|
2001
|
|
|
Arroza, pasta eta patata, bestalde, ohiko dira menuetan
|
baina
animalia jatorriko osagarri gehiegi (haragia, arrautza, hestebeteak, arraina, itsaskia) eransten zaie eta horrek proteina eta koipeen ekarpen handiegia eragin lezake eguneroko elikaduran.
|
|
|
|
Baina
animaliak ez dira guztiak onak. Kukua, adibidez, bastante gaiztoa da.
|
|
2002
|
|
|
Horregatik, ongi zaindu behar da gainazalek drenaje on bat izatea (sareta edo slat erako sistemek asko erraz dezakete garbiketa eta desinfekzioa,
|
baina
animaliaren azkazalak ez trabatzeko eran egon dute diseinaturik).
|
|
|
Hipotesi hori haurren asma areagotzearekin ere lotu da.
|
Baina
animaliekin harreman oro ez da osasungarria haurrentzat. MCnicholas doktoreak ohartarazi digunez, arriskuak ere baditu, besteak beste, «Toxicara» akaro bat, zakurrak infektatzen dituena eta adin txikikoen urdailean edo begietan eragina izan dezakeena.
|
|
|
Era askotako elikagaiak behar dira mineral horren kantitatea lortzeko. Oro har, elikagai guztietan aurki daiteke,
|
baina
animalia jatorriko proteinetan aberatsak diren elikagaietan kontzentratuago dago, hala nola haragietan, arrainetan, esnean eta deribatuetan, bereziki gaztetan eta arrautzetan. Landare erreinuaren barruan, fosforoa ugariagoa da fruitu lehorretan eta fruitu lehorretan, osoko zerealetan eta lekaleetan.
|
|
2004
|
|
|
Niri begiratzen eta ni ikusten utzi nion behiari, eta horrek berdindu egin gintuen, ni ere animalia bihurtu bainintzen.
|
Baina
animalia estrainioa sentitu nintzen, baita legez kanpoko animalia ere, zilegi bazait horrelakorik esatea".
|
|
|
Animalia zenbat eta gazteago izan orduan eta zukutsuago eta samurragoa du haragia,
|
baina
animalia helduen okelak baino nutriente gutxiago ditu.
|
|
2005
|
|
|
Kasu horretan, gaur egungo Europako araudiak estaliko al luke? Europako araudiak ez du klonei buruz hitz egiten,
|
baina
animalia horiek transgenikoak balira Zuzentarauaren barruan sartuko lirateke. Oro har, transgenikoek erosketa saskia garestitzen dute?
|
|
|
Alde horretatik, interesgarria da nabarmentzea kozinatzea, nahiz eta leuna izan, 70ºC tik gorako tenperaturarekin, nahikoa dela birusa ezabatzea bermatzeko. Beraz, egia da gizakiak ez direla zuzenean ukituko, oraingoz behintzat,
|
baina
animaliei barreiatzeko bide bat egon daiteke, haragia eta arrautzak merkaturatzeko bide berari jarraituz. Kontrol zorrotza 70 °C tik gorako egosteak birusa ezabatzea bermatzen du Hori guztia gerta ez dadin, ezinbestekoa da abeltzaintzako ustiategiak zorrotz kontrolatzea, oso konplexua baita landa eremuetan edo ekoizpen txikiko granjekin.
|
|
2006
|
|
|
Tximino igel erraldoia lasai asko erabil daiteke eskularrurik gabe. Igel honen toxina jarioa ez da hilgarria,
|
baina
animalia berezia da... jario baliotsua daukalako. Tira, barrura.
|
|
|
Fokak ehizatzeko izotz fluxuaren arabera, populazioa %30 murriztuko dela kalkulatzen da hurrengo 45 urteetan. Basamortuak eta eremu idorrak nahiko trinkoak dirudite,
|
baina
animalia eta landareak, bereziki egokituak, espezie arraro eta mehatxatuenen artean ere badaude: Saharako gazelak eta Asiako antilopeak atzerakada nabarmena izan dute.
|
|
|
jan eta edan egiten du, gizakiak legetxe.
|
Baina
animaliaren gurariak naturalak dira, dagoenerantz daude zuzenduta, eta dagoenak determinatzen ditu; nahi horien arabera gauzatzen den ekintza ezeztatzaileak ezin du dagoenaren muina aldatu: dagoenaren muinak berbera izaten jarraitzen du gurari naturalak gauzatu zein ez; horrenbestez, espazioari dagokio animalien guraria, ez denbora gerozaleari.
|
|
2007
|
|
|
Zaharxeago Lucy bera baino (3,6 milioi urtekoak),
|
baina
animalia berarenak. Arrasto haiek bi edo hiru australopitekok utzitakoak ziren.
