|
2001
|
|
|
Horretara iristen dira gure artearen gaineko elkarrizketak. Inoiz ez dugu arte galeria bat barrutik ikusi, artelan bat erosi edo aldameneko kultur etxean dagoen erakusketara sartu,
|
baina
Bilboko Guggenheimen egon gara. Ez dago gaizki, baina gero ez etorri azalpenak eskatzen.
|
|
|
Eibarren (Gipuzkoa) jaio zen 1957an,
|
baina
Bilbon bizi da aspalditik eta bertan euskara irakasle da. «Handitzen naizenean» (Alberdania, 1995) eta «Nire kalea» (Erein, 1998) liburuak eman ditu argitara, baita «Satorrak baino lurperago» (Alberdania, 2000) saiakera ere.
|
|
|
Hura amaituta zegoen eta Bilbora joan behar nuen,
|
baina
Bilbon ez nuen zeregin handirik, hala usteko zuten behintzat aitak eta amak, ez baitziren hamabost egunean nire bila etorri. Hobe horrela, aitaren keinuari beldurra bainion, gorbata laxatzeko egingo zuen keinu hari, gorbata eskuaz hartu eta buruari aldeetara eragingo baitzion lepotik soka kendu nahi duen urkatuaren moduan.
|
|
2002
|
|
|
Euskal hezkuntza ereduetatik ez dira berez sortzen hiztunak, kezka hori behin eta berriz agertzen da eta hori bereziki landu behar da. Gazteen erabilerak oro har gora egin du,
|
baina
Bilbon behera egin du, adibidez, eta beste zonalde askotan bere horretan dago. Horrez gain, globalizazioak dakartzan zailtasunak hor dira, esate baterako Komunikabideen arloa bereziki landu litzateke.
|
|
2004
|
|
|
Orain bi urte, II. Mendi Martxa egin zutenean, 356 lagunek eman zuen izena. Gehienak aretxabaletarrak eta inguruko herrietakoak izan ziren,
|
baina
Bilbotik eta Oreretatik etorritakoak ere egon ziren. Aurten ere parte hartzaile ugari izango direlakoan daude antolatzaileak.
|
|
|
talde honen estrategiaprobintzia edo erregio mailako multimedia taldeak osatzea izan da, haietako bakoitzak bere baitan euskarri ezberdinak biltzen dituelarik —egunkariak, irratia, doakoprentsa eta publizitate komertzializatzailea— Euskal Herriko kasuan, Bilbovision eta Alava 7 El Correo egunkariari lotuta daude, zeinak %80aren inguruko ehunekoare kinparte hartzen duen haien kapitaletan; bietan Pausoka produkzio etxeak parte hartzen du, %10 inguruko kapitalarekin, baita tokian tokiko bazkideek ere —Saski Baskonia... — kapital ehuneko txikiagoarekin. Teledonosti, berriz, El Diario Vasco ri lotuta dago, zeinak ordea, ehuneko txikiagoan parte hartzen duen telebistaren kapitalean, %50; bertan akziodun lokal gehiago dago, izan ere, Teledonosti lehenagotik martxan zegoen telebista baita,
|
baina
Bilbo eta Gasteizkoa sortu berriak dira. Programazioari dagokionean, Une zerbitzua da katearen ardatza, nahiz eta, esan bezala, Vocentok berak ere aparteko programak eskaintzen dizkien bere bazkideei.
|
|
2005
|
|
|
Gaur egun Petronor enpresaren petrolio birfindegiak hartzen du Muskizeko lur zati handi bat. Turismotik ez da bizi herria,
|
baina
Bilboko itsasadarraren ezker aldeko industri herrien birika omen den Arena hondartza dago bertan. Ondoan, oraindik ere Kobaroneko zamaketa tokia dago.
|
|
|
Akitaniakoa sortzez, 39 urte zituen Kanbora iritsi zenean. Bizitza erdia eman zuen Kanbon,
|
baina
Bilbon ere bizi izan zen, Donostian, Madrilen, Toledon, Elchen, AEBetan, Kuban, Parisen. Euskal bizitza tradizionalari buruzko 5.000 marrazki inguru egin zituen, baina Espainiako Gerra zibila eta naziak Ipar Euskal Herrian ere jaso zituen bere marrazkietan.
|
|
2006
|
|
|
B. MURUAGA. Beno, Maite,
|
baina
Bilbon gertatzen dena agian Gasteizen ez da gertatzen, eta alderantziz.
|
|
|
Errepublika garaian mugimendu abertzalean gogoz hartu zuen parte Aristimuñok eta Gerra hasitakoan mugaz bestaldera pasatu zen. Nolanahi ere, itzultzea erabaki zuen,
|
baina
Bilbora zihoala harrapatu zuten, Galerna izeneko ontzian.
|
|
|
Plaza Berria dauka izena,
|
baina
Bilboko zaharrena da. Politena ere bai, 64 zutabek osatutako arkupeari esker besteak beste.
|
|
|
Hiribildu guztiek ez zuten gutun hori lortzen. Urduña eta Gasteizek (1476) XV. mendearen bukaeran lortu zuten, Donostiak XVII. mendean,
|
baina
Bilbok ez du oraindino lortu. Hiribilduek baino pribilegio zabalagoak izaten zituzten eta, normalean, katedrala izan ohi zuten.
