|
2001
|
|
|
Hiru neska mutilak doi doian libratu ziren putzura erortzetik. Hondarreko, kainabera eta haria puskatzearekin, bakoitza bere alde,
|
baina
arraina nagusi.
|
|
2003
|
|
|
txingarretan erreriko hura ezin gozoago zegoen; olioa dastatu bai
|
baina
arrainaren ahogozoaren gainetik ez zen nabarmentzen neurri egokienean. Buruko hezurrak banandu eta haren zati mamintsuak, oliotan apur bat bustita, ahora eraman zituen.
|
|
2004
|
|
|
Ez naturalek ez sintetikoek ez dute ia inolako eragin kaltegarririk odol beroko izakiengan,
|
baina
arrainentzat biziki erasokorrak direnez, ibai, urtegi eta antzekoetatik gertu intsektizidarik ez baliatzea aholkatzen da.
|
|
|
Neurri handi batean, arazo hori ingurumen kutsadurarekin lotu izan da tradizionalki.
|
Baina
arrain haztegietako espezieetan, gainera, animalia horiek gizentzeko erabiltzen diren pentsuetan sor daitekeen kutsadura ere gehitu behar da, Science n argitaratutako azterketak erakusten duenez. Ia 15 urtez ikertu eta garatu ondoren, eta mundu osoan esperientzia handia izan ondoren, arrain haztegiko izokinen ekoizpena guztiz estandarizatua dela esan daiteke.
|
|
|
Antzina, Hemingwayk dioen bezala, Irati ibaian arrantzatuta zeuden. Gaur egun, gehienak arrain haztegi naturaletatik datoz,
|
baina
arraina eta urdaiazpikoa batzeko modu berezia dute. Altu bat Iruñean edo haren arroan:
|
|
|
Itsas otsoaren haragia txingarretan erreta. Berezia da, haragia delako,
|
baina
arrain zaporearekin. Inguruko hegazti batzuk ere probatu ditugu, baina haragi gutxi dute eta guretzat gogorra da.
|
|
2005
|
|
|
(100 mg/ 100 g) arrain, haragi eta hesteki askorena baino handiagoa da sardinarena,
|
baina
arrainak odoletako kolesterola areagotzeko duen ahalmena animali jatorridun gainerako elikagaiena (hestekiak, gurina, gazta lehorra, urdaia, haragia, etab) baino askozaz ere ahulagoa da, arrainak, oro har, gantz azido gutxiago dauzkalako.
|
|
|
espezie hau oso ohikoa da gure herrialdeko arrantza merkatuetan, berezia Kantauri aldean. Erosteko garairik onena abendu urtarriletik maiatz ekainera bitartean dago,
|
baina
arrain hori urte osoan izan daiteke. Nutrizio balioa:
|
|
|
Txostenak azaltzen duenez, ur kutsatuak “25 eta 30 urte bitartean egon daitezke horrela”, eta ohartarazi du Baltikoan egoera okerragoa dela izotzez estalitako uraren tenperatura baxuaren ondorioz, horrek esan nahi baitu substantzia kimikoen biodegradazioa “astiro” gertatzen dela. Arazoa, batez ere, iparraldeko herrialdeetako kontsumitzaileentzat da, haiek kontsumitzen baitute gehienbat Baltikoko arraina,
|
baina
arrainak “Europako beste herrialde batzuetako merkatuetan ere aurki daitezke, baita kanpora saldutako izoztuetan ere”, adierazi du WWFk, eta Europako Batzordeari eskatzen dio neurriak har ditzala itsaso hori babesteko.
|
|
|
Arrainei dagokienez, kabiar ospetsua, batez ere beluga dastatzeko zortea badu, kabiar errusiarraren aldaera (iraniarra ere izan daiteke), munduko onena. Arrain plater ezagunenetako batzuk izokinarekin eginak,
|
baina
arrainen barietatea jatetxe errusiar baten gutunean, baita haiek prestatzeko moduetan ere. era askotakoak dira, guztiak betegarriak egin baitaitezke, papillote eran.
|
|
|
Horregatik dauzkagu arropak kolore guztietakoak eta erlojuak kolore guztietakoak eta jertseak ere bai.
|
Baina
arrainek eta txakurrek ez dituzte kolore guztiak ikusten. Horretan gara diferente pertsonak eta txakurrak.