|
|
|
|
Baina
animalia hauek azkar dabiltza. Ez da erraza jarraitzea.
|
|
|
Hala, inkesta italiarrak eta frantsesak nahiko kezkatuta daude beren herrialdeetako ongizate baldintzez; interesak, askotan, elikagaiak erostearekin lotuta daude, eta elikagai sektoreko arduradunekiko konfiantza nahiko txikia da. Hungariarrak, berriz, gaiaz arduratzen dira, eta gaur egungo joerei buruz ezkor samarrak dira,
|
baina
animalien ongizatea ez da hain garrantzitsua elikagaiak erosteko orduan. Holandarrek interes orokor txikiagoa badute ere, gai horiekiko kezka ere badute.
|
|
|
Kolesterol arazorik ez dagoenean, ez dago kontraindikaziorik. Landare jatorriko elikagaiek ere proteinak ematen dituzte,
|
baina
animalia jatorrikoek baino kalitate txarragokoak. Hala ere, ondo konbinatutako proteina osatugabeek beste proteina batzuk sor ditzakete, haragiaren, arrainaren, arrautzaren edo esnekien parekoak.
|
|
|
Urte gutxiren buruan bederatzi mila milioi pertsona elikatu dira, gurea bezalako dieta bat nahi dutenak, animalia proteinak dituena, eta hori ezinezkoa da, besterik gabe. Ez dut muturrekoa iruditu nahi,
|
baina
animalien ekoizpen industriala ez da bizimodu egoki batekin bateragarria. Arrainak jateko konbentzitu naiteke, kaiolan dagoen oilo batek baino sufrimendu txikiagoa duelako, adibidez.
|
|
2008
|
|
|
Sare finkoak ere erabiltzen dira, eta gelditu, gelditzen dituzte medusak,
|
baina
animalia horiek lortzen dute sareak haustea eta hondartzara iristea.
|
|
|
Ikertzaileek ikusi dute sator berezi horrek nozizeptoreak min sentsazioari antzematen dioten hartzaileak dituela, eta hartzaile horiek kapsaizinarekin erreakzionatzen dutela eta min seinaleak bidaltzen dituztela.
|
Baina
animaliak ez du minik sentitzen. Dirudienez, seinale horiek bidean galdu egiten dira edo mingarria ez den sentsazioa eragiten diote satorrari.
|
|
|
Beldurra animali espezie guztietan agertzen den emozioa da.
|
Baina
animaliek beldurra orainaldian bizi duten bitartean, gizakiarena asmatutako zerbait izan daiteke. Hau da, imajinatzeko dugun gaitasunak gure beldurrak gehitzen eta handitzen ditu.
|
|
|
Baliteke giza-irudipen hutsa izatea,
|
baina
animalien artean ere sumatzen dut nik arrazoia eduki beharra; ustez arrazoia galdutako eroen artean, berriz, zer esanik ez. Edukitzezko arrazoiak ez du hitzaren, arrazoi sanoaren eta deusen beharrik.
|
|
2009
|
|
|
Sorginek animalia bihurtzeko gaitasuna zeukaten.
|
Baina
animalia zirenean jasotzen zuten kaltea, gizaki itxurara bueltatzean igarri egiten zitzaien. Horren adibiderako, gauetan zaldi bihurtzen zen andrearen kontakizuna.
|
|
|
Korrikalariek santuari hiru aldiz abestu eta gero, zezendegietan txupina jaurti dute,
|
baina
animaliek, hasieran, uko egin diote Iruñeko kaleetan barrena egiteari. Segundo batzuk geldirik eman dituzte, baina ondoren aldapan gora egin dute.
|
|
|
Estafetan zezenak berriro elkartu dira, baina berehala batzuk atzean geratu dira. Korrikalariak haien aurpegietara hurbiltzen saiatu dira,
|
baina
animaliek ez diete hutsune handirik utzi korrikaldi politak egiteko.
|
|
|
Kontua da Athletic en zelaiarenondoan zegoen baselizan martiri kristau haren irudiari kultua ematen zitzaiola, etahortik dator gaur egun aski ezaguna egin zaigun lehoiaren irudi hori. Legendarenarabera, kristau hura lehoietara bota zuten,
|
baina
animaliok ez zuten gizakia hiltzealortu. Hortik dator mitoa.
|
|
|
Erabiltzen diren kutxak alde higienikoak eta ekonomikoak kontuanhartuz diseinatu dira,
|
baina
animalien behar etologikoak kontuan hartu gabe.Adibidez, kutxak gardenak izaten dira gehienetan. Hala ere, zolua txirbilezestali behar da eta komeni da papera edo kotoia jartzea habia egin dezaten.1986an EEEk neurri minimoen gidalerroak argitaratu zituen.
