|
2006
|
|
|
antropologia, historia, emakumearen eta kulturaren inguruko ikerketak, literatura, bibliografia eta lexikografia. Soziolinguistika ez da berez Mintegian lantzen den arloa, ez delako hango irakasleren baten intereseko gaia,
|
baina
beti daude pozik ikerlari bisitariak hartzeko eta modu horren bidez badago aukera hango liburutegi eta giro akademiko ezin hobeaz aprobetxatu eta bertan lanak burutzeko.
|
|
2007
|
|
|
Hala, Hego Euskal Herrian 51 udalerri aukeratu dira. Irizpide horiek betetzen saiatu gara,
|
baina
beti ez da posible izan. Ikus ditzagun salbuespenak:
|
|
2009
|
|
|
Xumeagoa bestetan.
|
Baina
beti gabiltza azpiko gidoi emozional baten dantzan. Ez gutxitan, arrazoia eta logikarik zorrotzena erabilita ere, zirrara batzuei jantzia ematen, edota ezkutatzen ere beste zereginetan ez gabiltza.
|
|
2010
|
|
|
Gurasoak erdaldunak dira(...) bakarrik eskola giroan erabiltzen dudan hizkuntza da euskara. Lagunak euskaldunak dira eta euskaraz egiteko saiakerak egin ditugu,
|
baina
beti arrakasta gutxirekin.
|
|
|
Iñakik lan handiak egin ditu eskuzabaltasunez,
|
baina
beti erabateko fintasun profesionalaz. Horietako bat, Tolosako Haur Kabi haurtzaindegia izan zen.
|
|
|
3 eSKuzaBal eTa Bide eraKuSle iñakik lan handiak egin ditu eskuzabaltasunez,
|
baina
beti erabateko fintasun profesionalaz. horietako bat, tolosako haur kabi haurtzaindegia izan zen. 1970 urtearen inguruan, tolosan, guraso langileentzako euskarazko haurtzaindegia eratu genuen. aita amak lan egin eta 0 3 urte bitarteko haurrak zaintzeko eta hezteko gune egokia behar zen. denon artean auzolanean, eta jende askoren laguntzarekin, abian jarri zen. eztabaidagaiak ziren haurtzaindegia euskalduna ala elebiduna eratzea; haurtzain guztiak euskaldunak ala batzuk erdaldunak izatea; euskal kulturan heztea eta abar. han ibili ginen hezkuntzako profesionalekin, pediatra, pedagogo, psikologo eta soziologo ezberdinekin ikasten; gurasoentzat hitzaldiak eta elkarrizketak antolatzen. iñakiren ikuspegia eta laguntza erabakigarriak izan ziren. haur haiek, haurtzaindegian hasi eta hiru urte betetzerakoan laskorain ikastolan jarraitu dute; eta, lau hamarkada beranduago, euskaraz bizi diren gazte euskaldun petoak dira, nahiz eta zenbaiten gurasoak erdaldunak izan. urte batzuk beranduago, tolosaldeko azterketa soziolinguistikoa burutu genuen. guztira 200 bat lagun elkarlanean parte hartuz. behaketa objektiboak eta elkarrizketa zuzenak egin ziren tolosarren motibazioa, ezagupena, erabilera eta jarrerak aztertzeko. planteamendu teknikoa iñakirena zen eta berak gidatu zuen azterketa soziolinguistikoaren kudeaketa. hierarkiarik gabeko eraketa eta behetik gorako jarduna burutzen genuen. ekimen horiek ordaintzeko dirurik ez zegoen, dirulaguntzaren bat lortzen baldin bazen ere, dena herri laguntzaz eta afari koxkor batekin konpontzen zen.
