|
2000
|
|
|
Hala ere, Iruñean bildu ginenoi, beste euskaltzale askori bezalaxe,
|
azken
urte hauetan euskara Euskal Herriko egoeraren gainetik balego moduan, hizkuntza neutroa balitz bezala, jarduteko joerak, kezka sortzen digu.
|
|
|
Nafarroan berriz, eta maila orokorrean aztertuta, justu, aurkako politika egin dela esan dezakegu, azalera txikiko guneak babestu ziren lehendabizi eta
|
azken
urte hauetan, azalera handiko natur parkeak bultzatu dira administraziotik. Zailtasun eta istilu ugari izan da gainera eremu hauek legez babesteko garaian, administrazioa eta bertako biztanleen artean.
|
|
|
Autoa aparkatu eta biribilunetik eskuinean aurkituko duzuen Gandia Bidetik abiatu behar duzue. Duela gutxi arte, inguru honetan Bizkaiko baserri tipikoek eta bere landazabalek osatzen duten nekazaritza paisajea nagusi bazen ere,
|
azken
urte hauetan, asteburu eta oporraldietarako etxetxo eta txaletez bete da, paisajea nabarmen degradatu delarik.
|
|
|
Beste ertzan, ordea, Plentziako abanikoa edo Isuskiza izenez ezagunak diren meandroa eta ibai lurmena zabaltzen dira, egitura geologiko hauen sorrera eta bilakaera ulertu eta aztertzeko gaur egun aurki dezakezuen adibiderik argienetakoa izanik. Inguru honek ere,
|
azken
urte hauetan urbanizazio itzela ezagutu duen arren, uretatik hurbilen dauden aldeetan egitura naturala eta berezko landarediaren ordezkaritza oparoa azaltzen duten padura eremu zabalak mantendu dira. Bestaldetik, aipagarria da, inguru honetan aintzinako untziraleku bitxi bat ongi kontserbaturik dagoela.
|
|
|
|
Azken
urte hauetan Antxieta taldeko azpeitiar gazte batzuk aurkitu dute Zestoan Behe Paleolitoko aztarnategi hau, oso zaharra eta garrantzi handikoa. Hain zuzen, Antxieta taldekoak izan ziren orain dela 30 urte Ekaingo kobazuloa aurkitu zutenak.
|
|
|
Hala ere, ETAk su etena martxan jarri zuen. Hori izan da
|
azken
urte hauetan ETAk egin duen ekimen politiko nagusiena eta sendoena, herriak gehien baloratu eta estimatu duena.
|
|
|
Soldaduzka amaitzear dagoenean, politiko gehienak eskaera herrikoi honen aldera pasa dira. Baina ez da ahantzi behar,
|
azken
urte hauetan milaka intsumituk sufritutako bortizkeriaren errudunak zeintzuk diren. Bada, gerrarako 2,5 bilioi pezetaren aurrekontua onartzen duten, NATOren basakeriak apoiatzen dituzten, arma fabrikak diru publikoaz subentzionatzen dituzten, eta Alcalako presondegi militarrean intsumisoak bahiturik dituzten politikoak.
|
|
2001
|
|
|
\ Aipatzekoa da ere,
|
azken
urte hauetan ekosistema heze hauek ezagutu duten suntsipen sistematikoak, sarraski horretaz libratu diren Txingudi bezalakoei askoz ere balio eta garrantzi handiagoa ematen diela, biodibertsitatearen kontserbaziorako nahitaezko inguruak bilakatu direlarik.
|
|
|
Hasieran tontoarena egiten nuen eta beste alde batera begiratzen nuen ezer esan gabe, eztabaida antzuetan sartzeko gogorik ez bainuen, baina orain erantzuteko gogoa izaten dut eta erantzun egokia bilatzen jardun dut
|
azken
urte hauetan.
|
|
|
Eta hemengo rocka gustuko dugunok?
|
Azken
urte hauetan, ekoizpena biderkatu bada ere, merkatuak tamainu berean jarraitzen du. Edota, zerbait hazi bada, inolaz ez sormena adina.
|
|
2002
|
|
|
Esaten denez, hamaikaren bat hilabete iraungo omen du eta 2002ko otsaila apirila inguruan hobekuntzak nabarmenduko omen dira. Begi bistakoa denez,
|
azken
urte hauetako inbertsio erraldoien ondorioz ekoizpen ahalmena areagotu egin da, eta orain, inbertsio apalagoen bidez, ahalmen hori murrizten den bitartean, ekonomia ez da hasiko suspertzen
|
|
|
Euskal talde aeronautiko berriak, zeinek Bilbon jarri baitu egoitza soziala, negozioaren %20 kalkulatu du produkzio militarreko jardueretan eta %80 produkzio zibilekoetan. Gogoan izan behar da,
|
azken
urte hauetan behera egin duela jarduera aeronautiko zibilak, eta, aitzitik, gora egin duela helburu militarreko jarduera aeroespazialak, batik bat munduko gobernu guztien defentsako planei esker, baina, bereziki, Ipar Amerikako gobernuaren defentsako egitasmoengatik.
