|
2002
|
|
|
“Asko gustatzen zaio ‘Tweenies’ ak ikustea gosaltzen eta eskolara joateko prestatzen ari den bitartean”, dio Soniak. Manuel Cebrián Malagako Unibertsitateko Psikologia Ebolutiboko irakasle eta pedagogoaren arabera, lehen etapetan “telebista da fantasia handia,
|
baina
adin horretatik aurrera, gazteak konturatzen dira lagunekin gehiago dibertitzen direla”. Dena gustatzen zaio Txikienak ia hipnotizatuta sentitzen dira, ekintzengatik pertsonaiek (objektuen, animalien eta pertsonen nahasteak) baino gehiago.
|
|
2004
|
|
|
Hala ere, une libreetarako beren jarduera gustukoena zein den galdetuta, telebista hirugarren postura joan da lagunekin jolastu eta kirola egin ondoren. Haurrek gustukoen dituzten programei dagokienez, 6 urtera arte marrazki bizidunak aukeratu dituzte,
|
baina
adin horretatik aurrera, gazteen telesailak, lehiaketak edo programak nagusitzen dira. Hala ere, CEACCUk kontsultatutako familien %90ek salatu dute kateak ez direla arduratzen haiekin lankidetzan aritzeaz, ez baitute haurrentzako programa egokirik ematen.
|
|
2005
|
|
|
Aznarren ministro izandako Rodrigo Rato lehendakaritzat duen Nazioarteko Moneta Funtsa (NMF) eta Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea (ELGA) dira Espainiako Estatuko pentsio publikoen sistema murriztu nahian dabiltzanak. Bi erakunde horien ustetan, pentsio publikoen sistema bideragarria izan dadin, alde batetik lan bizitza luzatu beharra dago (gaur egun 65 urtera arte lan egin behar da
|
baina
adin hori luzatu nahi dute) Gizarte Segurantzan kotizazio urte gehiago lortzeko. Eta beste aldetik, pentsioen zenbatekoaren kalkulua lan bizitza osoko soldatetan oinarrituta egin behar da eta ez orain arte bezala, lan bizitzako azken hamabost urteak kontuan hartuta.
|
|
2007
|
|
|
Espainiako etxeen %59k ordenagailua dute, mahai gaineko ordenagailu eramangarria. Gazteenek (14 urte bitartekoek) dute etxean ordenagailurik gehien (%90), eta %70etik gora mantentzen da ekipamendu hori 50 urte bete arte,
|
baina
adin horretatik aurrera izugarri jaisten da (%58 51 urteetan eta %24 60 urtetik gorakoetan). Bestalde, estatusak asko markatzen du:
|
|
2008
|
|
|
Oraintxe bere zilborrari bakarrik begiratzen dio.
|
Baina
adin horretan normala ere bada.
|
|
|
Haurrek ulertzen duten hitz kopurua 0 eta 397 bitartekoa izan daiteke. Batez besteko puntuazioa 50etik beherakoa da 11 hilabetera arte,
|
baina
adin horretatik aurrera sekulako gorakada egin du ulermenak, aurreko 3 hilabeteetakoarekin alderatuta. Hamabosgarren hilabetean batez besteko puntuazioa 160 hitzetik gorakoa da.
|
|
2010
|
|
|
19 urte bete arte, Mikelek bizitza normal bat zuen,
|
baina
adin horrekin, sukaldaritza ikasten ari zenean, eskaileretatik erortzen hasi zen. Traumatologo batek esan zigun Mikelek zuena espastizitatea zela eta arazo neurologiko bat zela adieraz zigun, azaldu du Maite, haren amak.
|
|
|
Zentroaren ordutegitik kanpo izango da, 18:00etatik 19:45era. Batez ere, 60 urtetik gorako erretiratuei dago zuzenduta, taldea homogeneoa izan dadin,
|
baina
adin horretatik azpiko bateren batek beharra baldin badauka ere aztertuko genuke. Ikastaroa doan da".
