|
2010
|
|
|
Ez
|
dakit
nora eraman gintuzten, zakutxo bat jarri baitziguten burutik behera. Baina Zaragozan behintzat ez ginen gelditu, zeren hiruzpalau ordu egin baikenituen autoz.
|
|
|
ni naiz orain don Pedro Galarreta. Gaua da, auto batean sartuta nago, ez
|
dakit
nora eraman nahi nauten. Bakarrik dakit nirekin zihoazen batzuk hilda daudela dagoeneko.
|
|
|
Ez
|
nekien
nora nindoan, gainera ezinezkoa zirudien ETEren mezu krudelari buelta emateak, baina publizista esperientziak esaten dit askotan hitz soil batek irekitzen ahal dizula hurrengorako atea, eta horregatik bakarrik ekin beharra dagoela, itsu itsuan bada ere.
|
|
|
Ez zuen inolaz ulertzen zer ari zen gertatzen eta Koldok ere ez zion inongo azalpenik eman. Bilera frustratua bukatu bezain pronto supergizonak alde egin baitzuen, Irantzuk ez
|
zekiela
nora.
|
|
|
Irten gara eta ez
|
dakigu
nora jo. Oihaneko deiadarrak garamatza txakur amorratuek zaindu ohi duten baserri gune ez bukolikorantz.
|
|
|
Halere, azken momentuan begiratu nion emakumeari eta bere begiradak instant batez aterpetu ninduen. Ba ote
|
zekien
nora gindoazen, zer geneukan zain?
|
|
|
Asteburu pasa abiatu gara ez
|
dakit
nora, demagun Llanesgure auto kaxkarra tramankuluz gainezka daramagula. Semaforo batean gelditu behar izan dugunean, zeharkatzen hasi dira oso itxura oneko bi mutil eta neska bat.
|
|
|
Korrika goaz eskutik helduta, museoaren eta errekaren artean dagoen pasabide estua azkar gurutzatuz. Ondoren zabaltzen den gunera ailegatzean kolpez gelditu gara, gure aurrean esplanada zinez handia zabaltzen delako eta ez
|
dakigu
nora jo.
|
|
|
" Nora ote doa bidea? Lallak ez
|
daki
nora ari den mugitzen, jitoan, basamortuko haize ufakariak bultzatua. Batzuetan haize itsugarri eta krudela da, ezpainak eta betazalak erretzen dizkiona; bestetan berriz haize hotz eta geldoa, gizakiak suntsitzen dituena, arrokak labarren oinetara amilarazten dituena.
|
|
2011
|
|
|
Ordenagailuaren aitzinean jarri eta hitzak libre ateratzen has daitezela, bakoitzak ongi
|
baitaki
nora joan behar duen, zeinen ondoan jarri, non duen pausatzeko tokia. Horixe da Canettik aipaturiko etengabeko idazketa, idazle guztiendako ametsik ederrena.
|
|
|
Soziologia ikasketak bukatzeko edo bukatuak. Ez
|
nekien
nora joan, Lleidara udareak biltzera edo soldaduska egitera. Ez nekien zer egin, taberna batean zerbitzari hasi edo doktore tesirako bibliografia biltzen hasi.
|
|
|
Bitorinok VISA txartela hartua zuen, eta txarteletik dirua ateratzeko muga igo ere bai. Ez
|
zekien
nora joan behar zuen, eta iruditu zitzaion VISA zela ateak irekitzeko baimenik hoberena. Ostatua oso akrilikoa zen, Landetako pinu zurak halako kolore epela eman nahi bazion ere.
|
|
|
Lorategitik errepidera doan bidexkako langa, beti itxita egon behar duena, zabalik zegoen, agian norbaiti ahaztu egin zaiolako behar bezala ixtea. Orduan, une apropos horretaz baliatuz Robespierre txakurrak alde egin du, ez
|
dakigu
nora. Gertatzen da une hartan inor ez dela horretaz ohartu.
|
|
|
Kontua da halako eszenak oso kutsakorrak izaten direla. Nahikoa da ama bat negarrez hastea bere alaba ez
|
dakit
nora doalako eta segituan, aldamenean dagoen beste ama ere negar zotinka hasiko da, seguruenik.