|
|
2006
|
|
|
|
Baina
arrainaren jarrera ez da berekoia. Anemona, baleztarrainaren hondakinez elikatzen da eta beraz, batak bestearen beharra dute bizitzeko.
|
|
|
Hasieran (hazkundearen lehen faseetan) pentsua itsasoko elikadura naturalaren oso antzekoa da, baina ugariagoa.
|
Baina
arraina hazi ahala, landare olioak sar daitezke, merkeagoak direnak, eta arrainek ehuneko handietaraino asimilatzen dituzte. Horrek eragina du arrainaren, omega 3 eta omega 6 gantz azido' osasungarrien' kopuruan.
|
|
|
Lekaleak, babarrun zuriak edo “bolitxeak” protagonista direla, ezin hobeto nahasten dira ehizarekin edo hilketa produktuekin, eta plater indartsuetako bat dira. Haragi ona,
|
baina
arraina ere bai Zaragozako sukaldean oso presente dago haragia arkume, txerri, behi, hegazti edo ehiza haragia, gisatu trinkoak egiteko erabiltzen dena, hala nola oilaskoa txilindron erara, arrautzak salmonejoarekin, behi salpikoia, arkumea pastorearekin, arkume pitxer gisatuak, magrak tomatearekin, eta abar. Barrualdeko eskualde bat denez, arrainen artean ibaietakoak eta gazituak nabarmentzen dira, bereziki itsas aingirarenak eta bakailaoarenak.
|
|
|
Guineako sukaldaritza oso sinplea da, eta bertan zereal ugari daude. Arroza, babarrunak, platanoak, juka eta lekaleak dira elikaduraren oinarri,
|
baina
arrainak zehazten ditu platerak. Errezeta tipikoena tieboudiennea da, arrozarekin eta barazkiekin egindako arrain prestakina.
|
|
|
Osasun Sailaren arabera, anisakisaren gaixotasuna harrapatzeko, ezinbestekoa da ia gordinik parasitatutako arraina jatea; beraz, ez dago arriskurik ongi prestatutako arrain freskoa jateko, tradizioz egin izan den bezala. Ohiko prestakinek (egostea, frijitzea, laberatzea eta xafla) parasitoa kentzen dute,
|
baina
arrain gordina jaten bada edo ia jaten bada, izoztea da hori desaktibatzeko metodorik eraginkorrena. Tenperatura 20 gradu zentigradutik beherakoa edo baxuagoa izan behar du 24 orduz.
|
|
|
Egia esateko, ordurako gose nintzen, hiruzpalau ordu lehenago jandako tripakien inolako aserik gabe,
|
baina
arrainaren usainak atzera eragiten zidan. Aingira izan zitekeela bururatu zitzaidan.
|
|
2007
|
|
|
Beroak eta hotzak anisakis larbak suntsitzen dituzte,
|
baina
arrain gordinean iraun egiten dute. Santiagoko Unib.; Artxibokoa
|
|
2008
|
|
|
Esan beharrik ez Ultimátum izango zala,
|
baina
arrainarena hobeto ulertzen.
|
|
|
Hala ere, desberdintasunak ditu zure aldaerarekin. Eraztuna bai,
|
baina
arrainik ez da ageri inondik inora Calvinorenean.
|
|
|
Disketeak dituzte oraingo patroiek eta hantxe ageri dira itsas hondoko hondartzak.
|
Baina
arrainik ez da inondik ageri. –Rockall ez da kumetokia arrainentzat.
|
|
|
“Nudibrankio horien kolore biziek haien toxikotasuna adierazten dute.
|
Baina
arrainek ezagutzen ez dituztenez, eraso egiten diete. Horregatik aurkitu behar izan dute haiek babesten dituzten substantzia toxikoak sintetizatzeko behar duten elikagaia”, adierazi du CSICeko ikertzaileak.
|
|
2009
|
|
|
|
Baina
arrainaz gain olioa ere jango bagenu, hartuko genukeen kaloria kopurua asko aldatuko litzateke ontzitik ontzira: Isabel hegaluzeak 480 kaloria emango lizkiguke ehun gramo bakoitzeko, eta Ortiz hegaluzeak edo Calvo atun argiak, 340.
