|
2000
|
|
|
Chillida lekuren inaugurazioak beste hainbat ekitaldiri nolabaiteko itzala egin die aurtengo udazkenean,
|
baina
ez du horrek esan nahi gertatu den gauza bakarra izan denik. Gogoan izateko moduko hainbat erakusketak zipriztindu ditu aurtengo udazkenean gure hiriburuak, bai Euskal Herriko artisten eskutik —Donostian batez ere— bai kanpokoen eskutik —Roberto Mattaren erakusketa Bilbon horren tokiko—.
|
|
2001
|
|
|
Gertakari historikoen kontakizuna ere xeheegia da, artifizialegia, eta behin baino gehiagotan argumentuaren haria eteten duela esango nuke(" pedagogiaren arabera aritu behar izan du Txillardegik", Zapiainek dixit). Egileak hartu duen dokumentazio lana zabala eta eskertzekoa da, noski,
|
baina
ez du ondo kudeatzen, eta eleberria rentzatzama bihurtzen du, berriro ere (alor horretan, bestalde, trama konspiratiboak bereziki atsegin dituela argi uzten du). Fikzioan ondo txertatu ezean, kronika edo kronologia historiko batean (edo lan zientifikoen gehigarri dokumentaletan) onargarriak diren estilo eta xehetasunak soberan leudeke hau bezalako liburu batean, eleberria literatur artefaktu eraginkorra bihurtu gura bada behintzat; are gehiago narrazioa protagonistak berak egiten badu, lehenengo pertsonan, irakurlearen aurreanorojakileegiadelaemateko arriskua hartzen baitu, eleberriaren une batzuetan kazetari lanak egiten baditu ere (mota horretako informazioa —askotan gertakari berberak aipatzen dira—, segu ruenik, ugariagoa da Paz en la guerr a n, baina Unamunok narrazioaren jarioan modu naturalagoan integratu zuelakoan nago).
|
|
|
Nazio handietako Konstituzioetan ez dakit hizkuntzaren ulerpen identitario hau nola agertzen den, agertzen bada.
|
Baina
ez dut zalantzarik, eta mila aipamen bil daitezke, hizkuntzak herri baten moldapenean eta autoulerpenean duen leku eta egiteko identifikatzailea azpimarratzen dituztenak.
|
|
2002
|
|
|
Lehen esan bezala, horretarako daude egituratuak; eta gabezia, arazo eta behar handiak dauden arren, nik esango nuke irakastea dela hoberen egiten dugun unibertsitate jarduera.
|
Baina
ez dugu orain galdetu behar irakatsi behar ote den; zertarako eta nola irakatsi behar den dugu benetako gakoa. Goazen, beraz, zer, zertarako eta nola horiek erantzutera.
|
|
|
Une horretan sortzen da Aliren jarraitzaileen alderdia —Xia—, eta horrek ez ditu zilegitzat hartzen Omeia kalifa gobernariak, Aliren seme diren Hussein eta Hassan eta beren ondorengoen eskubideak defendatuz. Xiita hauek Sunna errespetatzen dute,
|
baina
ez dute bere izaera sakratua onartzen, gainerako musulman guztiek, sunite k, egiten duten bezala. Horren ordez, garrantzi berezia ematen diote Aliren ondorengo hamabi Imanek ahoz igorri omen zuten ezagutzari.
|
|
2003
|
|
|
Ez da modu ezberdinean interpretaturiko balioen adierazle argia, hori izanik bioaniztasunari eta kultur ezberdintasunei aberastasuna ematen diena. Oso makina perfektuak fabrikatzen dira seriean, berdin berdinak,
|
baina
ez dute bizirik. Izaki bizidunak ezberdinak dira.
|
|
|
Ana Urkiza kexu agertu zen prentsan esanez emakumeen lana behar bezala ez dela kritikatzen, gozoegi tratatzen dela. Ados egon naiteke emakumeen lana behar bezalako kritikarik jasotzen ez duelako iritziarekin (euskaraz eta beste hizkuntza guztietan ere bai),
|
baina
ez dut uste gozoegi tratatzen denik, edo beti ez da horrela izan behinik behin.