|
|
|
diputado: Diputatuak edo ahaldunak auzokideen ordezkariak ziren, ez ziren beti izaten kontzejuko ofizioen artean,
|
baina
Bilbon hala agertzen zaizkigu. 25 izan behar zutela dio:
|
|
|
Ahaide Nagusiek gidatutako bandoez ari da testua. Bi bando handi zeuden Oñaz eta Ganboa bandoak, eta horrela aipatzen dira (orokorrak, nolabait),
|
baina
Bilbon gatazketan parte hartzen zuten familiak zehazki aipatzen ditu ondoren: Legizamon, Arbolantxa, Basurto, Zurbaran eta Bilbao la Vieja.
|
|
2007
|
|
|
Kantabriakoa zara, hortaz?, Ez, Karrantza Bizkaian dago!. ' Bai,
|
baina
Bilbotik oso urrun!, eta erantzun behar izaten nien: Bilbotik hurrago dago Karrantza, Lekeitio baino.
|
|
|
Bueltan, kaiberrin sartu gara eta arrantzaleen itsasontzi koloretsuak ikusi ditugu. Olaziregi Ontziola da Hondarribian barkuak egiten dituena,
|
baina
Bilbo eta Santanderren egindako batzuk ere daude bertan amarratuta. Pittar, Aita Ramon, Gure Ama Martina, Kukuarri… Txiki ikusten dugu gure burua halako ontzitzarren artean.
|
|
|
Instalazioen barruan beharrezkoa da gurpildun aulkian ibiltzea
|
baina
Bilbo, Oviedo eta Donostiako udaletxeetan eraikinaren izariek mugikortasuna mugatzen dute.
|
|
|
Indize bat banuen,
|
baina
Bilboko gaua bezain iluna.
|
|
2008
|
|
|
Hamar urte pasa dira eta orain behintzat ikusten dira helburu batzuk lortu dituela. Ez dakit hainbeste artistikoak,
|
baina
Bilboren ikurra bihurtu da, urbanistikoki dena aldatu du, espektakulu izugarria eskaintzen du eta batzuetan erakusketa interesgarriak ere bai. Hori da gauza:
|
|
|
Bilboren mesedetarakoa izan da
|
baina
Bilbok ere apustua egin du horren alde.
|
|
|
Honetan aintzindari Aresti izan zen eta Atxagak Pott bandaren garaiean Bilbora bizitzera joanez joera honen oinordekotza aldarrikatu zuen. Egungo zenbait eleberriegile berri saiatzen dira mito hau lantzen. Iturriagaren Berandu> da> gelditzeko> edota Belmonteren Hamar> > barru> datozkigu boteprontoan oroimenera?, gehienetan Bilbo zikina (drogarena, militantzia klandestinoarena, langabeziarena) erakutsiz,
|
baina
Bilboren ahulezia handiena bere izaera erdalduna da, dudarik gabe. Behar bada Euskal Herriko hiririk hiriena da, baina ezin horraatik euskal literatura inkarnatu.
|
|
|
345 Markinaren alde Apoitia diputatu liberala nabarmendu zen (bere sorterria ere hura baitzen), zenbait Euskalerriako (Larrazabal, Azillona,...) lagun zituela,
|
baina
Bilboren aldeko nagusia Galartza Euskalerriakoa zen, beste liberal batzuen aldekotasunaz (Altzola, Uria,...), eta halaber soilik bi diputatuk defendaturiko Durangoren erdi bideko kokagunea ere aipatu zuten beste bi liberalek. Aipa dezadan ere Granja Pascual historialariak diputatuen bozketan insinuatzen duen Azkue baserrizaleak vs.
|
|
|
Eta horrela garaian garaiko goi mailako intelektualen taldean sartzeko gaitasuna irabazi du. Tamalez ez zuen Azkuek unibertsitate baten sare zientifikoa izan
|
baina
Bilboko institutu probintzialeko postua euskararen berrikuntzarako erreferentzi gune bihurtu zuen.
|
|
|
Hobekuntzak egin arren, bisitatutako ikastetxeen erdiak baino gehixeagok(% 53) lau segurtasun atalak gainditu dituzte. Oviedon eta Donostian bakarrik, ikastetxe guztiek gainditu zituzten lau segurtasun parametro horiek,
|
baina
Bilbok eta Iruñeak ere emaitza onak izan zituzten (zentroen %80k lau atalak gainditu zituzten), eta gauza bera esan daiteke A Coruñako, Madrilgo eta Gasteizko ikastetxeetatik %70 inguruk ez zuten blokerik gainditu, hau da, segurtasun eskakizunak behar bezala bete ziren. Egoera, ordea, txarra dela esan daiteke Sevillan (aztertutako hamabi ikastetxeetatik batek bakarrik gainditu zituen lau atalak), Valentzian eta Granadan (%20k bakarrik onartu zituen lau atalak), Malagan eta Almerian (%30).
|
|
|
Merkataritzarako eremu pribilegiatu horietan, alokairuaren prezioa 100 eta 120 eurokoa da metro koadro eta hilabete bakoitzeko. Denda gehienak ehungintzan aritzen dira, Espainiako gainerako hirietan gertatzen den bezala,
|
baina
Bilbon ehunekoa handiagoa da (%80 baino gehiago). Bilboko Kale Nagusia, kontsumo handiari begira, hamargarrena izan zen 2007 urtearen amaieran, lokal garestiagoak alokatzen zituzten kaleen artean, batez beste 110 euroko errentarekin hilean, metro karratuko.
