|
2001
|
|
|
Horretara iristen dira gure artearen gaineko elkarrizketak. Inoiz ez dugu arte galeria bat barrutik ikusi, artelan bat erosi edo aldameneko kultur etxean dagoen erakusketara sartu,
|
baina
Bilboko Guggenheimen egon gara. Ez dago gaizki, baina gero ez etorri azalpenak eskatzen.
|
|
|
Eibarren (Gipuzkoa) jaio zen 1957an,
|
baina
Bilbon bizi da aspalditik eta bertan euskara irakasle da. «Handitzen naizenean» (Alberdania, 1995) eta «Nire kalea» (Erein, 1998) liburuak eman ditu argitara, baita «Satorrak baino lurperago» (Alberdania, 2000) saiakera ere.
|
|
|
Hura amaituta zegoen eta Bilbora joan behar nuen,
|
baina
Bilbon ez nuen zeregin handirik, hala usteko zuten behintzat aitak eta amak, ez baitziren hamabost egunean nire bila etorri. Hobe horrela, aitaren keinuari beldurra bainion, gorbata laxatzeko egingo zuen keinu hari, gorbata eskuaz hartu eta buruari aldeetara eragingo baitzion lepotik soka kendu nahi duen urkatuaren moduan.
|
|
2002
|
|
|
Euskal hezkuntza ereduetatik ez dira berez sortzen hiztunak, kezka hori behin eta berriz agertzen da eta hori bereziki landu behar da. Gazteen erabilerak oro har gora egin du,
|
baina
Bilbon behera egin du, adibidez, eta beste zonalde askotan bere horretan dago. Horrez gain, globalizazioak dakartzan zailtasunak hor dira, esate baterako Komunikabideen arloa bereziki landu litzateke.
|
|
|
|
Baina
Bilboko tranbiaz gain badira martxan jarri diren beste batzuk, Gasteizkoa esaterako. Eusko Jaurlaritzaren eta Gasteizko Udalaren garraio zerbitzuen artean, inbertsioak zehazten eta alde bakoitzaren mugatzen ari dira.
|
|
|
.
|
Baina
Bilbo eroritakoan matxinatuekin lerrotu zen Arbex. Handik aurrera Caponek ez zuen ostera ere ikusi, eta hala eta guztiz estimatzen jarraitu zuen.
|
|
2004
|
|
|
|
Baina
Bilboko kaletatik guregandik hain ibilera eta keinu ezberdina duten Enduranceren edade inguruko emakumeren batez gurutzatzen naizenetan, berriz ere hor datoz burura egun haietan bueltaka ibili ziren gogoetak: lehena, bere auzokideen jarrerak harritu ninduen.
|
|
|
Orain bi urte, II. Mendi Martxa egin zutenean, 356 lagunek eman zuen izena. Gehienak aretxabaletarrak eta inguruko herrietakoak izan ziren,
|
baina
Bilbotik eta Oreretatik etorritakoak ere egon ziren. Aurten ere parte hartzaile ugari izango direlakoan daude antolatzaileak.
|
|
|
talde honen estrategiaprobintzia edo erregio mailako multimedia taldeak osatzea izan da, haietako bakoitzak bere baitan euskarri ezberdinak biltzen dituelarik —egunkariak, irratia, doakoprentsa eta publizitate komertzializatzailea— Euskal Herriko kasuan, Bilbovision eta Alava 7 El Correo egunkariari lotuta daude, zeinak %80aren inguruko ehunekoare kinparte hartzen duen haien kapitaletan; bietan Pausoka produkzio etxeak parte hartzen du, %10 inguruko kapitalarekin, baita tokian tokiko bazkideek ere —Saski Baskonia... — kapital ehuneko txikiagoarekin. Teledonosti, berriz, El Diario Vasco ri lotuta dago, zeinak ordea, ehuneko txikiagoan parte hartzen duen telebistaren kapitalean, %50; bertan akziodun lokal gehiago dago, izan ere, Teledonosti lehenagotik martxan zegoen telebista baita,
|
baina
Bilbo eta Gasteizkoa sortu berriak dira. Programazioari dagokionean, Une zerbitzua da katearen ardatza, nahiz eta, esan bezala, Vocentok berak ere aparteko programak eskaintzen dizkien bere bazkideei.
|
|
2005
|
|
|
Eta nik neure lagunari: "
|
Baina
Bilboko aireportuan gagoz! Hauek zer egiten dabe?".
|
|
|
|
Baina
Bilboko ura ez da salbuespena alferrik galtzeari dagokionez. Plan Hidrologiko Nazionalaren barruan berriki eginiko azterketa batek dio Espainiako Estatuan prezipitazioetatik lortutako uraren %20 besterik ez dela aprobetxatzen.
|
|
|
Gaur egun Petronor enpresaren petrolio birfindegiak hartzen du Muskizeko lur zati handi bat. Turismotik ez da bizi herria,
|
baina
Bilboko itsasadarraren ezker aldeko industri herrien birika omen den Arena hondartza dago bertan. Ondoan, oraindik ere Kobaroneko zamaketa tokia dago.
