|
2000
|
|
|
eraiteco: sukarmotabat, hiruegunikbehinberriroematenduena, gaztelaniaz, terciana?; (ondorengo adibidean gaixotasun
|
askoren
izenak ageri dira);. Visitaubeguijeeberegorputzasequeriac, umorechaarracedoreumatismozolijac, urte lucetacocolicuacedoerrevesetiac, vijotcecominac, eraitecuac, alborenguac, palta bagacoburucoalaac, janezinac, loricezinactabesteasmauleguizangor putcecogachac? (Icas II, 293).
|
|
2001
|
|
|
Aurten ere arazo dexente izan omen dituzte delako txip famatu horrekin, eta zerrenda jende
|
askoren
izena falta da. Eta zenbait denbora ez daude ondo.
|
|
2002
|
|
|
Zenbagabeak dira igitaia eta mailua erramu hostoez inguratuak dauden zizelak. Denen ahoetan geldiune
|
askoren
izenak entzuten dira: Leninen mendiak, Urriko zelaiak, Komsomolskaia, edo Kropotkine.
|
|
2003
|
|
|
Hala ere, ez dut oso ondo ulertu zer egiten zuen kolaboratzaileen zerrendan jende
|
askoren
izenak (nirea barne) guk jakin gabe. Bat bateko gauza izan al da?
|
|
2004
|
|
|
Zer jakingo dugu guk, ez jakiteagatik, Enduranceri ez badiogu abizenik ere eman. Munduko herri
|
askotan
izena ez zaio jartzen jaio berriari hitz horrek esan nahi duenaren arabera, edo egun horretan halako santu baten gogorapena egokitzen delako, ez, hitzak entzuten duenaren belarrietan soinu polita, edo gozoa, edo sendoa, ume horrentzako soinu egokia iruditu eta. Enduranceren amarentzat soinu polita izango zuen hitz horrek, baina inoiz gertatutakoaren berri balu, eta emandako izenaren esangura jakin, minkorra den iskirioa geratuko da emakume eder, harro eta duin honen oroitzapenarekin bat eginik.
|
|
|
Badakit Espainiako iritzi publikoaren gehiengoak ez dituela gauzak horrela ikusten. Bortxatzailea, hiltzailea, lapurra edo droga trafikatzailea defenditzen dituen abokatua oso ohoragarritzat daukate,
|
askotan
izen handiko katedratikoak dira, eta inork ez dizu esango gaizkilearekin identifikatzen denik. Aldiz, motibazio politikoko akusatu bat defenditzen duen abokatua automatikoki delitu horren konplizetzat jotzen dute, baita akusatua errugabe ateratzen bada ere.
|
|
|
Damurik, herri nortasun gehien gehienak Estatu totalitario batzuen zulo beltzean bizi dira gaurko munduan, zulo horiek unibertsokoak bezain ezezagun izanagatik. Eta herri horietako herritar
|
askoren
izen deiturak ez dira bertakoen adimenaren kabuz sortuak eta hedatuak; kolonizazioaren, inperialismoaren eta itxura guztietako menderatze zapalkuntzen ezpaleko sorkari ideologikoak ditugu halakoak. Izanaren lapurretak eragin duen izenaren arroztasuna gertakari unibertsala dugu zoritxarrez.
|
|
|
Salbuespen bakarrak, Josu eta Miren izango lirateke, edota jato rrizko izenean kasuan, Keperin eta Karla, Zeperin (Zepherinus) eta Karol en (Carolus) ordez. Bestalde, atzerriko izenei euskal itxura emateko, izenen jato rrizko iturburura jotzen baitu, bide horretatik mota
|
askotako
izenak ateratzen zaizkio, batzuk, Koldobika bezala, aski bitxiak, eta beste batzuk, Kepa beza la, onartuagoak izan direnak. Izenak itxuraz euskalduntzean, egiazko premia bati erantzuten ziolakoan zegoen, euskal idazleak gehienetan inguruko erdere tatik gaztelaniatik eta frantsesetik hartuta ematen baitzituen izenak.
|
|
|
Kristalezko berrogei kutxatxo ziren, bitrinatxo batean jarriak, tren ñimiño bat iduri. Kutxatxo bakoitzak felpazko azpi bat zuen, eta bertan bi pintza txiki, iletxoei eusteko balio zutenak; eta kutxatxo bakoitzak bazuen, halaber, aurreko eta beheko aldean, eranskailu bat, ileen jabetza aitortzen zuena, inprentazko letra txiki txukunetan jarritako izenaren bidez. Futboleko izar
|
askoren
izenak ikusi nituen han: Johan Cruyff, Laudrup, Stoichkov... baita euskal futbolari batena ere, ez dakienak asma dezala; baina futbol izarrak ez ezik, beste kirolari batzuk ere bazeuden:
|
|
2005
|
|
|
Emaitza finkak Erregistroko titularraren izenean inskribatuko dira, salbu eta segidako traktua berriro hasi denean edota aurreko artikuluetako kasuen bat gertatzen denean. Jatorrizko finkak titular
|
askoren
izenean inskribatu badira indibisoan edo pertsona horiek ezkonduta badaude, eta proiektuak ez badu zehazten adjudikazioa nola egin behar den, jatorrizko finkak zein proportziotan inskribatu eta proportzio berean inskribatuko dira emaitza finkak ere, edo, hala denean, kasuan kasuan aplikatu beharreko ezkontza araubideak agintzen duenaren arabera.