|
|
|
Kontuak horrela,
|
azken
urte hauetan garapeneko 50 erakunde ari dira egiten Europa guztian, egoera salatzeko kanpaina bat: erakunde sindikalak, sozialak eta kontsumitzaileenak dira antolatzaile.
|
|
|
Egia esan Canneseko jaialdiak hau nola lortu duen jakin nahiko nuke.
|
Azken
urte hauetan asmatu dute, nahiz eta esan beharra dagoen Cannesera joaten diren film denak onak izaten direla. Zinemaldietan lehena da Cannesekoa dudarik gabe.
|
|
|
(...) Gure
|
azken
urte hauetako ideien eta iritzien gerra hortan, neurriz kanpoko agresio, gogorkeria eta itsumen asko izan da; beste egoera lasaiago eta politiko aldetik zabal demokratikoago batetan(...) egin behar zen eztabaida asko, astekari, aldizkari, panfleto eta ahoz ahoko espresio bide kriptiko hoien bidez eraman izan ohi da aurrera, egiaren, argitasunaren eta gizalegearen kaltetan....
|
|
|
Gauza jakina da
|
azken
urte hauetan politikak pozik egoteko aitzakia gutxi eskaini digula. Eta zerbait eskaintzekotan, haserre eta etsiturik egoteko motibo ugari eman digu, horiek bai soberan.
|
|
2003
|
|
|
Hala ere,
|
azken
urte hauetan nekazaritza eta industriatik, bi arloetatik, bizi da Butroeko bailara. Ikusiko dugunez, errotagintzak ere garrantzi handia izan zuen bailara hauetan.
|
|
|
Mesede egingo lieke etxebizitzaren bat lortu nahi dutenei, zeren eskaintza handiagoa eta prezio merkeagoak izango bailituzkete. Ordea, etxebizitza
|
azken
urte hauetan edo burbuilaren garaian eskuratu dutenei urriagotu egingo litzaieke ondarea, gutxitu egingo bailitzaieke eraikinaren balioa eta, aldi berean, berdin berdin pagatu bailukete hipoteka osoa »hau da, inolako balio aldaketarik gertatu ez balitz bezala» Horrelakoen etxebizitzek askoz balio txikiagoa izango lukete leherketaren ondoren, eta, hain zuzen ere, burbuila immobiliarioak azken bo... Bosturteko aldi horretan etxebizitzak edo eraikinak espekulatzeko erosi dituztenetara igarota, hots, denbora baten buruan garestiago saltzeko asmoz eskuratu dituztenetara pasatuta »ez dira gutxi, gainera», litekeena da haien ondareak erositako prezioa ere ez egitea merkatuan, eta, bestalde, eskaintza handiagoa tarteko, saltzeko zailtasunak izatea.
|
|
|
Eta egun, 550 kide ditu eta beste 40 boluntarioren lanari esker egiten du lan. Zinemaz haratago, beste hainbat alorretako kultur eskaintza burutu du
|
azken
urte hauetan. Guztira, 40 bat ikusgarri antolatzen ditu urtero.
|
|
2004
|
|
|
Argazki lan bakarra nirea izatea kasualitatea izan da,
|
azken
urte hauetan egin dudan lanaren erdia argazkia baita. Aukeratutako lana, argazki berezi samarra da, ez oso narratiboa.
|
|
|
Agindu dutena betetzen baino, sarritan, politikoek arazo handiagoak izaten dituzte egingo ez dutela esandako hori ez betetzen. Alde horretatik, Zapatero bere sarean harrapatu samar ikusten dut
|
azken
urte hauetan egingo ez dituela esandako gauza horiekin.
|
|
2005
|
|
|
Izan ere, Portugalekin gogor jarri ziren bere aurrekontuetako defizit publikoa Barne Produktu Gordinaren %3tik gora zegoelako. Aldiz, Frantziak eta Alemaniak muga hori sarritan gainditu dute
|
azken
urte hauetan eta orain baldintzak bigunduko zaizkie, nahiz duela urte batzuk Alemania bera izan baldintza hauek gehien defendatzen zituen herrialdea. EBn ere agintea duenak honelako gauzak egiterik badu.