|
|
|
Belarrietan zuloak edota tatuajeak eginaz saguak marka daitezke. Koloretako markak ere egin daitezke ilean zein isatsean,
|
baina
animalia gutxirekin eta denbora laburrean lan egiten bada. Azken aldian lepoan mikrotxipakjartzen hasi dira, hala ere, oso garestiak direnez, ez dago oso hedatua haienerabilera.
|
|
|
Hurrengo egunean, seinalea deritzon frogan, plataforma erdian edoipar mendebaldean jartzen da
|
baina
animaliek berau ikusteko eran. Horrelaanimaliek aldaketa neurologikorik duten ikus dezakegu.
|
|
|
Lehen, sena berezia zuten zerriak erabiltzen ziren, erraz aurkitzeko.
|
Baina
animalia horiek garraiatzea eta erabiltzea ez da lan erraza, eta zakurrak trebatu dituzte horretarako. Boilurraren euliari esker (Suilla gigantea) aurkitu ditzakete biltzaile aditu batzuek.
|
|
|
Hala, Sistema Zentraleko ibaietan hain ugaria den animalia bat, ur arratoia bezain ugaria, arriskuan dago, bisoirako oso erraz harrapatzen delako eta elikagai handi bat eratzen duelako. Desmanarekin antzeko zerbait gertatzen da,
|
baina
animalia hori Sistema Zentralean desagertzea beste ingurumen faktore batzuen ondorio da nagusiki. Hala ere, zientzialariek uste dute bisoi amerikarraren hedapena espezie horrentzako “punta” izaten ari dela, eta hiru nukleo bakartutan bakarrik egongo litzatekeela:
|
|
|
Kontuan hartzen bada animalia horiek direla Espainiako patologiaren gordailu nagusia, gailua aurrerapena da gaixotasunaren kontrolean. Patologia horrek batez ere aziendari eragiten dio,
|
baina
animaliekin kontaktuan egoteagatik edo pasteurizatu gabeko esnea kontsumitzeagatik transmiti dakioke gizakiari. Txerri, parafina, azukre eta zerealetarako pentsuaz osatutako gaileta da gizentzea, boilur eta kanelazko aroma sintetikoa duen atraiatzailearekin.
|
|
|
Maskota bat galtzean, animalia besterik ez zela esaten digu arrazoiak,
|
baina
animalia horri lotutako sentipenak, uneak eta bizipenak banakoak dira. Eta indartsuak.
|
|
|
Lau hilotzetatik laginak atera zituzten, organo anitzetako ehunak hartuz. Iowara itzulita, hudoi batzuetan ehunak ezarrita berpiztu nahi izan zuten birusa,
|
baina
animaliak ez ziren gaixotu eta birusa hilda zegoela ondorioztatu zuten. Eta kontua hor gelditu zen.
|
|
|
Estafetaren amaieran, korrikalarien arteko pilaketa gertatu zen,
|
baina
animaliek korrikalarien gainetik egin zuten, zapaldu gabe. Sei lagun eraman zituzten erietxeetara, kolpe arinekin.
|
|
2010
|
|
|
Peter Bentchleyren Jaws eleberriak eta Steven Spielbergen izen bereko filmak dute itzal horren ardura, beste edozein obrak baino neurri handiagoan. Marrazoek itsasoko arrain arriskutsu eta oldarkorrenak izateko sona dute aspaldian,
|
baina
animalia harrapari gisa eta gizakia harrapakina balitz bezala irudikatzen duen fikzioa ez dator bat errealitatearekin. International Shark Attack Filek, 1907tik mundu zabalean gertatzen diren marrazoen erasoak jasotzen dituen datu baseak, ez du istripurik aipatzen Kantauri itsasoan.
|
|
|
Ingurugiro berean bizita, pertsonek eta txakurrek gaixotasun berdinak pairatzen
|
dituzte
baina animaliena genetikoki askoz ere sinpleagoak dira, adituaren hitzetan. Aztertutako arrazak, besteak beste, hauek dira:
|
|
|
Zehazki, aurten bisoi amerikar handi handi bat jo dute europarraren aurkako erasoen erantzuletzat, eta hura harrapatu nahian buru belarri aritu dira. Azkenean atzeman dute,
|
baina
animalia ugari garbitu ditu bitarte horretan.
|
|
|
Begi bistakoa da eltxoak oso desberdinak direla elefanteetatik, eta haiek arranoetatik, eta arranoak labezomorroetatik.