|
|
2013
|
|
|
Gainera, sistema hori denbora guztian aldatzen ari da, halabeharrez heterogeneoa da, eta etengabe aldatzen ari den komunikazio gaitasun plurilektal edo eleaniztun batean egituratuta dago (Europako Kontseilua 2002). Munduan askotariko pertsonak daude, eta batzuetan haien ezagutza linguistikoak antzekoak dira, beste batzuetan ez hain antzekoak, maiz oso desberdinak,
|
baina
beti daude transformazio prozesuan eta ikasi eta ahaztu egiten dira. Hain zuzen ere, hiztun horien arteko interakzioak hizkuntza guztien oinarrizko ezaugarri bat azaltzen du:
|
|
2015
|
|
|
Azkoitiko auzoz aldatzen joan zen,
|
baina
beti euskaraz egiten zuten. Bere gurasoek si eta no besterik ez zekiten erdaraz, eta Azpeitira Urolako Trenean joan behar izaten zirenean, Guardia Zibilak hor zeudenez, isilik egiten zuten bidea.
|
|
|
|
Baina
beti ez da horrela izan, izan ere, Araban euskara" galdu" zenetik oso toki gutxi izan du kalean eta etxeko sukaldeetan. Esan daiteke, zeuden euskaldunak oso sakabanatuta zeudela, irlatxo euskaldunak itsaso erdaldunean, eta gaur egun ere oraindik badago lana egiteke.
|
|
2016
|
|
|
Kasu askotan keinu xumeetan; beste kasutan modu nabarmenago batean. Testuinguruaren arabera gauzapena ezberdin gertatu da,
|
baina
beti keinu txikietan gauzatu eta gauzatzen da, egunerokotasunari lotutako jardueretan, bizipenekin harremanetan. Hori da bizitako identitateak duen bidea:
|
|
|
Joera, dio, irauten dutelako, errepikatzen direlako, norberaren portaera egituratzeko jotzen dutelako,
|
baina
beti testuinguruaren arabera egokitzen. bat eman zion eta hori nabarmentzeko latinezko hitzari eutsi zion: habitus.
|
|
|
Bourdieu 1980, 1982, 1984, 1987, 1994, 1997). Bourdieuren hitzetan, habitusajarduteko, sentitzeko eta hautemateko joeren multzoa da (ulertze, sentitze, balioeste eta jokatze erak). Joera, dio, irauten dutelako, errepikatzen direlako, norberaren portaera egituratzeko jotzen dutelako,
|
baina
beti testuinguruaren arabera egokitzen.
|
|
2017
|
|
|
1 SARRERA azkenaldian asko hitz egiten da euskararen erabileraz, zenbait datu ere ematen dira horren inguruan, eta, are gehiago, jendeak ere izaten ditu bere inpresioak eta egiten ditu auto diagnostikoak: " ni euskaraz bizi naiz"," nik euskara gutxitan erabiltzen dut"...
|
baina
beti izaten dira intuizioz eginak, ez dakigu zehatz mehatz gure erabilera zenbatekoa den eta, horregatik, ikerketa honen abiapuntua oinarrizko galdera horri erantzuna emateko saiakera bat da: zenbat bizi gara euskaraz?
|
|
2018
|
|
|
Azken finean, eraldaketa soziala prozesu konplexu eta luzea da, indarrean dauden asimetriek eta aukera ezberdintasunek gehienetan egiturazko sustrai historiko luzeak baitituzte, baita egunerokoan ezarri dituzten pribilegioek, erosotasunek eta inertziek ere. Horien guztien ondorioz, eraldaketa prozesuak erresistentziak, kontraesanak eta gorabeherak ditu eta olatuen itxura du (batzuetan bizkorragoak, beste batzuetan motelagoak,
|
baina
beti gogortutako harriak urratzen). Hala, atzera pausuak egon badaudela jakitun, baikortasun kritikoarekin batera pazientzia historikoa ere beharrezkoa da.
|
|
|
Ibilbideari begiratuta, euskara ez da ezarri oinarri bakarraren gainean; aitzitik, aldatu egin da denboran zehar, eta batzuetan bat baino gehiago izan ditu aldi berean, elkarren osagarri: Eliza, Ikastola, AEK, Udala, Baleike eta komunitatea...,
|
baina
beti ondoan izan dituzte beste elkarte eta laguntzaile ugari.