|
|
|
Bestalde, EIEk, Batzar Orokor batean bazkide batek hala eskatuta, eta Mallorcan GALEUSCAk burutapen hau izan zuelako nagusi, ekin dio
|
azken
urte hauetan, euskal liburugintza atzerriratzeko plangintza horri. EIEk, Galtzagorri eta PEN KLUBaren laguntzarekin hasiera hasieratik, Editoreen eta Itzultzaileen elkarteekin batera, uste du, sorkuntza indartzeko behar beharrezkoa dela urrats hau.
|
|
|
Irungo eta Hondarribiko alardeetan
|
azken
urte hauetan izan diren gertaerak aztertu eta gai honen inguruan gogoeta egitea eta auzia azaltzeko dauden faktore eta arrazoi sakonak ikertzea eta plazaratzea helburu dituen liburu hau hainbat egilek idatzitako artikuluez osatua dago. Gaia lantzeko hainbat ikuspegi hartu dituzte kontuan, hala nola antropologia, historia, soziologia, zuzenbidea eta komunikabideen tratamendua, adibidez.
|
|
2006
|
|
|
|
Azken
urte hauetan, gai hauek tratatu dira besteak beste, Davoseko Foroan: lidergorako norabide berria, kooperazioa eta megakonpetizioa, errekuperazio globala, globalizazioaren puntu oinarrizkoen birdefinizioa, hazkundeaz haratagoko desafioak, munduko ekonomiaren globalizazioa, RDaren (Interneten) gizartea eraikitzen, XXI. menderako lehentasunak, Asiako krisia eta euroaren jaiotza, globalizazioaren inpaktua.
|
|
|
Prentsa idatzia krisi handia pasatzen ari da eta izugarri aldatu da
|
azken
urte hauetan. Begi bistan dira bi gauzak eta, segur aski, lotuak:
|
|
|
Massachusetts-eko Teknologia Institutuko (MIT) Paul D Sclavounos irakasleak hamarkada batzuk daramatza itsasoan petrolioa edo gasa ateratzeko kokatu beharreko egitura erraldoien diseinua lantzen eta gainera,
|
azken
urte hauetan, bere ikerketa esparrua haize errotetara zabaldu du. Plan hau aurkeztu berri du:
|
|
2007
|
|
|
Esparru horrek, era berean, lan harremanetarako eta babes sozialerako (LHEE) euskal esparrua garatu behar du.Euskal esparru sozioekonomikoa egituratzeko, Euskal Herriko erakundeek eta gizarte eragileek legegintza ahalmen eta eskumen ekonomiko, sozial eta laboral guztiak izan behar dituzte. Beraz, argi dago lan araudi propio bat egin behar dela,
|
azken
urte hauetan Espainiako eta Frantziako legediek langileen eskubideei eragindako kalteei heldu ahal izateko. Euskal Herriko eragile politiko, sindikal eta sozialek definitu behar dute araudi hori, sektore publikoan nahiz pribatuan.
|
|
|
Eta aparejutik bezala horietan ere bada perlatik. Orain artean udazkenero neure buruari egiten nion zein da hori horietan horiena galderarentzako urrezko erantzuna baldin banuen ere, ezkia,
|
azken
urte hauetan badu urre horrek uztarri laguna eta laster, orain baino maizago ikustera jarri ordurako, uztarri bakarrean puntako azalduko zaigunaren zainak jo nau aurtengo tuliparbola edo idi bihotzarbolaren, Liriodendron tulipifera, hori bizia ikusita.
|
|
2008
|
|
|
Ekonomiko zein teknologikoki nolako errekurtsoak ditugun eta zertan garen kontsumistak eta dependienteak oso, energia alorrean adibidez. Egia esan,
|
azken
urte hauetan, Europako Batasuna izan da gure ispilu eta lider paradigmatikoa. Esaterako, Europako parametroak jarraituz, beste eskualde eta autonomiek baino interes gehiago jarri dugu gure ingurumen adierazleak ezagutzeko.
|
|
2009
|
|
|
|
Azken
urte hauetan Ultzamako ibarrean errekuperatzen ari da euskara pausoz pauso, eta gelditu da hizkuntzaren galtze prozesu hori. Belaunaldi berriak izango du egoerari buelta emateko giltzarria, eskolan ikasitako euskara harreman eta funtzio sozial guztietarako ahotan badarabil.
|
|
|
Arrazoi garrantzitsu bat da
|
azken
urte hauetan belaunaldi desberdinak ari direla idazten euskal literaturan, eta alde horretatik, ikuspuntu gehiago daude. Gatazkaren inguruko gertakari eta sentimendu asko dira literaturara oraindik jauzi egin ez dutenak, baina, gatazkak dirauen artean zauriak bizi bizi diren artean hitz egitea posible bada ere, distantziak laguntzen du.