|
|
2011
|
|
|
Ez ahal da berriro alertaren bat izango... Inozoak dira ume hauek gaua Parisen pasa nahi izateko,
|
baina
adin horretan arriskuan gaudela jakiteak atsegina ematen du, eta ahots apalagoz amaitu zuen?, beste gozotasun bat ematen dio amodioari.
|
|
|
Orain bikiek hamabost urte dauzkate. Inoiz gogorarazi dizkiet altzarien gelako jolas haiek,
|
baina
adin horretan mesprezuz eta ia gorrotoz arbuiatzen dira haurtzaroko oroitzapenak, iritsi berriak diren giza gazteen mailarako iraingarriak balira bezala.
|
|
2013
|
|
|
Ester Bastida hezitzaileak Gureak taldearen lanbide programa honen nondik norakoak azaldu dizkigu," 16 urtera arte ikastolan daude eta integratuak daude.
|
Baina
adin horretatik aurrera ez dago aukera askorik. Horregatik, haien integrazioa beste maila batzuetan lortzeko, aisia edo lanean horrelako programak daude".
|
|
2014
|
|
|
Arrillagaren esanean, talde berezia da, berezkoa dutelako arriskatzea eta ezin zaurituzko sentitzea. " Helduok ere askotan ezikusia egiten diogu arriskuari,
|
baina
adin horretan, informazioaren eta jokabidearen artean, faktore psikosozialek berebiziko eragina dute".
|
|
2015
|
|
|
" Gu, bertsolari helduok ohituta gaude bakarrik ibiltzera.
|
Baina
adin horretan zaila da. Asko bakarrik ez lirateke parte hartzera ausartuko, baina taldearen babesean errazagoa da.
|
|
|
Mantenua 18 urte bete arte eskaini behar da,
|
baina
adin hori bete ondoren ere beren kabuz moldatu arte mantenuak ordaintzea eskatu ahal izango dituzte seme alabek, ikasten jarraitzen badute edo bizibiderikez badute. Kasu horietan, mantenuaren erreklamazioa semeak edo alabak berak egin du zuzenean.
|
|
2017
|
|
|
Ni bota nahian ari zen, ala?
|
Baina
adin horrekin ez daukazu halakoei aurre egiteko nahikoa tresnarik. Bakarrik zaude, besteen berdina egiteko ahalegin bikoitza egiten, eta baloratu ordez horrelakoak entzun behar".
|
|
2019
|
|
|
alde batetik, herria euskararen arnasgune bat delako —8.397 biztanle zituen 2018an, INeren arabera—, eta interesatzen zitzaidalako jakitea euskararen kaleko erabilera hain handia den herri batean zelakoa den erabilera sare sozialetan; beste aldetik, laginaren potentzialitateagatik, Ondarroan adin horretan —batxilergoan, 16 urte bitartean— dagoen hezkuntza zentro bakarra delako. Ondorio estatistikoen Parte hartzea atalean (3.1.1 puntua) hobeto azalduko dudan bezala, ikasturtean 79 ikasle egon dira matrikulatuta batxilergoko 1 eta 2 mailetan; horietatik 72k parte hartu dute soslai soziolinguistikoa eta teknologikoa neurtzeko pausoan (lagin osoa), eta 50ek sare sozialetako jardunarenean (lagin hautatua). ez dira 16 urte bitarteko Ondarroako gazte guztiak,
|
baina
adin horretan herrian batxilergoa ikasten ari diren guztiak zentro horretan dabiltzanak
|
|
|
Izan ere, badakigu beste aldeaz hitz egitea tokatzen dela, gaur hona ekarri gaituen gertakariaz. Alderdi hori tristeagoa eta itxiagoa ere bada, agian garaian intuitu bai,
|
baina
adin horretan oso ondo identifikatzen ez genekiena. Azkenean heldu diogu, baina ez gara ados jarri beste alderdi hori nola izendatu erabakitzerakoan.
