2008
|
|
Horiek dira elikadura ohitura berrien ezkutuko arrisku batzuk. Dieta mediterraneotik urruntzea Espainiako gizartearen maila sozioekonomikoak aukera ematen die familia gehienei mota guztietako elikagaietara iristeko,
|
baina
azken hamarkadetan gertatzen ari diren aldaketa sozialak haurrek jaten dutena ahalik eta gutxien kontrolatzeko arrazoietako bat dira. Gaur egungo elikadura ohituren itzalpean daude bitaminatan eta mineraletan aberatsak diren janarien kopuru txikiak, eta horiei lotutako urritasunak eta gaixotasunak sor ditzakete.
|
2010
|
|
Biztanleen dieten osaera ezagutzea eta eskualdeen eta herritar taldeen arabera bereiztea beharrezkoa da zerbitzuak eta beharrak eskaintzeko. Estatistikako Institutu Nazionalak eguneroko bizitzako ohitura dietetikoak biltzen dituzten osasun azterketak egiten ditu aldizka,
|
baina
azken hamarkadan argi geratu da ez dagoela elikadurari soilik erreparatzen dion azterketa zehatzik. Kontsumo eredua aldatzen eta elikadura eredu berri bat definitzen hasi da Biltzen diren datuak beharrezkoak dira, halaber, elikaduraren eta elikagaien segurtasunaren arloetan ikerketa eta kontrol jarduerak egiteko.
|
2012
|
|
gramineoen familiako landare bat da, eta elikagaiak egiteko gehien erabiltzen den zerealetako bat. Bere laborantza antzinakoenetako bat da, 9.000 urte baino gehiago ditu,
|
baina
azken hamarkada hauetara arte zientzialariak ez dira saiatu zientziaren bilakaera zereal horretan aplikatzen; izan ere, zereal horren laborantza mundu osoko pertsona askoren elikaduraren oinarria da.
|
2016
|
|
Horiek erabiltzearen ondorio negatiboak, eta, oro har, erregai fosilenak, energiaren zentzuzko erabilerari buruz kontzientziatu genituzke. 8 Planeta plastikoa Plastikoak aplikazio ugari ditu eguneroko bizitzan,
|
baina
azken hamarkadetan gehiegi erabiltzen bada, eragin handia izaten ari da ingurumenean, osasunean eta ekonomian. ‘Planeta plastico’ dokumentalak bere ondorioak erakusten ditu, eta kontsumitzaileak kontzientziatzen saiatzen da, erabilera murritz dezaten.
|
|
% 10 baino ez dira diagnostikatzen 50 urtetik gora, eta gehienak seminomak dira. Ez dira ondo ezagutzen testikuluko minbizia eragin dezaketen arrazoiak,
|
baina
azken hamarkadetan herrialde industrializatuetan izan duten gorakadak pentsarazten du arrazoi horiek ingurumenekoak direla, oso adin goiztiarretan eragiten dutenak, eta, gainera, gizonen ugalkortasuna gutxitzea eragiten dutenak. Izan ere, testikuluetako minbiziaren intzidentzia populazio baten ugalketa osasunaren adierazle gisa hartzen da zenbait esparrutan.
|
2019
|
|
Elikadura funtsezkoa da gure osasuna zaintzeko. Ideia hori aspalditik existitzen da,
|
baina
azken hamarkadetan intuizio izateari utzi eta ziurtasun bihurtu da. Gaur egun, emakumeen% 46,8k, gizonen% 62,5ek eta Espainiako haurren% 28,7k gehiegizko pisua edo obesitatea dute.
|
2021
|
|
hiru espermatozoidek edo gehiagok obulu desberdinak ernaltzen dituzte, bikiekin gertatzen den bezala. Naturan, kasu horiek oso arraroak dira,
|
baina
azken hamarkadetan asko ugaritu dira, lagundutako ernalketa tekniken ondorioz. Hori dela eta, gaur egun neurriak hartzen dira kopuru horiek murrizteko.
|
2022
|
|
Era berean, Madrilgo Unibertsitate Konplutentsearen azterketa Omega gantz azidoek ahoko patogenoen aurrean bakterioen aurka izan dezaketen jarduera erakusten du. Elikagai bat funtzionala izatea eragiten duten osagaiak beti egon dira naturan,
|
baina
azken hamarkadetan hasi dira ikertzaileak horiek identifikatzen eta gure organismoari ematen dizkioten onura zehatzak zehazten. Horregatik, substantzia onuragarri horiek berez dituzten elikagaiak aprobetxa ditzakegu, hau da, elikagai naturalak, beti elikagai funtzionalen kontzeptuan sartzen diren elikagai aberastu edo eraldatuak erabili beharrik gabe.
|