|
2000
|
|
|
Beraiei irakatsi zaien hizkuntz eredua idatzizkoa delako eta honek lagunen artean ibiltzeko balio ez duenez, erdarara jotzen dute. Ahozko hizkuntza lantzea, beraz, edozein lekurako da inportantea,
|
baina
Bizkaian, Nafarroan, Iparraldean, ahozko hori ateratzen denean, hor dator euskalkiaren arazoa.
|
|
2001
|
|
|
Esate baterako, BBK eta Kutxa.
|
Baina
Bizkaiko Badiaren esanetan, euskal aurrezki kutxa horien interesaren berri bazutela aitortu arren, bertako administrazio kontseiluan ez da horri buruzko eztabaidarik izan, nahiz eta baztertuta ere ez duten.
|
|
|
Bilbon menuen %17 bikain gisa kalifikatu zela azpimarratu behar,
|
baina
Bizkaiko hiriburuan bertan, menuen %41 eskas kalifikatu zen.
|
|
2002
|
|
|
Idazte horren aldekoak ba ziran, nunbait;
|
baina
Bizkaiko Aldun Nagusiaren erabagiak ebagi eban morapilo amurratua: liburua Alberto Schommer-ek idatziko eban hain berbere diran argazkien hizkuntzan, eta nire arloa arlo bikotxa lehenengo ta bat, urteek eta maitetasunak erakutsi deustezan Bizkai honen bazter ezkutuenak hari agertuerazoz, eta bigarren berrogetamar orrialde zehatzek mugaturiko tokian esturaz sartzea, bizitza guztiko irakurketek, burutapenek eta gogai amesek, ez beti grina bageek, ariman itzi daben hondakina.
|
|
|
Katalunian edo Bizkaian federatzeak kostu bertsua du, gutxi gorabehera (43 eta 4370 euro)
|
baina
Bizkaiko Federazioak entregatzen duen txartelak elurretako kirolak Frantziako Pirinioetan eta Andorran praktikatzean ere balio du.
|
|
2003
|
|
|
EAEn, hobera egin dugu azken hogeitaka urteotan; euskara berreskuratzeko prozesua eraman da aurrera, hizkuntza politika neurri nahiko egokiak hartuz zenbait gauza beste era batera egitea zegoen, jakina, baina tira!, eta horren guztiaren ondorioz aurrerakada nabarmendu da. Elebidunen kopurua gehitu da, bataz beste EAEko biztanleriaren %28 da elebidun gaur egun;
|
baina
Bizkaian %21 inguru da bakarrik elebidun, Gipuzkoan %42a den bitartean, eta Araban, berriz, ez da %14ra iristen. Eta beste arazo bat ere badaukagu:
|
|
|
Ikusten dozue hor Ganguren mendi tontor hori? Ez da horren handia,
|
baina
Bizkaiko beste mendi asko ikusten da hortik: Gorbeia, Anboto, Udala, Mugarra, Oiz, Sollube, Jata, Ganekogorta, Eretza...
|
|
|
Itxaropentsu egin zien diru eskaria UEUk erakunde publiko aukeratu berriei; izan ere, aurreko urtean aukeratutako aldundiek aurrekontu berria zuten, nahiz eta oraindik Kontzertu Ekonomikoa indarrean ez egon. Arabako eta Gipuzkoako aldundiek 200.000 bana pezeta eman zituzten;
|
baina
Bizkaiko eta Nafarroako aldundiek, eta Eusko Jaurlaritzak ere ez zuten laguntzarik eman. Gasteizko Udalak, Donostiakoak eta beste 27 udalek ere eman zituzten diru sariak.
|
|
2004
|
|
|
Telebista lokal gehienak dituen herrialdea izateaz gain, Nafarroako beste ezaugarria telebisten dispertsio geografikoa da, nahiz eta horretan ere Erriberako kable telebista txikiek duten eragina berriro azpimarratu beharra dagoen. Gipuzkoan ere garapen dibertsifikatua izan du telebista lokalak,
|
baina
Bizkaian eta Araban kontzentrazio izugarria dago hiriburuetan, lurralde haietako telebista lokalen %70 eta %60 Bilbo Handian eta Gasteizen baitaude, hurrenez hurren.
|
|
2005
|
|
|
bata, Ildefonso Sanchok, besterik barik konstituzio berria zin egin behar zela (8 ordezkari agertu ziren alde). Bigarren proposamenak zioen onartu egiten zela Konstituzioa
|
baina
Bizkaiko konstituzioa ere kontserbatu nahi zutela aldi berean, eta horretarako biderik ba ote zegoen galdetzea erabaki zuen gehiengoak (92 ordezkarik). Dena dela Cadizeko aginteak ez zuen onartu horrelakorik eta Castaños jenerala bidali zuen konstituzio berriaren aginte soila indarrean jartzeko.
