|
2002
|
|
|
Esaerak dioen bezala," zenbat buru hainbat aburu".
|
Baina
ez dago bakoitzak bere aldetik asmatu beharrik; kontuan hartzekoa da badaudela ikastoletan, eta oinarrizko euskal irakaskuntzan, oro har, Euskal Unibertsitatearibidea erakusteko baliagarriak izan daitezkeen lorratzak. Badira hamar urte ikastoletan, eta jarraian baita beste eskola sareetan ere, elebitasun planteamendutik ele askotariko planteamendura aldaketa egiten hasi zirela.
|
|
|
Gaur egun eredu hori orokortu ahal izateko ez ditugu behar adinako baldintzak betetzen,
|
baina
ez dago baldintza horiek lortu arte itxaroten egon beharrik Euskal Unibertsitatearen etorkizuneko eredu horretara hurbiltzen eta bidea irekitzen hasteko. Euskaraz, gaztelaniaz ala frantsesez eta ingelesez moldatzen den masa kritikoa badago, eta, oinarrizko hezkuntzan egiten ari den ele askotariko planteamenduaren eraginez, gero eta gehiago izango dira ezaugarri horiek betetzen dituzten ikasleak.
|
|
2003
|
|
|
2. Garai bateko gau eskolen iturritik datorren euskalgintzaren alor hau hil ala bizikoa izango litzateke herri hau euskalduntzeko interesik eta estrategiarik balego.
|
Baina
ez dago halakorik. Ez hizkuntza politika ofizialaren arduradaukatenen aldetik, ez herri mailako politikagintzan dihardutenen aldetik.
|
|
|
Burua lehengo lepotik. Eutsi egiten zaio
|
baina
ez dago zabaltze nabarmenik.
|
|
|
Herri honetan gertatzen zena kontatzen zigun, prisma jakin batetik noski (periodiko bakarra izatea ren zamak), beste askok kontatzen ez zizkigutenak; Biasteri edo Erriberri Amoroto edo Baliarrain bezain euskal herri zirela gogora ekartzen zigun (ez modu panfletario edoerromantikoan, ez: hango saltsa eta berri xumeak kontatuz), eta beste askok, Biasteriko gertae ren aldamenean, Murciako Alcantarillakoak kontatzen dizkigute; Feroeuharteetan edo Ipar Irlandan gertatzen ari zenaren berriematen zigun (prisma jakin batekin, noski,
|
baina
ez zegoen besterik...), eta beste askok futbol kontuetara mugatzen zituzten Danimarkako administraziopeko uharteen gorabeherak, edo Ipar Irlandaz Clinton agertzen zeneanbaka rrik akordatzen ziren; iritzi emaile sakon eta ugarirena rtikuluak kaleratzen zizkigun (baita astunegiak egiten zitzaizkigunenak ere tarteka); periodiko osatua zen (osatzeko lanean beti ere, osatzekorik ere bazuen-eta, bertan...
|
|
2004
|
|
|
Etxeko hizkuntza zen euskara erabat. Eguneroko bizitzan, Zumaia herria erabat euskaraz bizi zen,
|
baina
ez zegoen ikasketarik euskaraz egiterik. Euskal giro aldetik ez zegoen ezer bideratuta.
|
|
2005
|
|
|
Idazlearentzat erelo reak izan zituen: " Beharbada badira beste dozena erdibat autore bere mailan idazten dutenak,
|
baina
ez dago gehiago denik".
|
|
2006
|
|
|
|
Baina
ez gaude oraindik datorren urtean. Hel diezaiogun aurtengo lanari, hots, 2004ko liburugintzari.
|
|
|
Horrelako joera, aurrean hizketakiderik izanda, oso onuragarria da, niretzat ez ezik, giroarentzat.
|
Baina
ez dago hizketakiderik. Hizketakidea ez da zerbait eskatzen dizuna, hitz honekin ados egon zenukeela esaten dizuna.
|
|
|
Artikulu hau, Euskal Curriculumaren egitasmoaren oraingo fase programatikoa burutzen denean, aplikazio fasean indarrean jartzeko zer nolako ikasmaterialak eta testuliburuak diren irudikatzeko saio bat da. Saiakera honetan testuliburuek izan behar dituzten ezaugarriei buruz asmatu dezaket gehiago ala gutxiago,
|
baina
ez dago zalantzarik testulibururik gabe egitasmo hori ezinezkoa izango dela indarrean jartzea. Bestetik, testuliburu horien egileek, pedagogia eta didaktika gaietan adituak izateaz gainera, euskaraz idazten ondo jakin eta lekuan lekuko eta Euskal Herriko kulturaren ezaugarriak ondo ezagutu dituzte.
|
|
|
Hantxe biltzen ziren mutiko guztiak jolasean.