|
|
2006
|
|
|
Geroztik, Europako hainbat estatu lurralde ezatsegin haiek bisitatzen eta zeharkatzen ahalegindu zen, Amerikara eta Indiara joateko itsasoko bide berrien bila, ipar ekialdeko eta ipar mendebaldeko bideen bila. Esplorazio haietan aritutako gizon ospetsu
|
askok
izen geografiko europarra eman zieten lurralde haietako itsaso, uharte eta lur zatiei: Barents, Bering, Frobisher, Davis, Hudson, Baffin...
|
|
2007
|
|
|
Horren harira," Udaletxe honek, promozio bakoitzean eraikitzen diren BOEn %10 aren adjudikazio sistema aukeratzeko eskubidea badu ere, ezin du inongo tramiterik hasi esleipena erregulatzen dituen arauak onesten ez diren bitartean" adierazi dute.Ildo beretik," Lasarte Oriako herritar
|
asko
izena ematen ari da babes ofizialeko etxebizitza baten jabe izateko hautagaien zerrenda batetan sartzeko asmoz. Herritar hauei jakinarazi nahi diegu zerrenda horrek ez duela ezertarako balio eta halako zerrenda bat egitearen arrazoia hemendik bi hilabetetara ospatuko diren hauteskundeak direla" jarraitu dute.Gainera, Ana Urchuegia Etxebiden izena emana duten herritarrak bere bulegoan hartzeari buruz euren iritzia adierazi nahi izan dute.
|
|
|
Erromatarren aroaz dihardugula, esan dezagun, bidenabar, gure zuhaitz
|
askoren
izenek latinean dutela sorburua: pagoa, adibidez.
|
|
|
Falazia deitu izan zaio horrela argudiatzearen ariketari, bai eta parasilogismo ere. Hainbat parasilogismo mota daude, eta
|
askok
izena dute: sofisma, argudio anbiguoa, dedukzio okerra?
|
|
|
Jendeak anonimoki hartzen du parte Interneten, askok behintzat. Beste
|
askok
izen abizenekin sinatzen dugu, batzuetan. Beste batzuetan, gaiztoak gara eta maskara baten atzean ezkutatzen gara.
|
|
|
Anoeta futbol zelaiaren ondoan zegoen Txatarman taberna, Amara auzoan horren ugari ziren putetxe biren artean. Gigik esaten zuen horrek portu giroa ematen ziola auzoari, horrek eta kale
|
askoren
izenek: Baleazaleak, Euskal Kortsarioak, Ternuako Arrantzaleak, Gran Soleko arrantzaleak, Ontzitegiak...
|
|
2008
|
|
|
Honen harira pasadizo barregarri bat jatort burura. Baziran ia beti han inguruan ibilten ziran jitanoak eta
|
asko
izenez ezagutzen genduzan. Halantxe eurek be gu.
|
|
|
Gainera, abiadura handian agertzen dira espezie berriak; eta,
|
askotan
izenik eman gabe eta deskribatu ere egin gabe erabiltzen dira filogenietan espezie horiek. Hori ez zaie batere gustatzen klasikoei.
|
|
|
–Ez pentsa, egun Frantziak baino
|
askoz
izen hobea dauka Espainiak. Frantzian ez dago ia lanik eta espainiarrek ez badute nekazaritzan jardun gura, ez da hemengorik faltako.
|
|
|
(44: 11:00) Gurasook kritikatzen gaituzue zuen noten arabera epaitzen zaituztegulako. Baina neure izenean, eta beste aita ta ama
|
askoren
izenean ere badiot, gu geu, gurasook, lanean lortzen ditugun emaitzengatik epaitzen gaituztela. Eta hori ez duzue kontuan hartzen.
|
|
|
Bestalde otsoa ez da beti gaiztoa bezala ikusia; beste ehizen moduan bere alde ona du, ezen Erromatarrek ohoratu badute. Euskaldun zahar
|
askok
izen eta deitura bezala Otsoa, Otsanda hartu zuten, eta hori erromatarren garaitik, ez dakigularik zuzen, zergatik: otsoa den argiaren irudia, gogamenaren laste rra?
|
|
|
Azkue 1909an Toursetik etorri zenerako hain zegoen jende
|
asko
izena emanda katedran bi maila bereizi eta bi irakasle mantentzea posible izan zela. Hola, lehen mailan Azkuek ematen zuen eta bigarrenean Bustintzak.
|
|
|
Ala gerraren olatuak hara eta hona ibili zuen askotariko bat? Ignacio Larrañagarekin antzeko zerbait gertatzen da, baina oraingo honetan ziur
|
asko
izen eta abizen bereko bi pertsonaiaren aurrean gaude, iturri batek 1873ko urtarrilean karlistekin joan zela azaltzen digun bitartean, besteak 1873ko abuztuan liberalen exodoan parte hartu zuela dioskulako; 1876an atzerrian zegoen, aurkeztu gabe. Askoz argiagoa da Domingo Azkarateren kasua, boluntario liberalalen zerrendan bertan, karlistekin joan zela adierazten baita, beste agiriarekin alderatuta, irteera hilabete geroago datatzen badu ere.
|
|
|
Hartara bildu zituen Erdi Aroko agirietan topatu ahal izan zituen izen guzti guztiak, mitologian eta literaturan inoiz agertutako izen oro eta, zelan ez, Herrian zehar izan diren eta diren Andra Mari guztien izenak. Azken kasu horretan herri
|
askoren
izenak sartu zituen Satrustegik, Andra Mari famaturik edo bat ere ez zuten herriak izanik ere (ezagun da Ainhoa herriak ez duela izan izen bereko Andra Maririk, bai ostera herri gaineko muino batean dagoen Arantzazu izeneko ermitak, baina Satrustegik ez zuen arazorik izan Ainhoa proposatzeko eta izenak izugarrizko hedapena izan du harrezkero). Esan bezala, Satrustegiren lanak irauli egin zuen euskal izendegia eta handik geroko euskal izengintza osoa.