|
|
|
Bruceren alboan eseri eta agurtu ondoren, cafee macchiato bat eskatu zuen. Beste bat niretzat, eskatu zuen Brucek eta, burua Changengana jiratuz jarraitu zuen,
|
badakizu
Nora ez dela lotara etorri. Changek harridura aurpegia jarri bazuen ere, zera esan zion:
|
|
2012
|
|
|
Gorde egin behar zituen belarritakoak lehenbailehen. Altxatu egin zen, baina ez
|
zekien
nora jo, eta zutik geratu zen. Txinpantzeak hurbildu eta talaian jarri ziren.
|
|
|
Ez
|
daki
nora doan baina ez du non gelditu eta hankek atsedenik eman gabe eramaki dute. Kantoian aspaldiko bezero bat agertu zaio parean.
|
|
2013
|
|
|
Baziren bi ordu Renotik atera ginenetik, baina auzi hark argitu gabe jarraitzen zuen. Ez
|
nekien
nora ninderamaten, eta aldika hipotesiak luzatzen nizkien behi haien izaerari buruz, hezur haragizkoak ote ziren, ala mineralak Virginia City edo Tonopah aldeko meatzeetako urre edota zilar harriak bezala. Ideia dibertigarriago baten ezean, hura izan zen Chevrolet barruko txango umoreari egin nion ekarpena.
|
|
|
Edozein kasutan, iluntasunerako zantzuak indartu ditzaketen soziologo diskurtsoak apur bat mehetzeko, ona da ikustea gizarte joeren urak ez direla norabide bakarreko ibai, itsaso misteriotsu baizik. Globalizazio postindustrialak ekarri dituen joera handien ertzean, azpitik, eraldaketa planetario lodiagoen sintomak ere badatoz, eta ez
|
jakin
nora eragingo duten. Eta nolanahi ere, niri aurreko parrafoko' bestetik’ hori interesatzen zait, ekintzara begira.
|
|
2014
|
|
|
Baina hau gehiago konibentzia da kritika baino. Idatzi du hau Larzabalek bospasei aldiz, jendeek
|
badakite
nora doan.
|
|
|
Segurtatu zuela hartan herensugea zela eta mendia bizirik zela. Aire gaixtoak jo bezala egon zela harriturik ez
|
jakin
nora jo, goiti edo beheiti, zorria bezala ihiziaren bizkarrari lotua. Iruditu zitzaion ihurtzuriak xistatu zuela, espareak edo zamarruliak behiak ausikitzen dituen bezala, eta egin zuela sugeak kabalek larru inarroste hura horren ohiltzeko.
|
|
|
Hots, nik hasteko, konplexu handiz begiratzen nien orduko gure adituei. Uste nuen bidea ikusten zutela,
|
bazekitela
nora zihoazen.
|
|
2015
|
|
|
Honek, baina, behar zituen gailu zaharrak balio 60 000 pezetak.
|
Bazekien
nora jo laguntza eske, alabaina. Urmenetak jakin zuelarik Irigoien Nabaskoitzen egona zela erretor urte batzuk gibelago, haren meza entzule ohiarengana igorri zuen, Amadeo Markorengana, zeinak onkia eman baitzuen, eta delako emisora Arantzako elizdorrean ezarri zen, harik eta Goardia Zibilak eraman zuen arte 1967ko udan.
|
|
|
Kansas-en, han barrena ibilia bainaiz beste orduz, txori mota bat badago, zeinak oso atzera baitauzka begiak. Horrek badaki nondik datorren, eta ez
|
daki
nora doan.
|
|
|
Immigranteak noragabe moduan presentatzen dira medioetan. Baina hori gezurra da, oso ondo
|
dakite
nora doazen: lapurren herrira.
|
|
|
Iparraldean egon zen, baina ez dut uste zenik ez milia, ez polimilia, ez komando autonomoetakoa. Ez
|
dakit
nora joan zen gero, urrunen batera akaso, berari buruz galdetu dudanean ere inork ere ez baitit argibiderik eman egundo. Harik eta oraintxe, liburu hau prestatzen ari naizela, abisatu didaten arte haren errautsak Bakio aldeko itsasbazterrean haizetaratu dituztela.
