|
2000
|
|
|
" Ba al
|
dakizu
nora etorri zaren, seguru?".
|
|
|
Eta betiko arazoaren aurrean nengoen berriro: ez
|
nekien
nora jo.
|
|
|
Lauaxetak gure bidaiaren nondik norakoez galdetu zidan, eta nik esan nion Orexatik aurrera ez
|
nekiela
nora joko genuen, ez nekiela nondik zehar eta zenbat denboraren buruan helduko ginen Zeanurira.
|
|
|
Arratsaldean, zerua gris, ateri zegoela, bide zuzena ibili barik, mendi mazeleko karriketatik barrena itzuli bat eginez inguratu zen Xan Henriren anaiaren etxera. Bazekien nontsu zen,
|
bazekien
nora zihoan; izan ere, auzo hura, kale haiek, nahiz oso kanbiatuak izan, ezagutzen zituenak ziren; bertan izan zuen, denbora batean, bere bizitokietako bat, bertako ostatu batean egin zituen lagun pasajero batzuk.
|
|
2001
|
|
|
Ni anaiaren ondotik.
|
Banekien
nora eramanen ninduen.
|
|
2002
|
|
|
– Bilbora joango zarela esan duzu, baina ez
|
dakigu
nora eroan duten.
|
|
2003
|
|
|
Zure emazte ohiak. Inork ez
|
daki
nora. Ez dakigu nori galdetu.
|
|
|
Ez
|
nekien
nora gindoazen. Berdin zidan.
|
|
|
inork ez
|
dakiela
nora joan naizen.
|
|
2004
|
|
|
ez
|
nekien
nora, bost axola,
|
|
|
" Berdin, esan zuen Joxek. Etorri duk, kableak bertan utzi eta ziztu batean joan duk, ez
|
baitakit
nora. Noiz etorri behar duzue?"
|
|
|
Heldu nauk ba hara eta, ni bazterretara begira, han kanpoan kutxillari sakatzeko palankaren bat ote zegoen; lehen izaten zuan ba. Eta... hor bazagok tubo handi bat, estoldara edo ez
|
zakiat
nora daraman horrek eta, han barruan, txerrikume bat ikusi diat. Fundi!
|
|
2005
|
|
|
Bihotzean, antsia trunpilotu zitzaion: Artoizetik kanpo emana, semearen etxean ez zen desiratua, hondar asteetan bereari abandonatua, inorekin hitz egin ezinik, tristura larriak larrantzia, ez
|
jakin
nora jo eta gainera hain ohizkoa zeukan otoitza, ezabatua. Hego haize beltzean, zuhaitz aldaxkaren puntan dilingo zegokeen hosto idor herbal bat zela zirudion.
|
|
|
Amets gaiztoak ditudala esaten diot, gauean oihuka ia esnatzen naizela, etxea suak hartu duen notizia eman balidate bezala. Berandu iritsiko naizela amesten dudala, berandu ez
|
dakit
nora, baino berandu; korrika egin nahi dudala baina ez dudala ezer aurreratzen; eta gero konturatzen naizela biluzik nagoela, eta lotsatu egiten naiz, harik eta atzetik norbaitek harrapatzen nauen arte, eta orduan esnatzen naiz. " Lan gehiegi egiten duzu", ez dit hori besterik esaten.
|
|
|
" Urruti aspaldikoa, egingo al didazu mesede?". Ez
|
zekien
nora jo bestela, nork lor ziezaiokeen halako dokumenturik Urruti komisarioa izan ezean. Eta Urrutik baietz, Ertzaintzak eta Nafarroako Polizia Judizialak ez dituztela harreman bereziki zintzoak, baina ahal dena egiten saiatuko zela.
|
|
|
Jada ez naizela neu aintzat hartu behar dena. Nahi badut edo ez, hautsi egin zaidala oskola eta haizeak erabiliko nauela, ez
|
dakidalarik
nora.
|
|
|
Halako eztitasunik, horrela izaten ahal zen gizon.
|
Bazekien
nora etorri hurrengo igandean, neska hura, nondik izena, soldaduek baino zorrotzago zelatatzen zituzten herriko neskek, ez ihar ez morena ez zela ahantzirik. Jasa gogorrean ari zen trenbideko zubipera iritsi zenean, bertan gelditu zen.
|
|
|
–
|
Badakik
nora goazen?
