2001
|
|
aldagai hori boteretsuena balitzbezala agertzen delako euskararen erabileran, lagin osoko kasuan (1 irudia); errazada hori ulertzea, nekez erabili daitekeelako nahiko ezagutzen ez den hizkuntza.Horrez gain, ezberdintasun nagusia jarreren aldagaiekin gertatzen dena da: laginosoko ereduan agertzen ez delako, baina
|
bai
euskaraz egiteko gai diren subjektuekin lortutako azpilagineko ereduan; beraz, identitatearen aldagaiekin batera, aldagai estari psikosoziala osatzen duelako, euskararen erabilera horrela baldintzatuz.Identitatearen eta jarreren arteko konparazioa eginez, identitatea da eragin handienez aldagai estari psikosoziala baldintzatzen duena, espero zen bezala.
|
2017
|
|
Joko sozialak, praktika sozialak, nola definitzen eta arautzen diren da kontu minimoa. are gehiago hizkuntza anitzeko eta hizkuntza ikasleen jendarteetan. badakigu ikerketa soziolinguistikoetan kategoriak erabiltzen jarraituko dela. nekez utziko zaiola hiztunak kontatzeari eta sailkatzeari; izan ere, zenbaki eta kopuru ofizialetan, inguruari begiratu ahala lortzerik ez dugun so handi eta ziurra lortzen dugula ikasi dugu eta oso guretuta dugu irakaspena. baina gutxienez, jakitun jokatu genuke. Euskaldun kategoriaren alde izugarrizko lan diskurtsibo eta praktikoa egin da, horren ondorioz balio erantsi sinboliko handiak ditu kategoria honek. eta asko dira zuzen edo zeharka etekin eta hobari sinboliko horiek beretzat nahi dituztenak. halaber, oso motibagarria izan zaio askori, bai euskara ikasteko,
|
bai
euskaraz egiteko ere. alabaina, kategoria (kategorizatze sozialaren bidez edota buru kategorizatzearen bidez) behin lortuta, euskaraz egiteko premia inguruko eragileen eraginera mugatu ohi da. kategoria praktikatik (euskaraz egitetik) askatuta, etiketa sozial huts bihur daiteke eta, ondorioz, auto aurkezpenerako eskuragai diren beste ikur, zeinu edota jokamoldeen bitartez aiseago eskuratu. hori d... euskaldunek maiz ezin dutelako euskaraz egin, edo ez dagoelako behar sozialik, edo onura sinbolikoak bestela ere lortu daitezkeelako...
|
2021
|
|
Euskal literatura itzuliaren barne eremua norabide anitzekoa dela diogu: barne eremuaren parte dira
|
bai
euskaratik egindako itzulpenak, bai euskarara egindakoak, bai eta euskara zubi hizkuntza edo bitarteko dela egindakoak ere. Euskara da, nolabait, barne eremua eta hura kokatzen den euskal itzulpenaren eremua ardazten duen kapital sinbolikoa, eta norabide batean zein bestean egindako itzulpenek, bi biek, eragiten dute bai euskal literatur itzulpenaren barne eremuan, bai eremu horrek eragiten dion euskal literaturaren eremuan, bai literaturaren nazioarteko espazioan oro har.
|
|
Euskal literatura itzuliaren barne eremua norabide anitzekoa dela diogu: barne eremuaren parte dira bai euskaratik egindako itzulpenak,
|
bai
euskarara egindakoak, bai eta euskara zubi hizkuntza edo bitarteko dela egindakoak ere. Euskara da, nolabait, barne eremua eta hura kokatzen den euskal itzulpenaren eremua ardazten duen kapital sinbolikoa, eta norabide batean zein bestean egindako itzulpenek, bi biek, eragiten dute bai euskal literatur itzulpenaren barne eremuan, bai eremu horrek eragiten dion euskal literaturaren eremuan, bai literaturaren nazioarteko espazioan oro har.
|
|
Esan dezakegu oro har XX. mende erditik aurrera euskal literatura itzuliaren xede nagusietako bat euskarazko testuen kapitala eta estatusa handitzea izan dela,
|
bai
euskarara egindako itzulpenen bidez (euskaraz ere posible dela frogatzeko hasiera batean, kultur oinarri diren testuak biltzeko gerora), bai 182 euskaratik beste hizkuntza batzuetara itzulitako testuen bidez (euskal literatura bat badela ikusaraztea izanik helburua). Bestela esateko, euskal literatura" literatura" gisa berrestea da, hein batean, euskal literatura itzuliaren eremuaren funtzioetako bat, hots, Casanovak (2004:
|
2023
|
|
Lehen hamarkadetan zuzentasunean jarri zen fokua, baina euskara eredu estandarra finkatu ahala kezka egokitasunera igaro zen. Hala,
|
bai
euskaraz egindako bai bikoiztutako telesailetan erregistro berrien beharra ikusi zen, nabarmenki, euskara kolokialarena (Belmar 2017, 48). Goenkale(), Wazemank() eta Mugaldekoak (2010) bezalako telesailetan, hizkuntzaren bidez pertsonaiak karakterizatzeko baliabideak garatu ziren, besteak beste, euskalkiak.
|