2006
|
|
Eta Edurnek intuizio ezin hobea zeukala esaten zuten. Lekukoen deskribapenak oinarritzat harturik susmagarrien erretratu robotak osatzeko, jakina, eta baita aspaldiko hilotzen aurpegiak berreraikitzeko ere,
|
baina
batik bat denboran zeharreko proiekzioak egiteko: horretarako dohain berezia zuen.
|
|
Ez nekien zertaz ari zen,
|
baina
bat batean dena nekiela konturatu nintzen. Ametsak mututu ziren, munduak lilura eta zentzua galdu zituen, ez nintzen jada sirenen hotsak entzuteko gai izango:
|
|
Oso ondo ulertzen nuen Angelorentzat ez zuela batere atsegina izan behar ni bezalako baten kargu egin beharrak. Aspaldi ikusi ez zuen ahaide urrutiko batek hala eskatu ziolako, horregatik nengoen ni Angeloren etxean; hori zen, behintzat, nik ezagutzen nuen azalpen bakarra,
|
baina
bat batean guztiz barregarria iritzi nion argibide horri. Bere senean dagoen inork ez du urlia ezezagun baten ardura hartzen, are gutxiago urlia hori judua bada, pasaporte faltsua badu, bere nazioko legeen ihes baldin badabil.
|
|
Gogoratu kontribuzioa ordaintzeko epea hilabetearekin amaitzen dela. Apuntatuta utzi nizun egutegian,
|
baina
bat batean zalantza sartu zait zure buru kaskar horrekin egutegiari begiratzea ez ote zaizun ahaztuko. Joan eta ordaindu, sin falta.
|
2008
|
|
Bazkalostean, Rosa etxetik irten berri, laino trinkoak ez ziren orban gris batzuk besterik zeruan,
|
baina
bat batean eguzkia ezkutatu dute, eta mahastietako, galsoroetako, lur sail idorretako argi urretsua itzaltzen da. Airean, berriz, sasiak masustaz gainezka daudeneko usain berezi hori sentitzen da.
|
|
[New sensations I.] Boladatan oso nahasia egoten naiz. Eta xehatua, xehe xehe egina,
|
baina
batik bat nahasia, oso oso nahasia. Eta ez nuen uste gisa horretan ongi egon zitekeenik, baina halaxe da, probatu dut, iritsi zait hori ere, eta diot:
|
2009
|
|
Hasieran, Dariok, Nadineren atzerapena abesterik ez zuena buruan, aditu gabe entzuten zien.
|
Baina
bat batean bere izena entzun zuen: " Dario Asfar...
|
|
Gizon batek hankak zabaldu zituen eta luze ibili zen betazalak igurtziz, begirada umil eta malenkoniatsuz. Beste batek zigarreta bat hartzeko keinua egin zuen,
|
baina
bat batean gogoratu zen non zegoen eta doktorearen gomendioak etorri zitzaizkion akordura. " Akituta daukazu bihotza.
|
|
Hango beroak, musikak eta inguruan etengabe biraka zebilzkion aurpegi haiek gero eta estuago sentiarazten zuten eta gezurrezko euforia batean murgiltzen,
|
baina
bat batean lasaitu zen pentsatu zuenean: " Baina hau guztia amets bat baino ez da izango, espekulazio hutsa, nire paziente bakarrak emakume atezainak, langile xumeak, nire bezero taldea osatzen duten emakume langileak badira.
|
|
Gure taldea osatzen zuten neskek eta andrek, gazteak edo zaharragoak zirelako, ez zeukaten zure adin bueltako alabarik ez ilobarik. Esango nuke haien alaba edota iloba ere bazinela zu hein handi batean; eurek halakorik ez zeukatelako, bai,
|
baina
batik bat zu zeu ere maitagarria zinelako eurentzat (eta edonorentzat). Trankiltasuna ematen zidan niri haiek nola hartzen zintuzten ikusteak.
|
|
Esatariak ez zuen zaldunaren goitizenik aipatu,
|
baina
bat batean oroitu nintzen: nire lehendabiziko irakurketa liburuak El Bueno deitzen zion semea sakrifikatzeko prest zegoen aita ezin krudelagoari...
|
|
Ez dakit zerk bultzatu ninduen, nekeak beharbada, nire laguna babesteko nahiak, agian.
|
Baina
bat batean mihia askatu zitzaidan eta esan behar ez nuena esaten hasi nintzen, deabru bat nitaz jabetu bailitzan. Egiaren deabrua.
