|
2007
|
|
|
— Bai zera,
|
bainan
ez duzue ongi kausituko, zeren eta zonbait egun hauetan erixka dugu, eta ez da bere ganbaratik ateratzen ere.
|
|
|
... are gutiago, anddere xakur ttette horietarik, ileak goiz guziz orraztaturik, usainonez (diotenez,
|
bainan
ez duk hala ez!) eta krema zerbaitez apaindurik, lepoan distirant eta girgillatsu koilarre bat, azukre mokor baten biltzeko altzoetan jautzika xanpa mehar eta xehe bat bakarrik ateratuz, lumadun izakien arrabotsa iduri baitu zakur ots bat baino gehiago, kapa eta xingolez beztiturik bere madamaren antza hartuz, gure kastakoa zitekalarik nahiago baitu bi hankadunen arrazatik agertu, ezin baitu emer...
|
|
|
Aita erotu zen. Alta jakinean zen, aldi bat baino gehiagotan gataska gorrian entzuten nituen beren ganbaratik,
|
baina
ez zuen sinetsi nahi horretaz gai zitekeela. Gaitzeko ero krisia lotu zitzaion, denak hautsiz sukaldean, oihuka bazter guzitan, azkenik mozkorra arraildua piltzar baten gisan lurrean zihoan herrestan.
|
|
2008
|
|
|
Bera izorratu zuen oilarraren izena entzutean, Gorrailek eskarnio txar bat egin zuen,
|
baina
ez zuen deus erakusterat eman eta gehitu zuen:
|
|
|
— Arras zuzen duzu, egin zion Arzabalek,
|
baina
ez dugu erraiten hobendunak ez direla gaztigatu behar, bakarrik ez direla entzun gabe kondenatu behar, berak eta hornitzen ahal lituzketen lekukoak.
|
|
2010
|
|
|
Goiz guzia lanean ari da. Ene buruaren eta gorputzaren zauriak iodaz artatzen ditu
|
baina
ez du denborarik beste minak ikusteko. Lili, ene ondoan etzanik da.
|
|
|
|
Baina
ez dun aizu bat bestetik urrun gaiten.
|
|
|
|
Baina
ez dun makur bat.
|
|
|
Badun erritmoa kanturik gabe,
|
baina
ez dun kanturik erritmorik gabe.
|
|
|
Zauria noiztenka ireki zaitekek,
|
baina
ez duk gehiago kaltegarria. Sendatzen ari haiz.
|
|
|
Galdera horrek barnaki hunkitzen nau. Ezin adierazizko segurtasun batekin badakit ezagutzen dudala eta ene baitako Maisua dela,
|
baina
ez dut haren irudirik, ez eta ere oroitzapen zuzenik. Nahiz eta ene indar guziak bildu, ezin zilatuzko lanbro lodi batzuk baizik ez ditut sumatzen.
|
|
|
|
Baina
ez dun beldurtzeko arrazoinik.
|
|
|
L. Ez,
|
baina
ez nauk arras ongi.
|
|
|
Ez. Anitz ikasle ditun
|
baina
ez ditun denak elkarrekin egoteko eginak, aldiz, denak hirekin egoteko, bai.
|
|
|
G. Galdera anitz baditiat
|
baina
ez nauk hire hitzez baizik ez egarri. Hitz horiek ez ditun neureak.
|
|
|
Lan horrek bost urte iraun du. Ez naiz xehetasun guzietan sartuko,
|
baina
ez ditut sekula aski eskertuko laguntza eman didaten adiskide suhar guziak. Manera batez, itzulpen hori talde baten lana baita eta ez bakarrik enea.
|
|
2012
|
|
|
Ur eta garbi, bi xede bateraturik... Garbitu izan ahal balitu ene trabak, orain berean zerutikako euri ur epel batek garbi banitza
|
bainan
ez du nehundik holako ihardespen miresgarririk. Menturaz tu egin nion zeruak zaut ordaintzen bere karatsa.
|
|
|
Jarrera horrek, ETAren inguruko egituretara eramana, leninismoa elikatu du, barne kritika oztopatu, eta klandestino helgaitzen eskuetan utzi aldakuntzen zuzendaritza.
|
Baina
ez du
|
|
|
" Jarrai aitzina, zuekin gaude. Egin behar zena egitea ez zen erraza,
|
baina
ez duzue zuek kondenatu, errealitateak kondenatu du". Merezimenduak eta gaiztakeriak banatzeko diskurtso hori oso ahula da, zeren eta ekintzaileak agertzen baitira txotxongiloak bezala, ekintza doilorrak ekiditeko gaitasunik gabe.