|
Baina
ez zegoen plazako mutil koadrilarik, neskak besterik ez. Eta haien oso lagun ere banintzen.
|
|
|
Lehendik ezagutzen ninduen, baina momentu hartan, hain nengoen deformatua, ez ninduen ezagutu! Esan zidan erorikoagatik ez neukala ezer
|
baina
ez nengoela ondo eta ahalik eta azkarren ospitalean sartzea komeni zela. Martxoaren 10ean nire urtebetetzea zen —horregatik gogoratzen ditut datak—, eguerdian hura ospatu eta arratsaldean ospitalean nengoen.
|
|
|
Noski, gurea edo katalanena bezalako herrietan, immigrazio fenomeno handiak gertatzen direnean kontu horiek aldatu eta konplexuagotu egiten dira,
|
baina
ez dago gaizki tarteka jatorriei erreferentzia txikiren bat egitea.
|
|
2008
|
|
|
kromosomak dira egitura horiek. Kromosoma kopurua ezberdina da espezieetan,
|
baina
ez dago erlazio zuzenik espeziearen konplexutasunaren eta kromosoma kopuruaren artean. Bakterioak, adibidez, izaki bizidun sinpleenak dira eta informazio genetiko osoa ‘kromosoma’ bakar batean dute antolatuta.
|
|
2009
|
|
|
arabar deitura tipiko horietako bat da, hasieran patronimikoa, ondoren" de" eta gero toponimo bat daukana.
|
Baina
ez dago oso garbi mota horretako deiturak benetako deiturak diren XVI. mendean.
|
|
|
Gogoratzen dut baita Xabiertxo ere, Ixaka Lopez Mendizabalena. Asko gustatzen zitzaidan,
|
baina
ez zegoen osorik. Apurtuta zegoen.
|
|
|
Irakasle ere egin izan dut inoiz, literatura eskolak eman ditut bigarren mailan, bost bat urtetan.
|
Baina
ez zegoen astirik aldi berean irakasle eta zuzendari izateko. Gero, hutsuneak bete ere bai.
|
|
|
1973an egin genituen patronatua sortzeko lehen bilerak, eta 1976ra arte iraun zuen.
|
Baina
ez zegoen ekintza programarik. Izenez bakarrik sortu zen Elhuyar patronatua.
|
|
|
Baina Gaspar Martinez zuzendari zenean ere, arduradun nintzen Ikastegiaren sail batzuetan. Gaspar oso prestatuta zegoen, Ekonomian lizentziatua zen,
|
baina
ez zegoen murgilduta ni bezala euskal mundu horretan.
|
|
|
Bagenekien apur bat. Hutsuneak ere badaude, orain irakurtzen dudanean,
|
baina
ez zegoen txarto. Gainera, guk euskaraz pentsatzen genuen!
|
|
|
idazle on batzuk ere atera dira.
|
Baina
ez dago idazle onik, ez badago askatasunik, eta askatasuna behar da baita euskara bera askatzeko eta garatzeko ere! Hizkuntza bat barrutik hazten eta hedatzen delako.
|
|
|
Kamiseta urdinak eskuetan, beteranoak eta gazteak zeuden argazkian, arduradun izendatu berriak, fikzio lanetako aktoreak, aurkezleak, informazio orokorreko eta kiroleko kazetariak... deituak izan eta agertzeko erabakia hartu zutenak guztiak.
|
Baina
ez zeuden denak; arrazoi desberdinak argudiatuz, ez agertzeko erabakia hartu zutenak ez zeuden bertan, eta azken hauek PSE PPren diskurtso sinboliko, ideologiko eta informatiboa Euskal Irrati Telebistako edukietara eramango duen zuzendaritzari ez zioten aterperik eman... ez eta gaitzetsi, isilik egon baizik.
|
|
2010
|
|
|
Alde horretatik sekulako zortea izan dut. Urteak ere baditut, hamar urte badira erretiroa har nezakeela,
|
baina
ez nago erretiroan. Fundazioak aukera eman dit nik nituen euskal kezkak aurrera eramateko, eta egiten ez ziren gauza batzuk egiteko denbora eman dit.
|
|
|
Urteak dira erretiroa hartzeko adina duzula,
|
baina
ez zaude erretiratuta. Asmorik ez?
|
|
2012
|
|
|
Beste asmoak airean zeuden artean; bide batez edo, kezkatuta galdetu zuen Anaitasuna aldizkariari buruz —hainbat gorabeheren ondoren, horren zuzendaritza Joseba Intxaustik berak hartua baitzuen— Eta tartean iragarri zion Euskara batua zertan den bukatua zuela eta laster Irakur Sail argitaletxeak argitaratuko ziola.