|
|
|
Eta zailagoa egiten zaienentzat, gero eta elkarte gehiago daude haiei laguntza emateko prest. ASOGUI horietako bat da,
|
baina
Bilbon, Gasteizen, Nafarroan, Bartzelonan, Valentzian, Andaluzian, Kantabrian, Pontevedran, Madrilen eta Zaragozan daude, besteak beste. Bestalde, ia urte eta erdi lehenagotik, elkarte horiek bat egin dute eta Ostomizatuen Elkarteen Espainiako Federazioa (FEDAO) eratu dute.
|
|
|
Hasieratik teknikoa zena apurka apurka itxuraldatu, eta gero eta politikoagoa agertzen zaigu, soilik politikoa baita EAJ Ezker Batua Aralarrek alkate erdarazalea babestea, soilik politikoa baita aurrekontuak murriztea estrategikoak omen diren porlanezko monumentuak lehenetsiz, soilik politikoa baita Biziberritze plan bera ez betetzea... Politikoa barik komikoa ere bada,
|
baina
Bilboko euskaldunontzako hain grazia txikiko adar jotzea denez, hasia naiz pentsatzen ez ote den erdal mundu euskaltzaleari zuzendutako txiste bat.
|
|
|
Sorlekua: Muxika,
|
baina
Bilbon bizi da gaur egun.
|
|
|
MID_ E egitasmoak Donostia izan ohi du gune nagusitzat,
|
baina
Bilbon eta Gasteizen ere egin dituzte jarduerak. Profesional ezagunak eta nabarmentzen hasi diren artistak batzen saiatzen dira, hemengoak zein nazioartekoak, sorkuntza berria ezagutarazteko.
|
|
2009
|
|
|
Bilbo eta Gasteizeko webguneetan antzeko zerbait daukate
|
baina
Bilbon Udala sarean deitzen diote, Malagan Izen emate telematikoa eta Gasteizen Neure udala.
|
|
|
48 ordutan lan egin behar dute eta asteleheneko 20:00ak baino lehen aurkeztu behar dituzte, Bilboko Zabalgunean. Gaia librea da,
|
baina
Bilbo hiria izango dute amankomunean.
|
|
|
–Badakizu,
|
baina
Bilbora itzuli baino lehen nire hamaika argazkitan pertsona beraren irudia errepikatzen zela ikusi nuen. Emakume bat zen.
|
|
|
19 guraso, 4 eta 11 urte bitarteko 20 haur, bi begirale eta lau irakasle. Familia gehienak arabarrak izan dira,
|
baina
Bilbo eta Algorta (Bizkaia), Donostia eta Irun (Gipuzkoa) eta Iruñetik etorritakoak ere izan dira.Goiz eta arratsalde okupatuak eduki dituzte. Gurasoek euskara ikasten pasatu dituzte goizak, eta begiraleekin jolasean, berriz, umeek.
|
|
|
Nork bere ezaugarriak ditu, eta denboraldian zehar jokatzen dira. Pala motza da ikusgarriena,
|
baina
Bilboko Deportivoko profesionalak, pala luzean bakarrik aritzen dira.Zenbat aritzen zarete gaur egun Gazteleku taldean. I. I.: Une honetan bi bikote gabiltza lehiaketetan.
|
|
|
Horrelako erokeriak jende gaztearekin erlazionatzen dira normalean,
|
baina
Bilbotik irtendako multzoan gehiengoa jendea heldua zen, 40 urtetik gorakoa. Taldearekin gozatu eta sufritzeko prest daudenak.
|
|
|
Herri Irratia Jesusen Lagundiaren jabetzakoa da, eta hango iturrietatik BERRIAk jakin duenez, hainbat aukera dituzte mahai gainean; tartean, irratia saltzea. Kontuan izatekoa da Bilbon ere badela Herri Irratia,
|
baina
Bilboko Gotzaindegia da haren jabea. Ez du zerikusirik Loyola Media taldearekin.
|
|
|
–Selekzio ofizial baten alde nazio oso baten aldarrikapena? egin duten mendizale, antolatzaile eta herriak zoriondu zituen ESAITek,
|
baina
Bilboko Udalak etengabe herri bazkaria egiteko jarritako zailtasunak eta oztopoak ere salatu zituzten.
|
|
|
Kasu honekin lotuta edo ez,
|
baina
Bilboko Udala hasi da aztertzen ubidearen ibilbidea aldatzeko aukera, errauste plantaren azpitik pasatzea saihesteko. Uztailean Ordunteko kanalean nikel kopuru gehiegizkoak antzeman zituen Bilboko Udalak, baina sailburuordeak esan zuen geroko azterketa batean kopuru guztiak normalak zirela, eta, beraz, azterketa horren akatsa izan zitekeela.
|
|
|
etxeko partidak lotzea, eta kanpoan jokatzen direnen artean garaipen bat edo gehiago lortzea. Belgikakoa da garaipen hori lortzeko plaza errazena,
|
baina
Bilbo Basket hondoa jota dabil, eta aurrez aurre izango duen taldea maila apalekoa izanda ere, konfiantza gutxi ematen dute bizkaitarrek.