|
|
|
Ezker abertzale osoaren baloreak hobeki defendatzeko, ikuspegi militaristari bukaera duina eman behar zaiola.
|
Baina
ez dute modelo militaristaren krisia ekarri, ez dute funtzionatu alternatiba masibo bezala; ez dira gauza izan ilegalizatuen mezu sinple bezain eginkor hau gezurtatzeko: " zapalkuntzak irauten dueno, borroka mota guztiak zilegi eta elkar osagarriak dira, eta hainbeste sufrituz gero, ez gara dohainik errendituko".
|
|
|
Gureak ditugun hiru haurren ama arraroa delakotz.
|
Bainan
ez du guttiagoko pairamena jasaiten! Bere behako urdina eni buruz hedan: Orain lurrean gaituk! Lurra baino beherago ere!
|
|
2013
|
|
|
Xukagailuek ez zezaketen aitzineko berinatik ura joanarazi. Biak saiatzen ziren zerbeit ikusteko kanpoan
|
baina
ez zuten urik baizik ikusten, ur iluna kasik zikina. Aro honekin, bederatziak goiti gaua ukanen dugu eta arriskua badugu gure iheslaria galtzeko, baieztatu zuen Ostemuturrek. Ez arriskurik handia. Hura, gu bezala dago eta harendako ere zaila da ibilgailua gidatzea, orduan bortxatua da emekitzea.
|
|
|
Ez zen medikuren tresnarik beribilaren barnean. Nork adierazi du itzaltzea edo bahiketa. Bere senarra, Gorka Aldapeka etorri da atzo bere emaztearen desargertzea salatzeko. Ikerkuntzaren abisu bat kaleratu dugu egunkarietan
|
baina
ez dugu orain arte erantzunik. Hor gelditzen da gure lana eta pasatzen dizuegu ordezkatzea.
|
|
|
|
Baina
ez zuen haurrik oraino eta beharbada ez zuen sekula ukanen ere. Orduan zer?
|
|
2016
|
|
|
Gure kapitainak: " Karta badut
|
bainan
ez dut deus ikhusten ilhunarekin. Ez dakit batere zer egin behar den." Hauteman tziin heldu zela zaldizko bat gure gibeleko aldetik.
|
|
|
Arbolak baitziin bidian, heien itzalian emaiten gira khusteko, gaitzeko argia baitzen. Saltegiko borthak kraska arazten zituzten,
|
bainan
ez zuten amor emaiten. Mitrak xintxikatu zituzten burdin ukhaldika.
|
|
|
Atzo Parisen gaindi pasatu naiz. Bai,
|
bainan
ez duk eskubiderik." Uste duzu, hoinbeste denbora gerra egin eta Parisen pasatzeko eskubiderik ez! Noiz sartu zara etxean?
|
|
|
1873/7/30ean esposatu ziren eta 1874/9/16an sortzen da lehena: Marie prima dena,
|
baina
ez duena etxearen segida hartuko, Errekako guarda bat hartzen baitu senartzat: Pierre (Peio) Mourguiart (Auzkoekin loturak kapitulua ikus).
|
|
2017
|
|
|
|
Baina
ez nukeen oraingoan zure irakaspen guztiak beteko Urkamendia, laban luze eta zorrotzak bukatu ez direlako Eta zuri, Jesukristo, dena emango nizukeen arren Ez diot Zesarri emango berea dela esaten duen guztia
|
|
|
|
Bainan
ez dut gogoanbehar
|
|
|
Zenbaitetan, tai gabe behera goazela erranen zenuke
|
baina
ez dugu, sekula ere, lurra jo
|
|
|
Bere begi beltz pentsakorrak egoten ziren Maddalenen begietan lotuak.
|
Baina
ez zuen idazkariari so egiten, beharbada urrunago begiratzen zuen, edo bere baitan. Deusik erran gabe, hats hartze luze bat egin ondoan, itzuli zen eta kanpora joan.
|
|
|
emakumeen oinazez gozatzen naiz. Badakit borrero bat bilakatua naizela
|
baina
ez dut bertze biderik. Santiagoko bidean barkamena xerkatzen dut eta beharbada atzemanen dut, Jainkoari esker. Beraz nahi duzu bidea jarraitu. Bai, hortako jina naiz honara. Ongi dago, bihar aholku batzuk emanen dizkizut, laudesetik landa, zure bidea segitzeko.