|
|
2006
|
|
|
Bizkaiko ordezkariak, Juan Jose Maria Yandiolak, honelako ondorioa atera zuen: Espainiak behar du Konstituzio berria
|
baina
Bizkaiak badu berea eta bizimodua ateratzeko premiazkoa: «Ha existido Vizcaya separada del Gobierno general de España, con Constitucion y leyes propias».
|
|
|
Liberalismoaren baitan epelak ziren eta 1850ean jadanik, proposamen finkoa bultzatu zuten foruen moldaketa berritzailea lortzeko.
|
Baina
Bizkaiko Batzar Nagusietan ez zen onartua izan.
|
|
|
Behe Erdi Aroaren hasieran merindadeantzen da (herrixkak).
|
Baina
Bizkaiko Lurralde Irekian prestameroa merioak zeukan ardura jaunaren ordezkari edo ofizial moduan eta elizatetan zati366zen garrantzitsuena, eta merioa prestameroaren exekutatzailea eta mendekoa baino ez zen, eta garaiak aurrera egin ahala korrexidoreak hartu zuen prestameroaren lehen lekua XIV mendearen bukaeratik Bizkaiko jaunak Gaztelako errege bihurtu zirenean, eta prestameroa merioaren mailan geratu zen ia?
|
|
|
Arabako kasua aztertu dugu orain arte;
|
baina
Bizkaiko kasuan, bertako kapareek bildu, eta, era kolektiboan, Bizkaiko jaunarekin bere eskumenak eta pribilegioak zehaztu zituzten. Arabakoen antzera? 1342an Gernikan, mendiaren erabilera hizpide izan zutelarik batik bat.
|
|
2007
|
|
|
Oso giro abertzalea zegon bi herrietan, abertzaleak oso kontzentratuta zeuden han. Era askotako laguntza jasotzen genuen handik eta hemendik,
|
baina
Bizkaian ez zen izango Bermeo eta Ondarroa bezalakorik.
|
|
|
Oso udaberri ona izan zen, bikaina,
|
baina
Bizkaiko hainbat lekutan kazkabarrak arazoak sortarazi zituen, eta gaixotasun batzuk ere izan ziren, mildiua... Hori dela eta, uzta 2005 urtekoa baino pittin bat txikiagoa izan da, hektarea gehiago izan arren...
|
|
|
Oso udaberri ona izan zen, bikaina,
|
baina
Bizkaiko hainbat lekutan kazkabarrak arazoak sortarazi zituen, eta gaixotasun batzuk ere izan ziren, mildiua... Hori dela eta, uzta 2005 urtekoa baino pittin bat txikiagoa izan da, hektarea gehiago izan arren...
|
|
|
Aurreko denboraldian Elite mailan jardun zuen Bizkaiko Fonorte taldean,
|
baina
Bizkaia taldearekin ere korritu zuen. «Karrera batzuek Bizkaiarekin egin nituen, Fonortek utzita.
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, aitatu dezagun, erakutsitako produktu guztiak erostea izango dela.Denetariko ardoakArdo lasaiak, apardunak, gozoak, txakolina… denetariko ardoak dastatzea izango da. “Errioxako ardoak izango du pisurik handiena,
|
baina
Bizkaiko txakolina eta Nafarroa, Andaluzia, Valentzia, Jerez, Dueroko Erriberakoak be egongo dira. “Ardoaren eta delikatessenaren kultura bultzatu gura dugu, kalitatearen ikuspegitik”.
|
|
|
ETAk bi bonba auto leherrarazi ditu gaur, goizaldean, Vital Kutxaren egoitza berriaren aurrean, Gasteizen, eta Ondarroako (Bizkaia) polizia etxean. Leherketek kalte material handiak eragin dituzte atentatu bietan
|
baina
Bizkaiko udalerrian egindakoan, gainera, hamaika lagun zauritu dira, hiru ertzain eta zortzi herritar hain zuzen ere.
|
|
|
Gramatikan zer pasatzen den?, Eman dezagun, Pedro Yrizarrek ez baitu zube reraren aditza eman,
|
baina
Bizkaikoan bezala da, herri batetik bestera aditz formak kanbiatzen dira. Azken urteotan aditz forma bat hautatu da, euskara batutik hurbilena eta hori ikastolan irakasten, hori erabiltzen da irratietan eta gramatikan zerbait indar egin da.
|
|
|
Nafarroa Garaiko Mendialdean aski presentzia ona du Egutegiak (Elizondo 160, Lekunberri 64, Bera 55, Leitza 50, Doneztebe 44, etab.);
|
baina
Bizkaian, bizkaierazko edizioa utzi eta euskalki hartan Euskerazaleak> Alkartearen> > doan eskaini zenetik, Herrialdeko eskea guztiz ahuldu zaio Arantzazuko Egutegiari. Bestalde, Durangoko Liburu Azokan 465 ale saldu dira 2006ko abenduan.