|
|
2006
|
|
|
ez
|
dakit
nora baina
|
|
|
...an san pedro in genuen eta han ez genuen mobidarik izan, Mixak saltsa bat prestatu zuen eta gero beti hura, valentziako batek pasa zion errezeta, tipula, kalabazina, tomatia, baratxuria, eztakit zer gehiago zuen, koñaka ere bai, saltsa hori asko gustatu zen eta han ondo saldu genuen, handik in genuen ondarru, zapatazule, goizian jendiak txitxarroak jaten eta gurerik inork ez, egunez beroarekin ez
|
genekien
nora sartu, Mixa etxe bateko ezkaratzian lo gelditu zen, arratsaldian txitxarroak bukatu ziren eta kukani festa zen, guk iluntzian saldu genuen aise, Mixak, hitzak nahasten baitzituen edo zeukan azentuarekin edo eztakit zergatik jendiak uste zuen gu lapurdikoak ginela eta inork etzigun ezer esan, hurrena ya lesakan in genuen eta han konpetentzia haundia, guk plazan jarri nahi genuen eta lehen egu... ha!
|
|
2007
|
|
|
Besteok ez bezala, hark bai baitzekien atrezzoko Nathalie falta zela bizpahiru egun lehenagotik lan taldean. Inork ez
|
zekiela
nora zen alde egina. Orsoni ere deblauki aldatu zitzaion aldartea, Ojaren hondarreko hitz haiek entzundakoan.
|
|
2009
|
|
|
Eratorrian datozkigunak iragartzen ditut.
|
Badakit
nora ez zabiltzala. Nondik zatoz?
|
|
2010
|
|
|
nork
|
daki
nora. Zainetako murailetatik, bai.
|
|
|
Olatuen murmurioa belarrietan, hondartzan jolasean ari direnen oihuak entzuten ditut urrunean. Jitoan narama itsas korronteak, ez
|
dakit
nora, itsas bazterrera edo itsas zabalera, ez zait axola.
|
|
|
Nekanerekin ez dut desilusiorik eraman.
|
Banekien
nora nindoan. Banekien neuk izango nuela gure haurrei ahalik eta euskara eredu onena emateko ardura.
|
|
2011
|
|
|
orain ez
|
dakit
nora egin nola heldu
|
|
|
– Alluitzekoa, hileta, dena muntaia hutsa izan zen. Aitak alde egin zuen, ez
|
dakit
nora. Beste nortasun batekin, ihes egin zuen.
|
|
|
Errenteriako karrika nagusia gainezka gindoazela, jeep batek eraso zigun perpendikularrean, debekaturiko norantzan, abailan, barrutik tiroka, tiroka makadamera jauzi eginik txapelokerrak. sakabanatu ginen garrasika, lagun asko lurrean herrestan kukutu zen auto tartean, ez
|
dakit
nora egin zuten Txurdok Gorkak Garbiñek Xabierrek Antxonek Rikardok Maitanek Josebek.
|
|
2012
|
|
|
– Ez
|
dakit
nora iritsi nahi duzun.
|
|
|
Ez
|
dakit
nora itzuli behar dudan. Eraiste eta eraikuntza lan zentzugabean murgilduta dagoen orube bat da orain niretzat gure herria.
|
|
|
Arduraduna etorri da goizean goiz, bihar etxez aldatuko nautela iragarri dit. Ez
|
dakit
nora eramango nauten baina nahiago dut hemendik atera. Muga igarotzean sentitu nuen poza desagertu egin zait etxe honetan eman ditudan ordu eskasetan.
|
|
|
Ni gidariaren alboko eserlekuan. Ez
|
dakit
nora joan ginen, non zegoen etxea. Ezkaratz baten parean gelditu ginen eta emakume bat irten zen, haur bat besoetan zuela iruditzen zait baina dena lausotuta oroitzen dut, gertatutakoa ahazteko eta ez esateko deus inori esan baitzidaten, eskuan pakete txiki bat zekarren, gidariari eman zion leiho irekitik.
|
|
2013
|
|
|
Ez dut emoziorik sentitu. Ez
|
dakit
nora alde egin duen nire urrumen hileta soinuak. Ez dut ezer esateko beharrik nabaritu, ez hitz samurren bat eztarrian trabatuta geratzeko beldurrez, lehenago bezala, ezpada ze esanek enbarazu egiten dutelako balioa egite hutsari eman nahi diozunean.
|
|
|
Ez
|
dakit
nora eramango nauen 2011ko irailaren 9an hasitako esperimentu honek. Ez dakit, ezta ere, zer epetara arte luzatuko den eta zer beste kontagai bilduko dituen.