|
Baina
animalia guztiek ezaugarri komunak dituzte, eta haiei buruz esan daitekeen guztia esan daiteke gure espezieaz ere. Izan ere, denok ahaidetuta gaude, eboluzioan arbaso berbera izan dugu, eta bi espeziek zenbat eta belaunaldi gutxiago egin behar izan arbaso komuna izateko orduan eta hurbilagoko ahaideak izango dira.
|
|
|
Eta mila eta batgarrenean ere lehenengoan adinako ikarak astintzen zuen. Gizakiak noiz edo noiz gainditzen du animalia izaera,
|
baina
animalia beti animalia esaten zuen. Orduan Damianok barre egiten zion eta hurrengo ikuskizunean laguntzaile eraman behar zuela esaten.
|
|
|
Hiltegian “geldialdia” egin ondoren, %60 positibotzat jo zen. Bakterioa sudurrean zegoen,
|
baina
animaliak ez zeuden kutsatuta. Lanaren egileek azaldu zuten hiltegietako atsedenlekuak egunero garbitzen direla, nahiz eta ez diren maiztasun berarekin desinfektatzen.
|
|
|
Azken hiru hilabeteetan, uraska artifizialetan elikatu ondoren, mendian bizi diren baina gizendu egiten diren zerri iberikoen piaretatik, eta kalitatezko pentsua, lekadunez eta zerealez osatua, gorosti urdaiazpikoa lortzen da. Hirugarren mota, gizentzeko urdaiazpiko iberikoa, txerri iberikotik dator,
|
baina
animaliak larrean elikatzen dira kontrol zorrotza duten pentsuekin. Azken finean, elikadurak urdaiazpiko iberikoak bereizten ditu, guztiak arraza berekoak baitira, baina elikagai desberdinak jaten dituzte eta hankak nola sendatzen diren partekatzen dute:
|
|
|
|
Baina
animaliak ez zuen obeditzen eta jazarpena jarraitzera behartzen zuen. Azkenean, guztiz akituta, hondar gainean erori zen, gertatzen ari zena ulertu gabe.
|
|
|
Bertako bost etxe haiek isilik zeuden, bakea zen nagusi. Guztietan txakur etxolak ikusi zituen,
|
baina
animalien arrastorik gabe. Errota zaharraren ondokoan, oiloak zebiltzan atarian batera eta bestera, zizare bila bezala.
|
|
2011
|
|
|
Interneteko orrialdeak adingabeentzat egokiak ez diren edukiak izango ditu,
|
baina
animaliei emandako tratu txarrak erakusteko. Azaroaren eta abenduaren artean egongo da prest.
|
|
|
Webguneak adingabeentzat egokiak ez diren edukiak izango ditu,
|
baina
animalien tratu txarrei buruzkoak, eta ez. xxx domeinua duen orrialde bateko bisitariek aurkitu nahi izango lituzketenak, Lindsay Rajt PETAko kanpainen arduradunak azaldu duenez.
|
|
|
Pozalaguan edo dena delakoan. Saguzar kolonia bat baldin badaukazu, bideo-kamera bat jarri, ultrasoinuen entzungailu bat, monitore bat ikusteko animaliak nola irteten diren, eta erabili ingurune heziketa egiteko,
|
baina
animaliei kalte egin gabe.
|
|
|
duela iraun;
|
baina
animalia batzuk moldatu dira. (02:15)
|
|
|
Lurraren atalean, besteak beste, landare txikiak lantzen dira, bai eta fruitu eta fruitu arbolak, fruitu mota batzuen azalen izenak, barazkiak edota belar mota ezagunenak ere. Bigarren multzo nagusia etxe abereei buruzkoa da,
|
baina
animalion izenak bere soilean bilduz gainera, ar eme eta adinaren araberako izenak ere jaso dira; baita euren gorputz atalak, janari prozesuak, produkzio emaitzak, egoitzak, eritasun sendabideak, euren inguruko jardun lanak ere bildu dira, hau da, etxe abereen inguruko prozesu osoari buruzko izendapenak.
|
|
|
Fruituaren egitura mikroskopikoan dago gakoa, haragiaren gantz partikulen oso antzekoa baita. “Aurkikuntza horri esker, jatorrizkoen oso antzeko itxura eta zaporea duten elikagaiak egin daitezke,
|
baina
animalia koipe kaltegarririk gabe”, adierazi zuen. Indarra hartzen ari diren herrialdeetan, hala nola Txinan eta Brasilen, haragiaren kontsumoa izugarri hazi da; mundu osoan, berriz, laukoiztu egin da 1961etik.