|
|
|
Komunikabideetako agerraldietan eta herritarrekiko harremanetan, ordea, herri gizontasun hori, plaza-gizon bezala eraman zuen trebezia naturalez. Barka beza Jeanek,
|
baina
Bizkaia Gipuzkoetan plaza-gizon berba horrek herrikoitasuna egokien adierazten digu.
|
|
|
Gainerako herrialdeetako ordezkarien artean ere bazeuden jeltzale ezagun batzuk (Toribio Altzaga, Isaac LopezMendizabal) baita politikoki argi definitu ez arren haiengandik gertu mugitzen zirenak ere.
|
Baina
Bizkaitik kanpoko euskaltzale horien artean, politikoki jeltzaleak izan arren, ez zegoen hizkuntzaeskola sabindarrarekiko lerrokatze erabatekorik.
|
|
|
Bergarako matxinatuak gainera, Soraluzerantz abiatzeko asmotan ibili omen ziren, armak eta bolbora eskuratzeko asmoz.
|
Baina
Bizkaikoarekin alderatuta, Gipuzkoako matxinada ez zen hain oldarkorra izan handikien aurka, eta errepresioa bera ere ez zen hain gogorra izan, oligarkiak kontrako eragina eduki zezakeela uste zuelako. Zentzu horretan, diputazioak debekatu egin zien jauntxo kaltetuei pertsona zehatzen aurkako salaketak bideratzea.
|
|
|
Ez dakit zalaparta horrek. Santua, k Pagaegi baserrian buruturiko lapurretarekin zerikusirik zeukan ala ez, baina bai ibarzabaldarrak eta pagaegitarrak familia berekoak zirela, Ignacio Mariaren eta Agustinaren arteko ezkontzaren bidez. Mendekua edo kasualitatea, eibartarrak Ermuan zeuden preso, eta Eibarko alkateak udalerrira eramatea eskatu zuen, bertan epaitzeko.
|
Baina
Bizkaiko Jaurerriak ez zuen eskakizuna onartu. Ondorioz auzi bat hasi zen, eta beste batzuekin nahastu, Bergarako etxe batean ustez lapurretan egiteagatik atxilotu zuten Juana Aretxabaletak kartzelatik ihes egin eta Bizkaian babestu baitzen.
|
|
|
70 guztira. Gehienak elkarteko kideek landutakoak dira,
|
baina
Bizkaiko modelisten elkarteak, Laredoko (Espainia) modelisten elkarteak eta Kataluniako Itsas Museoaren lagunen elkarteak utzitakoak ere badira. «Benetako harribitxiak daude erakusketan, eta ez naiz ontziok salgai jarrita hartuko luketen prezioaz ari.
|
|
|
Zientzialarien arabera, antxoaren biomasaren kopurua ez dago espeziearen arrantza eta iraupena bateratzeko moduan.
|
Baina
Bizkaiko, Gipuzkoako eta Kantabriako (Espainia) arrantzaleak 2009an antxoa arrantzatzera ateratzeko prest zeuden, espeziea 2005etik zerbait lehengoratu delako. Bizkaiko eta Gipuzkoako arrantzaleek antxoaren arrantza arduratsua eskatu zioten astelehenean Elena Espinosa Espainiako Arrantza ministroari:
|
|
|
Puntu beltzon artean ageri da Zabalgarbi, Bilboko errauste planta,
|
baina
Bizkaiko Diputazioak dagoeneko Zabalgarbiren bigarren lerroaren eraikuntza agindu du 2012 ingururako. Gipuzkoan ere, orain gehiago birziklatzen den arren, hondakinen ia erdia erraustu egingo dute Zubietan errauste planta egin eta gero.
|
|
2009
|
|
|
Joan den martxoan 8.535 bidaiarik hartu dute ostatu Euskal Autonomia Erkidegoko nekazaritza turismoko establezimenduetan, aurreko urteko hilabete berean baino% 12 gutxiagok. Lurraldeka, Arabako establezimendu hauetan bidaiari kopurua gehitu eginda(% 17)
|
baina
Bizkaian(% 31) eta Gipuzkoan(% 9) jaitsi egin da.
|
|
|
2003 urtean ireki zituen ateak web orri honek,
|
baina
Bizkaian ospatu behar ziren ezkontzei begira. Iaz, EAE osoko ezkongaiei zerbitzua ematea erabaki zuten.
|
|
|
Hamar urtetan penintsulako kostaldetara iristen den marmoken kopurua hirukoiztu egin da. Orain arte, batez ere, Mediterraneoan ematen zen arazoa zen,
|
baina
Bizkaiko itsasoan, ura hotzagoa badago ere, gero eta sarriago egiten dituzte agerraldiak. Aurten, lehendabiziko marmokak agertu dira jada Euskadiko hondartzetan.