|
|
|
Bereziki, guztiek Administrazioa eta Justizia berdintasunez iristea jartzen du zalantzan. Frantses Akademiak, frantsesa bere erabileran eta hedapenean babesteko mandatua duen aldetik, nazioaren ordezkaritzari dei egiten dio eta testu hori baztertzeko eskatzen, dituen asmo bikainak beste nonbait adierazi baitaitezke eta adierazi behar baitira,
|
baina
ez baitute lekurik Konstituzioan.
|
|
|
Inbidia zieat benetako eleanitzak formatzeko gai diren hezkuntza sistemei. Frantzian hori ez duk posible,
|
baina
ez duk larria ere, azken finean, frantsesak harro baitaude elebakarrak izanik. Askatasun eta buruaskitasun froga duk hori, herria nahiko ahaltsua den froga hain zuzen, bertakoek ez baitute beste hizkuntzarik ikasteko beharrik.
|
|
2018
|
|
|
"... ikus ditzatzuin gure etsaiak bere kanoiekin,
|
bainan
ez dute gurekin deus egiteko, biziki haik baino hobiak dia, tipio izanik ere..."
|
|
|
Leku bat eta plater bat hutsik gelditu ziren Maritxalar lehendakari zintzoaren eta Peralta idazkariaren artean. Ofizial batek galdetu zuen falta zen afaltiarraren berri,
|
baina
ez zuen erantzunik ukan eta galdera hizketa orokorraren erdian galdu zen.
|
|
|
Frantses idazle zenbaitek diote hau ez dela alegia baizik eta XIII. mendeko erromantzegileen bizkar ezartzen dute. Harrokeria nazionala segur ere barkagarria da, umekeria handiegia ez bada,
|
baina
ez du irri gai eta zuzengabeko izan behar, kritikari hauek izan ziren bezala, orduko kronikagile eta poeten lekukotasuna ukatuz. Kantabriarrek ez dute sekula beren historia idatzi.
|
|
|
Egun Espainian jaieguna da, Ama Birjina Martxokoa. Eta hi, ez haiz elizara joaten. Ai, ez sekula!, erantzun zuen haurrak oihal lodizko galtza tiratzen. Gogoa badut bai, zeren erran baitidate han Jainko Aita, Ama Birjina eta Jesus Haurra ikusten direla,
|
baina
ez dut behar bezalako arroparik eta badakizu sosa behar dela jantzi oso bat erosteko. Hire aita, beraz, ez da aberatsegia?
|
|
|
Nafarrek" beltzak" deitzen dituzte konstituzionalak eta espainiar iraultza beltzen oldartzearekin konparatzen dute. Gaztelauen libertate gosea ongi ulertzen dute,
|
baina
ez dute horiekin batu nahi eta haiekiko juntatzea ukatzen dute, menditarrendako independentzia nazionala eta libertate zibila galtzea bailitzateke.
|
|
|
Haien probintziako dantza eroxken oroitzapen ederrek gizon gazte horiek laguntzen zituzten arriskuen artean eta gerlako irudiekin nahasten ziren. Beste probintzietako boluntarioekiko balentria lehia batean bizi ziren,
|
baina
ez zuten, ez Bizkaiko miliziaren arropa aberats eta itxura gogorra, ez eta nafarren pobretasuna hain ongi erakusten duen izaera ilun eta burgoia ere.
|
|
|
" Adio ene mandoa!", erran zuen hasperen luze batez, aberea zintzilik inguruka ari zelarik. Ez zuen denbora gehiago atxiki ahal ukan,
|
baina
ez zuen oraino esperantza oro galdu eta, sasi zenbaitetan loturik, bere burua mandoaren ondotik eraistera utzi zuen, hura zuhaixka multzo batean atzemanik baitzen, zeruaren eta lurraren artean, geldi geldirik, senez. Beste boluntario zenbaitek, fusilak igorririk, berehala hark bezala egin zuten.
|
|
2021
|
|
|
Orai arte herri ttipi batean bizi zen; bainan medikuak sobera urrun dira eta bere etxea saldurik, jin da Tolosarat.
|
Bainan
ez zuen oraino bizitzeko leku bat. Bilatzen hasi da.
|
|
|
Baginakien ohoinak zirela, gure baratzeetan eta oilategietan zerbitzatzen zirela...
