|
2006
|
|
|
«Auzitegi Nagusiko Auzitegien lan arloko salek eskumena izango dute euren mugapeko lan arloko epaitegiek emandako ebazpenen kontrako eta mugape horretako merkataritzako epaileek emandako auto eta epaien kontrako suplikazio errekurtsoak aztertzeko, baldin eta ebazpen, auto nahiz epaiok
|
lan
zuzenbidea ukitzen badute.»
|
|
2007
|
|
|
Kode Zibila, Zigor Kodea, Foru lege zibilak, Lege zibilak: ondasun higiezinak, Hipoteka legeria, Adingabeen Legea, Konkurtso legeria,
|
Lan
zuzenbideko legeria eta, oraingo honetan, Zuzenbide politikoaren legeria.
|
|
|
c)
|
Lan
zuzenbidearen eremuan, begi bistakoak dira alokairu aren eta soldataren arteko desberdintasunak. Izatez, salario hitza, euskaraz alokairu gisa eman dena, lan zuzenbidearen berezko kontzeptua da, hots, enpresaburuek, eurentzat lan egiteagatik, langileei trukean ematen dieten ordainsaria.
|
|
|
c) Lan zuzenbidearen eremuan, begi bistakoak dira alokairu aren eta soldataren arteko desberdintasunak. Izatez, salario hitza, euskaraz alokairu gisa eman dena,
|
lan
zuzenbidearen berezko kontzeptua da, hots, enpresaburuek, eurentzat lan egiteagatik, langileei trukean ematen dieten ordainsaria. Alokairuek babes berezia dute; hortik bada, alokairuko langileak.
|
|
|
Dena den, nabarmendu behar da soldata kontzeptua erabili ohi dela
|
lan
zuzenbidetik at dauden subjektuentzat, esaterako, funtzionarioentzat.
|
|
|
Geroz eta premia handiagoa dago, askotarikoak diren lan harremanen araubidea arintzeko, eta lan harreman juridikoak bultzatzeko,
|
lan
zuzenbidearen iturri gisa. Premia horrek eraginda, tzak ezartzean, Laneko Sindikatu izae komeni da, laneko gutxieneko baldinrako Hitzarmen Kolektiboen Legeak eta lan araudiek jarduera ekonomikoen edo enpresen arabera jasotako bikoiztasuna ezabatzea.
|
|
|
Lan legeriaren euskarazko testua eta argitaraldi elebiduna, bilduma honen beste titulu batzuekin gertatzen den bezala, Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundearen eta Deustuko Unibertsitateko Euskal Gaien Institutuaren arteko elkarlan hitzarmenaren ondorio dira. Azken horrek ondu ditu, unibertsitate bereko Zuzenbide Fakultateko Euskara Juridikoaren Mintegiarekin batera, lehen idatzaldia eta horren gaineko berrikuspenak, Deustuko Unibertsitateko Zuzenbide Fakultatean
|
lan
zuzenbideko irakasle den Javier Arrieta Idiakezen eskutik, eta fakultate berean irakasle diren Gotzon Lobera eta Andres Urrutiaren gidaritzapean. Bilduma honetako beste lege testuen terminologiarekin koordinazio lana burutzeko eta argitaraldia prestatzeko laguntasuna eman du Deustuko Unibertsitateko Zuzenbide Fakultateko irakasle den Esther Urrutia Idoyagak.
|
|
|
|
Lan
zuzenbideko legeria
|
|
|
|
Lan
zuzenbideko lege testuak euskaraz eta gaztelaniaz biltzen dituen liburu honek berebiziko garrantzia du, bestalde, gizakiaren eta gizartearen arlo ezinbesteko bat arautzen duten xedapenak jasotzen dituelako: lana eta lan harremanak, alegia.
|
|
|
Zuzenbidearen beste zenbait arlo baino berriagoa da
|
lan
zuzenbidea. Halere, garapen izugarria izan du mendebaldeko herrialdeetan, langile mugimenduaren borrokarekin hasi eta XX. mendean gauzatu zen Ongizatearen Gizartearen hedapenarekin.
