|
2001
|
|
|
Hegazkinetik jaitsi zenean ere bai. Pentsatu zuen zorakeria zela Nepalera joatea,
|
baina
bertan zegoela eta ez zeukala erremediorik.
|
|
2002
|
|
|
–Informea irakurri dut,
|
baina
bertan ez dira gaitzaren kausak eta zergatiak agertzen. Eta ez dut uste gogorik izango duzunik zure bizitza kontatzen hasteko.
|
|
2003
|
|
|
Irakurle gehienek broma moduan irakurri zituzten iragarpenok, azti eta igarleen esanak irakurtzen diren eran, lagunartean txisteak eginez.
|
Baina
bertan izen abizenez aipatzen ziren idazleei ez zien batere graziarik egin. Liburua kaleratu eta lehen egunetan ez zuen inork fitsik esan, ez zuen inork aurpegirik eman, ez protestarik egin.
|
|
|
Apalak nonahi, eta dozenaka kaxoiz osatutako armairuak. Erakusleihoa txikitxoa zuen aukeran
|
baina
bertan zeuden erakusgai mota, neurri eta kolore guztietako ileordeak. Oskarrek sudurra luzatu zuen ea erakusleihoak zerbait ikusten uzten zion.
|
|
2004
|
|
|
Osaba alarguna zen; hiru seme alaba zeuzkan, baina kanpoan zeuden ezkonduta. Ramallahko egoera txarra zela-eta, Rafahra joatea erabaki zutela esan zigun osabak,
|
baina
bertan ere egoera ez zela hobea eta laster bueltatzeko asmoa zeukala azaldu zigun.
|
|
|
–Tira, Oskar –erran zidan, eta eskua besagainean pausatu zidan. Une batez besoa aldentzea bururatu zitzaidan,
|
baina
bertan utzi nuen: esku haren epela behar nuen– Agian ez da unerik hoberena gerra kontuez hitz egiteko.
|
|
|
Ironia hilgarriz zamaturiko broma bat. SDko buruzagiaren aurpegi kolorgea aztertu zuen erantzun bila,
|
baina
bertan lurralde izoztu bat besterik ez zuen aurkitu.
|
|
|
Ez zen nahikoa. Bazekien horrela ezabatzean Windows eko sistema eragileak datuak bistatik kentzen zituela nolabait,
|
baina
bertan geratzen zirela, ezkutuan, eta programa egokia erabiliz gero (Filerecovery, GetDataBack...) datuak berreskura zitezkeela. Bazeuden, baita ere, datuak erabat suntsitzeko programak (Eraser, KillDisk...), baina berak ez zeukan han horrelakorik.
|
|
2005
|
|
|
Pinudi barnean belarra eta txilarra ugari. Han ez zegoen hilobi arrastorik,
|
baina
bertan lurperatu bazuten, honezkero ez zen belarra besterik ikusiko...
|
|
|
Beste eserleku guztiak betetzen zirenean, aukera zegoen Samuel Muden eserlekuan jartzeko.
|
Baina
bertan jesarri nahi zuenak piano lekura joan eta baimena eskatu behar zion Samueli berari. Beti ematen zuen baimena Samuelek, hori bai.
|
|
2007
|
|
|
esploratzaile ausarten pribilejioak.
|
Baina
bertan esploratzailerik bazegoen, hura Irene zen; ni dizipulua izan nintekeen, sherpa hasiberria, besterik ez, sherpa zaharraren eskuetan, bere ofizioa ikasten. Gustura ikasten, erantsi nuke.
|
|
2010
|
|
|
Oherako gogoa zuen batetik, hartu berri zuen aspirinaren laguntzaz ea buruko mina joaten zitzaion, siesta egiten zuen bitartean. Arrebaren bisitak izutzen zuen, ordea; etxeko egongelara joanda, telebista piztu eta haren aurrean jarri zen, sofan erdi etzanda, pantailari begira
|
baina
bertan agertzen zenari kasurik egin gabe.
|
|
2011
|
|
|
Ni egoitzara iritsi nintzenerako adinean nahiko aurrera zihoan,
|
baina
bertan zeuden beste hainbat zaharrekin alderatuta buruko argitasuna primeran mantentzen zuen, nahiz eta askok kontrakoa pentsatu.
