|
2009
|
|
|
Beldurra ematen zidan bakarrik uzteak, bere onetik aterata zegoen eta. Baina batek Ballaratera
|
joan
beharra zeukan hornigai bila.
|
|
|
–Mama, avui vaig al cole? (Ama, eskolara
|
joan
behar dut gaur?)
|
|
|
Anek jakin nahi duen ala ez aintzat hartu gabe. Indiara
|
joan
behar nuen negozioak egitera baina istripu batetik suspertzen ari nintzen artean. Medikuek bidaia luzerik ez egiteko gomendatu zidaten.
|
|
2010
|
|
|
Denera 9 urtez jardun nuen irakasle eta beste lauzpabost egin nituen eskolan, bestelako lanetan. Gogoan dut Tangerretik hiru kilometrora zegoela eskola, eta oinez
|
joan
behar izaten nuen. Batzuetan, autobusa hartzeko dirurik ere ez nuen:
|
|
|
dirua behar, eta ez zitzaidan iristen. Jakina, eskolara oinez
|
joan
behar, eta baraurik. Eta nola erakutsi?
|
|
|
Mugimendu bortitz batez gurdia ilaratik atera, pasilloan aurrera bultzatu indarrez eta ordaindu beharrik gabeko irteeratik jo nuen kanpora, pauso irmo eta biziz. Autoan sartu, musika bolumen altuan jarri eta supermerkatuaren aparkalekutik irten nintzen lehenik, eta Donostiatik gero, nora
|
joan
behar nuen arrastorik gabe. Maitaneren ondora ez nintzela itzuliko, horixe zen nekien gauza bakarra.
|
|
|
Ordurako, ordea, joana zitzaidan autoan aurrera segitzeko gogoa. Urrutirago
|
joan
beharrik gabe, Pancorboko herrian sartu eta autoa hantxe gelditzea erabaki nuen. Gero, autotik irten eta paseo bat egin nuen herriko kaleetan.
|
|
|
–Gaur ezin diat. Supermerkatura
|
joan
behar diat. Hutsik zaukaagu frigorifikoa.
|
|
|
Buenos Airestik Rosariora
|
joan
behar genuen, eta nik ez nuen batere gogorik. Gustura nengoen, neure saltsan, bigarren egunerako bertako sentituz.
|
|
|
Horregatik dago Benito etxeko teilatuan argazkilaria joan denez gero, beste etxe batera aldatuko direlako eta mutikoak esana dielako lagunei, Petra, Exteban, Benito, bera ez dutela handik eramanen, teilatura igoko dela eta nahi badute alde egitea daukatela bera gabe, ez dituela lagunak utziko, han biziko dela beti. Kostaldera
|
joan
behar omen dugu eta ni ez noa, itsasoa kaka zaharra da, animaliaz betea dago, baina alferrik da hitzik egitea haiei, ez dute konprenitzen, ezin duzu haiekin laster egin, ez datoz zuregana, ez dizute zaunka egiten... Eramaten banaute ihes eginen dut, astero etorriko naiz, ez dakit, urrun dagoela uste dut, baina uste dut gezurretan ari direla, uste dut bafore batean sartuta Ameriketara naramatela, beti berdin egiten dute, arrebari bakarrik esaten diote egia.
|
|
2011
|
|
|
Joxe Lizasok ere gustura harrapatuko zuen horrelako kotxe bat, Nere aldiko kronika liburuan kontatu zuenez. Azpeititik kanpo bertsotara ateratzen zen lehenengo aldia zen, Irun ondoko Gaintxurizketara
|
joan
behar zuen Zepairekin batera kantatzera, Uztapidek ezin zuela eta. Hona lehenengo irteera haren balantzea:
|
|
|
Kolonialismo linguistikoari metropoliko klase sozial dominatzailearen hizkera gehitu zaio. Erratu beldur handirik gabe esanen nuke Afrikaraino
|
joan
behar izan dela Gide, laborari batekin mintzatu ahal izateko.
