|
2000
|
|
|
Baigorriko gaualdi horretan
|
ari ginelarik
garai hartako giro hura berritu genuen eta giro hori triste bezala hatzeman nuen; arrenkuraz edo. Gure adineko lagun batek erraiten zidan duela 30 urte euskara bukatua zela Iparraldean.
|
|
2005
|
|
|
Euskal gizartea ere goitik behera aldatzen
|
ari zen
garai hartan, eta, ondorioz, ugariak ziren desoreka sortzen zuten gertaerak; besteak beste, Melitón Manzanasen hilketa (1968), ETAren VI. Biltzarra (1970) eta Burgosko Epaiketa (1970) aipatu ditzakegu. 60ko hamarkadaren bukaera eta 70ekoaren hasiera garai oso nahasia izan zen Euskal Herriarentzat, baina baita garai sortzailea ere.
|
|
2006
|
|
|
Han ikasi nuen alemana». Muturreko mugimendu sozial eta politikoak egosten
|
ari ziren
garai hartan. «Horixe zeudela langileak antolatuta...
|
|
2007
|
|
|
–Dena politika hutsa da, jarraitu zuen?. Sozialistak bakar--bakarrik eskuinari kalte egiteagatik
|
ari dira
garai hartakoari pintzelak pasa eta pasa, ez justizia bila. Eta zuek ere, euskaldunak, berdin-berdin ari zarete.
|
|
2008
|
|
|
Europartze hori, pintura arloan jada bere emaria erakusten ari zen, Paris eta Bruselara joaten aitzindari izandako Adolfo Guiard eta Dario Regoyosen bidez144 Musika eraberritzeak, oraindik bere fruiturik onenak erakusteko zituen. Giro berritzaile eta wagneriano bat egon bazegoen, bilbotarrek ez ezik Vicente Goikoetxea, Telesforo Arantzadi edo Campion moduko euskaltzaleek ere, konpartitzen zutena145 Wagnerismoaz gain, eliz musika arloko eraberritzea ere gertatzen
|
ari zen
garai hartan, Azkuek bete-betean parte hartuz mugimendu hartan146.
|
|
2009
|
|
|
Nola edo hala gure seme nagusiak salbatu gintuela esan ohi dut nik. Soldadutza egiten
|
ari zen
garai hartan, Plasencian (Espainia). Eskutitzak idazten genizkion etxekoek, eta berak guri, eta hemengo" indar politiko" jakin batzuekin izanak nituen gorabeherak kontatuak izango nizkion, nonbait.
|
|
|
Ez zen kontu horietan aditua Jenner. Baina esperimentatzeko eta ikertzeko dohain handiak zituen, eta, globoekin lehenengo probak egiten
|
ari ziren
garai hartan, berak ere ezin gelditu bere probatxoa egin gabe. Globoak aireratzea baino askoz gehiago egingo zuen Jennerrek; baina, arlo pertsonalean bada ere, izan zuen bere garrantzia esperimentu hark.
|
|
|
Kontuak kontu, argi dago Euskal Herrian futbolaren sarrerak testuinguru osoberezia izan zuela, aldaketa soziologiko eta politiko oso sakonak eta garrantzitsuakgertatzen
|
ari baitziren
garai hartan: foruak desagertu osteko etsipena, abertzaletasunaren susperraldia, industriaren garapena, euskaltzaletasuna, katolikotasuna... Futbolak pizten zuen ikusmina eta grina berehala zabaldu zen, harik eta ohikoakziren herri-kirolak baztertu arte.
|
|
2010
|
|
|
Zesta-puntako pilota partida ospetsuak izateaz gain, folklore emanaldi handiak ere izan ziren. Politika arloko hainbat ekitaldi garrantzitsu ere egin zituzten hor, alderdi politiko eta ideologia batzuk sortzen
|
ari baitziren
garai hartan. Hainbeste erabilita, asko hondatu zen, eta 1936ko gerrak penagarri utzi zuen, dio Irazabalek.
