|
2008
|
|
|
Helburua ez zen soilik euskara katedra gisako ikasgaiak sortzea, baserritarrei eraginkorkiago zuzendu ahal izateko, baizik apaizgaiak, fraileak eta mojak ere, beren barne jardunean, euskaraz aritu ahal izatea, garaian gertatzen ez zena. Zeren eliztar batzuk euskaltzaleak ziren,
|
baina
Eliza erakunde gisa, euskararekiko «tolerantea» zen asko jota. Mikel Aizpuruk dioen bezala:
|
|
2013
|
|
|
Goraipatu zuen. Annette Beckerren arabera, gerlak fedea piztarazi zuen,
|
baina
Elizak hori bere bidera ekartzeko ahalegina egin zuen. Eta fedearen igaitea goraipatu zuen prentsa giristinoak, Jean Jacques Beckerren arabera.
|
|
|
Mendeetan zehar heriotzaren ikuspegia aldatuz joan zen, dena den, eta XIX. mende bukaeran eta XX. mendean gizartearen zati handi batek ez zuen infernuaren beldurrik edo zeruaren itxaropenik.
|
Baina
Elizak jarraitu zuen itxaropen mezuekin eta heriotzaren ondoko fasearen edertzearekin: horrek onargarriago egiten bide zuen heriotza.
|
|
2016
|
|
|
Dudarik gabe, Euskalherrizaleen mugimenduak bazukeen bere eragina, Euskaldun gazteen Biltzarraren bitartez.
|
Baina
Elizaren inguruan sortu zen Euskaldun gazteriak, izugarrizko bultzada emanen ziona antzerki mugimendu horri. Izan ere, bizimodua, laborantza eta Elizaren inguruan egiten baitzen, apaizek eta serorek zuten gazteria kudeatzen.
|
|
|
Hirugarren agerraldiaren bukaeran Etxahunek konfesatzera joatea erabakitzen du.
|
Baina
elizara sartzen delarik trufatzen entzuten ditu izakia goaitatzen direnak, ezin du hau jasan eta joaten da, izakiak ez du ulertzen eta begiratzen du joaten. Etxera sartzen da.
|
|
|
Erdi Aroan heziketa urria zuen herriko jendeak,
|
baina
Elizari oso lotua izaten zen. Bi arte mota garatu ziren garai horretan, katedralen artea eta erlijioari lotu antzerkigintza edo drama.
|
|
2021
|
|
|
Tradizio handia du literaturan (Axular, Kardaberaz, Pouvreau, Leizarraga, Iztueta, Haraneder, Agirre Asteasukoa, Lizardi, Orixe, Lardizabal, Antia, Larramendi, Beobide, Labaien, Arana, Mendiburu, Iraizoz, Anabitarte, S. Mitxelena, Mirande, Barrensoro, Arrue, Arrese...), eta aski arrunta da egungo idazleen artean: Eta are gehiago printzeak eta erregeak; Are distiratsuago egin zuen ospakizuna; Are ttikiago zen; Are gutiago gainerako langileak; Are miresgarriagoa dena; Etxe hori beste hura baino handiago (a) da,
|
baina
eliza are handiagoa...
|
|
2023
|
|
|
Gérard Roussel17 izan zen beste pertsona garrantzitsu bat Margaritarentzat, eta hura ere Erreformako lehen urteetatik laguna zuen. Briçonnetek arazoak izan zituen Elizaren barnean,
|
baina
Elizaren barnean jarraitu nahi zuen. Margarita Erreformazaleak laguntzen saiatzen zen, ahal zuen neurrian, bere helburuak ez baitzituen beti lortzen.
|
|
|
Guillaume Farel, François Vatable, Gerard Roussel, Martial Mazurier, Mi chel d ‘Arande, Pierre Caroli, Jodocus Clichtove eta Jean Lecomte Lacroixkoa. Garai hartako bizi ziren idazle asko oso gertu zeuden mugimendu hartatik, hala nola François Rabelais edo Erasmo. ideia erreformatzaileetatik hurbil
|
baina
Eliza katolikoari atxikia, Margarita Nafarroakoak XVI. mendetik aurrera emakumeen askatasunaren eta au to nomiaren kon tzientzia hastapenen aldeko aldarrikapenari bidea ireki zion.
|
|
|
Erregearen arreta herriaren beharrez urruntzen zuen, eta erabakien hartzeko orduan gorabeherak zeuden, Erreforma urrundik begiratzen zuen. Gertakariak ikusten zituen,
|
baina
Elizarekiko harremana zaindu nahi zuen, beraz, indar harre mana gogorregia zelarik, atzera egiten zuen. Beste kezka batek ere asetzen zuen Frantziaren erregearen gogoa, eta hori zen Frantziako eta Gaztelako erregearen arteko lehia, Karlos V.arekin. Biak orduko Europako nagusiak bihur tzeko lehian zeuden.
|
|
|
Erreformaren alde agertu zen Margarita,
|
baina
Elizaren barnean jarraitu zuen. Ideia berriei irekia zen, baina Elizarekin ez zuen hausturarik eragin.
|
|
|
Erreformaren alde agertu zen Margarita, baina Elizaren barnean jarraitu zuen. Ideia berriei irekia zen,
|
baina
Elizarekin ez zuen hausturarik eragin. Margarita ahaldunen artean kokatua zen eta horrelako zutabea botatzea ez zitekeen erraza.
|