|
|
|
Kasu egitea nahi zuen.
|
Bazekiela
nora eraman xakur ttikia. Bazekiela!
|
|
|
Ez
|
dakit
nora diodan noiz.
|
|
|
Zertarako bizi, maite duzunarengandik urrun bada? Joan egin naiz, hasieran ez
|
nekien
nora, gero zangoak lasterka hasi dira eurak euretara. Gehiago ezinik gelditu egin behar izan dut, eta Urdazubirako bidean nintzela ohartu naiz.
|
|
2014
|
|
|
Jaiotzean baino zaharragoa zen Mircea Eliade hil zenean, baina esaldi horiek idatzi zituenean ere ez zen umea, ondo
|
zekien
nora eraman nahi zuen Errumania... Milgram bera baino arinago heldu zen Milgramen ondorioetara beraz.
|
|
2015
|
|
|
Bideak etenaldi aparta hitzematen du, barne eta arimen bizi eta indar berritzea. Inkontzienteki goaz, bidegurutze bakoitzaren nahierara, oraindik ez
|
dakigu
nora. Hautuak egin behar dira.
|
|
|
Artetan, herriaren haraindira badoaz delegazioak, xamana modukoak barne, leinu kide eta auzoengana, oihanean barna, bizpahiru egunez. Bidaia horretan, ez
|
dakizu
nora zoazen, non zauden xuxen, noiz helduko zaren. Deliziosa.
|
|
|
– Ez
|
zakiat
nora hoan...
|
|
|
– Ez
|
zakiat
nora hoan...
|
|
2016
|
|
|
Luisek alde egin eta hausnarrean segitu zuen Martinek.
|
Bazekien
nora deitu behar zuen gertatutakoaren berri izateko. Zabaletaren etxeko zenbakia bilatu zuen telefono gidan.
|
|
|
Adorea eta irudimena, baina dena neurrian, batez be irudimena. Prisioneroak ez dezala
|
jakin
nora datorren, eta datorrenean ez dezala inork ikusi. Konfiantzazko misinoa da hau, euskaldunek egitekoa.
|
|
|
Eta ezezka hasi da, ez daukadala deusen kezkarik dena dakidalako, gotorleku inguruan jaimetan bizi direnek jakinaren gainean naukatela antolatzen dituzten festetako kantuen bitartez. Ezin informatu izan dizutena da trasladoan aterako zarela laster, ez dakit noiz eta ez
|
dakit
nora, Al Ayyungo epaile instruktoreak informe berri bat abiatu duelako. Plana Nagusian omen diote alferrik ari dela kapitaina ahaleginak egiten instruktorea hona etor dadin.
|
|
|
Eleberriak, eraginkorra izan dadin, kontakizuna lotzen jakin behar du, haririk solte ez uzten ehuntzen ari den oihal erraldoian. Bizitza, ordea, egiten doa egunez egun, mudatzen eta garatzen; eta hari solte asko dituenez gero, egundo ez
|
dakizu
nora eramango zaituen. Pertsonaiak benetakoak diren eleberrietan idazleak hautatu egin behar du zer kontatu eta zer ez, biribiltasuna edo sinesgarritasuna lortze aldera.
|
|
2017
|
|
|
ez
|
dakit
nora naramaten
|
|
2018
|
|
|
Uste dut ez zarela konturatzen, Sara. Unibertsitate garaitik ihesean zabiltza alde batetik bestera eta orain ez
|
dakizu
nora itzul zaitezkeen. Eta orain aita hil zaizula, Gironella itzul toki egokia ote den zalantza egiten dut.
|
|
|
Identifikazio ariketa batek hartu du. Bere nobelan, zientzialari alemaniarrek Serge Cabot bahitu eta, zaku batekin burua estalita, batek
|
daki
nora eraman dute. Berak, bitartean, ez daki ezer, ez non dagoen, ez zergatik dagoen han...
|
|
|
Espektroek atzetik jarraitu dute, espaloiaren aurka jausten dira zeruetatik, eta lehergailu baten gisa eztanda egiten nebulosazko oinatzak utziz. Noraezean lasterka,
|
jakin gabe
nora joan, jakin gabe non bilatu babesa. Irrazionalaren eremuetan dagoela pentsatzen hasi da, amesgaizto bat besterik ez dela, bizi izandako tragedia guztiaren bigarren mailako efekturen bat.
|
|
|
eta ez
|
dakit
nora.