|
|
|
Akitaniakoa sortzez, 39 urte zituen Kanbora iritsi zenean. Bizitza erdia eman zuen Kanbon,
|
baina
Bilbon ere bizi izan zen, Donostian, Madrilen, Toledon, Elchen, AEBetan, Kuban, Parisen. Euskal bizitza tradizionalari buruzko 5.000 marrazki inguru egin zituen, baina Espainiako Gerra zibila eta naziak Ipar Euskal Herrian ere jaso zituen bere marrazkietan.
|
|
2006
|
|
|
B. MURUAGA. Beno, Maite,
|
baina
Bilbon gertatzen dena agian Gasteizen ez da gertatzen, eta alderantziz.
|
|
|
Errepublika garaian mugimendu abertzalean gogoz hartu zuen parte Aristimuñok eta Gerra hasitakoan mugaz bestaldera pasatu zen. Nolanahi ere, itzultzea erabaki zuen,
|
baina
Bilbora zihoala harrapatu zuten, Galerna izeneko ontzian.
|
|
|
Plaza Berria dauka izena,
|
baina
Bilboko zaharrena da. Politena ere bai, 64 zutabek osatutako arkupeari esker besteak beste.
|
|
|
Hiribildu guztiek ez zuten gutun hori lortzen. Urduña eta Gasteizek (1476) XV. mendearen bukaeran lortu zuten, Donostiak XVII. mendean,
|
baina
Bilbok ez du oraindino lortu. Hiribilduek baino pribilegio zabalagoak izaten zituzten eta, normalean, katedrala izan ohi zuten.
|
|
|
diputado: Diputatuak edo ahaldunak auzokideen ordezkariak ziren, ez ziren beti izaten kontzejuko ofizioen artean,
|
baina
Bilbon hala agertzen zaizkigu. 25 izan behar zutela dio:
|
|
|
).
|
Baina
Bilbokoak kexatu ziren esanez, hiribilduaren fundaziotik kontzejuak jartzen zituela ofizialak eta, orduan, erregeak korrexidorea bidali zuen egia zein zen ikuskatzera 1396an387 Horrela, Gonzalo Moro korrexidoreak aztertu zuen ea Legizamonek zioen moduan ala kontzejukoek zioten moduan hautatzen ziren ofizioak ohituraz388 Ondorioz, Moro k agindu zuen kontzejukoek hautatu behar zituztela ofizialak, ... «sino tanto que fuesen omes buenos e pertenesçientes [ezabatua]».
|
|
|
Ahaide Nagusiek gidatutako bandoez ari da testua. Bi bando handi zeuden Oñaz eta Ganboa bandoak, eta horrela aipatzen dira (orokorrak, nolabait),
|
baina
Bilbon gatazketan parte hartzen zuten familiak zehazki aipatzen ditu ondoren: Legizamon, Arbolantxa, Basurto, Zurbaran eta Bilbao la Vieja.
|
|
|
Iruzkingile askok Unamuno-ren ausardia ere nabarmendu ohi du haren Bilboko interbentzioan – euskararen agresoreak beti balienteak izaten dira(" valiente discurso";" la nota española más valiente en estos tristes tiempos", Maeztu-k) 316 Intelektual ausarta zen Unamuno.
|
Baina
Bilboko haren diskurtsoa, boterearen diskurtso huts ausarta da: tesia, Bilboko burgesiarena da, burgesia handi aberastuberri guztiarena bereziki; komunikabide hedatsu guzti guztiena Bilbon bertan zein Estatuan; Bilboko sozialismoarena da orobat; eta, batez ere, Gobernuaren tesia da goitik behera; zehazkiago, justifikazio biribilena besterik ez ordukoxe praxi tamalgarriarentzat euskal herrietako haurrekin eskola guztietan (berak apaizari esanarazten dionak ere ikusarazten digun moduan:
|
|
2007
|
|
|
Kantabriakoa zara, hortaz?, Ez, Karrantza Bizkaian dago!. ' Bai,
|
baina
Bilbotik oso urrun!, eta erantzun behar izaten nien: Bilbotik hurrago dago Karrantza, Lekeitio baino.
|
|
|
Bueltan, kaiberrin sartu gara eta arrantzaleen itsasontzi koloretsuak ikusi ditugu. Olaziregi Ontziola da Hondarribian barkuak egiten dituena,
|
baina
Bilbo eta Santanderren egindako batzuk ere daude bertan amarratuta. Pittar, Aita Ramon, Gure Ama Martina, Kukuarri… Txiki ikusten dugu gure burua halako ontzitzarren artean.
|
|
|
Instalazioen barruan beharrezkoa da gurpildun aulkian ibiltzea
|
baina
Bilbo, Oviedo eta Donostiako udaletxeetan eraikinaren izariek mugikortasuna mugatzen dute.
|
|
|
Indize bat banuen,
|
baina
Bilboko gaua bezain iluna.
|
|
|
Hala zen.
|
Baina
Bilbon, Estevez Carmenen adiskideetarik zen eta hesi mentalak erortzen zihoazkidan. Poliziak ere jendeak ziren, ez gaztaroan orroaz karriketan genioen zakurrak.