|
|
|
Ez ziren horretaz ahaztu. Eusko Jaurlaritzaren 2007rako aurrekontuen proiektua lantzen
|
ari ziren
garai hartan, eta behin-behineko egitasmoan ohi baino diru kopuru handiagoa aurreikusi zuten Eusko Ikaskuntzarentzat; aurrekontuak onartu baino lehenago hautsi zen, ordea, Loiolako mahaia, eta diru partida berezi hori desagertu egin zen abenduan onartutako behin betiko aurrekontuetatik.
|
|
|
69 Euskaldun berrien hainbat zertzelada jaso nahi duenak jakin-iturri bat baino gehiago du egungo egunean eskueran. Aztertzen
|
ari garen
garai hartako euskaldun berriez informatzeko, honako liburu hau izan liteke orain ere argigarrien: Euskaldun berriekin euskaraz (Xabier Kintana eta Joseba Tobar arg. 1975.
|
|
|
Zazpi ahizpetan zaharrena zen eta ez zuen heziketarik jaso, horrenbestez, Burgosen familia aberats batentzat neskame lanetan hasi zen. Ama Kandida bere barne beharrak aztertzen
|
ari zen
garai hartan, eta Miguel Herranz jeusitaren laguntzarekin bere etorkizuna erlijiora eta heziketara bideratzea erabaki zuen, batez ere emakumeei zuzenduta. Salamancara joateko erabakia hartu zuen Ama Kandidak, garai hartako hezkuntza gune nagusia bertan zegoelako.
|
|
2011
|
|
|
[16] Beti aipatu ohi da Frantzia aldetik zetozen oste eta ideia berrien aurkako ezkutu atzerakoia dela Mogelen pertsonaia hori, eta hala da neurri batean, baina badago interpretazio hori positibatzerik/ osatzerik; alegia, Maisu Juanek irudikaturiko klase agintari berria (oro har tokian tokiko kulturari hutsaren hurrengo begirunea ziona) sortzen
|
ari zen
garai hartako baserritar hura, Peru Abarka, uler daitekeela bere lurrarekin bat eginda bizi den gizasemearen eta mendetako esperientzia metatuan oinarrituriko kultura baten balioespen modura ere.
|
|
2012
|
|
|
Balkoira atera nuen, txangotxoa egin zezan geranioen artean, gauero bezala, apur bat lasai zedin, ni ilargi argitan zeuden auzoko zuhaitzetara begira geratzen nintzen bitartean, burua husten saiatuz. Erabat lortu ez eta telebista-gelara abiatu ginen biok, Lost-en azkeneko denboraldia ematen
|
ari ziren
garai hartan.
|
|
|
Gizarteen arteko kontraste handia gertatu zen europarrentzat, eta hauek gizarte basati primitiboak zirela ondorioztatu zuten. Mundua gobernatzeko zientzia garatzen
|
ari zen
garai hartan. Mostesquieu eta Adam Smith-ek munduaren ikuspegi hierarkizatua defendatu zuten (Keal, 2003), non europarrok goian eta indigenak behean baitzeuden (Clavero, 1994).
|
|
2013
|
|
|
Armadatik igaro ondoren bankari ekin zion, baina 1816an behea jo zuen eta orduan herriko erretore egin zen, bere anaia nagusia bezala. Burgeseria indarrez sendotzen
|
ari zen
garai hartan, aristokrazia zaharrak eta handikiek ez zituzten begi onez ikusten banka bezalako aberasbide «plebeioak», hots, kapitalaren edo lurraren errentetatik bizi barik, negozioetatik bizi zirenenak. Jane Austenek, berriz, horiekiko sinpatia eta begirunea erakutsi zuen bai bizitzan eta bai nobeletan.
|
|
|
Pixkanaka egoerara ohituz joan zirela diote, inor halako egoera batera ohitu daitekeela esan badaiteke, behintzat. Nire ahizpa, esaterako, batxilergoa egiten
|
ari zen
garai hartan, eta nota jaitsi egin zitzaion, gero errekuperatu bazuen ere. Badakit, gainera, irakasleek ere asko lagundu ziotela.