|
|
2004
|
|
|
Ez du izenik. Bakarren batek bataiatua izanen du agian,
|
baina
ez du gizartean adostasunez onartutako izenik. Eta euskararen bizkarrezurra da une honetan.
|
|
2005
|
|
|
Labur jarrita, barruti bakoitzean euskarahutsezko kanal oso bat izatea, eta beste kanaletan, minimo batzuetatik abiatuta, euskaldunen portzentajea errespetatzea programazioan, bai kanal publiko eta pribatuetan.
|
Baina
ez dut esperantza handiegirik, Kultura saila gobernua ren mahaian ez baita sail boteretsua, eraginekoa, eta EAJko beste sailburuak, bizkaitarrak batez ere, pisu politikoa dutenak, ez baitira horren euskaltzaleak eta abertzaleak (gogorra da azken hau esatea, baina biografiei eta egintzei begiratzea besterik ez dago).
|
|
|
5)
|
Baina
ez ditu denak konbentzitzen, antza. Denbora pixka batera, beste ikasle batek dio beste kate batzuetan pelikula hobeak ematen dituztela," arazoa ez da doblajea".
|
|
|
Zavalak jesuiten ikasketa luzeak ditu
|
baina
ez du bestela, nik dakidanez, beste karrera berezirik egin. Ez zeukandoktore titulurik.
|
|
|
Iazko ondorio bera azpimarratuz buka dezaket kapituluska hau, alegia, ekoizleen barreiaketa honek produkzioa igo bai, igotzen duela,
|
baina
ez duela bermatzen liburugintzaren etorkizuna, agente hauetako asko eta askoren bokazioa ez baita liburugintza.
|
|
2006
|
|
|
Irizpide bera aplikatu diet aurreko urte guztiei ere. Badakit jakin, horrela, liburu interesgarri asko kanpo uzten ditudala,
|
baina
ez dut beste erremediorik" homologazioaren izenean".
|
|
|
[Salamancara] Eraman ez zuten guztia suntsitu egin zuten, katalanezko liburu eta aldizkariak kasu.
|
Baina
ez zuten hori guztia erretzen, Alemanian bezala; aitzitik, paper orea egiten zuten, askoz ere negozio hobea. Bitxikeria gisa, Salamancako Plaza Mayor ederra ere Kataluniaren suntsiketaren gerrako harrapakinarekin eraikita dago, kasu honetan 1714koarekin.
|
|
2007
|
|
|
Kutxen izana aldatu hondatu ahal izateko, era guztietako jokabideak aldarrikatzen dituzte, askotan kontraesanez josiak. Teoriaren eta askatasunaren izenak sarri erabiltzen dituzte,
|
baina
ez dute beste teoriarik goi finantzariaren interes alderdikoia besterik.
|
|
2008
|
|
|
|
Baina
ez dugu Bolognari bai! esaten, besterik gabe.
|
|
|
Lehen begiratu batean, bioetanola erretzeak energia balantze positiboa du. Alabaina, hori ez da horren nabarmen, zeren eta hartzidurak dituen energia beharrei prozesu osoaren gainerako energia eskakizuna eransten badiogu (landareak ereiteko, hazteko eta biltzeko energia, uzta prozesatze plantetara garraiatzeko energia eta erregaiaren banaketarako energia —oliobideetan ura sartzea saihestezina da,
|
baina
ez du arazorik eragiten erregaiekin nahastezina delako; etanola, ordea, erabat nahasten da urarekin eta, ondorioz, bere erregai balioa galdu egiten du: horregatik kamioi bidez garraiatzen eta banatzen da), balantzea positiboa denentz ez dago horren garbi.
|
|
|
Ez dut ulertzen sumisio politika hori, frankiziak guggenheim izena badarama ere. Erantzuna suma daiteke, noski,
|
baina
ez du zerikusirik kulturarekin (oso zentzu zabalean hartzen ez bada). Zergatia ekonomiko hutsa da.
|
|
2009
|
|
|
web orrien formatua da. Aurrekoa baino aberatsagoa da, astunxeagoa ere bai,
|
baina
ez du paperezko liburuen aberastasuna ezta gutxiagorik ere.