|
|
2019
|
|
|
Ordurako gorputza garatua nuen eta gogoratzen naiz entzun nuela: “Epaileak ez
|
dakit
nora begira egongo ziren gaur”".
|
|
|
Eta ni bakar bakarrik joan nintzen. Garai hartan nire herrian ez zegoen mugimendu feministarik eta ez
|
nekien
nora jo, ez zitzaidan bururatu emakume talde batengana jotzea, Bertsozale Elkarteari ezer eskatzerik ez zitzaidan burutik pasatu ere egin... eta Ertzaintzara jo nuen zuzenean eta bertan jarri nuen salaketa. Ertzainen tratua oso distantea izan zen, lapurreta bat kontatzen ari banintz bezala jaso zuten nire bertsioa.
|
|
|
Damaren tirabuzoiei herriko jaietan kioskeroek saltzen zituzten errosken itxura hartzen nien. Ez
|
dakit
nora eramaten ninduen eszena rokoko hark, paisaia malbabiskoren batera, askotan hartzen nuen eskuetan eta.
|
|
|
Autoa hotelaren ondoan alokatu dugu; gidaria Praga bertakoa zen, ez zuen Písek ezagutzen, ez zeukan GPSrik. Pisekeko kale zabal batean gelditu gara, gidariak ez
|
zekielako
nora egin. Andre bat ikusi dugu kalean orduan eta autora sartzeko konbentzitu dugu lan handirik gabe, Pedro Iturria bizi den kalea topatzen laguntzeko.
|
|
|
Agusek bakarrik
|
zekien
nora gindoazen; Malerowskyk ere ez zuen jakin behar non zegoen lekua. Azkeneko kilometroak begiak itxita egin genituen.
|
|
2020
|
|
|
Naramate eta ez
|
dakit
nora.
|
|
|
Itsasontzi baten, Euskal Herritik kanpora, naramate eta ez
|
dakit
nora...
|
|
|
ARANTZAZU: Bai, sekula ez
|
dakit
nora bota, konposta egitera ala ontzi horira.
|
|
|
Ez da zeramikazko loreontzi more miniaturazko bat soilik oparitzen dudana, ez bada une bat, pentsamendu bat, orain ere nirekin zaude bat, nahiz eta distantzia. Eta une honetan ez dago itzulera imajinatzea baino gauza ederragorik,
|
jakitea
nora itzuli bat badagoela, norengana itzuli bat. Opari hori entregatuko den une bat.
|
|
|
Nik nora goazen erabakitzen dut; tokia ezagutzea gustatzen zait,
|
jakitea
nora daramadan taldea. Nahiago dut aurrez bisitaturiko tokietara itzultzea, ez dakigula jazo glaziar hartan gertatu zitzaiguna.
|
|
|
Haurrak izan zituztenean dendara etortzen ziren eskolako materialaren bila edo oharren bat ulertzen ez zutenean, galdezka. Eskatzen zidaten ea lana aurkitzen lagunduko nien, baina ez nekien nola lagundu, ez
|
nekien
nora joan lan eske. Segituan konturatzen dira zertarako dauden hemen:
|
|
2021
|
|
|
KRISTOBAL (bularraldean daraman fokua biztu du): Haizea ez dakigu nondik etortzen den, eta ez
|
dakigu
nora joaten den. Ez dakigu non gelditzen den, edo noizbait gelditzen ote den... baina badakigu haizeak adarrak ekartzen dituela, eta hostoak, orriak, paperak eta eskutitzak...
|
|
|
Beherean sugetzen zihoan bide bat jarraitu nuen begiz. Ez
|
nekien
nora eramaten zuen. Niri bost, Bilboko Pedro aspaldiko lagunak zioen eran.
|
|
|
Bere andre ohia... badakit zer kontatzen den bazterretan... zurrumurruak dira... haurra abandonatu omen zuen... ez
|
dakigu
nora joan zen ihesi...
|
|
|
Dudarik ez. Hiru koloredun kotxe horretan zerraturik, ez
|
zekien
nora zeramaten aitzineko eserlekuetan zapal zeuden bi gizonkoteek. Elkarrizketa apalean zirauten.
|
|
|
Berriz ere zalantza astun batek gatibatu zuen. Ez
|
baitzekien
nora zihoan. Hiriko kolorez hornitu kamioi medikalizatu batean sartu zuten, taser antzeko makila elektrikoei eraginez.
|
|
|
Artzain deliberatu baten moduan gidatzen zuen bere saldo marrakaria.