|
|
2008
|
|
|
Hamar urte pasa dira eta orain behintzat ikusten dira helburu batzuk lortu dituela. Ez dakit hainbeste artistikoak,
|
baina
Bilboren ikurra bihurtu da, urbanistikoki dena aldatu du, espektakulu izugarria eskaintzen du eta batzuetan erakusketa interesgarriak ere bai. Hori da gauza:
|
|
|
Bilboren mesedetarakoa izan da
|
baina
Bilbok ere apustua egin du horren alde.
|
|
|
Honetan aintzindari Aresti izan zen eta Atxagak Pott bandaren garaiean Bilbora bizitzera joanez joera honen oinordekotza aldarrikatu zuen. Egungo zenbait eleberriegile berri saiatzen dira mito hau lantzen. Iturriagaren Berandu> da> gelditzeko> edota Belmonteren Hamar> > barru> datozkigu boteprontoan oroimenera?, gehienetan Bilbo zikina (drogarena, militantzia klandestinoarena, langabeziarena) erakutsiz,
|
baina
Bilboren ahulezia handiena bere izaera erdalduna da, dudarik gabe. Behar bada Euskal Herriko hiririk hiriena da, baina ezin horraatik euskal literatura inkarnatu.
|
|
|
345 Markinaren alde Apoitia diputatu liberala nabarmendu zen (bere sorterria ere hura baitzen), zenbait Euskalerriako (Larrazabal, Azillona,...) lagun zituela,
|
baina
Bilboren aldeko nagusia Galartza Euskalerriakoa zen, beste liberal batzuen aldekotasunaz (Altzola, Uria,...), eta halaber soilik bi diputatuk defendaturiko Durangoren erdi bideko kokagunea ere aipatu zuten beste bi liberalek. Aipa dezadan ere Granja Pascual historialariak diputatuen bozketan insinuatzen duen Azkue baserrizaleak vs.
|
|
|
Unamuno XIX. mende bukaerako eraberritze positibista orokorrean bere lekua aurkitzen saiatu zen, euskal antropologia, historia eta hizkuntzalaritza arteko esparruan mugituz (eta bidenabar zientzia sozialen artean zegoen muga malgutasuna erakutsiz).
|
Baina
Bilboko euskara katedra, Bizkaiko institutuko filosofia katedra, eta Diputazioko artxibero izateko lehiaketak galdu ostean, Euskal Herritik alde egin beharra izan zuen profesionalki kokatu ahal izateko. Hainbat saioren ondoren Salamancako unibertsitatean amaitu zuen.
|
|
|
Eta horrela garaian garaiko goi mailako intelektualen taldean sartzeko gaitasuna irabazi du. Tamalez ez zuen Azkuek unibertsitate baten sare zientifikoa izan
|
baina
Bilboko institutu probintzialeko postua euskararen berrikuntzarako erreferentzi gune bihurtu zuen.
|
|
|
Haiekin eta beste euskaltzainekin batzorde iraunkorrak sortu nahi zituen, astean zehar lan egingo zutenak, dela euskararen sustapenean, dela ikerketa proiektuetan.
|
Baina
Bilbo inguruan lantalde iraunkorrak sortzeko asmoek huts egin zioten (Damaso Intza Nafarroan geratu zen, eta Etxepareren ordez hautaturiko Lacombek Parisen bizitzen segitu zuen) 361.
|
|
|
Hobekuntzak egin arren, bisitatutako ikastetxeen erdiak baino gehixeagok(% 53) lau segurtasun atalak gainditu dituzte. Oviedon eta Donostian bakarrik, ikastetxe guztiek gainditu zituzten lau segurtasun parametro horiek,
|
baina
Bilbok eta Iruñeak ere emaitza onak izan zituzten (zentroen %80k lau atalak gainditu zituzten), eta gauza bera esan daiteke A Coruñako, Madrilgo eta Gasteizko ikastetxeetatik %70 inguruk ez zuten blokerik gainditu, hau da, segurtasun eskakizunak behar bezala bete ziren. Egoera, ordea, txarra dela esan daiteke Sevillan (aztertutako hamabi ikastetxeetatik batek bakarrik gainditu zituen lau atalak), Valentzian eta Granadan (%20k bakarrik onartu zituen lau atalak), Malagan eta Almerian (%30).
|
|
|
Merkataritzarako eremu pribilegiatu horietan, alokairuaren prezioa 100 eta 120 eurokoa da metro koadro eta hilabete bakoitzeko. Denda gehienak ehungintzan aritzen dira, Espainiako gainerako hirietan gertatzen den bezala,
|
baina
Bilbon ehunekoa handiagoa da (%80 baino gehiago). Bilboko Kale Nagusia, kontsumo handiari begira, hamargarrena izan zen 2007 urtearen amaieran, lokal garestiagoak alokatzen zituzten kaleen artean, batez beste 110 euroko errentarekin hilean, metro karratuko.