|
|
|
Horiek guztiak elementu dinamiko eta interesgarriak ziren.
|
Azken
urte hauetan, eta orain, problematika batzuk gogoeta eta lan eremutik kanpo ezartzeak ilusioa kentzen du. Pena litzateke Euskal Herriko Garapen Kontseilua soilik gure teknikari bat bihurtzen balitz.
|
|
2010
|
|
|
Mugarria jarri zuen Tapiak, ostera Euskal Herriko panorama musikalean hainbat taldek hartu baitute gai bera diskoak eta abestiak sortzeko. Lehenagotik gerrari buruzko lanik egon bazegoen arren,
|
azken
urte hauetan nabarmena izan da gorakada. 1936ko gudak, eta guda osteko errepresio frankistak zeresana eta zer kantatua ematen baitu oraindik ere.
|
|
|
Milikuatar lagun bat bere abizenaren nondik norakoak argitu ezinik dabil
|
azken
urte hauetan. Hau eta antzeko beste axaleko aitzakia batzuk tarteko, ehunka urtetan euskaldunontzat bestetxe izan den Madeira uhartean naiz.
|
|
|
Hogei urte inguru dira adituek lurrikara handi bat gertatuko zela ohartarazten hasi zirela.
|
Azken
urte hauetan gertatuko zela aurreikusi zuten eta horretarako neurriak eskatu izan dituzte hainbat elkartek. Zer gertatu zen eskari horiekin?
|
|
2011
|
|
|
Batzuek esan dezakete saiakera edo proposamen ezberdinak izan ditugula kapitalismoaren aurrean
|
azken
urte hauetan, baina hauen bilakaera eta eraginkortasuna aintzakotzat hartzea gehiegi ez ote den iruditzen zait. Mugimendu anti globalizatzaileak edota beste globalizazio baten alde egiten duena adibidez, muga handiak ditu.
|
|
|
Desoreka handia alde guztietatik. Erraldoien Txokoan kokatuko den eskolak zer hizkuntza eredu eskainiko duen ez da ezagutzera eman orain arte, baina
|
azken
urte hauetan ingelesaren aldeko Udalaren apustua agerikoa da.
|
|
|
Erokeria. Egia esan
|
azken
urte hauetan Eusko Jaurlaritzak gauza asko egin ditu dantza sektorea laguntzeko. Profesionalen elkarte bat dago eta administrazioak haien iritzia aintzakotzat hartzen du.
|
|
|
Nire sorkuntzan norabide aldaketa bat egin nahi nuen.
|
Azken
urte hauetan nahiko produkzio handiak egin ditut Hierbaroja kolektiboarekin eta orain gehiago sorkuntzari begira jarri nahi dut. Duela bi urte hasi zen eta prozesu honetan, orain dela urtebete, Veronica Eguaras sartu zen, bideo muntaian aritzen den artista".
|
|
2012
|
|
|
|
Azken
urte hauetako diskurtso politikoak eramaten zaitu pentsatzera artea axaleko luxua dela; hori sinetsarazi digute. Eta nire ustez ezinbestekoa da.
|
|
|
Bestelako mugak ikusten dizkiot fenomeno honi, estilo bakarrean trebatzen dira, eta oso ongi egiten dute hori, baina estilo horretatik atera gabe.
|
Azken
urte hauetan agertu diren taldeen artean, The Uski´s, The Sparteens ditut gustuko. Horiek nahiago ditut esperimentalago diren talde gogor horiek baino.
|
|
|
Euskararen egoera juridikoaren bilakaerak ez du ororen buru, aldaketa nabarmenik ezagutu
|
azken
urte hauetan. Izan ere, legediari dagokionez, Frantziako hainbat gobernuren erabakiak gorabehera handien ondorioak dira.
|
|
2013
|
|
|
|
Azken
urte hauetan emaztea ikaragarri ahalegindu da, gogor lan egin du bere burua prestatzen, heziketan sortu zaizkion ekaitz guztien aurka. Akats bat egin dugu hala ere, gizona hartu baitugu xedetzat, beti pentsatu dugu gizonek egin zezaketen guztia guk ere egin genezakeela, oker genbiltzan.
|
|
|
Zutik en honakoa zioten hitzez hitz: " ETA VI LCR k hiltzaile Carreroren erailketa argi eta garbi babesten dugu,
|
azken
urte hauetan beren arteko sei borrokalari hiltzeari erantzunaz, ETA V garrenaren errepresalia zuhur eta zuzena dela konsideratzen dugularik" (sic).