|
|
|
Atzerriko taldeen ugaritasuna du ezaugarritzat aurtengoak. Experience tolosarrak (Okzitania) eta The Zephyrs eskoziarrak dira ziur
|
asko
izenik sonatuenak, baina bada besterik ere. Honako hauek dira aurten izango diren talde guztiak atzerrikoetatik hasi eta Euskal Herrikoekin jarraituz.
|
|
2009
|
|
|
Txirrita eta Pello Errota aipatu dizkigu batek baino gehiagok. XX. mendekoen artean ere bertsolari
|
askoren
izenak daude gure berriemaileen gomutan: Balendin Enbeita, Lopategi, Lazkao Txiki, Amuriza, Lizaso, Mañukorta... horietariko asko Mungiako jaietako bertso saioetan ezagutu izan dituzte.
|
|
|
Jatabeko aldea etxeen izenak aztertzen hasita, jabetza kontzeptuak azken aldian egin duen aldaketa erakusten du etxe
|
askoren
izen bikoitzak. Lehenagoko jabetza kontzeptuan biztanlea etxearena bazen, izen berriek adierazten dute etxea biztanlearena dela.
|
|
|
Kirolek eta apustuek lotura izan dute beti, baina gaur egun are gehiago, izan ere, apustu etxe
|
askoren
izenak eta logoak futbol zelaietan, lehiaketa ezberdinetan (Moto GP) eta taldeetako elastikoetan ikus daitezke. Azken kasu honen adibide ugari daude Espainiako Futbol Liga Txapelketan:
|
|
|
Musikarietara itzuliz, azken hilabeteetan modaren mundura salto egin duten abeslari
|
askoren
izenak entzun dira; Liam Gallagher Oasis taldeko abeslaria, Justim Timberlake eta Amy Winehouse, besteak beste.
|
|
|
Polizia hildakoaren agendak aztertzen hasi zen. Agenda hauetan neskatxa polit dotore
|
askoren
izenak zeuden. Baziren bestela ere negozio gizonen izen asko.
|
|
|
Unitate eratorriak korapilatu samarrak direnez,
|
askotan
izen bakarra ematen zaie, eta horretarako, nazioarteko biltzarretan bildurik, zientzialariek adostu egiten dute unitate horiei garrantzi berezia izandako zientzialari baten izena ematea.
|
|
|
Lan hori edonork egingo du, baina zuk eman diguzuna lana baino zerbait gehiago izan da. Eskerrik asko nire izenean; eta ziur nago, zamudioztar
|
askoren
izenean ere bai. Etorkizunak zu ere jarriko zaitu zure lekuan.
|
|
|
Lehena, Invasi, n delakoa. Baliteke
|
askok
izen hori entzun eta ezaxolati geratzea, baina ETB2n, duela hiru urte, edota azkenaldian goizetan kate hori ikusi duzuenok, telesail bati buruz ari naizela ulertuko duzue. Trama nagusia:
|
|
|
Eguberri (argi, eguzki berria) eta Urteberri (ur te, ur ziklo berria, bere, ur berri edo bedats, belarraren hasiera, ur aroa, ur azken eta neguarekin) festak ditugu hauek, jaiburuak euskaldunontzat milaka urtez. Halako batean, kanpotik erlijio bat etorri eta gure ospakizun, tenplu eta beste
|
askori
izena (eta izana) aldatu zizkien, pixkanaka. Orain, jai paganoak omen dira gure tradizioak.
|
|
|
Ikastolan irakasle ibili nintzen garaian, Jose eta beste izenen baten batura izaten zen mutil
|
askoren
izen usuena: Jose Antonio, Jose Anjel, Jose Luis, Jose Mari, Jose Inazio...
|
|
|
Euskal Eliza eta Arantzazu kakaztu nahi izan ditu. Jakin beza santu
|
askoren
izena besterik ez duen horrek, lasai bezain harro nagoela bakearen aldera saiatzen naizelako. Korroan sartu nahi ez duenak bakarrik uzten du bere burua kanpora...
|
|
2010
|
|
|
Horixe azaldu du Google enpresako presidente Eric Schmidtek The Wall Street Journal egunkariari eskainitako elkarrizketan. Interneteko bilatzaile handieneko buruak iradoki duenez, Facebook belaunaldiko gazte
|
askok
izenak aldatu dituzte etorkizunean, harremanak izateko eta, batez ere, lana bilatzeko, euren ziber iraganaren menpe egongo baitira.
|
|
|
Azkeneko bisitan, ederra bota zidan Ernestok: . Ama, hilarri bakoitzak bere izena du,
|
askotan
izen bat baino gehiago ere bai, eta amonarenean zergatik ez da izenik ez ezer azaltzen??, amonatzat baitzuten Xabierrek eta Ernestok izeba Ernestina, hau bizi izan zen artean. –Izebak hala nahi izan zuen eta??.
|
|
|
Judu zaleak, nazionalista frantsesak, autoritarioak, elitistak, feminismoarekiko eta internazionalismoarekiko alergikoak. Eta zerrenda luzea zekarren jarraian, filosofo eta intelektual
|
askoren
izen eta abizenekin.
|
|
|
Azkeneko bisitan, ederra bota zidan Ernestok: " Ama, hilarri bakoitzak bere izena du,
|
askotan
izen bat baino gehiago ere bai, eta amonarenean zergatik ez da izenik ez ezer azaltzen?", amonatzat baitzuten Xabierrek eta Ernestok izeba Ernestina, hau bizi izan zen artean. " Izebak hala nahi izan zuen eta...".