|
2010
|
|
Atseden hartzeko gogoaz gainera, jakin minak ere tira egiten zion. Ordu arte telefonoa piztu gabe eta kanpoko munduaren berririk jaso gabe eutsi zion,
|
baina
bat batean errealitate hari aurrez aurre begiratzeko ordua ere iritsi zela pentsatu zuen. Telefonoan jasotako deiak eta mezuak miatu ondoren, korreo elektronikoa kontsultatuko zuen eta gero Buenos Aireseko prentsa digitala, galeriako gorabeheraz berririk ematen ote zuen.
|
|
Beste iskanbila handi bat sortu zen 1990 urtean, Ameriketako Estatu Batuetan hain zuzen ere. Aspaldiko arazoa zen
|
baina
bat batean zabaldu zen Ipar Ameriketan eta mundu osoan. Asko izan ziren neska mutikoekin joko lizunak egin zituzten apaizak eta baita gotzainen bat ere tartean.
|
|
Udazkeneko ilbeheretan, urteko zarbatxoak bildu eta ukendua egiten dute barruko axal berdexkarekin. Aparta da ukendu gozagarria, bai zorneari tiraz zauriak garbitzeko,
|
baina
batik bat erredurak gozatu eta saneatzeko, eta kimio saiotan errez lehortu zaizun azala goxatzeko. Hostoak eta batik bat loreak, begitako gaitzak, erreumak, handituak, sukarra eta hainbat ondoez sendatzeko erabili ohi dira.
|
2011
|
|
Taxi bat agertu eta parean gelditu da. Oraindik une batez argitzen jarraitu dute ispiluaren alde banatako bi bonbilla elektrikoek,
|
baina
bat batean ispilua ilundu eta ezabatu bezala egin da. Gero berriro agertu da, handiagoa, formaz aldatua, ohearen oinean, Élianeren gelan.
|
|
Gainera, etxean arma hotsa eta jendearen joan etorria sumatzen zen. Susmo txarra hasi ziren Butroikoak hartzen eta mahaitik altxatzen hasi ziren,
|
baina
bat batean gizon mordoa azaldu zen alde batetik eta bestetik eskuetan armak hartuta eta gainera etorri zitzaizkien Butroikoei. Kolpe latzak izan ziren eta Butroiko gehienak bertan geratu ziren hilik, haien artean Butroiko jaunaren seme gaztea, baina Butroiko jauna bera, Juan Perez, larri zauritu bazuten ere, bizirik atera zen.
|
|
Azkenean iritsi ginen ibaira eta han ere guardia franko zegoen. Denbora asko galdu genuen,
|
baina
bat batean euria hasi zuen eta karabineroak pitin bat baztertu zirenez, guk errepidea pasa genuen euriak ateratzen zuen zarata aprobetxatuz. Ez zuen atertu gau osoan, eta blai eginda eta berandu iritsi ginen baserrira.
|
|
Espainian ere gauzak gaizki zebiltzan,
|
baina
bat batean Primo de Rivera jeneralak hartu zuen agintea (1923ko irailaren 13a) eta dena aldatu zen. Gobernu berriarekin gauzak hobeto zeuden; uzten ziguten ateratzen eta instrukzioak ere bukatu ziren.
|
|
Ibaira ordu batean iritsi ginen, zeharkatu eta Tomasek erdiak Atakako pasabidera eraman zituen eta ni besteekin baserri ingurura joan nintzen. Ordubete baino gehiago itxaron genuen,
|
baina
bat batean euria gogotik hasi zuenez, karabineroa postuan sartu zen eta zakurrak bezala makurtuta pasatzeko aprobetxatu genuen. Gozamena zen gazteak pasatzea; hura zen korri egiteko modua.
|
2012
|
|
Moisesaren bila joan zen Malen ganbarara, eskaileratan gora pauso biziaz; hautsa ongi kenduta ekarri zuen logelara. Bezperatan hark emandako argizariaren usain gozo leuna botatzen zuen moisesak; argi zegoen ez zela berria,
|
baina
baten batek txukun asko zaharberritu zuen, eta baten bat hura Malen zen. Asteak lehenagotik antolatuta zeuden izarak, burusiak eta estalkia hartu zituen Malenek armairutik.
|
|
Emaztea eguzkia hartzen utzi, eta, biraoka, senarrak jauzi egin du lehendabiziko olatuaren kontra, bigarrenaren kontra, hirugarrenaren kontra. Lehen kolpea beti da bere aldekoa, aurrera egiten du besoak gogor luzatuz,
|
baina
bat bateko erasoaren ondoren, olatua da gizonaz jabetzen dena, eta zurrunbiloan harrapatzen du, gizonak kontrola galtzen du, olatuak arrastaka darama abiapuntura. Olatu bila doa berriro.
|
|
Hildakoak ezin ditu begiak zabaldu,
|
baina
bat batean, barre zantzoka hasten da. Senideak, lagunak, ezagunak ahoa bete hortz gelditzen dira, zertzuk esan dituzten errepasatuz beren kabutan.