|
|
|
Eta zailagoa egiten zaienentzat, gero eta elkarte gehiago daude haiei laguntza emateko prest. ASOGUI horietako bat da,
|
baina
Bilbon, Gasteizen, Nafarroan, Bartzelonan, Valentzian, Andaluzian, Kantabrian, Pontevedran, Madrilen eta Zaragozan daude, besteak beste. Bestalde, ia urte eta erdi lehenagotik, elkarte horiek bat egin dute eta Ostomizatuen Elkarteen Espainiako Federazioa (FEDAO) eratu dute.
|
|
|
Hasieratik teknikoa zena apurka apurka itxuraldatu, eta gero eta politikoagoa agertzen zaigu, soilik politikoa baita EAJ Ezker Batua Aralarrek alkate erdarazalea babestea, soilik politikoa baita aurrekontuak murriztea estrategikoak omen diren porlanezko monumentuak lehenetsiz, soilik politikoa baita Biziberritze plan bera ez betetzea... Politikoa barik komikoa ere bada,
|
baina
Bilboko euskaldunontzako hain grazia txikiko adar jotzea denez, hasia naiz pentsatzen ez ote den erdal mundu euskaltzaleari zuzendutako txiste bat.
|
|
|
Sorlekua: Muxika,
|
baina
Bilbon bizi da gaur egun.
|
|
|
MID_ E egitasmoak Donostia izan ohi du gune nagusitzat,
|
baina
Bilbon eta Gasteizen ere egin dituzte jarduerak. Profesional ezagunak eta nabarmentzen hasi diren artistak batzen saiatzen dira, hemengoak zein nazioartekoak, sorkuntza berria ezagutarazteko.
|
|
2009
|
|
|
Horregatik, datu orokorrak dio plaza gehiago dagoela haurrak baino.
|
Baina
Bilboko datuak hartuta, bertan bizi baita jende gehien, eskolatze kopuru txikiena bertan dago. Egoera oso larria da.
|
|
|
Bilbo eta Gasteizeko webguneetan antzeko zerbait daukate
|
baina
Bilbon Udala sarean deitzen diote, Malagan Izen emate telematikoa eta Gasteizen Neure udala.
|
|
|
48 ordutan lan egin behar dute eta asteleheneko 20:00ak baino lehen aurkeztu behar dituzte, Bilboko Zabalgunean. Gaia librea da,
|
baina
Bilbo hiria izango dute amankomunean.
|
|
|
|
Baina
Bilbo inguruan ez ezik, Euskal Herriko beste hainbat txokotan ere hitzordu garrantzitsuak daude gaur. Azkaraten Ruper Ordorikaren kontzertua izango da, 20:00etatik aurrera, Berriozarren Anarik abestuko du eta Lakuntzan Gose talde arrasatearra arituko da.
|
|
|
–Badakizu,
|
baina
Bilbora itzuli baino lehen nire hamaika argazkitan pertsona beraren irudia errepikatzen zela ikusi nuen. Emakume bat zen.
|
|
|
|
Baina
Bilbok harritzen nau gehien. Hilzorian baitago eta esnatzen, aldi berean?.
|
|
|
19 guraso, 4 eta 11 urte bitarteko 20 haur, bi begirale eta lau irakasle. Familia gehienak arabarrak izan dira,
|
baina
Bilbo eta Algorta (Bizkaia), Donostia eta Irun (Gipuzkoa) eta Iruñetik etorritakoak ere izan dira.Goiz eta arratsalde okupatuak eduki dituzte. Gurasoek euskara ikasten pasatu dituzte goizak, eta begiraleekin jolasean, berriz, umeek.
|
|
|
Nork bere ezaugarriak ditu, eta denboraldian zehar jokatzen dira. Pala motza da ikusgarriena,
|
baina
Bilboko Deportivoko profesionalak, pala luzean bakarrik aritzen dira.Zenbat aritzen zarete gaur egun Gazteleku taldean. I. I.: Une honetan bi bikote gabiltza lehiaketetan.
|
|
|
Horrelako erokeriak jende gaztearekin erlazionatzen dira normalean,
|
baina
Bilbotik irtendako multzoan gehiengoa jendea heldua zen, 40 urtetik gorakoa. Taldearekin gozatu eta sufritzeko prest daudenak.
|
|
|
Beharrezkoa da Dough espazio itxi eta murritzean erakustea, salatzen dituen politiken berri eman dezan.
|
Baina
Bilboko erraldoiean horrelako instalazio?, imi, oa, galdu egiten zaigu.
|
|
|
Aurpegi arraroz begiratu zidan lagunak Pristinan, independentziako ospakizunetan futboleko ospakizuna zirudiela esan nionean.
|
Baina
Bilbok Pristina zirudien. Kontua da albaniarrek lortutakoa ospatzen zutela.
|
|
|
Herri Irratia Jesusen Lagundiaren jabetzakoa da, eta hango iturrietatik BERRIAk jakin duenez, hainbat aukera dituzte mahai gainean; tartean, irratia saltzea. Kontuan izatekoa da Bilbon ere badela Herri Irratia,
|
baina
Bilboko Gotzaindegia da haren jabea. Ez du zerikusirik Loyola Media taldearekin.
|
|
|
–Selekzio ofizial baten alde nazio oso baten aldarrikapena? egin duten mendizale, antolatzaile eta herriak zoriondu zituen ESAITek,
|
baina
Bilboko Udalak etengabe herri bazkaria egiteko jarritako zailtasunak eta oztopoak ere salatu zituzten.