|
|
|
Moisok, Conleyk, Blumsek, Vazquezek eta Guardiak aurrekoek egindako lan bikainarekin jarraikortasuna eman zioten bigarren laurdenean. Salgado izan zen agertzen azkena,
|
baina
Bizkaia Bilbao Basket ederto ari zen. Gainera, ikuskizuna emanda, defentsa zorrotzekin eta kalitate handia erakutsita erasoan.
|
|
|
Lautik hiru liburu Hegoaldean inprimatu dira. Gipuzkoak jarraitzen du aurren,
|
baina
Bizkaiak batez ere egin du gora58 Proportziotan jaitsi egiten dira bai Nafarroa eta bai Araba».
|
|
|
Osasun eta Kontsumo Sailak Sabino Arana etorbidean du berea.
|
Baina
Bizkaiko Foru Aldundiak Bilborako sarbide horretan egin nahi dituen lanek toki berri baten bila hastera behartu dituzte. Era horretara, Udalak pentsatu du Artxandako lur sail hauek izan daitezkeela egoitza berri eta handiago batentzako toki aproposa.
|
|
|
Bere ospea 1912ko abuztuaren 12an handitu zen: ohi bezala, galerna iragarri zuen Orkolagak Bizkaiko Golko osorako,
|
baina
Bizkaiko Diputazioak ez zion jaramonik egin, haserre, behatokia Igeldon jarri zuelako, eta ez Matxitxakon; galerna horrek 145 pertsona hil zituen, eta guztiak bizkaitarrak izan ziren, horietatik 115 bermeotarrak.
|
|
|
Parte hartzaile gehienak gipuzkoarrak dira,
|
baina
Bizkaitik eta Espainiatik etorritako batzuk ere badaude. Bilbotik etorri da Juan Diego Alonso, lagunekin.
|
|
|
Dirudienez, politikariak kezkatuta daude diru bilketa gutxitu delako,
|
baina
Bizkaian, iaz, %33 gutxiago bildu zen ez krisiagatik baizik eta beraiek deituriko opor fiskalei esker. Kontzeptu horretan sartzen dira pentsio funtsetan inbertituriko edota etxebizitza erosteagatik (alokairuzko etxebizitza baldin bada, kenkaria txikiagoa da) egindako kenkariak.
|
|
|
zuzentzeko tresna izan lukeela nabarmendu zuen Dani Maeztu Aralarreko legebiltzarkideak. Horren harira, gogora ekarri zuen Gipuzkoa eta Arabako toki batzuetan hondakin organikoa jasotzeko egitasmoak daudela,
|
baina
Bizkaian ez dagoela horrelakorik. Are gehiago, horren ordez Bizkaiko Aldundia errausketaren aldeko jarrera erakusten ari dela gaineratu zuen.
|
|
|
Nik ez daukat aldamenean lagun on bat.
|
Baina
Bizkaiko bertsolaritza ez da ez gehiago ez gutxiago horregatik.
|
|
|
Arazo larririk ez, baina traba ugari eragin zituen haizeteak atzo eta herenegun. Hego haizea ehun kilometro ordutik gorako abiadurarekin ibili zen hainbat tokitan,
|
baina
Bizkaia izan zen lurralderik kaltetuena. Izan ere, hiriburuko Amor Misericordioso ikastetxeko horma erori zen atzo goizaldean; Bilboko Udaltzaingoak azaldu duenez, 02:30 aldera, haizeak saskibaloiko saski bat jaurti zuen hormaren gainera, eta kolpeak pareta bota zuen.
|
|
2010
|
|
|
Hasierako minutuetan, saskiratze gutxi ikusi ahal izan zuten kantxara hurbildutako zaleek. Ondoren, Reyesen eta Prigioniren kantxaratzearekin batera, Real Madrid hobeto aritu zen
|
baina
Bizkaiak ez zion tartea zabaltzen utzi.
|
|
|
Bere osotasunean saturatuen dauden 10 inguruneetatik, bat bera ere ez Euskadikoa,
|
baina
Bizkaia eta Gipuzkoako kostaldeetan ere bandera beltzak ezarri dituzte.
|
|
|
2009an baino milioi erdi hegaluze gehiago harrapatu dute,
|
baina
Bizkaiko Golkotik urrunago, Irlandatik gertu, joan behar izan dute arrantzara.
|
|
|
2009an baino milioi erdi hegaluze gehiago harrapatu dute,
|
baina
Bizkaiko Golkotik urrunago, Irlandatik gertu, joan behar izan dute arrantzara. Egun bat edo bi eman dituzte arrantza lekuetara iristeko eta sasoi honetan etxetik 10 ordutara egon lirateke, Elduyanek azaldu duenez.