|
|
|
Neolitikotik aurrera halako eskema kognitiboetan bizi izan da gizateria mende askotan zehar eta hala edo hola konpondu da,
|
baina
animalien otzantzea edo aberetzea eta landareen kontrola lortzen den eremu geografikoetan —klima, landaredi eta faunagatik prozesu hori gertatzea errazago zen eremuetan, Jared Diamond ek azaltzen duen moduan— gero zabalduko den beste fenomeno bat gertatzen da: natura eta kulturaren arteko bereizketa analitiko horrek zenbait mende beranduago bi kontzeptu horien arteko banaketa erabatekora eramango gaitu Mendebaldean, eta, horren ondorioz, Arrazoimenak eta Zientziak Erlijioaren papera hartuko dute eta natura neutraliza daitekeen aldagaia dela pentsatzera ailegatuko gara.
|
|
|
"
|
Baina
animalia batekin baldin badu lotura estua Beuysek, erbia da animalia hori. " Ni ez naiz inolako gizakia, erbia naiz" adierazi zuen behin.
|
|
2012
|
|
|
Gizaki erdibitu baten irudia ematen du. Erdi jainko izan nahi duena,
|
baina
animalia ere badena. Zeruan du burua; jainko, amets eta maitasunen bila.
|
|
|
Molekula desberdin asko dosi desberdin askorekin azter daitezke, eta horrek ikerkuntza azkartu eta merkatu egiten du. Bestalde, produktu jakin baten ikerketak benetako animaliekin probatzea eskatuko du aurrera doan heinean, adibidez botiken kasuan,
|
baina
animalien erabilera asko gutxituko da nolanahi ere. In vitro ko nanotoxikologiak segurtasun neurriak eskatzen ditu.
|
|
|
|
Baina
animalia jatorriko proteinak jatea erabakitzen badu, akuikulturako zenbait produktutan ingurumen eragin urriagoa aurkituko du, adibidez, txahalaren haragian baino.
|
|
|
Animaliak garela ezkutatzeko erabiltzen dugu egunero burua,
|
baina
animaliak gara zinez. Gure alderdi hori ezkutatzearekin ez dugu, ordea, ezabatzen, bere esanahi noblea perbertitu baizik.
|
|
|
Ikusi, ikusi baitute ozeanoren sakonean piztiaren, etxe? hori, baita aztertu eta tutu baten bidez lohietatik etxeratu ere,
|
baina
animalia ez dute inoiz harrapatu, beti lortu du ihes egitea.
|
|
|
Itxura eta izaera horrela aldatzeko gaitasuna nahikoa litzateke kakalardoa piztiarioan sartzeko,
|
baina
animalia bakar bat aukeratze aldera, pipi bilogorria dakarkigu hona.
|
|
|
|
Baina
animaliek alea landare zenean hondatu zidaten bezala, txoriak hondatzeko zorian egon ziren buru egin zenean. Hain zuzen ere, alea nola ari zen hazten ikustera joan nintzenean, nire alor txikia ez dakit zenbat motatako hegaztiz inguratua ikusi nuen, eta han geratu ziren, ni joateko zain baleude bezala.
|
|
|
Elkarri begira begira geratu ginen pixka batean; azkenean, haren leporantz besoa luzatzen ausartu nintzen, laztantzeko asmoz, zaldi ezezagunen batengana hurbiltzen direnean zaldizainek egin ohi duten eran eta ziztu hotsaz.
|
Baina
animalia hark, nire agurreria guztia mespretxuz hartzen balu bezala, burua astindu zuen eta bekainak okertu, poliki bere aurreko ezkerreko hanka altxatuz nire eskua kentzeko. Ondoren, irrintzi egin zuen hiruzpalau aldiz, baina hain kadentzia ezberdinez, ezen ia hasi bainintzen pentsatzen bere buruaz ari zela hizketan mintzaira bereziren batean.
|
|
|
Onartzeko arazoak? Onarpen arazoren bat izanez gero, etxean konpon ezin daitekeena, txakurren portaeran aditua den norbaitengana edo hezitzaile batengana jo dezake,
|
baina
animalia ondo sozializatuta, hezita eta etxean hierarkia egoki bat badago, eta hierarkian azken lekua hartzen badu, ez du zertan arazorik egon. Izan ere, hunkigarria da etxeko txikienek beren txakurrekin dituzten adiskidetasun harreman samurrak ikustea.
|
|
|
Edo mahaitik hurbil itxarongo du familia jaten duenean, eskaintza jangarri baten bila.
|
Baina
animalia lotoi bat ez da jaio, egin baizik. Komeni da zenbait arau betetzea txakurrak ordu artean koma ez dezan eta gure maskota ez dadin loditu.