|
|
|
Kasu honekin lotuta edo ez,
|
baina
Bilboko Udala hasi da aztertzen ubidearen ibilbidea aldatzeko aukera, errauste plantaren azpitik pasatzea saihesteko. Uztailean Ordunteko kanalean nikel kopuru gehiegizkoak antzeman zituen Bilboko Udalak, baina sailburuordeak esan zuen geroko azterketa batean kopuru guztiak normalak zirela, eta, beraz, azterketa horren akatsa izan zitekeela.
|
|
|
etxeko partidak lotzea, eta kanpoan jokatzen direnen artean garaipen bat edo gehiago lortzea. Belgikakoa da garaipen hori lortzeko plaza errazena,
|
baina
Bilbo Basket hondoa jota dabil, eta aurrez aurre izango duen taldea maila apalekoa izanda ere, konfiantza gutxi ematen dute bizkaitarrek.
|
|
|
Gerra Zibilaren garaian, Euskal Gobernuaren aholkulari izendatu zuten, nahiz eta gobernuko kide gehienak katoliko integrista samarrak izan oso kontuan hartzen zituzten-eta Inazioren iragarpen astrologikoak, erabakiak hartu aurretik; hori bai, beti modu sekretuan eskatzen zizkioten halako aholkuak. Inaziok saminki egin zuen negar eta bizitza osorako arantza geratu zitzaion Gernikako bonbardaketa iragartzen akats larri bat egin zuelako; nahiko zehatz asmatu zuen gertaera,
|
baina
Bilbon kokatu, non bilduak baitzituen gobernuak indarrak. Ez zuen asmatu, orobat, faxistek alemanen hainbesteko laguntza izango zutenik erasoan eta espero baino erauntsi askoz ere gogorragoa jausiko zenik zerutik.
|
|
2010
|
|
|
Lo. 29 markagailuan, eta balorazioan, 17 Gaizki hasten dena normalean horrela bukatzen dela ere esan genezake,
|
baina
Bilbo Basketen gorabeherak ohikoak izaten hasi dira. Ez jokorik, ez defentsarik, ez jarrera onik...
|
|
|
Inpunitatearen eremua zabal zabal. Pr:
|
Baina
Bilbon 44000 buru bihotz. Milaka taupada Askatasunaren Parkeruntz.Tx:
|
|
|
Luca Tonik aukera pare bat izan zituen estrategiazko bi jokalditan baina bere burukadak Iraizozen atetik kanpora joan ziren desbideratuta. Utrerako entrenatzaileak, aurrekaldea estreinatu egin zuen denboraldiaurrean, Munian eta Toquero batera jarriz
|
baina
Bilboko taldea atzean sartuta zegoen eta ez zituzten aukera garbiak izan.
|
|
|
Hain oparoa ze herri batzuetan, Donostian, esate baterako, goitizen bat baino gehiago aurkitu dugu herritarrentzat. Bizkaian uzta murritzagoa eduki dugu,
|
baina
Bilboko txinboak eta botxeroak lasai egon daitezke, goitizen kontuetan ez baitoaz Donostiako kaskarinen eta joxemaritarren atzetik.
|
|
|
L' isola disabitata areto operaren kasua da. Orain artean Ameriketako Estatu Batuetan soilik eman dute opera hori,
|
baina
Bilboko Arriaga antzokiak bere gain hartu du operaren ekoizpen berritua Sevillako Maestranza antzokiaren laguntzaz, eta ostegunean, ostiralean eta larunbatean (20:00), eta igandean (19:00) eskainiko du, Europan estreinakoz. Arriaga antzokiko eszena zuzendari eta zuzendari artistiko Emilio Sagi arduratu da egokitzapen berriaz, eta krisi garaietara moldatzen ahalegindu dela adierazi du:
|
|
|
uholdeak. Orduko jakintsuek ziotenez" tanta hotza" izeneko euri jasa ikaragarriak inoiz ezagutu ez bezalako uholdeak utzi zizkigun Euskadi osoan,
|
baina
Bilbon bereziki. Egunik izugarriena abuztuaren 26a izan genuen.
|
|
|
Zaleekin zorretan baleude bezala, azken hatseraino saiatu ziren beltzezkoak, eta aurrena, 61 aurreratu zen Moisoren hiru puntuko jokaldi bati esker. Sei minutu falta ziren partida bukatzeko,
|
baina
Bilbo Basketek kale egin zuen une erabakigarrian. Aldea handitzeko aukera izan, eta ez zuen asmatu.
|
|
|
Manifestaziorik ez zuten egin atzo azkenean,
|
baina
Bilbon egitekoa den beste batera dei egin zuten. Adierazi EH ekimenak hitzordua jarria du irailaren 11rako, Bilbon.
|
|
2011
|
|
|
Pankok jokaldi bakar bategatik lau edo bost partida galdu dituztela gogoratzen du, eta horrek euren buruko indarra asko kaltetu duela: «Oso pobre aritu ginen Valladoliden,
|
baina
Bilbo Basket eta Real Madrilen aurka galdu izanaren ondorio zuzena da. Min egin ziguten bi partida horiek, eta ez dugu jaikitzeko gaitasunik eduki».Bolada txarra, ordea, hiru hilabetekoa da dagoeneko, ez azken astekoa.