|
|
2010
|
|
|
Ildo horretan, kontuan hartzekoa da estatu kide guztien printzipio komunen artean, gutxiengoak, gutxiengo horien kulturak eta bestelakotasunaren eskubidea(" batasuna aniztasunean") daudela,
|
baina
ez dituzte denek betetzen. Badira, ordea, estatu kide batzuk kontu horretaz ondo baino hobeto arduratu direnak.
|
|
|
biztanleek gutxika, haien kabuz eta espazioa hartuz, kontrolik gabe eta beharren arabera sortutako erritmo geldiezina da Bukarestena. Ez da estetika estereotipoekin bat etorriko agian,
|
baina
ez du edertasuna faltan. zorrozaurre aurre
|
|
|
Nola hain urrun zegoen Orixerengandik, bai idazkeran eta bai erabiltzen zuen lexikoan, neurri batean guk eredua bagenuen.
|
Baina
ez genuen eredu ideologikoa! Eta gazteak hori ere behar zuen.
|
|
2012
|
|
|
Urtetarako plan editorial handi eta zabala lantzeari ekin zion Jakinek —hiztegi tekniko berezituen proiektua, besteak beste, gero UZEIri pasatuko ziona—, eta 1972ko udan onartu eta bideratu zuen Donapaleuko jardunaldietan, euskal kulturako hainbat jenderen partaidetzarekin. Ordurako Txillardegi Euskal Herrira itzulia zen, eta Hendaian jarria bizitzen;
|
baina
ez zuen jardunaldi haietan parte hartzerik izan nonbait, harako asmoen berri eman zioten arren. Handik aurrera, ordea, Jakinen eta Txillardegiren arteko lankidetza askoz hurbilagokoa abiatu zen; horren hainbat alderdi ezagutu dezakegu Jakinen artxiboko gutunen —Txillardegiren eta Jakinekoen artean urteetan trukaturikoen— bidez.
|
|
|
Euskararen etorkizuna argiagoa eta baikorragoa da bere eremu geografiko eta soziofuntzionaletan euskara transmititzen, ikasten eta erabiltzen denean, alegia, eremu horietan indartzen denean. Portugaleteko gazte batek eskolan euskara (pixka bat) ikasten duenean, euskararen egoera ere baikorragoa da,
|
baina
ez du neurri bereko garrantzirik. Aipatutako bi kasuak baikorrak dira; baina, beste kasu batzuetan, aldiz, indar batek itzali, ezkutatu egiten du bestea, eta horretan datza ondorio okerrak ateratzeko arriskua.
|
|
2013
|
|
|
Sekulako ahalmena eztabaidatzeko, argudiatzeko, boterearen diskurtsoa deseraikitzeko... baina besterik ez. Lidergoak mespretxatzen dituzte
|
baina
ez dute ahalmenik jendearekin konektatzeko, lau hilabetera Ocuppy Theory aldizkari akademikoa sortu da. Gaude, gugandik hurbilago antzeko parezido gertatu zaiela halako mugimenduei.
|
|
|
Narrazio handiak barik, narrazio txikiak bultzatu behar ditugu, pentsalari horien ustez. Narrazio txikiek oroipenak dakartzate, errealitatearen beste dimentsioen ebokazioa,
|
baina
ez dute errealitatea irudikatzeko inolako asmorik. Susmoaren pentsalarien azpian edo atzean ezkutatzen diren narrazioak ere ukatzen dituzte, azken azkenean, askatasun narrazioak baitira, emantzipazio narrazioak.
|
|
2014
|
|
|
Bagenuen entzutea Mikel Laboa zeritzon gazte bat kantari hasia zela, lehenengo gazteleraz eta gero euskaraz.
|
Baina
ez genuen haren ezaguerarik izan harik eta bere Azken izeneko disko ttiki eder hura eskuratu genuen arte, 1965eko uztailean oraindik ere prezio eta guzti gordeta dugu diskoa. Bartzelona eta Zaragoza artean zebilen Mikel medikuntza ikasketak egiten, eta lagunarte giroan saio batzuk egina omen zen, esan zigutenez.