|
Baina
ez zeuden nonbait oso ondo lotuta liburu horren argitalpenarekikoak, zeren eta handik hilabetera Jakini eskaini zion berori argitaratzea, gehiegi atzeratua zuela hitz emana zuenak eta. " Baldintza bakar bat jarriko dizuet:
|
|
|
Guztiok dakigu eska daitekeela mailegu bat etxea edo autoa erosteko (eztabaidagarriagoa da oporretara joateko egin daitekeen ala ez).
|
Baina
ez dago inolako zalantzarik ez dela mailegurik eskatu behar supermerkatuan erosketa egiteko. Bestela esanda, ongizate sistema izan nahi badugu, aberastasun eta diru sarrera nahikoa sortu dugu sistema hori finantzatzeko, oker handia delako maileguetara jotzea gizarte politikak finantzatzeko.
|
|
2013
|
|
|
Tokiko hizkuntzen eta estatu zentralistek bultzatzen zuten hizkuntzaren arteko lehia, inertzia historikoz eta soziolinguistikoz gehienbat, tokiko hizkuntzen alde izan zen mendeetan zehar. Hizkuntza minorizatuaren desplazamendua gizartearen eskalan goian zeuden pertsonen artean gertatzen zen, alde batetik, eta geografikoki toki batzuetan pixkanaka estatuaren hizkuntza sartzen zen, bestetik;
|
baina
ez zegoen iraultza kualitatiborik hizkuntzen iraupenari dagokionez. Indarrak hizkuntza menderatzailearen alde hasi ziren metatzen eskola derrigorrezkoa bihurtu zenean; hala ere, iraultza kualitatiboa beranduago etorri zen, trinkotasun soziokulturala apurtu zenean.
|
|
|
Jainkoa, absolutua delarik, esperientzian azaltzen da,
|
baina
ez dago gatibu kontzeptuetan. Gorago ikusi dugunez, esperientzia hori sublimearen estetikari lot dakioke, eta, erlijioaren arloan, idoloak garbitzeko deia izateaz gain, Jainkoarekiko bizipen berezia izan daiteke.
|
|
2014
|
|
|
espazio horietan, modu esplizitu batean estatu bateko espazio publikoa demokratizatu nahi da. Hori ez da gertatzen, adibidez, supermerkatuetan, non genero arauak nonahi dauden,
|
baina
ez dagoen demokratizatzeko aspiraziorik. Horrela, uste dugu berrikuntza demokratikoetan emakumeen parte hartzea oztopatzen duten elementuak ere badirela demokratizazio prozesuetan, oro har, baina, beste esparru sozialekin alderatuta, horiek sotilagoak direla.
|
|
|
Urteak igaro dira digitalizazio proiektuak abian jarri zirenetik,
|
baina
ez dago digitalizazio politikarik.
|
|
2015
|
|
|
Anaia Abel etorri zitzaidan Durangoko bere kuadrillako batzuek kooperatiba batean lan egiten zutela,
|
baina
ez zeudela ados funtzionatzeko moduarekin, eta ea egin ahal nien lan proiektu bat esanez. Nik industria munduaz oso gutxi nekien, eta nahi bazuten nekazaritzako lan proiektu bat egingo niela esan nien.
|
|
|
Eta horrek bazuen grabatzen zuen gramola bat, eta behin aitona bertsotan grabatu zuen. Aitonaren boza hantxe zegoen bakarrik grabatuta, baina ez dakit zer gertatu zen, hondatu edo galdu,
|
baina
ez dago grabazio hori. Nik ez dut gogoan aitona kantatzen ikusia.
|
|
|
Badira bi urte jubilatu zela, 77 urterekin.
|
Baina
ez dago geldirik.
|
|
|
Beste hainbat gauza aipatuko nuke tesi horren inguruan.
|
Baina
ez dago lekurik. Hala ere, iruditzen zait hurrengo urteotan tesi horrek ondutakoei eta azaleratutakoei kasu handia egin diegula, gure etorkizunarekin eta orainarekin kezkatuta gaudenok behinik behin.
|
|
|
bonbardaketa baten errepresentazioa. Mina dago, sufrimendua dago, ilunpea dago,
|
baina
ez dago bonbarik, askozaz alegorikoagoa da, unibertsalagoa nahi bada (koadro bat unibertsal zerk egiten duen erabakitzeko beste eztabaida batean sartu bagenu ere), eta ikonografia bera ere ez da Picassok beren beregi koadro horretarako sortua, aurretik baitzekarren zezenak, zaldiak, beso hautsiak eta abarrak erabiltzeko joera.
|
|
|
Errekonozimendu batekin zoaz bertara. Ordura arte ez zegoen errekonozimendurik ere; de facto ko errealitate bat zinen,
|
baina
ez zegoen aitortzarik.
|
|
2017
|
|
|
Eta bada ere indarkeria, hala nola ezpata dantzan. Gauza anitz erakusten dira,
|
baina
ez dago maitasunik. Flamenkoan bada, eta desira ere.
