntza zuzendaria izateak horretara bideratzen zuelako nahi baino gehiagotan. Pipa esku artean baino ez zitzaion falta;
|
baina
gero eta gutxiago erabiltzen zuen bezeroen aurrean, horien tabakoaren aurkako iritzia handiagotzen joan arau.
|