|
Bazekien
nora jo eta tropa eklektikoa zelan maneiatu. Zakur labrit sotila zebilkion aldamenean, txistu bat entzun orduko desbidera zitezkeen bildotsak biltzeko bezala.
|
|
|
Felix Lezea Larrea eta biok elkartu ginen han. Joan ginen mendi horretara, Murumendira, eta han bi egun galduta ibili ginen, biok bakarrik, goseak amorratzen,
|
jakin gabe
nora joan. Txabola batean artzain bat aurkitu genuen.
|
|
|
Nik tiro bat tira nuen, ez
|
dakit
nora; baina oinak nonbait bistan gelditu ziren, eta berehalaxe eman zidaten, tak!, oin batean. Begira jarri nintzen eta, tak!, bestean.
|
|
|
Talde hartan atera ginen Elizalde, Sanz, Arbaizar, Martinez, E. Fernandez eta ni neu. Tolosan sartzean, gure autobusa eta beste bat bideaz nahastu ziren, eta Villabonan egin behar izan genuen gaua, gidariek ez
|
zekitelako
nora joan behar zuten. Goizeko bederatzi eta erdietan berriro abiatu ginen, eta eguerdian Mutrikun aurkeztu ginen, han amaitu baitzen autoz egindako bidaia.
|
|
|
Orduan ez
|
nekien
nora eramango ninduen kutxa horiek zabaltzeak, ze lurralde argituko zen nire barruan. 1949ko urtarrilean, aurreko urtean hil ziren pertsona esanguratsuenen artean aipatu zuen The New York Times egunkariak Rosika Schwimmer, Mahatma Gandhiren tamainako beste izen handi batzuekin batera.
|
|
|
Hori da, Ane, hiru urte eta gero oporrak! Baina, ba al
|
dakizu
nora goazen?
|
|
|
Aizu, ez gaude txango erromantiko batean. Bidaia honen helburua kongresua prestatzea zen eta gurekin batera etortzea erabaki zenuenean
|
bazenekien
nora zentozen.
|
|
2022
|
|
|
biok
|
dakigu
nora garamatzan segida honek
|
|
|
Ez
|
dakit
nora jo, ezta nondik itzuli ere. Zuhaitzak geroz eta altuagoak iruditzen zaizkit eta ikusten ez ditudan piztia guztiak begira dauzkadala iruditzen zait.
|
|
|
...soka horiek, zerbait duela Rakelek, barre egiten die denei zapo begi handiekin, ahoa erdi zabalik utzita, zoriona esekita trapu koipetsu bat bezala, Migel ere pozik dago, Toni bere bila dabil, umetxo bat sehaska gaineko jostailuak ukitu nahian ilunpetan, Rakelen memoria gauaren pusketa batzuk hautatzen ari da beste batzuk askatzeko, gehiegi ez oroitzeko, bat hartu bestea utzi, ogi papurrak lurrean
|
jakiteko
nora ez itzuli, baina goizean ogi papurrik ez inoiz, gora doalakoan behera, zenbat eta gehiago edan orduan eta, kizkur ilunak aurrera atzera algara bakoitzean bekainak bi zubi arkatz punta zorrotzez marraztuak barrea izan daiteke negarra ere amaierako zotintxoetan ematen du negarra dela edo oihu bat botila eta kopa hutsez betetako mahaiaren atzean Migel desagertu egin da Toni hor dago beste ahots...
|
|
2023
|
|
|
Tenglong Hubei probintzian dago eta Wuhan hiriburutik kotxez sei ordu behar dira bertara iristeko. Bai, Wuhan,
|
badakizue
nora iritsi nahi dudan; kobazulo horietako saguzarretan egon litekeen Covid iturrira, hain zuzen.
|
|
|
Bai, horregatik kanpoan lanean ibili ostean pentsatu nuen Euskal Herrira bueltatu eta gauzei beste leku batetik heldu behar niela, beste lanketa bat egin. Hemezortzi urterekin antzerkia ikasi nahi nuenean, orduko Antzerti eskola itxi egin berri zutela eta ez
|
nekien
nora jo. Garai hartan erdaraz justu justu egiten nuen.
|
|
|
Entzunda daukat Markina Xemeinen, Franco hil ondorengo garaietan, etxe bateko ganbara batean egiten zirela antzezlanak, baina ni txikia nintzen eta ez nuen ezagutu. Niri antzerkia egiteko grina piztu zitzaidanean ez
|
nekien
nora jo. Ondoko herrian, Etxebarrin, bazegoen talde bat.
|