|
|
|
Bizkaian oso nagusi da 40 Principales, eta distantzia ikaragarri laburtu dugu. Ez ditugu Gipuzkoako entzuleak ahaztu nahi,
|
baina
Bizkaian ahalegin berezi bat egiten ari gara une honetan.
|
|
2011
|
|
|
|
Baina
Bizkaiko Foru Aldundia kudeatzen duen EAJrentzat, eta bere laguntzaile PSErentzat, gizarte zerbitzu publikoak «garestiegiak» dira. Ez, ordea, behar ez ditugun hainbat eta hainbat azpiegitura erraldoi.
|
|
|
Orduko eskuindarren jazarpen ideologikoa jasan zuen. Alcala de Henareskoa zen bera,
|
baina
Bizkaitik hautatu zuten diputatu 1933an. Hizlari trebea zen oso.
|
|
|
Euskal Herrian egiten den sagardo gehiena Gipuzkoakoa da gainerako herrialde guztiena batuta baino askoz gehiago,
|
baina
Bizkaian eta Araban produkzioa handitzeko asmoa dute. Egun, lurralde guztietan bertako sagarra baino ez da erabiltzen, Gipuzkoan izan ezik.
|
|
|
Zezeilaren lauan, Santa Ageda bezperan, Euskal Herriko hamaikatxo lekutan lez, eske errondan etxerik etxe urteteko usadioa gorde da Busturian be.
|
Baina
Bizkaiko beste herri askotan ohi ez dan eran, Busturian andra eta gizonek urteten eben kantuan. Poltsa bat eroiela ibilten ziran kantuz eta diru eskean, eta batzen zana eleizearentzat edo beharrizana eukanen batentzat izaten zan.
|
|
|
Abendañoko leinukoek galdu zuten gudu hori eta Abendañoko jaunak ihes egin zuen. Nafarrek Abendaño herriari su eman zioten,
|
baina
Bizkaitik etorritako lagunei esker zenbait etxe suaren garretatik libratzea lortu zuten.
|
|
2012
|
|
|
Garai hartan hura zen, nola esan, Bizkaiko erreserba espirituala edo», adierazi zuen Lertxundik. Kostunbrismoari eusten zion, hortaz, landa giroari,
|
baina
Bizkaiko iraultza industrialaren eragileetako batzuekin jarri zen harremanetan, Ramon de la Sotarekin adibidez, eta haren enkarguak margotu zituen. «Ibaiganeko jauregiaren beira leihoen enkargua jaso zuen De la Sotaren eskutik.
|
|
|
Duela ia hogei urte, Zergarbi eta Zabalgarbi izan ziren Gipuzkoa eta Bizkaian etxeko zaramak erretzeko proiektuak. Zergarbi ez zen onartu bere kostu altuarengatik,
|
baina
Bizkaian, Erandioko herriak ukatu eta gero, Bilboko mendi punta batean errauskailua ezarri zen duela zortzi urte. Protesta asko egon zen, baina azkenean zaramak erretzeari bidea zabaldu zitzaion.
|
|
|
J. Hornek, L. Urrengoetxeak eta R. de la Sotak idatzi zuten.
|
Baina
Bizkaiko Aldundian, L. Urrengoetxea gobernazioko batzorde burua zenez gero, bera izan zen arduradun nagusia. Beraz, egitasmo hori euskal jeltzaleek aurrera ateratakoa zen.
|
|
|
Aranguren eta Sobrado Bizkaiko legelari nagusiak, esparru berean, foruen bidezko legedia eta historia juridikoa defendatzeko, hainbat liburu idatzi zituen Llorenteren aurka eta foruzaletasunaren oinarri teoriko berriak asmatu zituen. Jose I erregearen alde egin zuelako atzerrian, Frantzian, egona zen Llorente, eta han zegoela, bere burua eskaini zion Bizkaiko Aldundiari bestelako historia bat, foruen aldekoa, idazteko,
|
baina
Bizkaiko Aldundiak errefusatu egin zuen eskaintza.
|
|
|
Horregatik, 1836ko irailaren 1ean, Komandante Jeneralak Aldundiari 1812ko Konstituzio berria zin egitea agindu zion.
|
Baina
Bizkaiko Aldundiak erantzun zuen ezin zuela inolako zinik egin harik eta bi konstituzioen artean, Foru Konstituzioaren eta 1812ko Konstituzioaren artean, la ninguna incompatibilidad ikusi arte. Komandanteak Foru Aldundia desegin egin zuen eta Diputazio probintziala ezarri zuen.
|
|
|
Badirudi, pentsamolde berbera aplikatzen duela C. Loizagak, Bizkaiko Foru Konstituzioari indarra emateko. Berarentzat Espainia izango zen nazioa,
|
baina
Bizkaiak nazio berrian txertatuz estatus berezia behar zuen. Horregatik galdetu zuen:
|
|
|
justizia arloan Espainiar Konstituzioarena onartu eta kontribuzio fiskalaren arloan kupo ordainketa zehaztu.