|
|
|
Buruz eta prest gaude iazkoa errepika ez dadin. Gehiegizko konfiantza oro uxatu dugu.Defentsa bikaina eginda lortu duzue finala jokatzea,
|
baina
Bilbo Basket ere ondo moldatzen da arlo horretan. Borroka polita ikusiko da, ezta. Bai.
|
|
|
Mortadelo eta Filemon komiki pertsonaia ezagunen egile Francisco Ibañezi emango diote Umorezko Literatura eta Arteen Bilboko Asteko Barrea saria. Irailaren 28tik urriaren 2ra bitartean, sortzaile ugari izango dira jaialdian,
|
baina
Bilboko Udalak, Eusko Jaurlaritzak eta BBK k finantzatzen duten arren, euskarazko umoregintzak ez du tarterik izango. «Nazioarteko jaialdia da, eta kanpoko egileek ez dakite euskaraz», arrazoitu du erabakia Juan Bas jaialdiko zuzendariak.
|
|
|
45 urteko gizon bat da hildakoa. Burgoskoa (Espainia) zen sortzez,
|
baina
Bilbon bizi zen.Deustu auzoan gertatu zen ezbeharra. Zorrozaurreko eremua erabat berritzeko asmoan, lehen proiektuetako bat da klinika.
|
|
|
Ohituraz etxeko semerik zaharrenak hartzen izan dau Busturian be etxearen oinordetza. Emigrazino handiak egon ziran lehen Ameriketara, eta gerora be ez da joera hori moteldu, gazteek baserrietatik urigune edo herrigune handiagoetara jo dabelako; Bermeora eta Gernikara batzuk,
|
baina
Bilbo aldera be bai beste batzuk. XX. mendearen bigarren erdialdean, etxea aurrera eroateko prest agertzen zana lo tzen zan baserrian.
|
|
|
Birako lehenengo kontzertua Murtzian eskainiko dute,
|
baina
Bilbon ere izango da mexikarren musikaz gozatzeko aukera, irailaren 17an hain zuzen. Horretaz gain, Espainiako toki hauetan izango dira:
|
|
|
Horrenbestez, 90eko hamarkadaren amaierarako irrati edukiak kontzeptudigitaletan elkarbanatzen ziren bete betean, eta lan mahaiak digitalak ziren ere.Dena dela, kontuan izan behar dugu alde batetik lan egiteko materialak ditugula, eta, bestetik, emisioa, eta artean irratiak emisio analogikoari eusten zion. Telebistarenemisioa egun digitala da (2008an hasi zen itzalketa analogikorako bidea, eta 2010ekoapiriletik aurrera EAEn Euskal Telebista Lurreko Telebista Digitalaren bitartez soilikkontsumitu daiteke),
|
baina
Bilbo, Donostia eta Gasteizko irratiak, aldiz, digitalakdira seinalea mendira iritsi bitartean, handik aurrera seinalea analogikoan igortzenbaita5.
|
|
|
Irakasleen aukeraketa ez zen erraza izan, Donostiako Irakasle Eskolako 10 plazak betetzeko ez zen arazorik izan,
|
baina
Bilbon lau deialdi egin behar izan ziren 16 plazak betetzeko. Araban, berriz, monitoreak hartu ziren, aurkeztutakoek ez zituztelako irakasle izateko gutxieneko baldintzak betetzen.
|
|
|
|
Baina
Bilbon joera bat indartzen ari da azkeneko garaian: publiko zehatz batzuk hobesten, onartzen eta sustatzen dira, beste guztiak iluntasunera bultzatuz.
|
|
2012
|
|
|
Eta, azkenik, gaur harmailak beteko dituzten zale ia guztiak kontra izango dituelako. Kopako finalean harmailen zati handi bat ere zuri gorria izango da,
|
baina
Bilboko zuri gorria. Kopak, oraingoz, itxaron egin du.
|
|
|
Zaletuen erantzuna ere sekulakoa izaten ari da, eta bera Madrilen eta Bukaresten egoten saiatuko dela aurreratu du. Kolore zuri berdeak Bilbon
|
Baina
Bilboko kaleak ez ziren bertako taldearen kolorez bakarrik bete. Sporting Lisboako ehunka zaletu iritsi ziren partiduaren bezperan Bizkaiko hiriburura, «anaiak bezala hartu gaituzte hemen, hasieratik esku zabalik egin digute harrera bilbotarrek», Joao Martins zaletuaren esanetan.
|
|
|
Baina ez Martinsi bakarrik, Ricardo Sa Pinto Sporting Lisboako entrenatzaileari ere txapela bat bota baitzioten harmailetatik. Kopetilun itzuliko dira portugaldarrak etxera,
|
baina
Bilbon topatutako giroarekin gustura, ordea.