|
|
2015
|
|
|
Umore zirikatzaile hori aldatu da
|
azken
urte hauetan Euskal Herrian?
|
|
|
Ikastolek dituzten proiektu batzuk gaur egun Europan abangoardia dira. Hezkuntzan oso ingeniaritza interesgarria sortu da
|
azken
urte hauetan: ikasleak badu aukera ikasten ari den guztia beste testuinguru batzuetan aplikatzeko.
|
|
2017
|
|
|
|
Azken
urte hauetan, Euskal Herriko bake prozesuaren alde dabiltzanen mezua entzun edota irakur daiteke noizean behin Frantziako komunikabide nagusietan. Eramandako pedagogia lan alimale baten uzta da.
|
|
|
Purialdian bada, baita ere, basoari begiratzeko era berri bat. " Baso jangarri" deitzen da
|
azken
urte hauetan hedatzen ari den nekazaritza ikuspegi berri bat. Ia atzo arte basoa izan da gure bizimoduaren oinarria.
|
|
|
bakarrik emazteak ziren haietatik baztertuak. Eta
|
azken
urte hauetan haiek ere haizu badira dantzatzera, hara heltzea ez da dantzaldi airos bat izan, borroka aski latza baizik, protagonistek dioskutenez.
|
|
2018
|
|
|
Lehenik eta behin,
|
azken
urte hauetan argi ikusi da jendeak kanabera erabiltzen eta arrantzatzen jakin arren, zenbaitetan ez dagoela bere esku arrainik arrantzatzea; bigarrenik, gero eta gehiago dira kanabera eskuetan arrantzatzen ibili arren arrain txikiegiak harrapatzen dituztenak; azkenik, eta ez bigarren maila batean, ezin dugu ahaztu zenbait kasutan, arrazoi bat edo bestea dela eta, inoiz kanabera erabiliko ez duten...
|
|
2019
|
|
|
|
Azken
urte hauetako ekonomiaren bilakaerak, bestalde, garbi erakutsi digu alde ekonomikoek areagotzen jarraitu dutela iragan hamarkadetako ildoari eutsita: %1 aberatsenen eta gainontzekoen %99aren arteko aldea handitu da, Thomas Piketty ekonomialariak erakutsi digun gisan, nahiz eta %99 horren baitan ere aldeak egon.
|
|
|
|
Azken
urte hauetan dirua mugitzen hasi da emakumeen pilotan eta urtea joan urtea etorri konturatu dira pilotariengana ez dela ia ezer iritsi, alegia, erakunde publikoen diru-laguntzak eta enpresen irabaziak ez direla baliatzen egitura sendo bat sortu eta jarduera duintzeko. EPEko gure solaskideen iritziz, elkartea aldarrikapenak egiten hasi denez geroztik hasi dira batzuk errezeloz begira:
|
|
|
Ekuadorrek" historia modernoaren presidentetza luzeena" izan zuen Rafael Correarekin(), baga" progresista" horren baitan, eta egungo presidenteak berak [Lenin Morenok] haren bultzadaz lortu zuen kargua. Baina dezepzio handi baten historia ere bada
|
azken
urte hauetakoa. Pentsa liteke hirugarren baga baten baitan gaudela egun, aurrekoen ezaugarrietatik bereizi litekeena?
|
|
2020
|
|
|
" Elikadura burujabetzaren gaia genero ikuspegitik lantzeko 2016tik martxan dugun prozesu zabalago baten parte izan da foro hau", azaldu digu Mundubateko teknikari den Maria Pulido Hernandok.
|
Azken
urte hauetan hainbat ekimen egin dituzte taldeok elkarlanean, Elikadura Burujabetzaren Nafarroako Parlamentu Irekiak esaterako.
|
|
|
Talentua erakartzeko eta harrobia sustatzeko plan estrategiko orokor bat egin litzateke. Klubek lan dezente egiten dute, baina pilota federazioak egin luke gehiago, Nafarroan behintzat huts egin du
|
azken
urte hauetan. EPELek protagonismo gehiago hartu luke pilota promozionatzeko, futbolean Ligak egin duen bezala.
|
|
2021
|
|
|
2018az geroztik, hondakin plastikoen legez kanpoko trafikoa lehertu egin da, iazko agorrilean Interpolek argitaratu txostenak dioenez.
|
Azken
urte hauetan inportazioak %330 hazi dira Malaysian, %300 Thailandian, %277 Vietnamen eta %165 Indian. Merkataritza bide horien %40an legez kanpoko kargak aurkitu zituzten.
|