|
|
|
Behin behineko izena izango zela eta aldatu egingo zuela pentsatu nuen, baina ez zuen horrelakorik egin. Beste lagun
|
askoren
izenak ere agertuko ziren eleberrian, harrezkero askotan egin izan duen bezala: Juan Mari Bandrés, Txuma Lasagabaster, Iñazio Mujika Iraola, Ramon Etxezarreta eta J.J. Lasa adibidez.
|
|
|
Baina sutesiak egiteko, gaztaina zahar barren geldotuen azaleko arrail zabalak dira aproposenak eta nik maizenik ikusi izan ditudanak. Horregatik iruditu izandu zait
|
askoz
izen ederragoa Goizuetako sutesia, Leitzako latesia baino. Lata zerratuarekin egina bada, nola zutik hala etzanda paratuta, latesi deitzea, baina, zutikako gaztaina arrail zabalekin egindako hesiari latesi deitzea, arrunt itsuski.
|
|
|
Fakturak ordaintzen ez zituzten pertsona
|
askoren
izenak bilduta izaten ziren Putrearen Kobratzailearen memoria sekretuan; bistan denez oso informazio baliotsua geneukan saltzeko, halere zaila izaten zitzaigun" zorra gertatu aurretik" memoria zerbitzuaren truk ordaintzeko prest zegoen bezerorik aurkitzea, eta seguruenik gure enpresaren irudi agresiboan zegoen lehen oztopoa.
|
|
2011
|
|
|
«Izen horiek euskaraz ea erabili diren ikertzen dugu. Palestinako eta Israelgo leku
|
askoren
izenak, adibidez, eliza testuetan agertzen dira», azaldu du Mujikak.Libanoko eta Siriako hiri, mendi eta aintzira nagusien euskarazko izenak adostu zituzten atzo. Beste zailtasun bat dute herrialde horiek, arabiera transkribatzeko hizkuntza bihurria suertatzen baita.
|
|
|
|
Askorentzat
izen hori ezezaguna bada ere, sarean pasa den urtean zeresan handia eman zuen. Stuxnet berez birus informatiko aurreratu baten izena da.
|
|
|
bandoan. Honek ordea ezer gutxi esan zezakeen grebaren inguruan, kontuan hartzekoa baita sententzietan agertzen diren akusatuen bizitzen deskribapenak ez direla kasu guztietan salbuespen batzuetan bezain aberatsak eta
|
askotan
izen batera eta filiazioaren aipamenera mugatzen direla, eta bestetik ikusi behar baita 501 prozesatu horiek bando errepublikarreko alderdi politiko guztiek osatzen dituztela eta 1934ko grebarako deia sozialistek bakarrik egin zutela, gerora anarkistak, Asturiasko kasu ezagunean bezala, edota euren alderdi edo sindikatuen aginduei jarraitu ez zieten euskal nacionalista batzuk elkartu bazitzaizkie...
|
|
|
Mitsubishi ren PajeroMontero «» izenarekin saldu zen espainiar merkatuan, Toyota ren MR frantziar merkatuan ez zen oso eufonikoa... Hala ere,
|
askotan
izen barregarriak edo itsusiak ere zabaltzen dira, itxura batean arazo barik: free tanga izan da espainiar merkatuan slip babes baten izena, nahiz eta espainieraz fritanga guztiz desegokia izan higiene produktu batentzat.
|
|
|
Lehenengoa, enpresa horiek ez dute izengintzaren merkatu osoa euren eskuetan. Arlo honetan ere «aholkularitza adituak» nagusitasuna lortuko bide du, baina gaurkoz
|
askotan
izena asmatu edo hautatzen duena enpresa, zerbitzu edo produktuaren jabea bera da, eta era «amateur» edo «natural» batean ezartzen du izen hura. Euskararen kasuan begi bistakoa da hori.
|
|
|
Herritar
|
askoren
izenean, eskerrik asko eta zorionak Inaxiori egin duen guztiagatik. Aretxabaletak bera bezalakoa behar duelako, maiatzaren 22an guk ez dugu zalantzarik.
|
|
|
Hortaz, parte hartu ahal izatea konplikatua izan da, baina korrikalarien artean sakandarrak egongo dira, Jone Pelaez eta Antonio Salgado altsasuarrak artean.
|
Askok
izena eman dute baina kanpoan geratu dira.Bestalde, igandean baita ere II. San Cristobal Ezkaba Traila izango da jokoan, Nafarroako Mendi Lasterketen Koparako baliagarria den bigarren proba. 25,7 km-ko lasterketa da, 1.457 m ko desnibela duena.
|
|
|
KORRIKAko herri kirol txapelketa bertan beheraLarunbatean Arbizuko kiroldegian Sakanako herrien arteko herri kirol txapelketa jokatzekoa zen, KORRIKAk antolatuta. Sakanako herri
|
askok
izena emana omen zuten, baina azken unean atzera egin zuten talde askok eta horregatik ekitaldia bertan behera uztea erabaki zuten antolatzaileek.
|
|
|
Eta ongi ikasi zuten... PNVko eusko gaztediren zati bat polizien eskuetan erori zenean, gure izenak, ETAko
|
askoren
izenak, polizien eskuetan ere erori ziren. Salhaketa honen ondorioa 1960 eta 61.etan gertaturiko erortzeak dituzu.
|
|
|
Gainera, esaten dutenez, egiten ari diren hori gure izenean ari dira egiten. Eta gure izenean ari direla diotenez, nik poema bat idatzi beharra neukan, nahiz eta jakin poema horrek mina emango diola zenbaiti?, horiei ezetz esateko, ez direla Euskal Herriaren izenean ari, ez nire izenean behintzat, eta ezta beste
|
askoren
izenean ere, beren lanbroetan trabatuak baizik. Poema gogorra da, baina azken finean malenkonia handi bat du poema horrek ere, amaieran diodanarekin:
|
|
2012
|
|
|
Euskara hutsezko emanaldia egingo dute, idazleak azaldu duenez, argitaratu gabeko hamar poema ingururekin eta Mertensen pieza berriekin eta zenbait pieza ezagunekin. Emanaldia,
|
Askoren
izenean: Pido la paz y la palabra nazioarteko poesia jaialdirako bereziki sortu dute.