|
|
|
Haragietatik lor litezke bereziki,
|
baina
arrainak eta arrautzak ere izaten dituzte proteina ugari, eta burdina eta bitaminak ere bai (gibelak ematen dituen horiexek, hain zuzen).
|
|
|
|
Baina
arrain honen bereizgarri handiena gardentasuna da: enbrioia gardena da, eta, hortaz, barrua agerian du.
|
|
|
Hala ere, iritsi berriak direnez, arrain berri horiek merkatuan sendotuz joan behar dute, eta kontsumitzaileen konfiantza irabazi, gure herrialdean tradizio handiagoa duten espezieekin ohituta baitaude.
|
Baina
arrain berri hauek mesede argia dute: prezioa.
|
|
|
Tranxa: xerra bezalakoa,
|
baina
arrain zapal handietan, erreboiloa edo oilarrak kasu. Guztiz lauak ez diren baina forma obalatua duten pieza handietan ere erabiltzen da, hala nola urre kolorekoetan, zapata saltzaileetan eta bisiguan.
|
|
|
Gatz mineral hori behar bezala aprobetxatzeko bitamina beharrezkoa da. Eguzkia bitamina horren iturri garrantzitsua da,
|
baina
arrain urdinean eta esneki oso edo erdigaingabetuetan ere agertzen da gaingabetu aberastuetan ere bai.
|
|
|
Hortaz, lehorreko arraina jaten ikasi dugu, nonbait.
|
Baina
arrain herbiboroa, ez karniboroa. Esate baterako, 350 gramoko urraburu edo erreboilo bat egiteko piszifaktorian pare bat kilo itsas arrain eman behar zaio.
|
|
2010
|
|
|
Jakiak era askotara prestatuta egon dira,
|
baina
arraina eta haragia, adibidez, frijituta eskaini dituzte gehienek, eta batzuetan arrautza irinetan eta ogi birrinetan pasatuta.
|
|
|
Sareak bota eta arrainik gabe biltzen genituen. Zaborra bai,
|
baina
arrainik ez. 2002.urtean arrain mota batzuk aurkitu genituen, izkirak, karramarroak, eta azken zortzi urteetan hobekuntza handia izan da.
|
|
|
Elikagai motaren araberakoa da: adibidez, arroza egosteko ur asko erabiltzen da,
|
baina
arrainen kasuan, nutrienteen galera ekiditeko, ur gutxi erabiltzen da. Gainera, batzuetan egosteko erabilitako ura baztertzen da (ur irakinetan egostean barazki batzuen konposatu hidrosoluble toxiko batzuk galtzen direlako:
|
|
2011
|
|
|
Gainera, agian, ez dut jarraituko datorren urtean». Herriko portuan egiten du lan,
|
baina
arraina dagoenean bakarrik. Horrek kezkatzen du, eta horregatik esaten du, agian, beste nonbait aurkitu duela lana.Paterako kontakizunakHorretara etorri zen Euskal Herrira, lanera, etorkizun hobea izateko asmoz.
|
|
|
Trantsizioak maiz bezala, hura ere gauzak zeuden zeudenean uztera ekarritako artea izan zen, eta, Lampedusak aspaldi bezain xuxen adierazi zuenez, gauzak aldatzea komeni da, ezertxo ere alda ez dadin nahi baldin bada.
|
Baina
arraina nahi duenak ur nahasia laket, eta aldaketa aroan izaki ur nahasitik ugari: ez nion abaguneari ihes egiten utzi.
|
|
|
Arrainak dira. Angulak dirudite
|
baina
arrainak dira. Oraindik apur bat izoztuta dago baina tiraâ? ¦ Izotza kentzen zaionean ikusiko duzuâ? ¦
|
|
|
Menu horien helburua elikadura osasungarriagoa lortzea da. Atlantikoko dieta mediterraneoaren antzekoa da alderdi askotan,
|
baina
arrain eta itsaski gehiago ditu, baita eltzekariak eta koilara plater gehiago ere, Culebrasen arabera. Haragietan eta arrainetan ere aldaketak izaten dira, ahuntz haragia eta Kanariar Uharteetako berezko arrainak (txernea eta sama, esaterako) gehituta.
|
|
2012
|
|
|
ez du betetzen.