|
|
|
Gerra Zibilaren garaian, Euskal Gobernuaren aholkulari izendatu zuten, nahiz eta gobernuko kide gehienak katoliko integrista samarrak izan oso kontuan hartzen zituzten-eta Inazioren iragarpen astrologikoak, erabakiak hartu aurretik; hori bai, beti modu sekretuan eskatzen zizkioten halako aholkuak. Inaziok saminki egin zuen negar eta bizitza osorako arantza geratu zitzaion Gernikako bonbardaketa iragartzen akats larri bat egin zuelako; nahiko zehatz asmatu zuen gertaera,
|
baina
Bilbon kokatu, non bilduak baitzituen gobernuak indarrak. Ez zuen asmatu, orobat, faxistek alemanen hainbesteko laguntza izango zutenik erasoan eta espero baino erauntsi askoz ere gogorragoa jausiko zenik zerutik.
|
|
2010
|
|
|
Lo. 29 markagailuan, eta balorazioan, 17 Gaizki hasten dena normalean horrela bukatzen dela ere esan genezake,
|
baina
Bilbo Basketen gorabeherak ohikoak izaten hasi dira. Ez jokorik, ez defentsarik, ez jarrera onik...
|
|
|
Luca Tonik aukera pare bat izan zituen estrategiazko bi jokalditan baina bere burukadak Iraizozen atetik kanpora joan ziren desbideratuta. Utrerako entrenatzaileak, aurrekaldea estreinatu egin zuen denboraldiaurrean, Munian eta Toquero batera jarriz
|
baina
Bilboko taldea atzean sartuta zegoen eta ez zituzten aukera garbiak izan.
|
|
|
Hain oparoa ze herri batzuetan, Donostian, esate baterako, goitizen bat baino gehiago aurkitu dugu herritarrentzat. Bizkaian uzta murritzagoa eduki dugu,
|
baina
Bilboko txinboak eta botxeroak lasai egon daitezke, goitizen kontuetan ez baitoaz Donostiako kaskarinen eta joxemaritarren atzetik.
|
|
|
L' isola disabitata areto operaren kasua da. Orain artean Ameriketako Estatu Batuetan soilik eman dute opera hori,
|
baina
Bilboko Arriaga antzokiak bere gain hartu du operaren ekoizpen berritua Sevillako Maestranza antzokiaren laguntzaz, eta ostegunean, ostiralean eta larunbatean (20:00), eta igandean (19:00) eskainiko du, Europan estreinakoz. Arriaga antzokiko eszena zuzendari eta zuzendari artistiko Emilio Sagi arduratu da egokitzapen berriaz, eta krisi garaietara moldatzen ahalegindu dela adierazi du:
|
|
|
uholdeak. Orduko jakintsuek ziotenez" tanta hotza" izeneko euri jasa ikaragarriak inoiz ezagutu ez bezalako uholdeak utzi zizkigun Euskadi osoan,
|
baina
Bilbon bereziki. Egunik izugarriena abuztuaren 26a izan genuen.
|
|
|
Zaleekin zorretan baleude bezala, azken hatseraino saiatu ziren beltzezkoak, eta aurrena, 61 aurreratu zen Moisoren hiru puntuko jokaldi bati esker. Sei minutu falta ziren partida bukatzeko,
|
baina
Bilbo Basketek kale egin zuen une erabakigarrian. Aldea handitzeko aukera izan, eta ez zuen asmatu.
|
|
|
Manifestaziorik ez zuten egin atzo azkenean,
|
baina
Bilbon egitekoa den beste batera dei egin zuten. Adierazi EH ekimenak hitzordua jarria du irailaren 11rako, Bilbon.
|
|
2011
|
|
|
Pankok jokaldi bakar bategatik lau edo bost partida galdu dituztela gogoratzen du, eta horrek euren buruko indarra asko kaltetu duela: «Oso pobre aritu ginen Valladoliden,
|
baina
Bilbo Basket eta Real Madrilen aurka galdu izanaren ondorio zuzena da. Min egin ziguten bi partida horiek, eta ez dugu jaikitzeko gaitasunik eduki».Bolada txarra, ordea, hiru hilabetekoa da dagoeneko, ez azken astekoa.
|
|
|
Buruz eta prest gaude iazkoa errepika ez dadin. Gehiegizko konfiantza oro uxatu dugu.Defentsa bikaina eginda lortu duzue finala jokatzea,
|
baina
Bilbo Basket ere ondo moldatzen da arlo horretan. Borroka polita ikusiko da, ezta. Bai.
|
|
|
Mortadelo eta Filemon komiki pertsonaia ezagunen egile Francisco Ibañezi emango diote Umorezko Literatura eta Arteen Bilboko Asteko Barrea saria. Irailaren 28tik urriaren 2ra bitartean, sortzaile ugari izango dira jaialdian,
|
baina
Bilboko Udalak, Eusko Jaurlaritzak eta BBK k finantzatzen duten arren, euskarazko umoregintzak ez du tarterik izango. «Nazioarteko jaialdia da, eta kanpoko egileek ez dakite euskaraz», arrazoitu du erabakia Juan Bas jaialdiko zuzendariak.