|
|
2016
|
|
|
Bai Carlos, utzidak dena esplikatzen, sanatorio batera sartu beharra zeukagu, hori duk, ero legala bihurtu, ulertzen duk Carlos; bazekiat hau gogorra egingo zaiala baina konprenitu beharra daukak Kropotkik burutik nahastuta daramatzala azken bi edo hiru urteak, eta dagoeneko egundoko denuntzia pila izan dituela, berarekin yoga egiten ibilitako jendeak berak ere denuntziatu egin duela eta desastre bat dela eta gaizki bukatuko duela; orduan alde batera guk mesede bat egingo geniokek legalki ero deklaratuz eta sanatorio batera eramanez, sanatorio pribatu batera, Biarritz ondoan zegoen La Rosairie haren antzeko batera, eta bestetik, eta hau duk guri komeni zaigun aldea, eta putre bat bezala sentitzen nauk hau aipatzean, baina halere esan beharra zeukat, ba bestetik legalki eroa den batek ezin dik dirurik gastatu, ezin dik dirurik ukitu, ezin dik dokumenturik sinatu, esparru ekonomikoan ezin dik ezer egin bere kabuz, eta beraz kasu honetan hi izango hintzateke, Carlos, bere berrogei edo berrogeita hamar milioien administratzailea, ez zekiat ulertzen didazuen". " Bai, Ugarte", Carlosen erantzuna bere lagunaren azalpen luzeari,"
|
bazekiat
nora hoan, hik nahi duk bankuei kendu diegun dirua Kropotki eta bion heredentziaren bitartez kamuflatzea. Baina alde batetik diru asko duk, eta bestetik Kropotki eroa dagoelakoa okerra duk, nik berarekin hitz egiten dudanean ez diat inpresio hori jasotzen, asoziala dela bai eta bere orientalismo hori hemen bitxia gertatzen dela ere bai, baina hortik aurrera ez zaidak iruditzen.
|
|
|
—Nik oso ondo
|
zekiat
nora noan esan zuen Guiomarrek bere irribarreari konplizitate ukitu bat emanez. Bitxitegi batera zihoala gaineratu zion gero, Laurarentzat brotxe bat erostera.
|
|
|
Eta betiere euskarazko testuei leku eginez, kasu honetan Jose Agerre, Gurbindo zenaren 1915eko hitz hauek ekarrita: " Iruñan egun autan ez da zezenketak bertzerik entzuten, zezenketak goitik, zezenketak beitik, oro zezenketak ta ikuskari au atsegin ezaionak ez du
|
jakiten
nora jo". Estuki euskal literaturari buruzko azken idatzia, aldiz," Errege jantziaren ipuinaren aitzakian azken lezioa" deiturikoa da, 2001eko maiatzaren 4koa.
|
|
|
Gaur ordea, gizarteen handitasun eta konplexutasun gorakorrek, egiarik gabe eta mundu ikuskerarik gabe utzi gaituzte. Ez dugu gure ingurua ulertzen, ez dakigu zer ari den gertatzen, ez
|
dakigu
nora goazen. Ipar-orratzik gabe gabiltza itsaso beltzean.
|
|
2017
|
|
|
Inorrezko txintxo txintxo abiatu zen agintari berrien agindua betetzera makila hartuta eta joan zen eta joan zen eta inork ez
|
daki
nora eta noraino.
|
|
|
Jada ez
|
dakigu
nora arraiora joan den gure barrena.
|
|
|
Ezin
|
jakin
nora helduko ziren zerbait grabatu balute, baina zuzenean sekulako lehergailua zen Ximorra, tra! tra!
|
|
|
On egin dagizula testu xahar honek. Eta nere borondate ahulaz edo argitasun eskasaz fio ez izateko arrazoirik aski suma dezazun bakoitzean,
|
badakizu
nora jo: Iruñeko Artxibo Haundira, orijinalak zuzenean ikustera.
|
|
|
103. Baina haien kontuak xehero jakin nahi dituenak
|
badaki
nora jo: Iruñeko Artxibo Haundian dauden originaletara.
|
|
2018
|
|
|
Iparralderako norabidea aldatu gabe, etorbide luzeak bata bestearen jarraian. Bidea seinalatu dio Xuanek, behin ere zalantza egin gabe, zentrotik urrunduta ere, beti
|
daki
nora doazen. Reinickendorf eko apartamentu bat husten ari den bikote batek oparitzen dituen lau aulki hartzera doaz.
|
|
2019
|
|
|
Nonbaitera doazenak eta inora ez doazenak". Bera joan egingo zen,
|
bazekielako
nora joan: hainbeste tiro eta hainbeste bonba eta hainbeste tortura ez zen lekuren batera, gerra guztietatik urrun.