|
Baina
Bizkaiko Batzar Nagusietan bestelako filosofia eta pentsamoldea nagusitu zen: Foruen bidezko erakundetzea oso osoari bere horretan iraunarazi behar zitzaion.
|
|
|
Bestalde, ez du onartzen aduanen aldaketa, eta, beraz, Bizkaiko lurraldea merkataritza librerako eremutzat ikusten du. Espainiak behar zuen bai konstituzio berria
|
baina
Bizkaiak bazuen berea.9 Bestalde, aduanak barrualdean kokatu eta kontribuzioak ordaintzea agintzera zetozen 103 eta 104 artikuluak, hurrenez hurren, ez zeuden Bizkaian ezartzerik.
|
|
|
Foruen moldaketarako proiektua, 1848tik aurrera gorpuztuz zetorrena, Arabako eta Gipuzkoako Batzar Nagusietan onartua izan ondoren, Bizkaiko Batzar nagusietan aurkeztu zuten.
|
Baina
Bizkaian erresistentzia zegoen foru moldaketa hitzartzeko, batez ere foru osoa eskatzen zutenek ez zuten nahi. Hau da, moldaketaren aurkako joera nagusitzen joan zen.
|
|
2013
|
|
|
Eta klubari zer ekarri dion emakumeen arraunak? Hasteko, Kontxako bandera bat… Baina gure asmoa da kluba herrira zabaltzea, irekitzea, emakumeei, beteranoei… Gu ez gara konturatzen
|
baina
Bizkaira zoaz eta han ez dago emakumeen arraunik. Hori baloratu behar dugu.
|
|
|
|
Baina
Bizkai euskaldunaren sartaldean, Kanporamartxo entzuten da gehiago; Uribe merindade zaharreko lurretan (Arratia, Nerbioialde, Txoriem...). Eta Basomartxo be bai beste alde batzuetan.
|
|
|
Paradoxaz betetako gizona da Unamuno. Euskararen aurka bota zuena hor dago,
|
baina
Bizkaiari, Euskal Herriari eta euskalduntasunari atxikimendu handia dio». Hitzez hitzekoa bazterturik Errimak eta neurria errespetatuz itzuli ditu soneto guztiak Davantek.
|
|
|
Bigarren laurdenean, Pedro Martinezen gizonek abantaila polita hartu dute (28), baina Uxue Bilbao Basketek erantzun bikaina eman du, Lamont Hamilton estatubatuarraren eskutik (30). Kanaria Handiko taldeak asko sakatu du atsedenaldia heldu aurretik,
|
baina
Bizkaiko taldea lau puntura mantendu da (38).
|
|
|
Herediak, gainera, bi ostiko gauzatu zituen eta beteta, 0 eta 14 ziren aurretik colchoneroak.
|
Baina
Bizkaia Gernikak ez zuen behera egin. Zigor kolpe bat gauzatu zuen O laetak, eta Eriken entsegua etorri zen ondoren.
|
|
2014
|
|
|
Sufritzen dituenarentzat, bai noski.
|
Baina
Bizkaiko abeltzaintzari, oro har, eragiten diona anekdotikoa da. Gure kalkuluen arabera, Arana, Bizkai eta Gipuzkoako ardien %0, 2 edo %0, 3ri eragiten dien arazoa da.
|
|
|
Hirigintzaren hedapena izan da antzeman dudan aldaketarik ikusgarriena.
|
Baina
Bizkaiko eta Gipuzkoako basoen hondamena da nabarmenena, nire ustetan. Landatutako basoak gailentzen dira lurralde horietan.
|
|
|
kentzeko2130 Izan ere, herrixkek ukan omen ditzakete berez aspaldidaniko tradizio amankomunak (komunitatearen bilgarriak); hiri txiki konpaktuek ere dudarik gabe bai, Bilbok eta Iruñeak.
|
Baina
Bizkaia osoak edo Nafarroa osoak nekez, Euskal Herri osoak nekezago, eta Estatu nazioek inola ere ez: –pseudo komunitateak?
|
|
2015
|
|
|
Gero, neguan eguraldi txarra ere hasiko da, eta lanak utzitako astiaren arabera izango da. Espainiako Kopako probak, hasiera batean, ez ditut korrituko,
|
baina
Bizkaiko eta Euskadiko txapelketak bai. Hurrengo denboraldian ere korrituko dut seguruenik.
|
|
|
|
Baina
Bizkaiko Aldundia ez dago konforme. Adjudikazioak behar bezala egin zirela dio, eta Habiditek ez zuela onurarik jaso; ezta aldundiak galdu ere.