|
|
|
Oihuka aritu ziren minutu batzuetan biak, baina ez zen erantzunik izan. Tomas, alboan zegoen baso txikian ibili zen,
|
baina
bertan ez zegoen neskatoaren arrastorik. Basotik bizikleta aurkitu zuten tokira itzultzean Ane negarrez aurkitu zuen.
|
|
|
Paketea agortzear zegoela ohartuta, hurbileko kafetegi batera sartzekoa egin zuen.
|
Baina
bertan lankideren bat topatzeko arriskuaz oharturik, aurrera jarraitu zuen.
|
|
2012
|
|
|
Egoitz eta Oier gazteentzako zentro batean geldituko ziren. Ez zen kartzela,
|
baina
bertan gelditu beharra zuten eta bisitak arautuak egongo ziren. Normalean, zentrotik ondo portatzen ari zirela esanez gero, eta ordura arte legearekin arazorik izan gabekoak zirela kontuan hartuta, ez zuten denbora asko barruan pasatuko.
|
|
2013
|
|
|
Errekaldeko etxebizitzaren atarian sartu zen. Atea itxita egongo zela pentsatu zuen Martinek, gutxienez poliziaren zinta hori, ez pasatzeko,
|
baina
bertan ez zegoen ezer. Giltza sartu eta etxebizitzan sartu zen.
|
|
|
–Elizbarruti berean jaio ginen, mansio parke berberaren barrenaldean, gure gaztaroaren zatirik handiena elkarrekin eman genuen; etxe bereko bizilagunak, jostaketa berberetako partaide, aita maitasun bat beraren hartzaile. Philips jaunak hainbeste ohoratzen bide duen lanbide hori bera zeukan gure aitak hasieran,
|
baina
bertan behera utzi zuen dena Darcy jaun zaharraren zerbitzutan jartzeko, eta bere denbora guztia Pemberley etxaldea zaintzeari eman zion. Jaun zaharrak oso estimu handitan zeukan gure aita, haren adiskide min eta mamia zen bera.
|
|
2014
|
|
|
Pixka bat bazterturik geunden, autobusetik hamar metrora edo. Jende nahikotxo zegoen eta ondo dakit nolakoa den jendea,
|
baina
bertan eta azkeneko momentuan ematea zen dirua hartuko zuela ziur egoteko modu bakarra.
|
|
|
Lasaitua hartu nahi baldin banuen, guztiz kontrakoa izan zen sentipena, egia esateko. Munstroari bultza egin nion,
|
baina
bertan jarraitzen zuen, niri begira, bere hanketan tinko bermatuta, nik huts egin bezain pronto jipoitzeko prest. Nire indar guztiak jokoan, eta hilabete pare bat urrunago jaurtitzea besterik ez nuen lortu.
|
|
|
ia inor ez. Esplikazio bat izan daiteke Pipermanek arriskutsutzat jotzen zituèn gizon emakume haietarik anitzek Urunia hartatik alde egitea erabaki zutela;
|
baina
bertan gelditu zirenei ere, beltzei eta mulatoei, sudakei eta indioei, gayei eta lesbianei, ijitoei eta arloteei, euskaldun itxiei, langile matxinoei eta poeta bakartiei, ederki murriztu zitzaien erreboltarako gogoa, haiei guztiei robot bat ikusi orduko estutzen baitzitzaizkien ipurmasailak oharkabean, mugimendu ezin inkontzienteago batean.
|
|
2015
|
|
|
Logikaz pentsatu behar nuen: gaztelua hutsik zegoen,
|
baina
bertan, seguruenik, bizirauteko tresnak aurkitu nituzke, aterpea eskain ziezadakeen gelaren bat, egurra eta, zergatik ez, agian janari gordailuren bat, langileek edo artzainek bertan ahaztua. Alde batera utzi behar nituen beldurrak eta nire biziaren alde lan egin.
|
|
|
(Oso azken azkarra izan omen zuen). Behin etortzekotan egon ziren,
|
baina
bertan behera utzi zuten, gerra zela-eta bidaiatzea hain zaila izanik; hainbeste urtean ez ziren behin ere etorri; berari dirua bidali eta kito; ez idatzi, ez etorri, eta utzi bezala espero zuten gauzak aurkitzea, ene! Apaintze mahaiko tiraderak, zabaldu egin zituen?
|
|
|
Errukizko olatuaren gainera igotzeko presioa sentitu zuen.
|
Baina
bertan josita jarraitu zuen. Isilune beldurgarria egon zen.