|
Bainan
ez zuten sos handirik ontsa jateko eta hola konpontzen ziren goseak ez hiltzeko.
|
|
|
Ongitzen zelarik, berehala jartzen ziren beren alkietan isil isilik.
|
Bainan
ez zuen larderia handirik. Egun batez, muttiko bati galdegin zion hiru zenbakia izkiria zezan arbela beltzean.
|
|
|
Orduan, zaldiak ereman zituzten bakarrik;
|
bainan
ez zuten frogarik gure kontrabandisten arrastatzeko. Istorioa ez da finitzen harrapaketa horrekin!
|
|
|
Zapateroeneko ostatu aintzinean. Josefen astoa jin zen ximixta bezala,
|
bainan
ez zuen marra xuria pasatu, zeren bere jabea ostatuan baitzen eta gure astoak nahi baitzuen baitezpada hura ikusi, lasterkaldia irabazi zuela erraiteko! Gaixo astoa!
|
|
|
Fraileak ez ziren izitu eta erran zioten superiorari manamendu hori ez zutela onartuko. Joan zen Erromarat samurtua eta gutun bat errezebitu zuten,
|
bainan
ez zuten deus kanbiatu eta hola bereizi ziren Erromatik!
|
|
|
Senataria izan zen Erregek izendatua,
|
baina
ez zuen arrakastarik ukan hauteskundeetara joan zenean.
|
|
|
* Bat, Gobernuaren borondate demokratikoari emandako epea irtenbiderik gabe bukatzea. Hauteskunde demokratikoak pasatuak ziren eta amnistia kasik bururatua, eta ETAri (eta ingurukoei) garbi azaldu zitzaien demokraziak autonomiak emanen zituela
|
baina
ez zuela autodeterminaziorik onartuko, aldakuntza sozialak kapitalismoa begiratzeko eginen zirela, eta amnistiak, indar errepresiboen erabiltezin bihurtu gabe, ez zuela inongo segurtasunik ekarriko.
|
|
|
Parlamentarioak, oro har, diktadura lankide jotzen zituen,
|
baina
ez zituen helburu armatua egiten, non errepresioaren sostengu esplizituak ez baitziren:
|
|
|
nor izango da hurrengo epaitua? Sentitzen duzuela esaten duzue,
|
baina
ez dituzue erailketa hauek gaitzesten, horregatik akusatzen zaituztegu. Zuek ere erantzule zarete.
|
|
|
Beti aipatu dira hasierako kontaktu hipotetikoak, bai eta bakearen trukez Euskal polizian norbait izateko eskaintzak ere. Kabra Zumalderen pasadizoa han sar daiteke,
|
baina
ez du esanahi berezirik.
|
|
|
Hots, ulertzear ematen da helburu zibilen onartzeko izan zela desakordioa, 73 Hori ukitua izan da fikzioan eta prentsan, batzutan morbo handiaz. Ikus, besteak beste, El Pas, 1992/03/30, edo Sanctuaire filma, 2015
|
baina
ez dugu balizko eztabaida horien xehetasunik eta dena izan daiteke berreraiketa memoriala.
|
|
|
Gobernu zanpatzailea ‘sostengatzen’ duten jende guztiak atzerritarrak bezala sentitzen ahal dira: ETAk egin biktimen alde Espainiako jendea agertzea kontutan hartzen ahal zen indar harremanak ikertzeko,
|
baina
ez zuen baliorik ekintzen zuzentasuna kalifikatzeko. Berriz, Euskal Herrian egin kritikak eta bereziki ezker abertzalean barnean, horiek bai mingarriak zirela.
|
|
|
Hots, Etxebestek estrategia politiko militarraren jarraipenari buruzko hausnarketa bat egin zuen, hutsuneak agerian utzirik,
|
baina
ez zuen irtenbide edo bide alternatibo argirik ematen, batez ere Zuzendaritzari oposizio bezala uler zezakeen neurrian.
|
|
|
" ETAn agintzen dutenak ez dira deportatuak eta Espainiako Gobernuak ez du diru gehiago gastatu nahi Antxon Santo Domingon izateko". 74 1997an, Miguel Angel Blancoren bizitza salbatzeko Perez Esquivel Nobel sariak eskatu zion esku hartzea: Antxonek erantzun baietz, Blancoren alde zerbait egiteko prest zela,
|
baina
ez zuela inongo eskumenik eta ETAko buruzagien izenak ere ez zituela ezagutzen.