|
|
|
" Euskal dantzetan badago ironia, eta bada indarkeria ere,
|
baina
ez dago maitasunik. Beraz, ballet batean maitasun edo adiskidetasun pixka bat erakutsi nahi baldin badugu, jestuak gehitu behar dira"
|
|
|
eskisto gasaren ustiaketaren debekua edo genetikoki eraldatuko organismoena, erraterako.
|
Baina
ez dago nahasmendurako tarterik: legez kanpoko etorkinentzako zainketa medikoak ukatzearen alde dago, dirutan neurtutako proposamen bakarrenetariko bat da (500 milioi euro aurrezteko), Fillon hautagaiak ere proposatu du; droit de sol, geografikoki Frantzian jaiotako guztiek Frantziako hiritar legal izateko duten eskubidea ezabatu nahi du, urteoro onartuko den etorkin kopurua 10.000 izatearekin batera, berrelkartze familiarrak eta enparauak ezabatuz.
|
|
2019
|
|
|
|
Baina
ez dago, horrez gain, zaintzaren bestelako teknologizaziorik: ez larrialdietarako lepokorik, ez sentsoreekin zabaltzen den aterik...
|
|
|
Etxearen espazioak elkarbizitzaren bitartez afektua sortzen duen moduan, kalearen afektua identitatearekin harremantzen da. Kalearen harreman afektiboan kidetza sentsazio indartsua dago,
|
baina
ez dago elkarbizitzan egoten den intimitate mailarik. Afektuaren jatorria ingurua eta testuinguru bera maitatzetik dator, nahiz eta maitatzeko modua ezberdina eta askotarikoa izan.
|
|
2020
|
|
|
Horrela, beti da itxaropena. Zirkuitua etengo balitz, suizidatuko nintzateke,
|
baina
ez dago arriskurik, itxaropen zapuzgarriak amaigabeak baitira".
|
|
|
Dantza ere bai, bisualki edertasun itzelekoa eta gidoia ere ona. Dantzan dabiltzala, ikusten dira armak eta,
|
baina
ez dago biolentziaren esplotaziorik. Horixe da esan nahi izan dudana.
|
|
|
Eta, azkenean, bertso arrunt arrunt arrunt bat kantatu nuen: " eskerrik asko bihotz bat eta/ esku parea beterik/ topiko handi bat dela badakit/
|
baina
ez dago besterik".
|
|
|
Baina, hala ere, ez da galdu euskararekiko konpromisoa. [...] Erantzukizuna ez dakit,
|
baina
ez dago euskal idazlerik pentsatzen duenik euskara egoera normalizatu batean dagoela eta idazten duena modu naturalean. Jarrera aktibo bat dago euskararen alde.
|
|
|
Badago kapitalismoaren kritika sakona, eta bizimodua ere aldatu behar delako sentimendua, hau da, zibilizazio mudantza baten aldeko gogoa.
|
Baina
ez dago horretarako ez estrategiarik, ez pedagogiarik, ez dago baldintza objektiborik ez subjektiborik. Nik behintzat ez dut ikusten imajinario kolektiborik horretarako.
|
|
|
Perspektibaren diferentzia bai,
|
baina
ez dago nazio kulturalaren eta politikoaren oposiziorik; ez dago politikoa ez den nazio kulturalik. Nazio kulturala beti da nolabait politikoa, eta kasu batzuetan larriki politiko bilakatzen da.
|
|
|
45 Seguruenera gaindituta behar genuke,
|
baina
ez gaude hain urruti Lehen Internazionaleko debate ezagunetik. XIX. mendeko bigarren erdialde hartan, aurrez aurre jarri ziren Marxen sozialismo zientifikoa eta Bakuninen anarkismo kolektibista.
|
|
2022
|
|
|
Hemengo apaiz obreroen tankerako zerbait ziren, kale etxeetan bizi ziren. Ikasketa guztiak egin ostean apaiz sartu zitezkeen,
|
baina
ez zeuden horretara derrigortuta. Ezagutu nuenean, Hector ez zen apaiza.
|
|
2023
|
|
|
Oinarri juridiko irmoagoen alde egin ezean, zaila izango da posiziorik ez galtzea eta normalizazio prozesuan atzera ez egitea. Horrek hausnarketa lasaia eskatzen du,
|
baina
ez dago denbora galtzerik.
|
|
|
Berdintasuna eta gizarte garapena presente daude oraindik diskurtso publikoan,
|
baina
ez dago artikulazio argirik elementu horiek euskal gizartearen hurrengo eraldaketa nola bideratuko duten jakiteko. Gaur egungo narratibek ez dute argitzen nola integra daitezkeen dinamika komunitarioak garapen ekonomiko, ingurumeneko eta sozialeko eredu berrietan.
|