|
|
|
«Liluraturik» zegoen suak itsasadarretik ikusteko aukerarekin: «Hainbat itsas bidaia egin ditut, asko gustatzen zaizkidalako,
|
baina
Bilboko ikuspegi hau ez nuen ezagutzen». Ponce ere iritzi berekoa zen.
|
|
|
Mattiak partiduko buru guztiak agurtu arte ez ginen autora abiatu. Gauerdia baino minutu batzuk lehenago iritsi ginen etxera,
|
baina
Bilborako hegaldia erreserbatu eta txartelak inprimatu arte ez nintzen Marcoren ondora uzkurtu. Ez zidan ezer galdetu, ez bihar artekorik esan.
|
|
|
Garai honetan, aipatutako forma eta estiloez gain, pop art eta figurazioaren moldeen arimak oraindik ere bizirik dirau, eta hori gure lurraldean ere sentituko da. Horren adibide ugari ditugu,
|
baina
Bilbo hiriko paisaiarik oraindik pintatu ez duten artistengan gure harridurarako. Artista horietako batzuek, ordea, geroago hartuko dute hiria euren lan batzuen ardatz, aurrerago ikusiko dugunez.
|
|
|
Horrekin lotuta doazen gertakizun historikoak, 80ko hamarkadatik gutxienez, ekonomia industrial batean oinarritutako gizarte batetik datoz, eta zerbitzuetako ekonomia batean oinarritzen dira, eta gaur egun arte doazenak dira. Aldaketa 80ko hamarkadan hasten da jada, esan dugun bezala, euskal erakundeetan,
|
baina
Bilbon bereziki, metalgintza eta ontzigintzaren zentro izateagatik. Metalaren industriarekin amaitzeko erabaki taxutuak gatazka klima bat sorrarazi zuen, konpontzeko oso zaila zena.
|
|
|
Txostena Batzar Nagusietan bozkatu zen eta bere edukia onartua izan zen.
|
Baina
Bilbo, Balmaseda, Portugalete eta Karrantzako ordezkariek protesta egin zuten. Ordezkari horien iritzian, Batzar Nagusiak beste barik Konstituzioa zin egin behar zuten eta ondoren ondoko eskakizunak bideratu.
|
|
2013
|
|
|
Bedian Iñaki Bereziartua, Beri edo Erregea, argazkilaria egon da eta asko harengana joaten ziran.
|
Baina
Bilbora be bai. Mendean atzerago eta holango luxu gitxiago topauko dogu; aurrera egin ahala, ostera, gero eta gehiagok esan deuskue erretratuak egin izan dabezala.
|
|
|
Terrorismoaren Biktimak Babesteko Legea eskuan, Laudioko kasuak ez du ia zalantzarako tarterik uzten.
|
Baina
Bilbokoak duda gehiago sor ditzake. Nik uste dut Bilboko kasuak lan handiagoa eskatzen duela.
|
|
|
Eta iraganaz mintzo da Barea. «Orain, badirudi areto alternatiboena kontu berria dela,
|
baina
Bilbon bazen oso leku txiki bat 1960ko hamarkadan. Antzerki munduko hainbat idazle eta aktorek eramaten zuten, eta Diputazioko azken solairuan zegoen.
|
|
|
Bi ordu falta dira emanaldia hasteko,
|
baina
Bilboko Pabilioi 6 aretoan dago jadanik Ramon Barea (Bilbo, 1949). Saioa du gauean.
|
|
|
Karisma handikoa eta oso gertukoa, Azkuna miresmena eta polemika sortzeko gai den politikari horietakoa da. Durangokoa da jaiotzez,
|
baina
Bilbokoa izatez. Izan ere, jaioterria gaztetan utzi zuen, ikasketak egiteko.
|
|
|
Frenteko guda lagunak animatzeko, Bilboko Irratian bertsoak kantatzen zituen noizbehinka.
|
Baina
Bilbo frankisten esku geratu zen 1937ko uztailaren 19an, eta Basarrik ihes egin zuen Santanderra, gero Nantes aldera. Handik Iparraldera.
|
|
2014
|
|
|
Aurreko legegintzaldian egin zen saio bat, baina lege aurreproiektua ez zen legebiltzarrera iritsi. Orain arte emandako irudia eta zabaldutako mezu kaltegarria zuzendu lezake lege horrek,
|
baina
Bilboko eztabaidak aniztasuna aitortu eta kudeatzeko gure gizarteak dituen zurruntasunak azaleratu ditu. Eta hori aldatzeko, legearekin batera, eztabaida publikoan parte hartzen duten eragile guztien konpromisoa da.
|
|
|
Urte haietan, ez zegoen hirigintza proiektu erraldoirik, ez eta auzoak eraberritzeko planik ere. Bilbo Zaharrean eta San Frantziskon droga eta delinkuentzia zen nagusi,
|
baina
Bilboko gaztetxean hasitakoarekin jarraitzeko aukera ikusi zuten lau lagunek. Luismi Sanchez tabernako jabearen esanetan, urte haietan talde asko zeuden lanean San Frantzisko eta Bilbo Zaharrean eta haiekin bat egin nahi zuten:
|
|
|
Haien inguruko jendea, Negurikoak, joaten ziren hara eta horregatik gizartearen sektore eta giro horrekin lotua dago.