|
|
|
Espainian, 1.000 gida txakur inguru daude itsuei edo ikusmen urritasun larria dutenei laguntzeko.
|
Baina
animalia gidari baten lan bizitzak ez du beti irauten. Itsu baten mugikortasunean laguntzen duen txakur baten erretiroa zortzi eta hamar urte bitartean betetzen dituenean amaitzen da:
|
|
|
Usaindu eta mindu egin dezake, kide berri hori onartzen laguntzeko. Txakurrarentzat, haurtxoa azken lekua da familiako eskala hierarkikoan,
|
baina
animaliaren aurretik dago. Animalia bat iristen bada etxera, txakurra ondo sozializatuta badago, beste batek baino hobeto bereganatuko du protagonismoa.
|
|
|
Txakur bat zahartzen denean Kontuan hartu behar da txakur baten zahartzea ez dela adin jakin batean gertatzen zakur guztietan. Hamar kilo arteko arraza txikiko txakur bat hamabi urteko txakur seniorra izan daiteke,
|
baina
animalia handienak lehenago zahartzen dira. Ez da harritzekoa, ordea, arraza erraldoien zakurrak, 45 kilotik gorakoak, hirugarren adinean sartzea zortzi urte betetzen dituztenean.
|
|
|
Espainian 3.766.000 etxe inguru bizi dira txakur batekin, Hedabideen Azterketa Orokorraren 2011ko txosten baten arabera.
|
Baina
animalien jabe guztiak ez daude kontzientziatuta eremu publikoa zakurren gorotzetatik libre mantentzearen garrantziaz. Kalean gorotzak murrizteko ekimenak Udalerri askok kanpainak bultzatu dituzte kalea gorotzik gabe mantentzearen garrantziaz kontzientziatzeko Kaleak garbitzeaz arduratzen diren herritarrak garenez, gure udalari jakinaraz diezaiokegu alderdi horrekin zerikusia duen edozein kezka, eta bide publikoetan zakurren gorotzak saihesteko ekimenak eska ditzakegu.
|
|
2013
|
|
|
Gizakiontzat sarri askotan oharkabean joaten da zentzumen hori,
|
baina
animalien erreinuan ezinbestekoa da bizirik irauteko: lehoi emeek haize kontra ehizatzen dute, ehizakiek haien usainik antzeman ez dezaten; txakurrek usainkatu egiten dituzte aztarnak, eta haiek aurkitzen dituzten arrastoek hatz marken balio berbera dute norbaiti delitu bat egozteko; eta espezie askok beren usainmen onari esker lortzen dute harrapariei ihes egitea.
|
|
|
Otsoak akaso?
|
Baina
animalia basatien presentzia beren kezkarik txikiena zen momentu hartan.
|
|
|
|
Baina
animalia saiatua eta zuhurra da, eta, hortaz, beste animaliek erne egon behar dute.
|
|
|
Eguneroko dieta baten osagai garrantzitsuak dira elikagaiak, barazkiak, entsaladak, haziak, fruitu lehorrak, zerealak edo espeziak, animalienak ez direnak. Animalia jatorriko elikagaiak, hala nola haragia edo arraina, Europako Batasunean erregistratutako intoxikazioen agerraldi gehienen iturri nagusia dira,
|
baina
animaliarik ez dutenenak hazi egin dira aldian, Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA) azterketa baten arabera. Artikuluan azaltzen da zein diren mota horretako toxogeno ohikoenak, eta produktuaren jatorriaren araberako arrisku nagusiak.
|
|
|
Barf dietak txakur eta katuak produktu gordinekin elikatzen ditu,
|
baina
animalien elikaduran aditu batzuek uste dute ez dela komeni osasunerako
|
|
|
Ileak oztopo gisa funtzionatzen du, eta bakterio eta birus kaltegarrien etorrera eragozten du, animaliaren mantuan (batzuetan oso lodiak) geratzen baitira. Kandelaren ile geruzak larruazala babesten du,
|
baina
animaliaren tenperatura erregulatzen ere laguntzen du. «Txakurraren mantuak hutsuneak sortzen ditu, airerako tranpak sortzen ditu eta ilearen barrunbe hauetan itsatsita geratzen da», bermatzen du maskotentzako Osasunaren ‘Merck’ gidak.
|
|
|
Txakur koprofagia ohikoagoa da txakur txakurkumeen artean,
|
baina
animalien estres arazoak ere ager daitezke
|
|
|
chippee Cat cafes Espainian: katuak hartzeko kafetegia Kat kafeek katuen konpainiaz gozatzeko aukera ematen dute kafea hartzen den bitartean,
|
baina
animalia bat ere har daiteke La Gatoteka barruan, Madrilen, kafe zaleek oso maizter partikular batzuekin partekatzen dute edaria: katuak.