|
Baina
arrain on bat eskaintzen denean, bere puntuan prestatua eta arretaz apaindua, ez dago aitzakiarik. Horretarako, alde batera utzi behar dira oilar frijituak, legatz arrautzaztatua eta izokina saltsa berdean.
|
|
|
Arrainontzi txikiegia da mundua –zoritxarrez? –,
|
baina
arrainek baino memoria hobea dugu –zorionez? – Nola ekarri gogora, bestela, duela 25 urteko kontuak. Nola neurtu Buenos Aires eta Donostia batuko dituen lerro zuzena, arrainontziaren esfera ñimiñoaren baitan ez bada?
|
|
2013
|
|
|
«Usain goxoa» esaten zen antzina, jan askorik ez zegoen garaietan.
|
Baina
arrainen gantza erreari ez genioke esango gaur horrela iritziko. Zerbait ordaintzen zuen bezeroak basoko eta orduan hasten zen solasaldian gainerako gizonezkoekin, ahamena erre bitartean.
|
|
|
Eta gaixo daudenekin ere gogoratzen gara.
|
Baina
arrainen memoria dugu askok. Olentzerorekin etorri eta hiru erregeek trostan ospa egitearekin batera desagertzen den memoria.
|
|
|
|
Baina
arraina oso aintzat hartzeko elikagaia da, eta are gehiago urdina bada, gantz osasungarriagoak ditu eta.
|
|
2014
|
|
|
Horregatik eta tabernan baleen irudiak zeudelako hitz egiten zuen Xabik Manurekin, pentsatzen baitzuen, hori hala ez zen arren, hura itsasoak zeharkatutako itsasgizona zela, haizearen, olatu erraldoien, piztien eta ekaitzen kontra ibilitakoa. Aitona omen zeukan itsasoan jardundakoa,
|
baina
arrain gutxi ikusitakoa zen hura ere, motorraren pistoi eta bielak koipeztatzen eta zaintzen galdaratan ibili baitzen. Paperezko zapi batean egin zion barkuetako diesel motorraren marrazki bat, eta haren aldamenean ume baten irudia, Xabik motorraren tamaina irudika zezan.
|
|
|
Orotarat, hegaztietan beretan ba omen diraniru ehun bat mota hola bizi direnak.
|
Bainan
arrainak ere ba haatik, hala nola izokinak. Eta bestalde pinpirina edo tximeleta mota asko.
|
|
2015
|
|
|
Doktore tesi honek frogatu duenez (lehenbizikoz frogatu ere), saguzarrek euren buzzaren bi zatiak modulatzeko gaitasuna dute; hots, interesaren arabera zati bat luzatu eta bestea murriztu egiten dute. Intsektuak harrapatzean, antzekoa izaten da bi buzzen garrantzia,
|
baina
arrainak harrapatzean, 2 buzza asko murrizten da, eta, kasu batzuetan, baita desagertu ere. Fenomeno horrek badu bere azalpena.
|
|
|
Ondorioz, ama ere pozago zegoen.
|
Baina
arrainekiko mira handiena amonak zeukan. Aitzakiaren bat edo beste bilatuz, gure etxetik pasatzen zen arratsaldero, eta sukaldeko aulki batean esertzen zen, arrainontziaren pare parean.
|
|
|
Begi hutsez, badirudi ia denak berdinak direla;
|
baina
arrainek bitxikeria asko ezkutatzen dituzte, eta harritu egingo dira. Egia al da ez dutela memoriarik?
|
|
2016
|
|
|
Nik arrantzan aritzen nintzenean inoiz ikusi gabeko tamainako arrainak ikusi ditut bertan.
|
Baina
arrainak hil egiten dira, eta hori gertatzen denean niri eskatzen didate berriro ekartzeko".
|
|
|
" Hasieran probatzen joan ginen, eta espezie guztiak harrapatzen nituen nola funtzionatzen zuten ikusteko.
|
Baina
arrainak elkarbizitzeko gai izan behar du; batez ere, ozeanarioan, batak bestea hiltzea, harrapariak eta harrapakinak elkartzea ez da komeni. Denborak erakutsi digu zein arrain diren egokiak, eta zeintzuk ez".
|
|
|
Arraina zentzumenen bidez aztertzea da freskotasuna eta kalitatea ebaluatzeko metodorik garrantzitsuena.