|
|
|
«Baina, ama, nola aurkituko duzu, ba, telefonoa? Horretarako eskolara
|
joan
beharra dago eta alfabetoa ikasi». Eta ikusi nuen intentzioa:
|
|
|
Luis de Pablori agur esan eta Marta Cárdenasi jarraitu diogu estudiora. Goiko solairu baterantz abiatzea espero genuen, nahastuta agian gure memoria pintoreak Madrilen duen beste estudioaren irudiren batekin, eta eskaileretan gora abiatu gara; baina ez, eraikuntzaren lurpeko aparkamendura
|
joan
beharra dago, autoentzat pentsatutako «gela» itxi bateraino. Hantxe, bi Opel edo bi Audi sartuko liratekeen esparru leiho gabean, pintatzen du Marta Cárdenasek udako hilabeteetan.
|
|
|
Gizaseme edo izaki ikaragarri honi ezer gutxi geratzen zitzaion orain, bakarrik burua eta bi besoak lepoarekin. Ez zeukan lehen bezala arrastaka ibiltzerik, saltoka
|
joan
beharra zeukan zezen igel bat bezala, eta andereño honek hutsa falta zuen gaixotzeko aurrean zeraman izakiaren itxura beldurgarriagatik. Ikusirik azokako gizaseme osoaren atal bakoitza errepuestokoa edo alokatua zela, andereñoa ahalegin guztiak egiten hasi zen bere aitaren hirira itzultzeko, baina izaki beldurgarri honek ez zion inolaz ere uzten.
|
|
|
Ikusirik gizasemea Kaskezur bihurtu zela, andereñoa txorabiatzen hasi zen, baina Kaskezurrek esan zion hiltzekoa bazen, hilko zela, eta berarekin
|
joan
behar zuela bere etxeraino. Baina hori esaterakoan, marmar egiten zuen ahots ikaragarriz eta gainera bere onetik aterata zegoen eta norbait egon balitz handik bi miliara aise adituko zuen marmar hura arretarik jarri gabe ere, beraz andereño hau ihesi hasi zen basotik barrena bere bizia salbatzearren, baina Kaskezurrek atzetik abiatu eta harrapatu egin zuen yarda bat edo beste egin orduko, oso argia eta bizkorra baitzen, Kaskezur hutsa zelako eta gainera jauzi bat egin orduko handik milia batera lurreratzen zelako.
|
|
2012
|
|
|
razionamentua, kupoiak moztu kartilla batetik... Bakoitzak bat izaten zuen, eta arekin
|
joan
bear zan erosketak egitera. Gogoan det bein Zelaiaren dendaraino, Ibarraraino, joan nintzala, oso ume nintzala, kupoiarekin.
|
|
|
Harri biribilaren historia? Urteetan atzera
|
joan
behar dugu. Badira urteak Elkon (Nevada) jaialdiak egiten hasi ginela, 64an egin zen-eta lehenbizikoa.
|
|
|
Garai hartan Bob Echeverriak egiten zuen Basque Club eko buru, eta hark
|
joan
behar izan zuen familiari barkazio eske, euskaldunon izenean. Hildakoaren familiak ez zuen salaketarik jarri eta, ordainetan, Pedro Ormazak, eraikuntza negozioa zuenak?
|
|
|
Kartelekin martxak egiteko partez, kateatzen hasi ginen. Han
|
joan
behar izaten zuten suhiltzaileek egundoko tenaza batzuekin, eta ikusmin handia sortzen zen, kontu berria baitzen hura. Azkenik, geure burua entregatzea erabaki zen, Estatuko lehenengo espetxeratuei solidaritatea erakustearren.
|
|
2013
|
|
|
Oroigarri bat da. Bidaiaren batera
|
joan
behar nuenean, ni asko ibilia bainaiz, erloju hori jarri behar nuen, beste batekin ez nintzen esnatzen. Horretarako neukan.