|
|
|
Leioako Pinosolo kiroldegia eraikitzeko lan eskaintzan eta adjudikazioan irregulartasunak egin izana egotzita, auzipetu egin zituzten Eneko Arruabarrena eta Jon Loizaga,
|
baina
Bizkaiko Probintzia Auzitegiko Fiskaltzak artxibatu egin du auzia. Leioako alkate ohia da Arruabarrena; egun, Bilboko Metroko kudeaketa zuzendaria.
|
|
|
Pelbisa Pleistozeno garaikoa da; gutxienez, 100.000 urte izan ditzake. Jendeak ez daki,
|
baina
Bizkaian panterak, bisonteak edo megalozerosak eta orein erraldoiak egon ziren".
|
|
|
Egia da egon direla enfrentamenduak.
|
Baina
Bizkaia eta Gaztelaren artekoak ere izan dira, eta ez ditu inork aipatzen. Historia ofizialak beti bilatzen ditu tesi ofizialen aldeko datuak.
|
|
|
Niri neuri, aitzakia hutsa iruditzen zait euskara giputza ulertzeko zailtasuna. Euskalki batetik bestera bada aldea,
|
baina
Bizkaiko euskara irakurtzera ohituta dagoenarentzat ez zait begitantzen gaindiezina. Jakina, bere euskalkian irakurtzera ohituta ez dagoenari, arrotza eta zaila gertatzen zaio bestearena, baina garbi dago arazoa ez dela euskalkia, alfabetatuta egotea edo ez egotea baizik.
|
|
|
Alde batetik, Franco jeneralak diktadura militarra ezarri zuen Espainia osoan,
|
baina
Bizkaian eta Gipuzkoan, herrialde traidore izendatuetan, izan zen batez ere gogorra: euskararekin eta euskaltasunarekin zerikusia zuen guztia debekatu eta zapaldu zuen (zenbait argibide in Torrealdai 1998, 2000).
|
|
|
saski. Euskal Herri gehieneko hitza,
|
baina
Bizkai aldean otzara erabiltzen da. Gamizek baliatu zuen.
|
|
|
burnia, burdina?. Gaur egun Gipuzkoako eta Nafarroako eremu zabalean erabiltzen da,
|
baina
Bizkaiko mendebalean ere badira horren antzeko aldaerak. Landucciren hiztegian agertzen da.
|
|
|
ezur, hezur?. Aldaera orokorra,
|
baina
Bizkaian eta Deba ibarreko alderdi batean azur da ordezkoa. Landucciren hiztegian agertzen da.
|
|
|
igo (ez igon, igan). Gaur egun erdialdean, Gipuzkoan eta Nafarroako mendebalean erabiltzen da n gabeko aldaera,
|
baina
Bizkaiko izkribu zaharretan ere bazen (gaur egun igon). Landuccik, Lazarragak eta Betolatzak baliatu zuten.
|
|
|
nahiz. Kontzesio eta perpaus hautakarietako aldaera orokorra,
|
baina
Bizkaian nahi ere erabiltzen da. Lazarragaren eta Albenizen izkribuetan agertzen da.
|
|
|
pelliguru. Landucciren hiztegian agertzen da,
|
baina
Bizkaiko izkribu zaharretan ere pelleburu/ pelleguru aldaerak erabili ohi ziren. Betolatzak peligru baliatu zuen.
|
|
|
bide, dirudienez, nonbait?. Euskal Herri gehienean erabili da esanahi horrekin,
|
baina
Bizkai aldean ez da izan ohikoa. Lazarragaren izkribuetan agertzen da:
|
|
|
ezteiak, ezkontza ospakizunak?. Hitz orokorra,
|
baina
Bizkai aldean ezteguak erabiltzen da. Landucciren hiztegian agertzen da.
|
|
|
gaizki. Hitz orokorra,
|
baina
Bizkai aldean txarto esaten da. Landucciren, Lazarragaren eta Gamizen izkribuetan agertzen da.
|
|
|
hori, kolore horia?. Hitz orokorra,
|
baina
Bizkaiko mendebalean beilegi erabiltzen da. Landucciren eta Lazarragaren izkribuetan agertzen da.
|
|
|
nola. Hitz orokorra antzina,
|
baina
Bizkaian eta Deba ibarreko alderdi batean zela (n) zabaldu zen gero. Landuccik (nolan), Lazarragak, Betolatzak (nolan), Gamizek eta Albenizek baliatu zuten.
|
|
|
alkandora, atorra?. Gaur egun mendebalean eta erdialdean erabiltzen da,
|
baina
Bizkai aldean arkondara/ alkondara itxurapean. Landucciren hiztegian agertzen da.
|
|
|
Landucciren hiztegian agertzen da. Hitza bera Euskal Herri gehienean esaten da,
|
baina
Bizkaian eta Gipuzkoako mendebalean abade erabili ohi da. Hitz horrekin batera, mezarrale jarri zen Landucciren hiztegian.