|
|
|
Horko ikuskizunetan, musika eta poesia uztartuko dituzte. Zenbait aktore eta musikari arituko dira
|
Askoren
izenean: en nombre de muchos emanaldian, hala nola Miren Gaztañaga, Juan Echanove eta Kepa Junkera.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren Euskadi 2012 fundazioak prestatutako nazioarteko poesia jaialdiaren jarduera nagusia egiten ari dira asteburuan.
|
Askoren
izenean: pido la paz y la palabra proiektuan, bakeari buruz hausnartzera deitu dituzte mundu osoko 50 poeta ezagun, bakegintzan kulturak daukan zeregina aitortze bidean; antolatzaileen hitzetan:
|
|
|
Zerrenda hori, ordea, urteetan gizentzen joan da, eta etorkizunean ere halatsu. Baina Martak, oraingo honetan ere, ez ditu entzungo galdutako lagun eta lankide
|
askoren
izenak. Hautsak bezala, errauts guztiak ere berdinak ez direlako.
|
|
|
Aldea etxe
|
askoren
izenak batu doguz auzo honetan: Alegria, Asentsiena (Asen tziñe), Basarte, Billela (Torre), Billelagoikoetxe (Birlegoikotze), Elortza, Tellaetxe (Elortzaerrota), Errementeria (Errementarik:
|
|
|
The Cure, Radiohead, Show Patrol eta beste talde ezagun
|
askoren
izenak iragarri ostean, The Kooks, Glasvegas eta Warpaint ere Bilbao BBK Live 2012 jaialdian arituko direla jakinarazi dute antolatzaileek.
|
|
|
Beraz hark bazekien (eta Emmak berak baino hobeto) ordainduko haien historia luzea, txikerrak hasieran, endosatzaile gisa
|
askotariko
izenak zeramatzatela, epe luzera tartekatuak eta etengabe berrituak, harik eta egun batez, protesto guztiak bildurik, merkatariak bere lagun Vinçarti enkargatu zion arte behar ziren jazarpenak bidera zitzan haren izen propialean, herrikideen artean inolaz ere trigre baten gisa azaldu nahi ezik.
|
|
2013
|
|
|
" Zarautzen boxeoarekiko zaletasun handia dago. 60 eta 70 hamarkadetan Cachi Bachi gimnasioan jarduten zuten boxeolari
|
askok
izen handia lortu zuten, tartean, Urtain anaiek, Manolo Carrasco eta Juaristi, e saterako".
|
|
|
Koldo Zuazok idatzitako Arabako euskara liburuan jasotzen den bezala, garai honetan euskararen berri izateko iturri nabarmenena Errioxako Donemiliagako monasterioari zergak ordaintzen zizkioten Arabako herrien zerrenda da. Garai hartan (XII. mendea), euskarak eta erromantzeak zuten indarra erakusten digu aipatutako zerrendak, izan ere, hainbat eskualdetako herri
|
askoren
izenak euskarazkoak edo euskarara egokitutakoak dira; beste batzuenak, aldiz, erdarazkoak nagusi dira:
|
|
|
Gai luzea dirudi. Batetik, ekoizpen
|
askok
izen bat behar du produktuaren merkatu funtzionamenduaren parte moduan. Bestetik, prestigioaren fabrikazioa, famaren elur bola efektua eta beste hainbat dinamika jakingarri ikusi lirateke kulturgintzan kontuak hartzen duen dimentsio bitxiari antzemateko.
|
|
2014
|
|
|
Ikusi dugunez, toponimo asko andre mari izenpean sartu dira izendegian, eta garai hark bide hori behartu bazuen ere, harrezkero ez da zalantzan jarri. Ondorioz, andre mariaren erreferentea da emakume asko eta
|
askori
izenaren bidez ematen zaiona. Gizonen izen berrien oinarrian, berriz, hitz arruntak, mitologikoak, euskal kultura eta historiako gizon handienak eta lanbide izenak dira gailentzen direnak.
|
|
2015
|
|
|
Pieza
|
askok
izena dakarte, batzuk nahasketak ere badira, eta beste batzuen jatorria ez da ezaguna.
|
|
|
Gaur egungo artelan asko teknologia digitalen bidez produzitzen dira; tinta injekzioa, elektrografia eta tinten sublimazioa dira gehien bat erabiltzen direnak, baina badira hainbat etahainbat gehiago ere eta denak, modu baten edo bestean garatu egin dira beste teknologienezaugarriak jasoz, erabiltzen dituzten tinten konposaketan, erabil dezaketen euskarrietan etab., horregatik orden kronologiko bat zehaztea oso zaila da. Bestalde, teknologia ezberdinen definizioargiak bilatzeko zailtasun handiak daude, inprimatze prozesuak modu anitzetan sailkatzen etaizendatzen baitira (Giclee, C print, Lambda print, tinta pigmentatua, IRIS, inprimatze digitala...),
|
askotan
izen komertzialak erabiliz eta beste askotan aipatu ere ez direlako egiten.
|
|
|
iaz umeak asteburuetan hartu zituzten familiak gustura egon ziren, eta aurten errepikatzeko eskatzen ari dira batzuk. Bestalde, aste barruko lanak arinago izango direla diote, laguntzaile
|
askok
izena ematen badute eta bakoitzak ahal duen moduan laguntzen badu. Hezitzaile batek esperientzia hau praktika moduan hartu nahi badu, hori ere elkartetik bideratu dezakete.