|
|
|
|
Baina
bertan gelditu zen. Erre usaina zegoen.
|
|
|
Aurten arrisku bizian egon naiz. Behin bakarrik hartu naute,
|
baina
bertan, eskuen berotasun leuna sentitzean, hunkitu egin naiz; une batez pentsatu dut ez zitzaidala haren etxera joatea. Zenbat balio dudan galdetu du.
|
|
|
14 Nafarroarako ez dago datu zehatzik,
|
baina
bertan bizi eta lan egitea aukerarik hobetsiena dela esaten da lanean. Osatzeko, Katalunian %56, 5ek hobesten du azkeneko aukera hori (hizkuntza, %33k); Galizian, berriz, %42, 7k (hizkuntza, %41, 8k).
|
|
2016
|
|
|
–Denak berdin berdinak dira.
|
Baina
bertan inor bizi ez denez, erraza gertatuko zaizue guztiak begiratzea.
|
|
|
Hizkuntza Gutxituen Europako Ituna berrestea. François Hollande presidentearen promesa izan zen 2012ko hauteskunde kanpainan,
|
baina
bertan behera geratu zen, konstituzioa aldatzeko proposamena blokeatu egin baitzuen eskuinak Frantziako Senatuan. 1999an izenpetu zuen Frantziak itun hori. Espainiak, 1992an?, baina berrestean heldu ziren arazoak.
|
|
|
%22k betetzen dute beti edo ia beti, Eusko Jaurlaritzak egindako ikerketa baten arabera. Helburuak betetzen ez zituztenei zigorrak jartzeko bide bat bazuen dekretuak, saltoki batzuei bakarrik eragiten zien?,
|
baina
bertan behera utzi zuen PSE EEk. Bestetik, euskaldunen aktibazioaren bidea aipatu du Petriatik:
|
|
2017
|
|
|
Beno, Ekialdeko judu horiek ere bizi beharra izango dute noski.
|
Baina
bertan hilko ahal naiz gauzek ez badute txarrera egin, orain edozein atzerritar zikinek, Jainkoak jaioarazitako lurrean bizimodua ateratzerik ez daukala-eta, libre baitu hona etortzea amerikarrei poltsikotik dirua kentzera. Beste bi puntuko igoera.
|
|
|
–Drexler hiru egun geroago atera zen etxetik. Guk orduan ez genekien,
|
baina
bertan behera utzi behar izan zituen hitzaldi gehienak, protestak zirela-eta. Azkenean bizkartzainak etorri eta Drexlerrekin abiatu zirenean, uste izan genuen egun batzuk izanen genituela lasai lan egiteko.
|
|
2018
|
|
|
Kaskoak jantzi ditu eta ez zaio irratian entzun duena gustatu,
|
baina
bertan utzi du diala, beti bezala, handiagoa baita beste zerbait bilatzen ibiltzeak eragiten dion nekea. Irrati formulako esatariak speeda gosaldu duela dirudi:
|
|
|
Herria gorroto zuen.
|
Baina
bertan bizi ziren pertsona asko maite zituen.
|
|
2019
|
|
|
Emakumeak, batik bat. Ez da legezkoa segregazio sexual hau, zori ustelekoa baizik,
|
baina
bertan egurrezko koilara sartuz gero, zapore mikatza nagusi.
|
|
|
–Batzuetan gero zinemara joaten gara,
|
baina
bertan egoten da ostiraletan. Joan zaitez ostiral honetan eta emaiozu ezuste bat, ez zen irribarre egiten ari, eta Tomasek berri txarrek beti dakarten larderia sentitu zuen inguruan.
|
|
|
Izen bat, amari entzuna.
|
Baina
bertan sortu zen bera; bertan gelditu zen aita bere azken egunetara arte. Senideak behar ditu bertan, baina inork ez du bera ezagutuko, bera ere hango inor ezagutzeko gai ez den bezala.
|
|
2020
|
|
|
Dinamika hori gune formalen eta informalen barruan ere errepikatzen da, hau da, legebiltzarra gune formala da
|
baina
bertan gune informalak sortzen dira, alderdietan bezala. Espazio horiek ez dira generoarekiko itsu, eta tradizionalki, espazio formaletako gune informaletan hartu izan dira erabakiak antolakunde askotan, baina gune informaletarako sarbidea are zailagoa da emakumeontzat.