|
|
|
batetik, gizakia dugu (arimaduna den neurrian), eta, bestetik, gainerako animaliak, makina antzekoak diren animaliak, hain zuzen ere.
|
Baina
animaliak makinak al dira. Eboluzioak makinak sortzen al ditu?
|
|
|
Gizakia
|
baina
animalia.
|
|
2014
|
|
|
Txakurrak, txakurrak uhalarekin lotuta egoteko betebeharra eta beste pertsona batzuekin askatasunez bizitzeko dituzten aukera urriekin, zail egin daiteke hiriko bizitza, kantxarako. Txakur eta pertsonentzako udalekuak naturan bizi dira, txakur hezitzaile baten laguntzarekin «Txakurrak otso deskafeinatuak dira, hau da, milaka urte daramatzate gure artean,
|
baina
animalia basatiak dira. Hala ere, gizakiok ez dugu beti ulertzen otsoek naturan beren senak ase behar dituztela; eta gaur egungo txakurren portaera arazo asko guk zein diren ulertzen ez dakigunaren ondorio dira», dio adituak.
|
|
|
2 Maleta zakurrarentzat ondo prestatu Txakurrak, jabeak bezala, etxeko tresnak (eskuila, ohea, lepokoa) eta dokumentazioa ditu, baina ohiko pentsua eramatea komeni da, arazo gastrointestinalak gerta ez daitezen. Eta ez da gehiegi kargatu behar,
|
baina
animaliak koltxoneta batean lo egitea eskertuko du; ondo biribildu daitezke, leku gutxi har dezaten. Maletan lekua aurrezteko trikimailu bat da garraiatzaile bat edo bidaia kutxa zabala izatea, kanoiak atseden hartzeko puntuan erabil dezakeena atseden hartzeko eta lo egiteko.
|
|
|
Txakurraren eta katu beltzaren sindromeak animaliaren kolore iluna eta bere izaera txarrena erlazionatzen ditu,
|
baina
animalia horien adopzioak geldiarazten dituen sinesmen faltsua da
|
|
|
Eta animalien gaixotasunek elikagaien segurtasunean ere eragin dezakete. Baina kontuan izan behar da mikroorganismo batzuk patogenoak direla pertsonentzat,
|
baina
animalietan ez dutela gaixotasunik eragiten, adibidez, E. coli. Hori dela eta, Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearentzat (FAO), animalien osasuna da elikadura kate ahulenaren zati bat, arreta handia behar duena eta «giza gaixotasunen arriskua prebenitzeko etengabeko laguntza» eskatzen duena.
|
|
|
Bazen garaia! —hots egingo zuen— Akkabako bidean jasoko nuela pentsatu nuen aurrena, ganbeluek zanpatuta, bereak buruan tiro bat hartu eta zerraldo erori zenean;
|
baina
animalia atzean geratu zitzaion, eta tropeleko besteak, oztopo hura ekiditeko desbideratuz, ez ziren bere gainetik pasa. Gero, berriz, Tafilahko batailan Awda Abu Tayi beduinoen buruzagiarekin batera gerlari guztien aurrean ikusi nuenean," oraingoan bai" esan nion neure buruari; baina salbu atera zen.
|
|
2015
|
|
|
Ez direlako gureak. Bestak bai,
|
baina
animaliak erabili gabe.
|
|
|
Jaunartzea egindakoan oparitu zizkioten lehen ardiak Iturriagari, eta ahuntzak erosi zituen urte batzuk geroago. Basoan eta igeltsero lanean ibilitakoa da,
|
baina
animalien artean da zoriontsu Iturriaga. Azaldu du hirian baino askoz hobeto sentitzen dela basoan ardiekin.
|
|
|
Bai,
|
baina
animalia guztiak ez dira hain mainatiak, eta guztiei ez zaie gustatzen uki ditzaten.
|
|
|
Tira, txakur handiak ez zuen hori esan hitzez hitz, baizik eta, guau, guau, guau? antzeko zerbait,
|
baina
animaliek esaten dutena ulertzekogai naiz ni batzuetan, eta horixe ulertu nion bere zaunkan. Baita esandakoa txintxo bete ere, badaezpada, txarrena esperoz:
|
|
|
Kumearekin amaituta, balea handiarekin egin dute gauza bera,
|
baina
animaliaren tamaina ez ezik, esfortzua eta denbora ere biderkatuta kasu horretan, bai ebakitzaileentzat eta baita labeetako mutilentzat ere.