|
|
|
Enpresak autobia berriko zati baten antolatzeko leian sartu zen,
|
baina
ez zuen esleipena erdietsi.45
|
|
|
" Militarren irriken artean errebantxa agertzen da maiz. Orain, kronika ofizialek gogorarazten dute ETAko militanteak lokalizatu egin zirela, Lliça d' Amunt en bonba eman eta handik hogeita lau ordura, eta nekazari batek emandako pistei esker,
|
baina
ez dute ezer esaten Guardia Zibila era basatian torturatzen aritu zen neska hartaz, harik eta Lliçako urbanizazioko txaletaren helbidea zehatz eta osoa eman zuen arte.
|
|
|
Martxoaren 19an Deustun atxilotu zituzten. Armatuak ziren,
|
baina
ez zuten
|
|
|
behar zuen droga lortzeko lapurreta txikiak edo trapitxeoa. 1987an, kartzelatik jalgia, bere haurraren amarekin ezkondu zen,
|
baina
ez zuten luzaz egon berriz drogaren mendera erori gabe; emaztea ere kartzelara joan zen, eta umea amonaren etxera igorri zuten.
|
|
|
" Hori autodeslegitimazioa da. Guk ez ditugu botako,
|
baina
ez badituzte ulertzen herriaren sentimendu arruntak, lekurik ez dute gure artean izango. Gizon eta emakume askok ez dute politikaz asko ulertzen, baina, norbait hilko dutela ikusita, manifestazioan erakusten dute beren lehen izutasuna.
|
|
|
Hala nola, sorbaldaren gainean, laurogei kiloko arto zakuak eraman izan zituela kilometro batera zegoen errotara. " Bai gizon, garaian lautan hogoi kilokoak!"," Barkatu Jauna
|
baina
ez zenuen mandorik zuk?" Bi zaku erraman zituen astoak! Egia erran haren etxetik errotaraino bidea zelaia zen, halere gizon baten sorbaldaren gainean laurogei kiloko zaku bat ez zen gutxi!
|
|
|
Uzta ederrak egin nituen, batzutan sobera zen niretzat edo etxekoentzat
|
baina
ez nituen inoiz bota, jendeari eskaini edota behin baino gehiagotan saldu nizkion jatetxe bati, hain zuzen Sarako Lastiri jatetxeari.
|
|
2022
|
|
|
19an galdegiten didazu zu ote zaren nire presondegia. Bai hola zara,
|
baina
ez nauzu zuk giltzatu, nihaur sartu naiz zepoan oharkabean. Laster beste bat, non kontatzen didazun prefekturara konbokatu zaituztela eta han Arraseko prefeta, baita komisarioarekin hitz egin duzula itzultzailea on bat zenuela bitarteko.
|
|
|
Ez haurrak!
|
Baina
ez duzu bihotzik zuk!
|
|
|
Amaren ondoan egoten hiz. Jina nuk
|
baina
ez duk korrespondentziarik. Ez diakiat, beldur nuk.
|
|
|
|
Baina
ez huen beste aterabiderik. Lanpetua hintzen, senarra hor zelarik ere arrats guziak bainagian pasatzen zitinan desinfektatzen eta debekatua zitzakonan haurraren hunkitzea.
|
|
2023
|
|
|
Teophile de Viauxek bertso hau idazten zuelarik beharbada azken garaia zen zeinean sentimendu hori sakonki nabaritu baitzen; gero Richelieu etorri zen, gero Frondako mugimendua, gero Louis XIV.a, gero gainerakoa. Montesquieu, liburu baten bitartez, zinez entseiatu zen sentimendu hori berriz populuan sarrarazten; 1789ko gizakiek sentimendu hori errebindikatzen zuten,
|
baina
ez zuten bihotzean hain erroztatua, bestenaz herria ez zen hain erraz eroriko gerla zibilean eta arrotzean.
|
|
|
Harentzat, beren burua hilaraziko zuten; harengatik penaz hilen ziren; harentzat eginen zituzten adore eta kemenezko gauza miragarriak; Jainkoa horrela maita liteke.
|
Baina
ez dugu horrela maitatu behar; hobeki erraiteko, amodio mota hori soilik arimaren parte jakin bati zilegi zaio, zeren beste amodio mota batez ez baita gai, baina arimaren parte hori gehiago balio duen arimaren beste parteari menderatua eta abandonatua izan behar zaio.
|