|
|
|
Zuk, Joseba, zure eguneroko bizimoduan aurkitzen al duzu inoiz edertasunik? Ba al da zure bizitzan edertasunik, edota horrexegatik, aurkitzen ez duzulako,
|
joan
behar duzu bila agian liburuetara?
|
|
2015
|
|
|
Militar nazi haiek oinez igo ziren goiko partera, eta gero segi egin zuten bertakoek Aitzpeko Minak deitzendioten lekurantz. Gaur egun Aitzpeko Minetarainojoateko bide ederra dago, autoz ere lasai asko joandaiteke, baina garai hartan oinez
|
joan
beharra zegoennahitaez. Herritik Minetara joateko badago kilometropasea, apika bi kilometro.
|
|
|
Erabakizuen ezin zuela horrela segitu, igandeetan lanean, bestaegunetan beti lanean. Familia guzia biltzen zenean, lanera
|
joan
behar zen, ez zen sekulan gurekin. Horrekere, dena utzi, etxera itzuli eta berriz eskola hasi zuen: baratzekariak eta ikasten.
|
|
|
erlerik ez genuen hil, ez zen deuskolpatu, ez genuen arazorik ukan. Handik lekora egunguztia lan egin nuen, kuluxka bat egin nuen doi doia.Arratsean dutxatu eta
|
joan
behar nintzen DonibaneLohizuneko zinemara mintzaldi txiki bat ematera.Bazuten film oso polit bat polinizazioari buruz, WaltDisneyk egina. Oso kritiko nintzen hasieran.
|
|
|
Ez zekiten non nengoen, baina atera ninduten. Harrezkero, Zanjako polizia estaziora
|
joan
behar izaten nuen. «Zer, zuzen al gabiltza?», galdetzen zidaten.
|
|
|
Tolosan despedida izan genuen, Erbia jatetxean. Hurrengo egunean, Donostiara
|
joan
beharra genuen: halako ordutan halako lekutan, agindu ziguten.
|
|
|
«Zer diagu hemen, ordea?» Ni orduan eta nerbiosoago. Hasi nintzen etxera
|
joan
behar nuela esanez, baina haiek ezetz: «Etxera, ez.
|
|
|
Batista azkeneko ostikoak ematen ari zen garaian, behin, frontoia bukatu gaueko hamabietan eta Solozabalen kotxean gindoazen, zazpi lagun. «Halako lekura
|
joan
behar diagu trago egitera!» Eta hasi gara Alex Olazabalen autoan sartzen, baina denontzako lekurik ez eta kapotean sartu zen Txino Bengoa. Habana erdi erdian genbiltzan, eta, alazankoa!, kristoren guardia pila!
|
|
|
Gaur egunean, haatik (eta horretan ere atzeratu samar azaldu zen Nikita Khrustxev), Jainkoari adi daudenek ez dute espaziora
|
joan
behar misteriora hurbiltzeko; ezta izadira ere, Gurutzeko Done Joanek olerki ederrean proposatu zigunez: Ederrak eder ereiñez/ txara otatik joian lasterrez/ eta euroi so egiñez/ bere irudi uts bakarrez/ jantzirik ditu pitxi ederrez.
|
|
2016
|
|
|
Eta, harrezkero, aktore izan nahi izan duenak Madrilera, Bartzelonara, Parisera edo nora edo nora
|
joan
behar izan du. Aktore izan nahi baduzu ezin zara etxean geratu, inor ez zaizu ate joka etorriko:
|
|
|
Handik bost minutura, B irakasleak, ozen, fotokopiak egiten dituen bitartean: «Zuzena al da Ez duzu zertan
|
joan
beharrik, ala Ez duzu zertan joan behar luke?». Zenbait minutu geroago, C irakasleak, aurpegi kezkatuarekin:
|
|
|
Handik bost minutura, B irakasleak, ozen, fotokopiak egiten dituen bitartean: «Zuzena al da Ez duzu zertan joan beharrik, ala Ez duzu zertan
|
joan
behar luke?». Zenbait minutu geroago, C irakasleak, aurpegi kezkatuarekin:
|
|
|
Ulertzen dut zuen ezinegona, baina esan dizuet, ezin dut amaiera aurreratu. Pausoz pauso
|
joan
behar dugu. Orain hasiko da korapilo honen bigarren partea, aurpegi anitzeko antagonista horrek zuek auziperatzea erabakitzen duenean.