|
|
|
baina
bat batean famatuaren hilotza
|
2018
|
|
Txikiak baina sarkorrak, ziztatzaileak. Ez zuen liburu eta egile horien berri,
|
baina
bat batean Erdi Aroko pasadizoetatik bere egunerokora erori da. Erabateko zaintzapean bizitzea..., psikofarmakoen erabilera masiboa..., joera uniformatzailea...
|
|
Aldapan gora, eguraldi gorriaren erasanaren erdian, sarritan gogoratu nintzen Ana eta Biktorren gurasoekin ere;
|
baina
batik bat Penba galtzeko posibilitateak larritzen ninduen. Gure bilaketak merezi al zuen hainbeste sufrikario eta oinaze?
|
|
Zu ikusi zintudanean, nahiz eta eguzkiak azala zaildua zizun, nahiz zure ileak orraztu gabe egon, nahiz zure arropak zarpailak izan, zu ikusi zintudanean, azkenik, nire bidaia, nire bilaketa amaitu zela ulertu nuen.
|
Baina
batik bat zure begiak eta lepoan zeneraman zapia izan ziren dena argiro ulertarazi zidatenak, zure begi urdin sakonak eta lepo zapi hura, Isabeli Goan ikusi nionaren modukoa (agian hari Anak oparitutakoa...?).
|
2020
|
|
Tximistargi bat gau ilun eta bonbillarik gabeko batean. Argi errainu esplikaezin bat,
|
baina
bat batean guztia esplikatu zuena esplikatzeko beharrik izan gabe, dena argi zegoelako.
|
|
Hurrengo bazkarian pollo asado zen menua. Zertxobait jan nuen,
|
baina
bat batean ikusi eta entzun nituenak oroituz kanpora joan nintzen botaka botaka oka egitera, alta ez zen lehen aldia oilasko jaten nuena.
|
2021
|
|
Baina ez dugu sufritzeko astirik: uda igarotzera abiatzeko zorian gaude eta erabat sinetsita gaude udaldian pertsona egokia aurkituko dugula; ia bihozminik gabe bereizten gara begi biribileko lagunarengandik, ziur ziur egonik trenak pertsona egokiaren ondora eramango gaituela; eta laguna, halaber, ziur da berak beste horrenbeste aurkituko duela; auskalo zergatik,
|
baina
bat batean ziur gaude pertsona egokia udako oporretan aurkituko dugula. Joan doaz udako hilabete luzeak, aspergarriak eta bakardadean; gutun amaigabeak idazten dizkiogu lagunari; huts egindako enkontruaz kontsolatzeko, kontu handiz jasotzen ditugu familiako aspaldiko ezagunek edo senide zaharrek gutaz emandako aldeko iritziak, eta lagunari transkribatzen dizkiogu; hark ere antzeko gutunak egiten dizkigu, senide zaharrek haren adimenaz edo ederraz emandako aldeko iritziekin.
|
|
zokorik ustekabekoenetan ernatzen dira, izen bitxiak dituzte, eta kanpotik ez da ondo sumatzen zer ote diren: giro gauekoa, exotikoa eta lausoki bekatuzkoa jariatzen dute, eta egun argiz barneratzean, argiantz misteriotsu bat aurkitzen da, lanpara urdinxka meheek doi doi barreiatua; badira belusezko alfonbrak eta beltzez pintatutako paretak,
|
baina
bat batean kamusturik eta nahasirik sentitzen gara mahai gaineko azukre ontziekin, marroi koloreko azukrez beterik baitaude, hemen darabilten kanabera azukrez. Luze gabe ohartzen gara leku hauetan ez dela ezer arrarorik gertatzen, eta barrenean ez dela kafe argi eta epela baizik edaten, esnearekin moteldua.
|
|
Ogi bero ketsuak ni neu hartzera nindoan,
|
baina
baten bat jarri zitzaidan atzean.
|
|
Nik, inozo, herritik lekoreko baserrira lagundu nion. Ez zen gure artean desegokirik gertatu, zain egon nintzaion atarian,
|
baina
baten batek bakarrik itzultzen ikusi gintuen, lastategitik bata bestearen ondoan irteten ikusi gintuela esan zuen, esamesa zabaldu zen eta nire familiak jakin zuen, gure aitak, mundu guztiak. Inork ez zidan sinetsi ibili txiki bat besterik ez zela izan esan nuenean.
|
2022
|
|
Eta hona hemen Ada, Ingalaterratik etxera bueltan zenean Victòriari asko lagunduko ziola pentsatu zuena,
|
baina
bat batean ohartu da egiaz ez zaiola ezertan ere laguntzen ari. Eta hona hemen Victòriaren matrailean leun eta xamur entzun den musu erruduna.