|
Baina
Bilbo edo Euskal Herria askoz ere handiagoa da eta guk eskaintzen dugun produktua jende guztiarentzako da, ez soilik haientzat, dirudunentzat. Zerotik hasiko bagina oso modu desberdinean egingo nuke:
|
|
|
Ezta gutxiago ere, ez familiak ez irakasleak ere. Nafarroan agian gehiago dira hor daudelako Unibertsitatea eta Klinika eta horien bidez Opuseko familia asko iritsi dira,
|
baina
Bilbon, adibidez, agian Opusekoak %5a besterik ez da izango. Hor jendea dago balio batzuk bilatzen dituelako, edo esatus sozial bat, agian.
|
|
|
Bilbon eta inguruan bazegoen burgesia oso inportantea, kapitalismoaren inguruan, ez zena euskara zalea sekula izan, abertzaleen kontra jokatu zuena; Sota familiaren salbuespena alde batera.
|
Baina
Bilbo hori baino gehiago da: Zazpi kaleak da.
|
|
|
Bilbon ezagutu nuen Iñaki, nik unibertsitate ikasketak bukatu baino lehen. Unibertsitateak Aceros de Llodiora bidalia ninduen gaztelania ikastera,
|
baina
Bilbon bizi nintzen eta Bilboko eliza protestante batean ezagutu nuen Iñaki. Azken azterketa egin eta Bilbon lana inguratzeko zoria izan nuen; hain zuzen, han bizi baitzen Iñaki, Deustuko unibertsitatean historia ikasten.
|
|
|
Agian berriki hildako bi idien kasuak pentsaraziko digu. Lekeition gomazko antzarrak erabiltzen ditu hainbatek,
|
baina
Bilbon urte askoren ondoren bigantxak itzuli dira. Badira beste kasu ugari hausnar gai:
|
|
|
Gabonetako ipuin gazitzat hartu eta malko gozotan urtuko nintzateke ziurrenik.
|
Baina
Bilboko hiru neba arreba txiki horiena hain da gertukoa, hain gertagarria, hain egia, negarra barik itolarria eragin didala. Araitz, Ixone eta Unai, 7, 5 eta 3 urte zoragarri, eta ankerkeria txiki lagatzen duen gaitz arraro bat:
|
|
|
urtebetze bazkarietan, gabonetako poteoetan, herriko jaien hasieran, familiaren antz beldurgarria hartzen du batzuetan kuadrillak nire baitan, ez dakit soilik nire baitan izango den, edonola ere grazia egin izan didate beti, lagunak hautatu egiten dira, familia ez? esatera atrebitzeko gibela dutenek Euskal Herrian, edo begiak itxita bizi dira edo Euskal Herriko kolonia metropolitanoren batetik dihardute, Bartzelonatik edo, hemen lagunak hautatzeak sangrea eta sudoreak eta ezinikusi betirakoak baitakartza?,
|
baina
Bilbon, dagoeneko, nire interesgune antzekodunen talde txikia ere arrotz zitzaidan, are jasangaitz. Edo tira, agian ez, agian eta ziurrenik, Bilbo ez da lehen zena esaldi txoroak sortu zidan amorru ez hain irrazional eta sutsuak eragin zuen dena.
|
|
|
Hiriburuetako auzoak, askotan, herri asko baino askoz handiagoak dira. Adibidez, Bizkaiko Abanto auzoak 23.657 bizilagun ditu,
|
baina
Bilboko udalaren zati da. Aldiz, Nafarroako Abaigar herriak biztanle ditu eta udal autonomoa da.
|
|
|
Ekitaldian, Ahal Dugu" zer den, zer garen, zer egiten dugun eta nola antolatzen garen" kontatuko dute. Bestalde, ordu berean
|
baina
Bilboko Hikateneoan, feminismo eta sexu askapenaren aldeko Bizkaiko taldearen lehenengo batzarra egingo du Ahal Duguk. Argazkian, alderdia finantzatzeko pasa den igandean azoka txikia antolatu zuten Uribe Kostako taldeek/ © Uribe Kostako Ahal Dugu.
|
|
|
Bai sustapenean, bai eskubideen bermatzean oinarriturik. Luze joko luke horietan sakontzea,
|
baina
Bilboko euskalgintzko kideok aukera paregabea izango dugu Bilboko Euskara Sustatzeko Ekintza Plana aurkezten zaigunean, agindu bezala, horretarako bidea ematen badigu Udalak, jakina.Amaitzeko, norberaren hausnarketaren beharra ezin aipatu gabe utzi. Administrazioek erantzukizun handia dute, jakina; baina nork bere esparrutik eragin behar duela ere ondo barneratu behar dugu.
|
|
|
—Halaxe da, kapitain jauna. Ez dago ondo nik esatea,
|
baina
Bilboko etxerik onentxoenean egiten dut lan eta.
|
|
2015
|
|
|
Diozu garrantzitsuena zelan dela, zer bainoago.
|
Baina
Bilbok baditu premia batzuk, azkar konpondu beharrekoak. Berbarako, Bizkaian langabezia tasa altuenetakoa duen herria da.
|