|
|
2015
|
|
|
Mendian zen, artzain txabola antzeko batean, gauza asko ez nituen aditzen. Han asko entzuten zen Marx eta
|
baina
ez zuen ardi usainik. Marx eta Marx"
|
|
|
" Amazigek ez dute nazio propiorik eraiki, eta, ezinbestean zein nahita, estatu nazional berrien partaide suertatu dira" (338). " Berbereak sedentarioak ziren, lurrari loturik bizi ziren,
|
baina
ez zuten nazioa eraikitzeko beharrezkoa zen elkartasun sentimendurik" (344), pentsatzen ei zuten frantsesek. Bilakabide historikoan ez dira heldu nazioa izatera, tribuen estadioan geratu dira (historia progreso bezala gogoantzeko eskema jarraituz, hortaz?).
|
|
2016
|
|
|
Elizatik bakarrik. Zuzenbide kanonigoak dio pertsonen aurrean ezkondu behar duzula lehenik jainkoaren aurrean ezkontzeko segidan, eta lehenagoko emazte haiek ez zuten legearen arabera egin nahi, ez zutelako pentsioa galdu nahi,
|
baina
ez zuten erlijioaren kontra bizi nahi ere, eta Elizatik ezkontzen ziren, salbuespen gisa. Orduan, pentsatu genuen gure amari eskatzea Etxegarai kardinalari idaztea.
|
|
|
Hori aurkeztu genuelarik ere, nahas mahas bat izan zen gure artean. Erran nuen, publikoki, ikusten genuela borroka armatua aldatu behar zela,
|
baina
ez genuen taldean aipatua, eta taldeko batzuk ezin irentsiz egon ziren. Gero pasatu zen.
|
|
2018
|
|
|
" Aurreko urteetako eskaera txikia dela-eta erabaki dute aurtengo bonoen deskontuetatik arte eszenikoak kanpoan uztea". Orain euskal diskoak, liburuak eta DVDak erostean dugu deskontua,
|
baina
ez dute antzerki, musika ala dantza ikuskizun baterako balioko. Ez da posible!...
|
|
|
Zinez erretratu argia da, lausorik gabea.
|
Baina
ez dugu gustuko, iluna da, itsusia da eta ahula.
|
|
|
Badira gure belaunaldiaren sentsazioak jasotzen dituzten lanak,
|
baina
ez dute pisu handiegirik. Jon Benitok Bulkadak poema liburuan esaten zituenekin oso identifikatuta sentitu nintzen.
|
|
|
Munduaz esperientziarik egitea ezinezko bihurtzen ari da. Gertakariak kontsumitzen ditugu, informazioak, jakintzak...
|
baina
ez dute esperientziarik sortzen eta esperientzia da eraldatzen zaituena, eta gainera, transmititu daiteke eta berreskuratu.
|
|
2019
|
|
|
Esate baterako, gizarte arrakasta ulertzerakoan, maitasuna eta ekonomia nahastuta gelditu ohi dira. Narrazioen gidoiak aldatuz joan dira azken hiru mendeetan, eta gaur egun, adibidez, emakumeak independenteak izan daitezke eta proiektu propioak izan, betiere ‘maitasuna agertzen den arte’ Gizonak, aldiz, maitekorrak izan daitezke, harreman batean murgildu, maitemindu,
|
baina
ez dute horregatik euren botere posizioa inolaz ere arriskuan jartzen. Badirudi dirua ez dela garrantzitsua, soilik sentimendua, baina dirua istorioaren erdigunean dago, gizonen eskuetan beti, Fifty Shades of Grey (James 2012) trilogia hipersalduan argi gelditzen denez.
|
|
|
Jelinek ek argi islatzen du amodio erromantikoak zenbat duen fantasia partekatutik, eta genero, maitasun eta kapitalismoaren arteko uztardura estilo magistral batean azaltzen du ama haren zaintzan inplikatzea lortzen du. Horretara behartuta sentitzen da ama,
|
baina
ez du gizona maite eta ezkor jarraitzen du bizi zuten istorioarekiko. Poliki poliki, baina, harremana bilakatuz doa eta" elkarren topaketa" moduko bat suertatuko da.