|
|
...ean jarri, bai, bai, beharbada desiragarri izango litzateke konfrontazio hori, zoroek daukaten gauza bakarra berriketa ez balitz, eta beraz hobeko dute garrasi egin inork oraindik pixka bat gehiago giltzapetu baino lehen, hobeko dute hautsi dezaketena hautsi inork zeharo isilarazi aurretik, eta nora eramango ditu munduaren azkeneko ikuspenak hedatzeak, inora ere ez seguruenik, ez dira inora joango
|
baina
baten batek aditu egingo die, eta aditzen dienak ezin izango dio ezikusi egin haien zoramenak gogora ekartzen duenari, bizialdia bidea dela, inor ez dela bakarra eta ezer ez dagoela bere tokian, amek beren umeak aitaren galtzarrera uzten dituztela, jendeak eta gauzak ugaldu egiten direla eta hiltzen direnean denetarik ere gehiegi dagoela munduaren ordena aldaraziko duen ezer ere gabe....
|
|
Florence aulki bizkarrera erorita zegoen, begiak itxita,
|
baina
bat batean, barreiatuta zituen indar guztiak bildu eta, armadako buru batek bezala, zeinak, atseden premian egon arren, bere mendekoen fundamentu eskasa ikusita, agintea berriz bere esku hartu, oraindik balantzaka nekearen nekez, eta tropak zuzentzen baititu gudu zelaian, esan zuen:
|
|
|
Baina
bat batean zaratak, oihuek eta garrasiek izutu zuten; ikara bizian, pentsatu zuen: " Edo errefortzuak dira, edo alemanak".
|
2023
|
|
aro bidaiariak haien mende bizi garela Euskal Herrian; nolako haizea, halako aroa. Bero larria, sargoria adierazteko hitz berezirik erabiltzen ote duten jakin nahian, isilunea gailendu da aretoan,
|
baina
bat batean" haize zerrepela!" entzun da ozenki, baserritar adineko batek esanda; zerrepel, zerbel hitzak berezi askoak dira. Garbi dago berotasunarekin uztarturik daudela:
|
|
Baina" produktua" dohainik denean, fidatu egiten gara, oro har. Eta hain justu alderantzizkoa egin genuke, orokorrean,
|
baina
batik bat, gai honetan. Batez ere, galdera hauek egiten badizkiogu geure buruari:
|
|
Gerriko minak, nekearen sentipenak... itzalita eduki nahi den hori piztuko lukeelako. Jokoak berak aldatu ziren, eta ez zuten ez errazegiak ez zailegiak izan behar, pantailen aurrean oreka hori edukitzeko,
|
baina
batik bat jokoek amaigabeak izan behar zuten; scroll egiten dugunean bezalaxe. Zergatik?
|
|
Baina, bestetik, bestelako komunikabideekin alderatuta, gaur egungo telefonoa ez da besterik gabe hedabide berri bat, ez da telefono soil bat. GPSa da, kamera bat da, musika erreproduzitzaile bat da, kontsola bat da, egutegi bat da, linterna bat da, erloju bat da, kalkulagailu bat da, nire emozio desatseginak albo batera uzteko bide azkarra da, asperdurari ihes egiteko ohiko irtenbidea... guztia da,
|
baina
batik bat, guztia da denbora guztian eta toki guztietan; inolako filtrorik gabe jartzen ditu eduki guztiak edonoren esku, eta, gainera, guri buruzko (ia) guztia jakinik, adikzioa sortzeko gaitasuna du. Ez da jostailu bat, tresna izugarri potente bat baizik, eta halakotzat hartuta irakatsi eta erabili litzateke, hortaz.
|
|
Beraz, horrek bestelako aditu askok esandakoarekin egiten du bat: Covid urteak hainbat arazo mental sortu zituen, ezbaian zeuden horiei azken bultzada eman zien batez ere,
|
baina
batik bat aspalditik zetorren dinamika azeleratu zuen.
|
|
Ez soilik hori, ez zaie espaziorik gelditzen horren beharrezkoa duten naturarekiko harremanentzat, gure emozioak kudeatzen ikasteko, enpatia eta espresio gaitasuna lantzeko ahoz zein idatziz, jolas librean jarduteko, kirola egiteko, lo ondo egiteko, gure buruarekin harremana edukitzeko zein artea eta sormenerako, kontuan hartzen badugu nerabeek eskolara joan eta 8 ordu lo egin behar dutela eta baita jan ere. Zer esanik ez du, alderdi horiek guztiek murrizteak eta telefonoarengatik ordezka  tzeak dakartzan ondorio lazgarriak pertsona ororengan,
|
baina
batik bat garapen prozesu anitzetan dagoen nerabe batentzat, izan ere, zutabe horiek ahalik eta sendoen eraiki beharrean dago.
|