|
|
|
4. Izenen aldaketa ez dator bakarrik, jakina, mugimendu zabalago baten barruan jarri behar dugu. Araban, EUSTATen datuen arabera, 1981ean 9.886 euskaldun bizi ziren, 20 urte geroago, 74.624, eta 1983an ereduko ikasleak 1.393 ziren, 2010ean, berriz, 21.466 Badakit kasu
|
askotan
izenen aldaketaren pare paratu ahal ditugula sailkapen horiek, alegia, aski azalekoak direla. Baina nola ukatu aldaketa eta haren aldeko ahalegina eta eragina?
|
|
|
Berez, horri buruzko eztabaida politikoa etengabekoa izan da Parlamentuan. Zortzi legealditan alderdi batzuk desagertu egin dira, beste
|
askok
izena aldatu dute, eta beste hainbat koalizio osatu eta desegin dira; baina eztabaidak bere horretan iraun du. Aurrezki kutxa publikoa dela diotenen eta kontrakoa defenditzen dutenen artean bereizi da ganbera.
|
|
|
Atzera begira ohartu naiz izua niola neure buruari kontuak ahoz gora eskatzeari, kolkoari xuxurlatzen nizkionak paper batean irakurtzean sentituko nuenaren beldur nintzela. Argazkiak ziren nire egunerokoaren bozeramaile, kamerak nituen idazluma, nire erretratuak
|
askoren
izenean ari ziren idazten.
|
|
2016
|
|
|
Eta han eseri da, orduko mahai beraren aurrean eta orduko aulkietako batean. Baina, hamar urte geroago, parean solaskiderik ez du eduki.Aldatu ere egin dira politikaren lehen lerroetan dabiltzan
|
askoren
izenak. PSEko orduko ordezkaritzatik, Jesus Egiguren eta Rodolfo Ares apartatu egin dira/ dituzte.
|
|
|
Oparotasunaren seinalea da, besteak beste, Santutxun duela 20 urte sortu genuen txirula mirula taldea. Santutxuko irakasle zein ikasle
|
askoren
izenean, eskerrak anitz.Ba al dakizu, Manolo, zergatik ematen dizudan «euskaldun unibertsala» titulua. Zeure bizitzako pasarte batean modu praktikoan erakutsi zenidalako euskalduntasuna eta unibertsaltasuna nola uztar daitezkeen.
|
|
|
Ikastetxeko mutil
|
askoren
izenak genekizkien, batez ere nagusienak, haiek erakartzen baikintuzten gehiena. Bereizketa garbia egiten zuten ikastetxean oinarrizko batxilergoko ikasleen eta goi batxilergokoen artean:
|
|
2017
|
|
|
Gerran eta buruzagi politikoen hilketen atzean nortzuk zeuden argitzea
|
askotan
izen eta abizen berberak errepikatzen dira, hori da azken akordioen arabera sortuko den egiaren batzordeak izango duen zereginetako bat.
|
|
|
«Marten nengoela amestu izan banu bezala idatzi nuen: bertso oso bitxiak dira, luzeak, eta bertsolari
|
askoren
izenak sartu ditut; han topo egin dudala haiekin, eta ez dudala bueltan etorri nahi». Jarri ditu tren turistiko bateko gidari Anjel Mari Peñagarikano, erromatarren pare Xabi Paya eta Sebastian Lizaso, cowboy txapelarekin arrantzan Andoni Egaña, ontzi hegalari bateko gidari Nahikari Gabilondo, eta harkaitzetako jainkosa bihurtuta Xabier Amuriza, besteak beste.
|
|
|
Memoria ona du. Gogoan ditu gutako
|
askoren
izenak, patioan egiten genituen futbol partidak. Bere lehen ikasgela izan zen gurea.
|
|
|
pentsamolde ez demokratikoak dira eta demokrazia egungo joko politikoaren gutxieneko baldintza litzateke. Demokraziaren mugetatik haratago basakeria eta ankerkeria legoke9 Hala, proposamen politiko ez demokratiko
|
askori
izen bat eta bakarra esleitu zaie sarri: totalitarismoa.
|
|
|
" Toponimia kontuetan gabiltzanok Loramendi elkartean Aretxabaletako toki
|
askotako
izenak jasotzen gabiltza, eta dagoeneko urtegiko urak ezkutatutako paraje askorenak ere jasota ditugu", azaldu du Julen Abasolok, toponimia taldeko kideetako batek. Horren berri, baina, zelan eman eta zelan erakutsi izan dute kezka, eta, urtegiko ur maila oso behean dagoela ikusirik, horixe aprobetxatu gura dute:
|
|
|
bai udara aurretik, bai ondoren. Hori bai,
|
askok
izena ematen dute, baina gero ez dira etortzen.
|
|
|
Historiagile askorentzat Xabier Mina lagun gogaikarria da Espainiako monarkiaren eta batasunaren kontra borrokatu zelako, eta borroka hori ez diote inoiz barkatu. Horregatik askok irainez jantzi dute Minaren izena, beste
|
askori
izena erabat ahaztu zaie, beste hainbatek bakarrik hartu dituzte kontuan Nafarroan Napoleonen kontra egindakoak eta baten batzuek Xabier Minaren eta Francisco Espozen izenak nahastu dituzte. Azken urteetan badirudi barkatze moduko bat Minak jaso duela, erakutsi nahi izan duena Cadizeko Konstituzioaren alde borrokatu zela eta ez Espainiaren batasunaren kontra, ahantzirik Mina Mexikoren errepublikaren eta independentziaren alde borrokatzeagatik hil zutela.