|
|
|
45 urteko gizon bat da hildakoa. Burgoskoa (Espainia) zen sortzez,
|
baina
Bilbon bizi zen.Deustu auzoan gertatu zen ezbeharra. Zorrozaurreko eremua erabat berritzeko asmoan, lehen proiektuetako bat da klinika.
|
|
|
Ohituraz etxeko semerik zaharrenak hartzen izan dau Busturian be etxearen oinordetza. Emigrazino handiak egon ziran lehen Ameriketara, eta gerora be ez da joera hori moteldu, gazteek baserrietatik urigune edo herrigune handiagoetara jo dabelako; Bermeora eta Gernikara batzuk,
|
baina
Bilbo aldera be bai beste batzuk. XX. mendearen bigarren erdialdean, etxea aurrera eroateko prest agertzen zana lo tzen zan baserrian.
|
|
|
Birako lehenengo kontzertua Murtzian eskainiko dute,
|
baina
Bilbon ere izango da mexikarren musikaz gozatzeko aukera, irailaren 17an hain zuzen. Horretaz gain, Espainiako toki hauetan izango dira:
|
|
|
Horrenbestez, 90eko hamarkadaren amaierarako irrati edukiak kontzeptudigitaletan elkarbanatzen ziren bete betean, eta lan mahaiak digitalak ziren ere.Dena dela, kontuan izan behar dugu alde batetik lan egiteko materialak ditugula, eta, bestetik, emisioa, eta artean irratiak emisio analogikoari eusten zion. Telebistarenemisioa egun digitala da (2008an hasi zen itzalketa analogikorako bidea, eta 2010ekoapiriletik aurrera EAEn Euskal Telebista Lurreko Telebista Digitalaren bitartez soilikkontsumitu daiteke),
|
baina
Bilbo, Donostia eta Gasteizko irratiak, aldiz, digitalakdira seinalea mendira iritsi bitartean, handik aurrera seinalea analogikoan igortzenbaita5.
|
|
|
Irakasleen aukeraketa ez zen erraza izan, Donostiako Irakasle Eskolako 10 plazak betetzeko ez zen arazorik izan,
|
baina
Bilbon lau deialdi egin behar izan ziren 16 plazak betetzeko. Araban, berriz, monitoreak hartu ziren, aurkeztutakoek ez zituztelako irakasle izateko gutxieneko baldintzak betetzen.
|
|
2012
|
|
|
Eta, azkenik, gaur harmailak beteko dituzten zale ia guztiak kontra izango dituelako. Kopako finalean harmailen zati handi bat ere zuri gorria izango da,
|
baina
Bilboko zuri gorria. Kopak, oraingoz, itxaron egin du.
|
|
|
Baina ez Martinsi bakarrik, Ricardo Sa Pinto Sporting Lisboako entrenatzaileari ere txapela bat bota baitzioten harmailetatik. Kopetilun itzuliko dira portugaldarrak etxera,
|
baina
Bilbon topatutako giroarekin gustura, ordea.
|
|
|
«Liluraturik» zegoen suak itsasadarretik ikusteko aukerarekin: «Hainbat itsas bidaia egin ditut, asko gustatzen zaizkidalako,
|
baina
Bilboko ikuspegi hau ez nuen ezagutzen». Ponce ere iritzi berekoa zen.
|
|
|
Mattiak partiduko buru guztiak agurtu arte ez ginen autora abiatu. Gauerdia baino minutu batzuk lehenago iritsi ginen etxera,
|
baina
Bilborako hegaldia erreserbatu eta txartelak inprimatu arte ez nintzen Marcoren ondora uzkurtu. Ez zidan ezer galdetu, ez bihar artekorik esan.
|
|
|
Garai honetan, aipatutako forma eta estiloez gain, pop art eta figurazioaren moldeen arimak oraindik ere bizirik dirau, eta hori gure lurraldean ere sentituko da. Horren adibide ugari ditugu,
|
baina
Bilbo hiriko paisaiarik oraindik pintatu ez duten artistengan gure harridurarako. Artista horietako batzuek, ordea, geroago hartuko dute hiria euren lan batzuen ardatz, aurrerago ikusiko dugunez.
|
|
|
Horrekin lotuta doazen gertakizun historikoak, 80ko hamarkadatik gutxienez, ekonomia industrial batean oinarritutako gizarte batetik datoz, eta zerbitzuetako ekonomia batean oinarritzen dira, eta gaur egun arte doazenak dira. Aldaketa 80ko hamarkadan hasten da jada, esan dugun bezala, euskal erakundeetan,
|
baina
Bilbon bereziki, metalgintza eta ontzigintzaren zentro izateagatik. Metalaren industriarekin amaitzeko erabaki taxutuak gatazka klima bat sorrarazi zuen, konpontzeko oso zaila zena.
|
|
2013
|
|
|
Eta iraganaz mintzo da Barea. «Orain, badirudi areto alternatiboena kontu berria dela,
|
baina
Bilbon bazen oso leku txiki bat 1960ko hamarkadan. Antzerki munduko hainbat idazle eta aktorek eramaten zuten, eta Diputazioko azken solairuan zegoen.
|
|
|
Bi ordu falta dira emanaldia hasteko,
|
baina
Bilboko Pabilioi 6 aretoan dago jadanik Ramon Barea (Bilbo, 1949). Saioa du gauean.