|
|
|
kooperatiba da eraikin osoaren jabea, bai etxebizitza guztiena, bai gainerako espazio komunitarioena. Kooperatiba, eta ez biztanleak; biztanleek erabilera kuota bat ordaintzen dute,
|
baina
ez dute jabetza eskubiderik. Modu honetara, espekulatzeko aukerari bideak isten zaizkio.
|
|
2020
|
|
|
Izan ere, idazleei ez dagokie euskal gatazkaren gaineko errelatua osatzea, Canoren ustez. Hau da, idazleak gaia landu dezake nahi badu,
|
baina
ez du horretarako berezko konpromiso edo betebeharrik.
|
|
|
Munstroaren agerpenak arrazoimen desberdinen arteko aurkakotasuna eta bien arteko talka suposatzen du. Aurkakotasun hori era desberdinetan ebatz daiteke,
|
baina
ez du bere horretan aurkakotasun horretatik harago doan ebazpen baten zantzurik. Mamuak, berriz, zentzu transzendentea du, eskatologikoa; jada ez den edo oraindik izateko dagoen zerbait irudikatzen du, ez da aurkakotasun soilean geratzen.
|
|
|
W. Wundt psikologiaren aitzindariak sortutako Psikologia Institutuan egonaldi txikia egin zuen Joxe Migel Barandiaranek 1913an,
|
baina
ez zuen psikologia ekarri gure herrira; Wundten gomendioari jarraikiz, hona etorritakoan herri gogoa edo jakintza ikertzen hasi zen (folklorea, arkeologia, etnografia...). Wundten psikologiak bi alderdi zituen:
|
|
|
Ene mozkorraldiak begirada, arrazoimena lausotuta dauzka.
|
Baina
ez dut ahanzturarik. Eta oroimenak, beti, naizen hau gogorarazten dit ez naizela.
|
|
|
Honaino Azurmendiren gogoeta ekarpenak hizkuntzen estandarizazioan bereizi ohi ditugun lau faseez.
|
Baina
ez dut lan hau amaitu nahi Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia (EBPN) egin zenetik hizkuntzaren ‘elikadura’ deitzen diogunaz Azurmendik eginiko gogoetak aipatu gabe. Bereziki nabarmentzekoa da, nire ustez, garaiarengatik, ‘Euskaltzaleen batzarrea Arantzazun’ artikulua (Azurmendi 1963).
|
|
|
354). Marxen eta Freuden kritikak ezagutu ditu, beste erlijio batzuek liluratu dute,
|
baina
ez du alternatibarik ikusi, eta ez du alternatibarik gabe bizi nahi izan. Ondorioz, itzuli egin da eta badu zentzua:
|
|
|
Honaino Azurmendiren gogoeta ekarpenak hizkuntzen estandarizazioan bereizi ohi ditugun lau faseez.
|
Baina
ez dut lan hau amaitu nahi Euskara Biziberritzeko Plan Nagusia (EBPN) egin zenetik hizkuntzaren ‘elikadura’ deitzen diogunaz Azurmendik eginiko gogoetak aipatu gabe. Bereziki nabarmentzekoa da, nire ustez, garaiarengatik, ‘Euskaltzaleen batzarrea Arantzazun’ artikulua (1963).
|
|
2021
|
|
|
Autoestimu maila oso altua behar du gizarte batek kultura seriotan hartzen hasteko. Eta sentitzen dut hala esatea,
|
baina
ez dugu autoestimua sobran. Ez gizarteak ezta gizarte horren produktu diren sortzaileek ere.
|
|
|
Onartzen dut jende askok iritzia eman nahi duela,
|
baina
ez du ideiarik ere. (Eztabaida taldea.
|
|
2023
|
|
|
Lyondik Tarnoseko eskolara itzuli nintzen kurtsoak ematera; ingelesa irakastera,
|
baina
ez nuenez ingelesa menderatzen, bi hilabetez Ingalaterrara joan nintzen 1961ean. Service Civic International erakundearekin joan ginen lagun bat eta biok.
|