|
Baina
arrain bat aurrean badugu, zertan begiratu behar da. Azala Begiak Zakatzak Ehundura AZTI zentro teknologikoak, itsas eta elikagaien berrikuntzan aditua, gida bat prestatu du arrainaren zentzumen ebaluazioa egiteko.
|
|
|
Harrapatutako arraina erabili nahi ez izatea Irudia: AZTI Itsasoan arrantzatzen denean, merkaturatzen ez diren arrainak harrapatzen dira,
|
baina
arrainaren proteina iturri dira, eta ez da baztertu behar. Aztik, arrantza eta elikadura aditu gisa, Europako Discard Less proiektuan parte hartzen du.
|
|
|
Abesti berberean galdera berdina egiten du
|
baina
arrainaren ordez, mandoa eta txerria jartzen ditu.
|
|
2017
|
|
|
Isiltzea erabaki zutenak ere izan ziren. Gutxi,
|
baina
arrain handiak. The Guardian euskal herritar bati ezarritako zigorraren berri ematen ari zela, hemengo egunkaririk salduenek txintik ere ez zuten esan.
|
|
|
Isiltzea erabaki zutenak ere izan ziren. Gutxi,
|
baina
arrain handiak. The Guardian euskal herritar bati ezarritako zigorraren berri ematen ari zela, hemengo egunkaririk salduenek txintik ere ez zuten esan.
|
|
|
Guruin pituitarioan sintetizatzen diren gonadotropina hormonen garrantziajakina da aspalditik, baina beste hainbat osagaien funtzio zehatzak ezezagunak zirenarrainetan orain dela gutxira arte. Inguruneko kinadak hipotalamoan integratzen dira. Bertan, kisspeptinak deritzen neuropeptidoen sistemak pubertaro eta ugalketaren kontrolneuroendokrinoan paper garrantzitsua du (Mechaly et al., 2012; Roa et al., 2008; Zohar etal., 2010),
|
baina
arrainetan sistemaren funtzionamendu zehatzaren ezjakintasuna dagooraindik. Kisspeptinen eta beraien hartzaileen arteko elkarrekintzek eragina dutehipotalamoan dauden neurona gonadotropina hormona askatzaileengan (GnRH) etagerora guruin pituitarioan gertatuko den gonadotropinen jariaketan.
|
|
|
Haragia proteina iturri da,
|
baina
arrainek ere omega 3 eta arrain urdinaren omega 6 behar dituzte, eta berdurek dauzkaten bitaminak ere bai
|
|
|
Sardiniari buruzko liburu batekin ari naizela esaten dudanean, harridurazko aurpegiak ikusten ditut inguruan, ez bainaiz inoiz nabarmendu sardinak jateko edo arrantzatzeko zaletasunagatik.
|
Baina
arrain horren izenak eta izaerak aztarnaren bat eman lezake.
|
|
2018
|
|
|
Ja,
|
baina
arraina zure katuaren sabelean dagoenez?
|
|
|
Tate Karp du izena,
|
baina
Arraina deitzen diote.
|
|
2019
|
|
|
Leireri kosta egin zitzaion listua irenstea. Espero izatekoa zen elkarrizketak norabide hura hartuko zuela,
|
baina
arrain saltzaileak krimen haren errua berari egotzi nahi izatea gustu txarreko txantxa bat iruditu zitzaion.
|
|
|
Hori bera gertatzen zaio oheko andreari, gaixorik dago, laurogei urtez egon da gaixorik; normala da beraz ahizpa ez ezagutzea, dena da normala ipuinean orain arte...
|
Baina
arrainak. Arrain laranjak?
|
|
|
Ez dago txarto, pentsatu dut...
|
Baina
arrainak, Eszter. Zer dira?
|
|
2020
|
|
|
Behin baino gehiagotan aitortu zuenez, “hamalu ofizio, hamabost mixeri” bizi izan zituen.
|
Baina
arrainak eskuekin harrapatzen zituen neskato hark beti izan zuen abilezia, ausardia eta autoaskitasun nahikoa bere eskuekin aurrera irteteko.
|
|
|
Marrazo larrua lixapaper bezalakoa da,
|
baina
arrainarena latzagoa da oraindik ere. Hegoaldeko itsasoetan, txalupa eta arraunak leuntzeko lima bezala erabiltzen dute.