|
|
|
Erraza litzateke izenak ematen hastea hemen,
|
baina
beti egongo da baten bat ahazteko arriskua, eta horregatik egokiagoa iruditu zait ahal dela ez ematea. Baina gogoan dauzkat hainbat lagun, bereziki, Ikastola sortzeko erabakia hartu eta bultatu zutenak, zailtasunak eta oztopoak gainditzen lagundu zutenak, arkatz txikia eta koadernoa hartuta erosketa zerrenda euskaraz egiten hasi zirenak, euskaraz jakin ez arren seme alabak euskaraz hezi zituztenak, beti euskarari sendo eusten diotenak, euskara irakasten eta ikasten aritu direnak, euskaraz natural sortu eta kontsumitzen dutenak (musika, literatura, artea, zinema...) eta abar.
|
|
|
Norbere balore eskala aldatu ere egin liteke, kasutik kasura, edo garaitik garaira.
|
Baina
beti izango dira hautu hauek, kontzienteki ala inkontzienteki, ideologia baten emaitza.
|
|
|
ereduaren kasuan, berriz, urte bitartean goranzko joera izan zuen (%18 %21),
|
baina
beti ereduaren azpitik. 2011 urterako,% 14ra jaitsi zen kopurua.
|
|
2019
|
|
|
(...) [galdetu diogu irudi baten bidez adieraztea sentitzen zuena] soka bat tinkatzen, edo zintura bat, edo oihal bat... un truc de contention, holako zerbait. (...)
|
Baina
beti
|
|
|
Garai hartako aholku nagusiei (desindustrializazioa eta politika neoliberalak) jarraitu ordez, Euskadik beste aukera bat egin zuen. horri esker, aldi historiko honetan bertan, euskal gizartea gai izan da euskal hizkuntzaren desagerpen prozesua geldiarazteko. Eraldaketa prozesu hau gizarte berrikuntzaren gauzatze kolektibo handi gisa soilik uler daiteke. denbora luzez, ikuspegi guztiz ekonomiko eta kuantitatibotik ulertzen saiatu gara,
|
baina
beti genuen sentsazioa ez ginela ari historia bere osotasunean kontatzen. hori dela eta, artikulu honetan azaltzen dugun bezala, gure eraldaketa gertatu berria ahalbidetu duten faktore kulturalak hobeto ezagutzen eta neurtzen ari gara. • Hitz gakoak:
|
|
|
Eraldaketa prozesu hau gizarte berrikuntzaren gauzatze kolektibo handi gisa soilik uler daiteke. denbora luzez, ikuspegi guztiz ekonomiko eta kuantitatibotik ulertzen saiatu gara,
|
baina
beti genuen sentsazioa ez ginela ari historia bere osotasunean kontatzen. 80ko hamarkadan bizi izandako lehen fasean lehiatzen ikasi genuen, inbertsio garrantzitsuak eginez hezkuntza arloan eta makinaria eskuratzen gure enpresa sarea lehiakorragoa bihurtzeko; baina, aldi berean, euskal erakunde sare berria sortzeko garaia izan zen.
|
|
|
Beste batzuk bidean jarraituko dute.
|
Baina
beti da interesgarria zauden tokiaz gehiago jakitea, gauza desberdinak ezagutzea, eta auzokideentzat horretarako espazioa da, baina baita auzotarrentzat ere: zure herritik atera gabe bidaiatu dezakezu, beste herrialde bateko ohiturak ezagutu.
|
|
2020
|
|
|
bai: bazekiu
|
baina
beti hankakin lurra ukitzea da por seacaso (HP2: 30)
|
|
2022
|
|
|
(23) esaten genun" beinga, mesedez, hitz egin dezakegu euskaraz? eske ez det euskaraz entzuten"(...) esaten nun" eske hitz egin behar det edo ez, da nahi dudana edo...?".(...) batzutan ahazten zitzaigun
|
baina
beti izaten zen" e, euskaraz!". (1ET Z)
|