|
|
|
–Zaharragoa bazina, kartzela saihestea lortuko zenuke,
|
baina
adin horrekin izorratuta zaude. Giltzapean pasatuko duzu bizitza osoa, bota zuen, aurpegia Gaston Besaiderenera hurbilduz.
|
|
2020
|
|
|
Horren arrazoia da arteria paretak gogortu egiten direla zahartzearekin, elastiko gutxiago bihurtzen direla eta odol fluxuarekiko erresistentzia handiagoa dutela.
|
Baina
adin horretatik beherako hipertentsioak ere badaude, baita nerabeak eta haurrak ere. Gazteengan hipertentsioa dagoenean, ia beti gaixotasunek (giltzurrunetakoak edo bihotzekoak), sendagai batzuek erabiltzeak, obesitateak edo alkohol edo droga gehiegi kontsumitzeak eragiten dituzte kausak.
|
|
2021
|
|
|
Beñat eta Unai Gaztelumendi elkarren artean 13 hilabeteko tartea duten anaia bikiak dira. 18 urte kunplitu arte dena egiten zuten elkarrekin,
|
baina
adin horretatik aurrera bakoitza bere bidea urratzen hasi zen. Bertsoei dagokienez ere eskutik helduta ibili ziren inguruko bertso eskoletatik jirabiran:
|
|
|
Azken urteetan, urtean 10 kasu baino gutxiago jakinarazten dira, eta diagnostikatzen direnak, batez ere, txertorik ez duten 65 urtetik gorakoentzat edo txertoa jartzeko jarraibide osatugabeak jaso dituztenentzat dira. Seroprebalentzia azterketan jasotzen denez, tektanoen aurkako babes handia dago 50 urtetik beherakoetan,
|
baina
adin horretatik aurrera nabarmen jaisten da, batez ere 60 urtetik aurrera. Horregatik, txostenak garrantzitsutzat jotzen du adinekoei txertoa jartzeko beharraz kontzientziatzea, bai herritarrak bai osasun arloko langileak.
|
|
|
Titulutik harago, liburua ez zitzaidan batere interesatu, jakina. Hori ez dizuet kontatu
|
baina
adin horrekin imajinatuko zenuten. Elizako kontuak53 Arimaren salbazioa ez dela geroko utzi behar, alferkeria garesti pagatzen dela, bekatuaren bidea berandu baino lehen abandonatu behar dela, mundu honetako zorrekin kondenazio eternala irabazten dugula, halako gauzak.
|
|
2022
|
|
|
Adin batera arte, emakumeok ez gara erreferente, promesa baizik.
|
Baina
adin horretara heltzen garenean, gure gizonezko kideak musikari sakratuak direnean, guri amatasunari buruz galdetzen digute, edo" Noiz arte pentsatzen duzu plazan egotea ba?". Noiz arte?
|
|
|
" Adin batera arte, emakumeok ez gara erreferente, promesa baizik.
|
Baina
adin horretara heltzen garenean, gure gizonezko kideak musikari sakratuak direnean, guri amatasunari buruz galdetzen digute, edo' Noiz arte pentsatzen duzu plazan egotea ba?'"
|
|
|
Ordu arte, Seaskako ikastolak ez dira ikastetxe bezala deklaratuak, ezta andereñoak irakasle bezala, nahiz eta haurrak eskolatzen ditugun. Garaiko Frantziako legearen arabera sei urte baino gutxiago dituzten umeak ez dira behartuak ikastetxe batetara joatea,
|
baina
adin hori gaindituak dutenak bai: frantses eskola publiko edo pribatu batean sartu behar dira.
|
|
2023
|
|
|
Horregatik da ona eta gomendagarria gazteek lan egitea.
|
Baina
adin horretan ere lan egiteak baditu arriskuak. “Arriskurik handiena dirua ondo administratzen ez jakitea da”, dio finantza hezkuntzako adituak.
|