|
|
|
Urte horretan, Tokioko Unibertsitatean, esperimentatzaile batzuek neurona motor batzuk mihiztatu zizkioten mikroprozesatzaileak zeramatzan labezomorro bati. Seinaleak bidali zituzten neurona motorretara horrela labezomorroa artifizialki propultsatuz,
|
baina
animaliak egin nahi zuena kontuan hartu gabe.
|
|
|
Gainerako izaki bizidunak bezala, landareak ere beraien artean lehiatzen dira baliabideak (ura, elikagaiak, argia) eskuratzeko.
|
Baina
animaliak ez bezala, landareak lursail batean finkatuta egoten dira, beraz, ezin dute ondoko landarea mugitu edo beren burua beraien kabuz lekualdatu. Hori dela-eta, haien lehia estrategiak hurrengo belaunaldia bultzatzera bideratu behar dira, edo ahalik eta landare lehiakide gutxien egon daitezen saiatzera.
|
|
|
Txakurrek gorputzeko usaina erabiltzen dute komunikatzeko,
|
baina
animalia horien kiratsa ere badago, higiene edo gaixotasunik ezaren seinale
|
|
|
Txakurrak alergia izan dezan, faktore genetiko batzuk erabiltzen dira.
|
Baina
animaliak, ustekabean, ez ditu kontuan hartu behar txakurrak urteetan zehar jandako dietaren osagaiak. Hipersentikortasuna gehiago eragiten die arraza batzuei beste batzuei baino.
|
|
|
Hegazti eta erbiekin ez zen posible izaten,
|
baina
animalia handiagoekin arau sakratu bat zeukan Roman Miguelezek: piztiarekin begirada bat trukatu beharra lehenbizi, hura hil aurretik.
|
|
|
" kaixo, maitagarria naiz,
|
baina
animalia bat ere bai".
|
|
2016
|
|
|
' Ebaluazio justua egingo dut elefantearekin, txoriarekin eta arrainarekin, nor lehenago igo zuhaitzera'. Neurria justua da,
|
baina
animaliak ez dira berdinak".
|
|
|
Arratibelek dio" zaila" dela gizarte espezista aldatzea, baina gai honetan esku hartu beharra dagoela: " Beste emantzipazio borroketan zapaldua dagoena da subjektu iraultzailea,
|
baina
animalien kasuan bestela da, beraz, gainontzekoon esku dago egoera aldatzea".
|
|
|
" Zaila da gizarte espezista aldatzea. Beste emantzipazio borroketan zapaldua dagoena da subjektu iraultzailea,
|
baina
animalien kasuan bestela da, beraz, gainontzekoon esku dago egoera aldatzea"
|
|
|
Pertsonen eskubideei ematen zaie lehentasuna.
|
Baina
animaliak ere hor daude, eta berdin berdin ari dira sufritzen. Nazioarteak kontuan izan luke hori, sufrimendu hori aitortuz, eta haien aldeko planak ere landuz.
|
|
|
«Ni errefuxiatuen kanpaleku batean bizi naiz, senide asko ditut kartzelan, eta beste asko hil dizkidate.
|
Baina
animaliak ere defendatu behar dira». Pedagogia asko egin dugu alor horretan.
|
|
|
Hezur asko daude. Zientifikoek laginak hartu dituzte analisiak egiteko,
|
baina
animalienak dirudite. Jendea ibili zen toki horretan, gazte jendea zirrara bila seguruenik.
|
|
|
animalien pisua aztertzen denean, txikienak ez dira 1 g ra iristen,
|
baina
animalia handiek, baleek
|
|
|
Sushi japoniarra leku espezializatuetan modan jarri den prestakuntza da, eta gero eta jende gehiago ausartzen da etxean prestatzen.
|
Baina
animalia jatorriko elikagai gordinen kontsumoak, edozein motatakoak izanda ere, arrainak barne, arriskuak ditu. Arrain gordinak parasitoak izan ditzake, baita bakterioak eta birusak ere, eta horiek desagerrarazi egiten dira egoste prozesu baten bidez (tenperatura altuek higienizatzaile gisa jokatzen dute).
|
|
|
Animalia horiekin ardurarik ez izateak urtero ia 40.000 katu biltzea eragiten du Espainian, Affinity Fundazioaren Etxeko Animalien Abandonuaren eta Adopzioaren azterketaren arabera.
|
Baina
animalien defentsarako elkarteek badakite zifra hori askoz handiagoa dela. «Mikrotxipik gabe, ezin dugu egin felidoen erregistroa edo errolda Espainian.
|