|
|
|
Karisma handikoa eta oso gertukoa, Azkuna miresmena eta polemika sortzeko gai den politikari horietakoa da. Durangokoa da jaiotzez,
|
baina
Bilbokoa izatez. Izan ere, jaioterria gaztetan utzi zuen, ikasketak egiteko.
|
|
2014
|
|
|
Aurreko legegintzaldian egin zen saio bat, baina lege aurreproiektua ez zen legebiltzarrera iritsi. Orain arte emandako irudia eta zabaldutako mezu kaltegarria zuzendu lezake lege horrek,
|
baina
Bilboko eztabaidak aniztasuna aitortu eta kudeatzeko gure gizarteak dituen zurruntasunak azaleratu ditu. Eta hori aldatzeko, legearekin batera, eztabaida publikoan parte hartzen duten eragile guztien konpromisoa da.
|
|
|
Urte haietan, ez zegoen hirigintza proiektu erraldoirik, ez eta auzoak eraberritzeko planik ere. Bilbo Zaharrean eta San Frantziskon droga eta delinkuentzia zen nagusi,
|
baina
Bilboko gaztetxean hasitakoarekin jarraitzeko aukera ikusi zuten lau lagunek. Luismi Sanchez tabernako jabearen esanetan, urte haietan talde asko zeuden lanean San Frantzisko eta Bilbo Zaharrean eta haiekin bat egin nahi zuten:
|
|
|
Ezta gutxiago ere, ez familiak ez irakasleak ere. Nafarroan agian gehiago dira hor daudelako Unibertsitatea eta Klinika eta horien bidez Opuseko familia asko iritsi dira,
|
baina
Bilbon, adibidez, agian Opusekoak %5a besterik ez da izango. Hor jendea dago balio batzuk bilatzen dituelako, edo esatus sozial bat, agian.
|
|
|
Bilbon ezagutu nuen Iñaki, nik unibertsitate ikasketak bukatu baino lehen. Unibertsitateak Aceros de Llodiora bidalia ninduen gaztelania ikastera,
|
baina
Bilbon bizi nintzen eta Bilboko eliza protestante batean ezagutu nuen Iñaki. Azken azterketa egin eta Bilbon lana inguratzeko zoria izan nuen; hain zuzen, han bizi baitzen Iñaki, Deustuko unibertsitatean historia ikasten.
|
|
|
Agian berriki hildako bi idien kasuak pentsaraziko digu. Lekeition gomazko antzarrak erabiltzen ditu hainbatek,
|
baina
Bilbon urte askoren ondoren bigantxak itzuli dira. Badira beste kasu ugari hausnar gai:
|
|
|
urtebetze bazkarietan, gabonetako poteoetan, herriko jaien hasieran, familiaren antz beldurgarria hartzen du batzuetan kuadrillak nire baitan, ez dakit soilik nire baitan izango den, edonola ere grazia egin izan didate beti, lagunak hautatu egiten dira, familia ez? esatera atrebitzeko gibela dutenek Euskal Herrian, edo begiak itxita bizi dira edo Euskal Herriko kolonia metropolitanoren batetik dihardute, Bartzelonatik edo, hemen lagunak hautatzeak sangrea eta sudoreak eta ezinikusi betirakoak baitakartza?,
|
baina
Bilbon, dagoeneko, nire interesgune antzekodunen talde txikia ere arrotz zitzaidan, are jasangaitz. Edo tira, agian ez, agian eta ziurrenik, Bilbo ez da lehen zena esaldi txoroak sortu zidan amorru ez hain irrazional eta sutsuak eragin zuen dena.
|
|
|
Hiriburuetako auzoak, askotan, herri asko baino askoz handiagoak dira. Adibidez, Bizkaiko Abanto auzoak 23.657 bizilagun ditu,
|
baina
Bilboko udalaren zati da. Aldiz, Nafarroako Abaigar herriak biztanle ditu eta udal autonomoa da.
|
|
|
Ekitaldian, Ahal Dugu" zer den, zer garen, zer egiten dugun eta nola antolatzen garen" kontatuko dute. Bestalde, ordu berean
|
baina
Bilboko Hikateneoan, feminismo eta sexu askapenaren aldeko Bizkaiko taldearen lehenengo batzarra egingo du Ahal Duguk. Argazkian, alderdia finantzatzeko pasa den igandean azoka txikia antolatu zuten Uribe Kostako taldeek/ © Uribe Kostako Ahal Dugu.
|
|
|
Bai sustapenean, bai eskubideen bermatzean oinarriturik. Luze joko luke horietan sakontzea,
|
baina
Bilboko euskalgintzko kideok aukera paregabea izango dugu Bilboko Euskara Sustatzeko Ekintza Plana aurkezten zaigunean, agindu bezala, horretarako bidea ematen badigu Udalak, jakina.Amaitzeko, norberaren hausnarketaren beharra ezin aipatu gabe utzi. Administrazioek erantzukizun handia dute, jakina; baina nork bere esparrutik eragin behar duela ere ondo barneratu behar dugu.
|
|
|
—Halaxe da, kapitain jauna. Ez dago ondo nik esatea,
|
baina
Bilboko etxerik onentxoenean egiten dut lan eta.