|
|
|
|
Lan
zuzenbideak, edukiari bagagozkio, berezitasun franko du zuzenbidearen gainerako adarrekin alderatzen badugu, bai lan zuzenbidearen babes izaeran, bai zuzenbide zibilarekiko dituen desberdintasunetan, bai lexiko eta terminologian ere. Horiek guztiak euskaraz ematea, eta egoki ematea, eta zuzenbidearen gainerako arloekiko koherentzia gordez, izan da Deustuko Unibertsitateak eta IVAPeko Itzultzaile Zerbitzu Ofizialaren ardura eta langintza.
|
|
|
Lan zuzenbideak, edukiari bagagozkio, berezitasun franko du zuzenbidearen gainerako adarrekin alderatzen badugu, bai
|
lan
zuzenbidearen babes izaeran, bai zuzenbide zibilarekiko dituen desberdintasunetan, bai lexiko eta terminologian ere. Horiek guztiak euskaraz ematea, eta egoki ematea, eta zuzenbidearen gainerako arloekiko koherentzia gordez, izan da Deustuko Unibertsitateak eta IVAPeko Itzultzaile Zerbitzu Ofizialaren ardura eta langintza.
|
|
|
Lana gizartean egiten den ginoan, XX. mendean gizarteak gero eta erakunde gehiagoren premia izan du. Halaber, erakundeok modu egokian arautu behar izan dira,
|
lan
zuzenbidearen ikuspuntutik.
|
|
|
Gure gizartean, lan kontratuak eta inprimakiak euskaraz eskaintzen dira. Eginkizun hori, oraindik aitzindari dena, osatzeko datoz, etorri ere, lege testuak, horiexek baitira
|
lan
zuzenbidearen egoera eta inguruabar zehatz guztien iturri.
|
|
|
Konstituzio jurisprudentziak, GEEAk ezarritakoari jarraituz, argi utzi du betekizun hori kasu zehatz batzuk aztertzean: ...onarioen arteko tratu desberdintasuna onargarria izan daiteke Gizarte Segurantzaren ondoreetarako, baina ez adierazpen askatasunari edo botoeskubideari dagokionez (urriaren 5eko 90/ 1984 KAE); herritarren jokabide ona edo makurra ez da garrantzitsua pentsio desberdinak ematea justifikatzeko (ekainaren 6ko 114/ 1987 KAE); lan finkoaren eta aldi baterako lanaren arteko desberdintasunak garrantzia du
|
lan
zuzenbiderako alderdi batzuei dagokienez, baina ez du garrantzirik lan berdinen kasuan alokairu desberdintasunak ezartzeko (uztailaren 22ko 136/ 1987 KAE), etab.
|
|
|
Gortegintzarako Legearen 10 artikuluan ganberako osoko bilkurak nahitaez aztertu beharreko gaiak ezarri ziren: ...a izaerako eragiketa handiak, tributu araubidea, banku eta diru antolaketa, sindikatuen esku hartze ekonomikoa eta nazioko ekonomia modu garrantzitsuan ukitzen zuten legegintza neurriak, espainiarren naziotasunari, eskubideei eta eginbeharrei buruzko oinarrizko legeak, estatuko erakundeen antolaketa politiko juridikoa, toki araubidearen oinarriak, zuzenbide zibilaren, merkataritzako zuzenbidearen,
|
lan
zuzenbidearen, zigor zuzenbidearen eta prozesu zuzenbidearen oinarriak, nekazaritza, merkataritza eta industria antolaketaren oinarriak, Gobernuak bere ekimenez edo kasuan kasuko batzordearen ekimenez Gorteen osoko bilkuraren esku utzitako legeak, eta lege lerrunik izan ez arren Gobernuak Gorteen esku utzitako gai edo hitzarmenak. Artikulu horretan aipatu ez eta lege itxura izan behar zuten gainerako gaiak Gorteetako batzordeen eskumenekoak ziren.
|
|
2008
|
|
|
Tributu zuzenbidearen arauekin zein Administrazio zuzenbidearen arau orokorrekin lege hutsunea bete ezin daitekeenean bakarrik aplikatu ahal da Kode Zibila. Bestalde ere, ezin ahantz daiteke zenbait kasutan Zuzenbide erkide hori Merkataritza zuzenbidea edo
|
Lan
zuzenbidea bera izan daitekeela.
|
|
|
a) Egintza horien aurka administrazio bideko erreklamazioaren ondoren
|
Lan
zuzenbideko edo Zuzenbide zibileko epaileak erabaki behar duenean. b) Administrazio bidea agortzen duten egintzak.
|