|
|
|
Horra 68 etxe gutxienez, Goizuetako herri batzarretan beren deretxo guziak zituztenak. Bai, etxe eta jende
|
asko
izenez edo deituraz ongi argitu gabe gelditu zaizkit, baina azkenean aipatuko dizkizut; orain horni dezadan testuaren zentzua, gaurgero atzenduxe ere egina izanen baituzu zertarako egina zen etxejabeen zerrenda hau:
|
|
|
Bainan aspaldian zendua da, 1970ean alabainan, 53 urtetan. André Raimbourg zuen bere egiazko izena bainan urte
|
askoren buruan
izen orde bat nahi ukan zuen hautatu bere artixta konduko lan eta harat hunatentzat. Izen orde hori ez ustegabetarik hautatua egia erran...
|
|
2018
|
|
|
Guardia Zibilak torturatu duela frogatu dute epaitegiek; Guardia Zibilak itxi zituen Egin eta Egunkaria; Guardia Zibilak sarekadatan eraman ditu herritarrak, asko epaiketaren ostean aske geratzeko, hori bai, kartzelan denboralditxoa pasa eta gero; Guardia Zibila da herri batzuetan egunean hiru kontrol jartzen dituena eta bertakoak isunez zigortzen dituena; toki
|
askotan
izenez deitzen dituena herritarrak, nor diren badakiela argi gera bedi; euskaraz ez hitz egiteko agintzen dizuna; arma eskutan edozein gauza galde diezazukeena...
|
|
|
Zailtasunak zailtasun, HB, PSOE eta EAJren gehiengoak hiri modernoaren zerbitzuak eta hirigintzaren oinarriak ezarri zituen. Lehenik eta behin, kale
|
askoren
izen frankistak aldatu zituzten (Amaiurko Gaztelua Martires de la Patriaren ordez, edo Merindadeen plaza Mola jeneralaren deitura baztertuz...); kasu guztietan UCD eta UPNren aurkako botoekin (ikusten denez, Zalakainen faxistak ez ziren soilik iraganeko mamuak).
|
|
|
Langile eta ikasleen erakundeek indarra hartu zuten, eta horregatik, artea ere konpromiso sozial handiagoa hartzen hasi zen. Informalismoaren jarraipenak eta indarrak artista
|
askoren
izena indartu zuen nazioartean, eta horrek Francoren kontrako jarrerak erraztu zizkien. Espainia barruan, intelektualen edo kulturaren mundua Francoren kontra azaltzen hasi zen gero eta era agerikoagoan.
|
|
2019
|
|
|
Ez. Zeharkaldi
|
askotan
izena emanda nago, eta agian, Azkoitiko Duatloi Herrikoian ere parte hartuko dut. Batez ere, proba herrikoiak interesatzen zaizkit, parte hartzea lehenesten dutenak.
|
|
|
Animismoaren ustez, naturako elementu guztietan, mendi zein lautadetan, zuhaitz zein oihanetan, animalia zein pertsonetan, iturri zein erreketan, hau da, izadia osatzen duten osagai guzti guztietan bada bizi indar bat, euskaldun zaharrek gogoa deitu zutena. Horietako
|
asko
izen bereziez bataiatu zituzten: Mari, Hodei, Basajaun, Eate, Sugaar, Ostots....
|
|
|
Gurean ere, esan genezake, ingelesa Euskal Herriko ia etxe guztietako hizkuntza dela gaur egun. Hobeto ala okerrago, gazte gehienek dakite ingelesez, eta denok dugu harreman zuzena ingelesarekin: eskolan, eskolatik kanpo edo atzerrian ikasten saiatu gara, ingelesezko musika entzuten dugu, ingelesezko hitz eta esaldiak noiznahi iristen zaizkigu telebistaren eta hedabideen bidez, lanpostuetarako eskatu egiten da, eta erakunde, denda edo joera berri
|
askoren
izenak ingelesezkoak dira. Alegia, ingelesa hemen dago, eta etxekotzen ari zaigu.
|
|
|
Bera baino lehenago bertsotan aritu diren beste batzuen izenak badakizkigu baino erreferenteak direnik ezin da esan, haien gainean ez baita ezer eraiki. Beste
|
askoren
izenak galduta daude burka efektua deitzen diodan estrategia ezabatzaileari esker. Mardarasekin batera Arantzazu Loidi aitzindari, eta berehala Estitxu Arozena, Iratxe Ibarra eta Maialen Lujanbio.
|
|
|
Gaizki ez baditut kontatu, 218 sukalde edo bizitza guzitara, eta 1735eko Urte Zahar egunez ontzat emana dator zerrenda osoa, alkate zinegotzi eta batzarrera bildu ziren beste herritar
|
askoren
izenean, Lorenzo de Alduncin eta Francisco de Arribillaga bi eskribau leitzarrek sinatua. Baina, ni bordarien peskizan nabilenez, hara nola atera zaizkidan kontuak, nork bere zenbakia aurretik duela:
|
|
2020
|
|
|
Adineko gizon bat igo zen, Fidel baino nahiko zaharragoa, eskailerak igotzen lagundu behar izan zioten, baina bertan zegoen. Haren aurpegia inork ez zuen ezagutzen, beharbada urte ugari igaro zirelako sonatua izan zen garaitik, baina baita italodisco estiloko artistak sekula ez zituelako inork euren aurpegiengatik ezagutu, ezta kasu
|
askotan
izenagatik ere. Abestiak ezagutzen zituen jendeak, ez artistak, gehienak arrakasta edo arrakasta antzeko zerbait bat bakarra izaten zutelako, eta horrek ez zuen laguntzen haien izenak eta hazpegiak gogoan gordetzera.