|
|
2015
|
|
|
Uste dut oso bateragarria dela dena: deustuarra naiz,
|
baina
Bilbon bizi naiz, eta Bilbo ikaragarri maite dut; uste dut munduko hiririk onena dela bizitzeko. Gauza batek ez du bestea kentzen.
|
|
|
Gainera, liburuko pertsonaien antza dute. Herrian oso ezagunak dira,
|
baina
Bilbon liburua erakutsitakoan ea zer presondegitan aurkitu nituen galdetu zidaten!
|
|
|
Deportista handia zan gure aita. Harri jasotzailea ez zan izan,
|
baina
Bilbon gimnasio baten, Gimnasio Zamacois zalakoa edo daukat, pisuak altzetan eta ibilten zan. Eta berak esan euskunetik, halako baten bigarren gelditu ei zan txapelketa baten, ez dakit zein mailatan.
|
|
|
Garestiagoa zen orain bazkidetza gainera. Funtzio bereziren batera joan gintezkeen noizean behin,
|
baina
Bilboko txangoen errutina hori ezinezkoa izango zitzaidan orain. Esplikazio gehiegi eman nituen, diskurtso bortxatu samarra atera zitzaidan, baina berak, ohi zuenez, irribarre babo batekin erantzun zidan.
|
|
|
" Hiri bietan zentro handiek zonalde turistikoen neurriak beren zonaldeetara ere zabaldu nahi dituztela jakin badakigu. Gainera, hiri bi hauetako udal arduradunek merkataritza defendatzen dutela esaten dute,
|
baina
Bilbok handien interesen menpe jardun duen bitartean, Donostiak ez du horrela jardun".
|
|
2016
|
|
|
Astelehenean, behea jotzear ziren Altxamenduaren aldekoak: matxinadak aurrera egin zuen Gasteizen,
|
baina
Bilbon ez zuen hiritar askorik bereganatu. Are, inguratu egin zuen Guardia de Asaltok Mauro eta gordeta zeuden etxea.
|
|
|
«Euskalgintzak ere ez du benetako apustua egiten Bilbon eragiteko. Euskalgintzan arnasguneen babesa oso barneratuta dago,
|
baina
Bilbo bezalako toki batean, edo Ezkerraldean, inbertsio handiagoa egin litzateke. Bilboko metroan hiru egunkari banatzen dira egunero debalde.
|
|
|
3.Ameriketako Estatu Batuetan ingelesa ikasten egun batzuk eman ondoren, Iberia konpainiaren hegazkin batean iritsi berri naiz. Han ez nuen ezer erosi,
|
baina
Bilboko aireportuan, AEBra joan baino lehen, 420, ko tablet bat erosi nuen. Hala ere, ezin dut frogatu gure herrialdean erosi nuela.
|
|
|
Juan Perez de Betolazak Ripaldaren 1591.eko princeps etik itzuli Doctrina cristiana en romancey basquence Mitxelenak berreskuratu arte ezezaguna zitzaigun,
|
baina
Bilbon atera zen 1596.ean, Pedro Kole Ibarrakoarenean, Kalagorriko eta Galtzadako Pedro Manso Zuñiga apezpikuak aginduta.
|
|
|
diotenez, Kantaurin inoiz egindako zurezko ontzirik handiena egin baitzen Urresti ontziolan, Antzo solo izenekoa. Badirudi Bizkaiko diputatu nagusia Ondarroara hurreratzekoa zela ontzitzar haren botadurara,
|
baina
Bilbotik Ondarroara gurdibidea nekeza izanik, ez zen herrira garaiz iritsi. Ontzia hain handia zenez, marea gora zegoela egin behar zuten uretaratzea, hego haize puntua zegoela aprobetxaturik gainera, eta ez ziren bere zain egon.
|
|
|
Askotariko enpresa zen Sotarena, besteak beste, meategi, ontziola eta aseguru etxez osatua;
|
baina
Bilbo Amerikarekin eta Asiarekin lotzen zuten ontzien konpainia zen bihotza, Sota y Aznar izenez ezaguna.
|
|
2017
|
|
|
Laburpen gisara esango dizuet, hamar urteren barruan karrera amaitu dudala, eta mila artikulu inguru idatzi ditudala Euskaldunon Egunkaria n, BERRIAn, Hitza n, Argia n, Frida aldizkarian... azken hamar urteetako bat Edinburgon egin dut, hilabete bi Mexikon, bana Kuban eta Senegalen eta egunak Londres, Belfast, Madril, Venezia, Bartzelona, Almeria, Brusela, Milan, Paris, Cadiz, Erroma eta gogoratzen ez naizen beste lekuren batean. Urte askotan hutsik egon den baserria konpontzen hasi gara ahizpa eta biok,
|
baina
Bilbon ere bizi izan naiz bi urtez. Ez dakit zenbat liburu irakurri ditudan, eta zenbat kanta berri deskubritu ditudan, baina larrutan ezagutu ditudan mutiletatik sei bereziki gogoratzen ditut.
|
|
|
* Pedro Arribas Garcia, 49 urte, ezkondua, Medina de Pomar ekoa jaiotzez,
|
baina
Bilbon bizi zen. Larri zauritua.
|
|
|
* Felipe Jimeno Tejero, 45 urte, ezkongabea, Manzanillo n (Valladolid) jaioa,
|
baina
Bilbon bizi zen.