|
|
|
Halaz guztiz ere, iduri luke gure arteko zenbait jende euskaltzalek pentsatzen duela Gipuzkoa edo Bizkaikoa ez den euskal azentuera oro erdarak kutsaturik dagoela; gauzak, ordea, ez dira hain xinpleak. Berri itxura eduki lezakeen hainbat doinu eta azentuera entzun daiteke dialektologiako grabazioetan, eman dezagun Nafarroa Garaian edo ekialderago ere,
|
baina
Bizkai Gipuzkoetakoak bezain euskarazkoak eta egokiak dira horiek ere. Erdal kutsuko azentuera eta doinu trokaiko berri horren aurka jo nahirik, euskal azentuera egokia Beterrikoarekin identifikatzeko joera izaten da usu, baina uler litekeenez Euskal Herriko zeinahi bazterretan egiten da ahoskera eta azentuera egokia.
|
|
|
Barrikako Udalaren saria irailaren akabuko asteburu bietan egitekoa zen,
|
baina
Bizkaiko txapelketagaz bat egitearen ondorioz, irailaren 25etik urriaren 4ra jokatuko dute. Izen ematea irailaren 22ra arte egin daiteke, posta elektroniko mezu bat bidaliz barrikatenistaldea@gmail.com helbidera.
|
|
|
Aurreko urtean baino kimu mutilen hamar talde gehiago ariko dira aurten futbol 8ko lehian; 40 guztira. Gipuzkoakoak dira talde gehienak,
|
baina
Bizkaitik, Arabatik, Nafarroatik, Errioxatik (Espainia) eta Kantabriatik (Espainia) ere etorriko dira. Urola Kostako hamabi taldek hartuko dute parte.
|
|
|
Espainiako Gobernuak Bizkaiko eta Arabako tarteak eraiki behar ditu eta Jaurlaritzak Gipuzkoakoak. Lurralde hortan, kilometroen %86a bururatua da dagoeneko,
|
bainan
Bizkaian eta Araban gibelatze haundiak daude. Bergarako lot guneak dituen bost zatietatik bakarra dago egina.
|
|
|
Berriki argitaratu datuen arabera, jaz 2,4 milioi turista etorri ziren Euskal Autonomia Erkidegora, aitzineko urtean baino %2, 4 gehiago. Turismoak gora egin zuen jaz Gipuzkoan eta Araban, %4, 6 eta %5, 9,
|
bainan
Bizkaian %0, 4ko gutitzea izan zen. Erkidegoko turismoa" gehiengo historikoetara" heldu dela erran du Tapiak.
|
|
2016
|
|
|
Hidalgoren arabera, garrantzitsua da beste merkatu batzuetara sartzea, eta beren burua ezagutzera ematea. Gipuzkoan aritzen dira gehienbat,
|
baina
Bizkaian hasiak dira, eta Araban sartu nahi dute. Espainiara ere iritsi dira, eta" tartean behin" Mexikora esportatzen dute.
|
|
|
euskaldunena da talderik kopurutsuena, ia euskaldunak eta erdaldunen aurretik dago zenbaki absolutuetan. Eredu hau Gipuzkoan hedatuago dago,
|
baina
Bizkaian ere gertatzen da Galdakao, Durango (8 Grafikoa). hiriA, KUlTUrA eTA indiBidUoA: AnBiBAlenTZiAn eTA ASMATZen SAiATU
|
|
|
Beraz, prezioak oso aldakorrak ziren urteetan udal bihitegiak seguru gisa jokatzen zuen.
|
Baina
Bizkaiko eta Gipuzkoako itsas portuetatik atzerritik inportatutako gari asko sartzen zenean, atzerriko garia Arabako Lautadara ere iristen zen, eta orduan gariaren prezioa jaitsi egiten zen, udal bihitegia kaltetuz. Hala ere, badirudi arazo hori ez zutela XIX. mende hasiera arte nozitu:
|
|
2017
|
|
|
Hark ez du egingo. Aldundiak esku hartu luke,
|
baina
Bizkaia osoan ez du egin ezer. Obra handientzako da diru guztia, eta bizikletentzako, ezer ez".
|
|
|
Deba daukate beste muturrean. "
|
Baina
Bizkai alderako joera eduki izan dugu historikoki".
|
|
|
Pronostiko guztien arabera, gaur mundua gelditu egingo da. Tira, mundua ez dakit,
|
baina
Bizkaia bai. Eta Bizkaia gelditzen bada, munduaren zati inportante bat geldituko da, ze arraio!
|
|
|
Alderdi politiko guztiek ez dute independentziari buruzko ikuspegi berbera agertzen lurralde guztietan. Adibide baterako, Eusko Alderdi Jeltzaleak independentziaren alde egiten du Gipuzkoan,
|
baina
Bizkaian gutxiago, eta Araban, berriz, apenas. NFEn ere antzekoa gertatzen da:
|