|
|
|
Berak eramango duela esan du adeitsu, eta hala egin du; zuen artetik igarota eraman du, azkar eta ongi, zerbitzari bat mandatu nabari batekin. Noski, hori guztia ezin zen gehiegi luzatu,
|
baina
arrain plateraren bukaeraraino baino ez zen luzatu behar.
|
|
|
Noizbehinka txaluparen bat hurbiltzen zitzaion kokoen almonda bila.
|
Baina
arrainen izurritearen egunetan, tribu guztia irla honetara etortzen zen.
|
|
|
Dendapeko pasagunearen azpian daude ur zikinentzako hodiak, zuzenean araztegira doazenak.
|
Baina
arrainik ez dago.
|
|
|
Zaldiko maldiko bat
|
baina
arrain hegalariekin.
|
|
2021
|
|
|
Eta esan dugunetik ondorioztatzen da izen sintagmak ezin izango direla juntatu baina ren bidez: * Aita baina ama etorri da;* Haragia
|
baina
arraina jan dut. Horretan, emendiozko juntaduratik eta juntadura hautakaritik urrundu egiten da aurkaritzakoa.
|
|
|
Determinatzaileen artean bateraezintasuna ere gerta daiteke. Horrela,* edozein arrain ak okerra da,
|
baina
arrain hauek, bost arrain, bost arrain hauek akatsik gabeak ditugu. Badira, halaber, batera joan behar dutenak ere:
|
|
|
Irikineko haurrek aspaldian bazekiten nola hartu behar zen, harri baten azpian gordea zen amuarraina. Zonbait aldiz entseiatzen ginen gauza bera egitera,
|
bainan
arrain bat hunkitzen ginuelarik iziturik gelditzen ginen, pentsatzen baiginuen beharbada suge lanjeros bat zela... Orduan oihu bat egiten zuten erranez, ez ginuela deus balio arraintzarako.
|
|
|
|
Baina
arrainak daude Lurrean, ezta?
|
|
|
Nire terapeutak zaintzen ditu
|
baina
arrainaz hitz egin behar dugu noizbait.
|
|
2022
|
|
|
Bertze zortzi fulusengatik Saioari otarrainska erdiak erosiko zizkiola erran zion eta Xarari zapoa eta itsas aingirengatik eta kongrio batengatik, bertze lau fulus. Ez ziren oso ikusgarriak
|
baina
arrain zoparako balio izanen zuten. Emakumeek ezetz egin zuten buruarekin, baina bazekiten moduko salmenta zela eta lehen bezain irribarretsu astoaren saskietan sartu zituzten arrainak.
|
|
|
Harribihurtuekin zerbait ikas eta erakuts litekek iraganaz. Arrain mota hau, ez duk egundo itsasoan bizi, antzekoak bai,
|
baina
arrain mota hau galdu zuan betiko; eskerrak harribihurtuari.
|
|
|
Kolesterolarentzat ona edo txarra den galdetzen duenak jakin behar du: kolesterol edukia ere txikia da.
|
Baina
arrain zopa batean denak ez dira mantenugaiak. Bertan, elikagaien kimikarekiko grina duen edonork izen konplexuak dituzten ehunka substantzia lurrunkor aurkituko ditu, batzuk ahosabaiarekiko eta nerbio usaintsuekiko atseginenak direnak. Zaporea funtsezkoa da modu osasungarrian jateko gogoa pizteko.
|
|
|
Izen hau gastronomia hutsari dagokio, ez biologiari: itsasoan bizi
|
baina
arrain edo ugaztun ez diren prezio handiko animalia jangarriak dira, gure artean. Itsaskiak ugari ugariak dira, tamaina guztietakoak, gehienek animalia bizia dute elikagai, eta beste asko sarraskijaleak dira.
|
|
|
Kapitainak atun bat altxatzen du eta zubian uzten, gero beste bat eta oraino beste bat! Jonek atun lodi bat harrapatu du kanaberaren muturrean,
|
baina
arraina saltoka ari da eta kanabera inarrosten du. Jonek kanabera indar guziez atxikitzen du.
|
|
|
Jonek atun lodi bat harrapatu du kanaberaren muturrean,
|
baina
arraina saltoka ari da eta kanabera inarrosten du.
|