|
|
|
Eta etxe jabeari, hurrengo egunean, esaten diozuela uste duzuela sukaldean ahaztu duzuela, eta begiratu nahiko zenuketela. Eta etxe jabeak baietz, joateko begiratzera;
|
baina
bertan zaudetela, sukaldean begiratu, sakelakoa aurkitu ez, eta etxe jabeak ez dizuela uzten begiratzen etxeko gainerako bazterretan. Bada, antzeko zeozer.
|
|
|
|
Baina
bertan zerraldo gelditu nintzen ia, ordubetera edo, Mia Wallacek musika ipini eta, pan, pan, pan... girl, you’ll be a woman... son kantaren doinuan dantzan hasi zenean. Zer zen hura?
|
|
2021
|
|
|
Begiak pantailan eta atzamarrak teklatuan idazten dugu.
|
Baina
bertan bageunde bezala idatzi behar dugu, gorputz osoarekin. Idazlea bere bakardadean egon daiteke edo egon daiteke jendez inguratuta22 Berdin dio.
|
|
2022
|
|
|
Errepidearen bestaldeko autobus geltokiari errezeloz begiratzen diot. Orain ez nago bertan,
|
baina
bertan oroitzen dut neure burua. Agure bibotedunaren atzean eta trajedun gizonezkoaren aurrean hutsune bat irudika dezaket ilara egiten, nire forma duen hutsunea.
|
|
|
Limaren aita irakaslea da Bertokiko Bizenta Mogel institutuan, euskarako irakaslea, hain zuzen. Orain arte Osinaldeko eskolara joan da Lima,
|
baina
bertan ez dago instituturik. Zera egongo da institutua, lau katu bakarrik bizi dira eta!
|
|
2023
|
|
|
–Bai, bai, prentsaurrekoa hemen zen izatekoa bai,
|
baina
bertan behera gelditu da.
|
|
|
Beste bizitza batean sartzea bezalakoa zen hura. Jendea falta zen,
|
baina
bertan zeuden haien arrastoak: armairuan txukun gordeta platerak, erretiluak eta edalontziak; erdizka utzitako olio botila, argizari bihurtuta (halakoa zen hotza horma zabal haien barruan); ekialdera ematen zuen leihoaren aldamenean egutegia, 1970eko uztaila, julio; Uxueko Ama Birjinaren postaltxoa logelan; orinala ohearen bazter batean.
|
|
|
Ruben ere hor eserita imajinatzen dut, ezer egin gabe
|
baina
bertan, presente, nire bizitzaren parte garrantzitsu bat izan dela gogorarazten, oraindik lagun izan gaitezkeela, harreman sentimentalek, apurtzen direnean, ez dutela zertan eraman berekin uholde bortitz batek bezala metatutako guztia, elkarrekin eraikitako guztia. Berretsiz ez dagoela benetako maitasunik benetako adiskidetasunik ez badago.
|
|
|
2019ko udazkenean, aditu gisa artikulu bat aurkezteko proposamena egin zioten Gita Seni, Pekingo Emakumeei buruzko Laugarren Mundu Konferentziaren hogeita bosgarren urteurrena prestatzeko batzar batean, zeina 2020ko martxoan baitzen egitekoa
|
baina
bertan behera geratu baitzen, COVID tarteko. Artikuluaren tonua goibela da oso; Senek" giza garapenari" arreta emateko eskatu zuen berriz ere," hazkunde ekonomikoarekin" itsuturik dagoen mundu batean, eta, bestalde, nabarmendu zuen emakumeen eskubideek, mobilizazio sozialak eta ahalduntzeak hogeita bost urte lehenago baino politika askoz atzerakoiagoei egin behar zietela aurre.74" Inguruneak eta erakundeek laguntzen ez badute, mobilizazio feminista ez da gertatzen hutsune sozioekonomiko edo politiko batean soilik emakumeen antolakundeen borondatezko ahaleginak baliatuta", zioen Senek.
|
|
|
Halako batean, lagun batek aipatu zion sukaldaritza ikasi behar zuela Leioan, eta Enekori interesgarria iruditu zitzaion. " Nik oinarrizko sukaldaritza ikasiko nuela uste nuen,
|
baina
bertan ezagutu nuen jendearen bidez ohartu nintzen hura haratago zihoala, eta gosea sartu zitzaidan, ikasteko gosea, grina".
|