|
|
|
Iñaki, adibide gisa, betidanik itsua izan da Txinarekiko; Txinera ikasi eta munduko kulturarik zaharrenetariko bat sakonki ezagutu nahi du. Hiru urtez auzoko txinategian gramatika, hiztegia eta abar ikasten eman ondoren, kalean mintzatu nahi du,
|
baina
Bilbon da bizi eta gutxi aditzen da Txineraz hirian (orain, behintzat). Egunero bazkaltzen du jatetxe txino batean eta erabilera, mugatua izateaz gain, garestia ateratzen zaio Iñakiri.
|
|
2018
|
|
|
Jubilatu eta gelditzea ez da nire filosofia", dio Asun Fernandez Ostolazak. Eibartarra da bera,
|
baina
Bilbon bizi da, 64 urte ditu eta irakasletzatik erretiratuta dago. Adineko jendearentzako apartamentu egokituak eta espazio partekatuak uztartu nahi dituen Egunsentia proiektuko kide da:
|
|
|
Irunen jaioa naiz,
|
baina
Bilbon hazia. Nire familia oso ezaguna zen Irunen, udaro joaten ginen, eta alardea ospatzen genuen gure bizitzako jairik inportanteena bezala.
|
|
|
Eta liburutegia gehiago da museo bat. Gurean ale gutxi daude,
|
baina
Bilbokoan egon nintzenean milaka eta milaka ikusten ziren apal iritsezinetan pilatuak. Ez ahal dituzte orriak itsatsiak edukiko, behintzat!
|
|
2019
|
|
|
F. Krutwigen asmoa frantziskotarraren hautagaitza iraileko batzarrean aurkeztea zen, J. Saint Pierre apezpikuaren Baionako sarrera ekitaldian, hain zuzen. Ikusi dugunez, F. Krutwig, J. Gorostiaga eta N. Oleagak sinatutako aurkezpenak uztailaren 28ko data zuen,
|
baina
Bilboko idazkariari abuztuaren 3an eman omen zion F. Krutwigek.713 Esplizitatu gabeko arazoengatik J. Saint Pierreren sarrera ekitaldirik ez zen egin, baina Donostian 1951ko irailaren 28an egindako batzarrean L. Villasante 31 urteko frantziskotar gaztea euskaltzain izendatu zuten, aurrekaririk gabeko azkartasunarekin. F. Krutwigek izendapenaren berri eman eta sarrera hitzaldia prestatzen joateko esan zion, bera aukeratu baitzuten erantzuna emateko.714 Are P. Lete probintzialak ere prentsaren bidez jakin zuen, izendapenaren urgentziaren erakusgarri dena:
|
|
|
Aldi berean, 1987tik 1990era kazetari talde handia biltzen joan zen Egunkaria gauzatzeari begira. Donostian egiten zen batez ere Argia,
|
baina
Bilbon ere taldetxo bat biltzen hasi zen, besteak beste Laura Mintegi, Antton Azkargorta eta Bilbon kazetaritza ikasten ari zen ikasle talde baten bueltan. EHUn ikasketak euskaraz egindako lehen promozioetako kazetari andana lurreratu zen ordurako Donostiako Egia auzoko Ametzagaiña kaletik Mundaiz Bidera egina zuen Argiako erredakziora:
|
|
|
Antolatzaileek, Baltsan elkarteak, Argia-ri eskainiko diote azoka.Ekainaren 5ean Argia ko artikuluak irakurriko dituzte Hendaiako X. Irakurraldian. Egun berean,
|
baina
Bilbon, Hasiera berri bat liburua aurkeztuko dute Bira kafe antzokian.
|
|
|
Esan dizut lehenago Eulalia Abaitua ez dela ezaguna,
|
baina
Bilbon badu kale bat, Txurdinaga auzoan. Kale mehar, ilun eta laburra, esango zukeen bere izena zeraman kalerik nahi ez zuen Gabriel Arestik.
|
|
2020
|
|
|
Bilbo hain handia ez dela esango dute, ezin dela Paris edo Madrilekin konparatu. Egia da,
|
baina
Bilbo handiko zenbait eremutan hobeto funtzionatzen dute zerbitzu publikoek. Hori ere egia da.
|
|
|
Santanderren (Espainia) jaio zen, 1969an,
|
baina
Bilbo izan du bizileku, txikitatik. Gaztetan euskaldundu zen, eta hainbat hedabidetan idatzi du ordudanik:
|
|
|
Ongi dakigu gaitza kontrolatzeak berebiziko garrantzia duela,
|
baina
Bilbo inguruko hiriguneak behar dituen arauak behar ote ditu Etxalarrek. Bizi dugun lurralde desorekari erreparatu gabe jardun dira Madrildik eta Paristik, baina euskal eragileak ez gara bizkorrago ibili.
|
|
|
Zeruko karolina haiei begira nengoen, Bilbokoak baino hobeak ote ziren pentsatzen; zalantza sakrilegoa, inondik ere, zeruan agian onartuko litzatekeena,
|
baina
Bilbon seguru asko ez. Hartan, gizon bat sartu zen pastelerian, betaurrekoduna, ilea banatuta leku haizetsu batetik baletor bezala, txaketoi urdin ilun bat soinean.
|