|
|
2017
|
|
|
«Ez dakit zer egin diozuen Mikeli baina buruan ez dauka besterik: noiz
|
joan
behar duzuen berriro Eskoziara». Hil arte egon zen kontu horrekin:
|
|
|
«Zer ondo pasa genuen! Noiz
|
joan
behar dugu berriz?».
|
|
|
Ostegunero joaten nintzen Xabier ospitalera igotzera. Farmaziara
|
joan
behar genuen, bere botikak hartzera. Eguerdiko hamabietan egiten genuen beti hitzordua.
|
|
|
Zoritxarrez, Paueko prefetaren manuz, desterrura
|
joan
behar ukan zuten Benito del Valle, Irigarai, Madariaga eta Txillardegik. Charrittonek Txillardegi aterpetu zuen, baina honi apezpikuaren urgazle bat etorri zitzaion prefetaren manua betetzera lehiaraziz Hazparneko ikastetxe pare horren onetan, bestela Frantziako gobernuak diru laguntzarik gabe utziko zituela.
|
|
|
eta nahitaez frontera
|
joan
behar izan zutenak.
|
|
|
Adioaren orena heldu da orduan? Nork bere etxera
|
joan
beharra dauka berriro, sarri askotan bere ametsen hondakindegira, ohiko lan, sendi, usadio eta zer egin gogaikarrietara.
|
|
|
Kabo ere jarri ninduten, baina balio ez inori agintzeko, eta 11: 00etatik 12:30era ikastera
|
joan
behar nuela esan zidaten. Sarjentu ikasteko.
|
|
|
Zapatua zen. Arbi jorrako garaia zen eta goiz guztietan guk mendira
|
joan
behar lanera. Aitari gustatzen zitzaion aurrea hartzea baserriko lanetan.
|
|
|
Lasaiagoa zen ama, hobeto hartzen zuen dena, eta halako lan denak harentzat izaten ziren. Ni soldadu
|
joan
behar. «Mariak lagunduko dik», arreba gazteagoagatik.
|
|
|
Bost durokoa. Donostiara
|
joan
behar izan nuen ordaintzera. Prim kaleko 22 zenbakira.
|
|
2018
|
|
|
jatortasun labela ei darakuste. Juan Luis Zabala (2018 eka. 24 01:43) Futbolean pixka bat aditu den edozeinek esango dizu, eta seguru nago ez duzula urrutira
|
joan
beharrik izango baten bat aurkitzeko, gola sartu nahian erasoa indartzearekin batera defentsa ahultzen dela eta gola jasotzeko arriskua handitzen.
|
|
|
gola sartu nahian erasoa indartzearekin batera defentsa ahultzen dela eta gola jasotzeko arriskua handitzen. Taldeko erlojupekoetan, taldeko txirrindularirik indartsuenak tentuz zaindu behar du bizkorregi ez joatea, taldekideak ahitu eta lehertzeko arriskua baitakar horrek, eta funtsezkoa da taldeari elkarturik eustea, horretarako pixka bat mantsoago
|
joan
behar baldin bada ere. Kontu horiek etorri zaizkit burura, Kepa, erlatibo anaforikoaren erabilera indartu eta zabaldu beharra aipatu duzunean.
|
|
|
Ulertzen dut amonaren zera hori ere. Bestalde, Leitzara
|
joan
beharrean naiz hurrengo batean, eta niretzat tormentu hutsa izango litzateke «yo dut» esan beharra. Ez gaitezen fundamentalista izan!
|