|
|
|
Tira, egun horretan Kepa eta biok arratsalde pasatzera joan ginen Alonsoren etxera. Patrizio ez zen azaldu Aurorarekin txangoan joana zelako ez
|
dakit
nora. Alonsoren etxera heldu eta hasi ginen berriketan eta edaten.
|
|
|
Herri honen seinaleak ezagutu ondoren, baldin XVI. mendearen aitzin euskara Historian kokatu nahi badugu,
|
badakigu
nora joan behar dugun: Axularrek aipatutako lurralde horietara.
|
|
|
Zortzi sail horiek kronologikoki zerrendatzeko
|
badakigu
nora jo: aldez aurretik badakigu iraganekoak eta pluralekoak baztertzekoak direla.
|
|
|
" Inventario de Josefa de Hospitale viuda de Francisco de Lasarte y dueña de la casa vecinal de Tolarechonea, otorgada a la muerte del dicho su marido". Ikusi nahi izatera,
|
badakizu
nora jo: (NAH, 16270,24).
|
|
|
Aipatzen dira hor beste auzi batzuk ere, esate bateko, Garisoainen Joan Joxepe Etxarri jaunak etxe batek sekulan izan eztako" bezindadea" eskuratu nahi izan zuenekoa, eta beste. Baina horiek denak jakin nahi izatera
|
badakizu
nora jo. Nik bakar bakarrik Aresoko auzi honen berri eman nahi izan baitizut, axal axaletik bada ere.
|
|
|
Asaldatu nintzen eta presazko keinuak egin nizkion Alfonsori, graziako tiroa eman ziezaiola buruan. Erdi hilarengana ondo makurtu gabe, begi hertsiekin edo lausotuekin bere eritasuna zela-eta, Alfonsok tiroa jo zion, baina Jainkoak
|
daki
nora joan zen bala. Hiltzear zenak aieneka segitzen zuen:
|
|
2020
|
|
|
Anaia eta biok amaren kamisoiari helduta ikaraz dardarka sukaldean geunden; guardia bat aurrean genuen metrailetari tinko helduta. Amari aita non zen galdetu zioten eta amak ez zekiela esan zien, ehizara joan zela, baina ez
|
zekiela
nora. Guztia ondo begiratu eta aita ez zegoela ikusi zutenean, halako batean joan ziren.
|
|
|
Aldian behin eskukada arto eskaintzen zion abereari eta honek atzetik jarraitzen zion. Zerri gaixoak ez
|
zekien
nora zihoan!
|
|
|
Sua bezatuz abiatu gara
|
jakin gabe
nora garamatzan bideak. Ardoz bataiatu ditugu zeru lurretako belar eta planetak:
|
|
2021
|
|
|
Egun, berriz, euskal kultura hil zaigun neurrian, euskaltzaleak doluaren eta malenkoniaren artean gabiltza beste batzuk oraindik sentimendu agonikoarekin jarraituko duten arren; eta, beste batzuk, ordea, heriotza txalotzen eta ospatzen dute. Iparrorratzik eta lemarik gabe geratu gara, eta ez
|
dakigu
nora joan nahi dugun herri gisa. Galera horrek, psikoanalisiari kasu eginez, larritasuna sortzen du, zer galdu den jakin ala ez, zer edo zer galdu dela jakin ez arren.
|
|
2022
|
|
|
Kurriloek behintzat, nik ez bezala,
|
bazekitek
nora doazen. Kurriloak, ni ez bezala, ez dizkik inork atzerriko bidean jarri.
|
|
|
Hemen eta orain badakit nondik natorren, badakit nor naizen, badakit zer eta nola, badakit zergatik, badakit norekin, badakit norengan,
|
badakit
nora. esentzia kresala.
|
|
2023
|
|
|
Bidaiari urduriak geltokian bezala, zuhaitz hostoak ekurugaitz, dardarka euren adarretan urriko goiz epel honetan, batek
|
daki
nora eramanen dituen haizearen aiduru...
|
|
|
Militarrek kondoiz betetako zeruari begira daude eta barre egin dute, txantxa bat dela uste dute, eta sexua datorkie burura... baina kondoiek kuartelaren gainean lehertzean, pintura gorri eta likatsu bat haien gainera erortzen hasi da, eta ilea, aurpegia eta eskuak busti dizkie. Fusilak altxatu eta tiro egiten saiatu dira, baina ez
|
dakite
nora edo nori, eta pintura likatsuak ere haien fusilak erabilezin bihurtu ditu. Poesia plastikoa militarren gorputzetan.
|