|
|
2014
|
|
|
Euskaldunak hau eta euskaldunak hura. Ni abertzaletzen
|
ari nintzen
garai hartan, liburu madarikatu batzuk uzten mahaiaren gainean, eta osabari ez zitzaion biziki eder. Erran zion bezeroari, ez baitzekien dudarik gabe zer erran hondarrean, ene erakutsiz biziki euskalduna nintzela (ironia gaitza zeukan).
|
|
2015
|
|
|
Erlijio berria ezartzen
|
ari zen
garai hartan agindu zuen Danimarkako erregeak merkataritza-monopolioa ere, eta horrek hainbat gatazka sortu zituen islandiarrekin, agindu horrek are eta gehiago pobretzen baitzituen, ordura arteko merkataritza-harreman batzuk ezinbestean ixtera behartuz.
|
|
2017
|
|
|
–behe-klaseen? beldur zen giro batean mamitu zen sorgin-ehiza; bide batez esanda, espero zitekeen pentsamendu gaiztoak izatea jende hark, eduki zuten guztia galtzen
|
ari ziren-eta
garai hartan.
|
|
|
Aldaketetan ohi denez, lurra galtzeak eta herrixketako komunitateak suntsitzeak emakumeei ekarri zieten sufrimendurik handiena. Neurri batean, zailagoa zelako haientzat alderrai edo batetik besterako etorkin bihurtzea, bizimodu nomadak gizonen indarkeria jasateko arriskuan jartzen zituelako, areago misoginia indartzen
|
ari zen
garai hartan. Emakumeek ez zuten batetik bestera ibiltzeko halako erraztasunik ere, haurdunaldiak eta haurren zaintza tarteko, eta ez zuten horrelakorik aintzat hartu akademikoek, joputzatik ihes egitea (migrazioaren eta beste nomadismo modu batzuen bidez) hartzen baitute borroka modu paradigmatikotzat.
|
|
|
Joko Olinpiarren aurreko Bartzelona zen, hondartza eta turismo bakoa... musikalki bor-bor zegoen. Gaur egun den guztia eraikitzen
|
ari ziren
garai hartan. Katalanez abesten zuten taldeekiko laguntasun handia zegoen, TV3 kateak zuzeneko musika programatzen zuen...
|
|
|
“Baina ni langileak baino lehenago egoten naiz obran! ”. Asko eraikitzen
|
ari ziren
garai hartan Nafarroan, eta aitak aprobetxatu egin zituen, jakina, UPNrekin zituen harremanak, bereziki Allirekin. “Alli euskaltzalea da” esaten zuen.
|
|
2018
|
|
|
Astelehenean Inozentzio Aierbe Aralarko erretor zenak zuen mintzaldia. Aierbe uharte-arakildarra, 1945 urtean izendatu zuten San Migeleko erretor euskaltzale ezaguna Aezkoako Euskarari buruzko artikulu sorta bat argitaratzen
|
ari zen
garai hartan, Aingeru Irigaraik zuzentzen zuen Diario-ko Nafar-Izkuntza Orria gehigarrian. Idatzi haiek erakarri zuten gure arreta, jakina, eta arazorik gabe onartu zuen gure gonbitea.
|
|
|
Daniellak punk estiloari buruz galdetu dionean, 80ko hamarkadara egin du atzera. Aukera izan zuen tesia egiten
|
ari zen bitartean
garai hartako hainbat protagonista elkarrizketatzeko, eta haien hitzak berreskuratu ditu.
|
|
2019
|
|
|
Iratxek azkar eta argi hitz egiten du, memoria zorrotza du eta konbentzimendu handiko pertsona da; beraz, ez zaio istorioarekin jarraitzea gehiegi kostatu: . Esan bezala, Genero-ariketak liburua osatzen
|
ari ginen
garai hartan, testu-bilduma bat izateko asmoa zuena. Bertan transfeminismoari buruz hitz egiteaz gain, transexualitatearen despatologizazioaren inguruan ere aritu nahi genuen, ez baitzegoen ezer ere idatzita euskaraz, eta zehazki gure [euskarazko] komunitatean gatazka horri ere heltzeko tresna bat izatea nahi genuen.