|
|
|
Batzuetan aipamen hutsak ziren, zerrenda batean azaltzen ziren izenak besterik ez; beste zenbait kasutan, ordea, ikasle batzuen izenekin lotura zuten paper gehiago zeuden, eta haiei buruzko informazioa biltzen hastea pentsatu omen zuen Sandra Cianik. Europako bazter
|
askotako
izenak zeuden, eta mail asko bidaltzen ari zela aitortu zidan haiei buruzko informazioa biltzen joateko. Horien artean ba omen zeuden Murua izeneko ikasle batek sinatutako marrazki batzuk, eta zerrendaren batean ere agertzen omen zen; beste zenbait dokumentutan Muruamendiaraz agertzen zen, baina ikasle bera zela uste zuen Cianik, abizen luzea laburtzera jo izango zuena.
|
|
2021
|
|
|
Valerius (Sempronius bezala) joria da barruko aldeko Iberiar penintsularen iparraldean, batik bat Zeltiberian. Zabalkunde horren arrazoi nagusiak dira Caius Valerius Flaccus magistratuarekin hainbat herritarrek izandako mendekotasun edo bezeria harremanak eta erromatar hiritar berri
|
askok
izena aukeratzean deizio hori hobestea. Ez alferrik, Caius Valerius Flaccus prokontsulak sona eta ospe handia lortu zuen K.a. I. gizaldiaren hasmentan Hispania Citerior delakoan zeltiberiarren aurka erdietsitako garaipenengatik.
|
|
|
52]" algunas palabras que pueden servir de prefijos" izenburupean biltzen ditu aurre, azpi, gaineta abar). Emankortasunari dagokionez, mugatzaile batzuek —aurre, azpi, barne, behe, gain, goi—
|
askoz
izen elkartu gehiagori ematen diote bide, beste batzuek baino —aitzin, albo, barru, barren, bazter, gibel— Idazkerari dagokionez, bi osagaiak elkarturik eman behar direla arautu zuen Euskaltzaindiak.
|
|
|
Arana). Adibideetan ikus dezakegunez,
|
askotan
izen balioan erabiltzen dira tiar atzizkiaz sorturiko adjektiboak.
|
|
|
11.6a Hizkuntzalaritzaren historian, adjektiboei oso berandu egokitu zitzaien kategoria beregaina, besteetatik bereizia. Tradizio
|
askotan
izenenekin edota aditzekin batera sailkatzen zituzten. Izan ere, adjektiboek izenekin ezaugarri batzuk partekatzen dituzte, bai morfologikoak, bai sintaktikoak.
|
|
|
Zale adjektiboak8 eskatzen duen osagarria da ezkerreko osagaia, mugatzailea, kategoria bateko baino gehiagokoa izan daitekeena9
|
Askotan
izen kategoriako mugatzailea da zaleren ezkerrean ikusiko duguna; oso emankorra da egitura hau: aberezale, abertzale, anekdotazale, apustuzale, ardozale, bakezale, bertsozale, biraozale, dantzazale, diruzale, dotrinazale, edarizale, egiazale, elizazale, emakumezale, emaztezale, errepublikazale, euskaltzale, fuerozale, gerrazale, gizonzale, guduzale, haragizale, idolozale, industriazale, jakintzazale, jainkozale, kondairazale, liburuzale, literaturzale, mutilzale, neskazale, odolzale, okelazale, ospezale, pinuzale, sagardozale, soinuzale, tradiziozale, umezale, zerbeza zale...
|
|
|
Baina ez dira egiazko aditz elkartutzat hartzen, aditz esapidetzat baizik. Izan ere, osagai batez baino gehiagoz eratuak daude,
|
askotan
izena dute lehen osagai (horrek hurbiltzen ditu aditz elkartuetara); ezkerreko osagaiaren jokabidea edo izaera, ostera, aditz elkartuetakoa ez bezalakoa da. Hemen labur aipatuko ditugu egitura horiek guztiak, baina aditzaren aurkezpen kapituluan aztertuko ditugu aditz predikatu konplexuei eta aditz modalei eskainitako ataletan (§ 23.2.1.3, § 23.4).
|
|
|
Mota
|
askotako
izenei erants diezaiokegu tsu atzizkia, izen abstraktuei (adore, borondate, kemen...), izen zenbakaitzei (ke, koipe, ur), izen zenbakarriei (harri, mendi, zorri...); baina nekez izango dira oinarri izen multzokariak(, armadatsu,, familiatsu, § 12.3.3). Adjektibo eratorriei ‘ugari’ esanahia ematen die tsu atzizkiak; hau da, oinarri den izenak adierazten duena ugari duen izenaz predikatzen diren adjektiboak sortzen ditu.
|
|
|
Bi adibide horietan erdal deportividad eta territorialidad ordezkatzeko modua aurkitu dugu; euskaraz berez erreferentzia izenondorik ez dugunez, deportivo eta territorial izenondoak mailegatu beste erremediorik ez genuke deportibotasun eta territorialtasun esanez (hala egin dugu ekonomikotasunekin, esaterako). Baina erdal erreferentzia adjektibodun sintagmak
|
askotan
izen elkartuen bidez ematen ditugu, problema laboral= lan arazo eta abar (§ 7.2.2.2a), eta hemen ere deportivo adjektiboari dagokion euskal kirol eta territorialidad en oinarriko izenaren pareko den lurralde izenak hartu ditugu, eta, izen elkartuekiko mimetismoz jokatuz, gazt. (i) dad atzizkiaren kide den tasun erantsi. Izenlaguna ere izan daiteke erreferentzia adjektiboaren ordaina, tasun atzizkiaren oinarria:
|