|
|
2021
|
|
|
2016an, ordea," kezka bat" agertu zen Usurbilen. Ikastolan aldaketa pedagogiko bat ematen
|
ari ziren
garai hartan; haurraren nahi eta beharren inguruan hausnartzen, eta, guraso batzuek lantzen ari ziren eredua kirolera" oso bideratua" zegoenaren kezka adierazi zieten.
|
|
|
Argitaratzaileen ondotik, literaturaren aipatzaileak ere aipatu behar dira, haiek baitzuten egunez egun eta argitalpenak agertu arau kazetetan eta agerkarietan euskal literatura argira ekarri. Pierre Lhandez (81) bestalde, bakar batzuk baziren kritikagintzan
|
ari zirenak
garai hartan. Jean Etxepare, Aitzol, Lauaxeta, Lizardi, Orixe, Julio de Urkixo eta beste batzuk (82) aritzen ziren liburu berrien eta berrargitalpenen aipatzen.
|
|
|
Baina instrukzio epaileak hura kargugabetzea erabaki zuen, erakunde armatuko kideekin konponbide prozesuaz mintzatzea delitu ez zela ebatzita. Armak zigilatzeko prozesuan
|
ari zen
garai hartan ETA erakundea. Urrutikoetxea aita-semeen kasuan galdera berdintsuari erantzun beharko dio Frantziako justiziak.
|
|
|
Legea erditzen
|
ari zen
garai hartan, publiko aukeran, udal-eskola garatzen saiatu ginen, ez baita arrotza guretzat. Gurean, udal ordezkaria zuzendaritza batzordeko eta batzarreko parte da aspaldidanik.
|
|
2022
|
|
|
Burdin Aroko ikerketa arkeologikoen baitan, azken aldian gero eta argiago gelditzen
|
ari da
garai hartako gizarteak ez zirela soilik herri gotortuetan bizi
|
|
|
Burdin Aroko ikerketa arkeologikoen baitan, azken aldian gero eta argiago gelditzen
|
ari da
garai hartako gizarteak ez zirela soilik herri gotortuetan bizi. Aitzitik, lurraldearen okupazio-eredu dibertsifikatu bat islatzen duten zenbait aurkikuntza nabarmendu behar dira; eta, are interesgarriago dena, badirudi horietako batzuk jarraipena izan zutela erromanizazio-garaian eta ondoren ere.
|
|
|
Herrialdeko presidentea errugbi talde nazionalarekin elkartu zen 1905ean, taldea Ingalaterran egindako biratik itzuli zenean era aski antolatuan gogoberotutako masen altzora. Ingeles hiztunak ziren herrialdeetan barrena, talde-kirolak garatzen
|
ari ziren
garai hartan, konbentzioei estuki lotutako eremu gisa. Maskulinitatea frogatzeko kirolak duen estatus eredugarria, gaur egun emantzat jotzen duguna, ez da inola ere naturala.
|
|
2023
|
|
|
Ezin jakin ustekabean izan zen edo aste hartan gogotik txunditu egin gintuen filma batek akuilaturik ote geunden. Nik uste dut behiala izugarri famatua izan zen Holocausto telesail famatua ematen
|
ari zirela
garai hartan. Bazen, noski, naziek juduei egindako genozidioari buruzko telesaio izugarri gogor bat, gurasoek ikus ez genezan ohera bidaltzen gintuztenetarikoa.
|
|
|
giga bateko espazioa emango zigun Googlek, doan eman ere. Giga bat zer ote zen ez genekien, baina berak (ingeniaritza informatikoa amaitzen
|
ari zen
garai hartan) ziurtatu zigun asko zela, eta ez genuela berriro emailik borratu behar izango, dena gordeko zela hor, betiko.
|
|
|
Hainbat euskal herritar soldaduska egiten
|
ari ziren
garai hartan Mendebaldeko Saharan. Martxa Berdearen 40 urtemugaren harira, haietako laurekin hitz egiteko aukera izan nuen.
|
|
|
El-Mohtarrek beste lagun batzuekin egin zuen ihes. Aaiunen ikasten
|
ari zen
garai hartan. " Anaiak Um Draigako napalmaren eta fosforo zuriaren bonbardaketetatik bizirik atera ziren.
|