2017
|
|
Zuk hain ondo dakizun erabaki hura ezin onarturik alde egin du. Oraindik ere bera baino garrantzitsuagoa ote den ongi ez
|
dakidan
horren ondorioz galdu dut. Ordu erdi igaro dut atera begira.
|
|
Haserretu eginen da seguruenik. Nik
|
badakit
hori. Baina bizi hori, ez da nirea bakarrik.
|
|
Nire lehengusinek albinoa dela esaten dute. Baina nik ez
|
dakit
hori zer den.
|
|
Txapeldun berririk balitz berak ikusi luke txapelari zer garrantzi ematen dion edo nola hartzen duen horren representatibidadea edo representaderik eza edo,
|
eztakit
hori txapeldun berriak ikusi luke baina nere kasuan lasai hartuko nukela, lasai eta lasaitasunez, txapelaren erreleboa."
|
|
Autogestioa hitza oso ondo
|
jakin gabe
hortan hasi ginen eta gainera erabaki genuen 86ko txapelketaren arrakastaren ondoren gurea ez zela bertsolarientzako enpresa bat, gurea ez zela bertsolarien sindikatu bat, gurea proiektu kultural bat zela eta orduan erabaki genuen bertsolariek bakarrik ez genuela ezer pintatzen eta bertsolari eta bertsozale arteko elkarte bat osatzea, non bai zuzendaritza organuetan eta bai herrialde bakoitzeko z... Eta kultur proiektu horri jarraitzea izan da, azken 22 urtetako lana.
|
|
Hondoratzearen seinale da" La Mardita" rekin topo egitea. Ongi
|
zekiten
hori denek eta bekozkoak zimurtu zituzten. Erremedio bakarra gaitza dakarrena nor den jakitea izaten da eta hartaz libratzea... itsasora botatzea.
|
|
Baliteke kolpearen ondorioz hortzoitik askatu izana, eta hala bada, egunak dira berriro finkatzeko. Edo baliteke hortza sustraian puskatuta egotea, pitzatuta, eta Martxelok ez
|
daki
hori sendatuko den, hezurrak bai, hezurrak soldatzen direlako, baina hortzak... ez daki. Gero bilatuko du interneten.
|
|
Horregatik esan zion hankak luzatzeko. Oso jokaera profesionala iruditu zaio, baina gidariak ez
|
daki
hori berarentzat ona ala txarra den. Nolanahi ere, aitzakia ona da ihes egiten saiatu ez izana zuritzeko:
|
|
AGU: Nola
|
dakizu
hori?
|
|
Egun hartatik aurrera banandu ezinak bihurtu ginen, egun osoa jolasean ematen genuen; Goranek asko maite ninduen, bai horixe! (Nola
|
dakidan
hori. Ba nabaritzen delako).
|
|
Ximenok
|
bazekien
hori hurbilpen xume bat besterik ez zela baina berari aukera hori ere ez zioten eman bere garaian.
|
|
Kontsolatzen nauen presentzia isila aitarena da, eta askotan amari, maitasun handiz, zelloa jarriko nioke ezpain itxien gainean. Eta ez naiz horregatik gaizki sentitzen, eta
|
badakit
hori hala izanda ere biak maite ditudala. Ez bat bestea baino gehiago:
|
|
Zelofanarekin bil ditzaket, baina gauza arruntak dira pozten, harritzen, mintzen edo irribarretsu jartzen nautenak. Ez dut goi mailako literaturarik egin nahi; besteak beste, ez
|
dakidalako
horretarako gai naizen ere! Ni hauxe naiz.
|
|
Badakin, Karmen, garai batean lotsa hartuko niken istorio hau kontatuz Maitek poza hartu zuen Karmen berari begira zegoela konturatu zenean, hik ba al dakin, Karmen, zer den gizon bat egiazki maitatzea? eta nola Karmenek ezetz esan zion, ez
|
zekiela
hori zer zen, luze jotzeko asmoz ekin Maitek kontakizunari.
|
|
Edonola, neska dezente daude beheko mailetan, beste traineru bat osatzeko adina. Ez
|
dakit
horregatik hasi diren arraunean, baina gu ilusio hori pizten saiatzen gara. Ikusten dute egunero aritzen garela entrenatzen, eta traineruarekin atzera eta aurrera ibiltzen garela.
|
|
Zuk
|
badakizu
horren aurrean (eta horren hitza baxuago ahoskatu zuen) ez dagoela ezer egiterik. Probatu nahi baldin baduzu buelta zaitez bertara! Ez dago irtenbiderik motel!
|
|
Maddik
|
bazekien
hori guztiori; azken boladan maizago errepikatzen zizkioten argudio horiek, baina berak ez zeukan heldua izateko presarik ez eta mundua edo bizitza sortzeko premiarik; nahiko zuen bere amets ulertezin horiei interpretazio logiko bat bilatzearekin eta ezuste horretan aurkitu zuen bere burua goiz batean, bere izterrak kolore gorriz margotuak aurkitu zituenean.
|
|
Eta horrek guztiak poztu egiten zuen, bazekielako, nolabait, haien barruan zeudela bera eta bere babeslekua. Hegaztiek ere
|
bazekiten
hori. Zerua iluntzen zenean eta ipar haizeak jotzen zuenean, bazekiten harengana itzuliko zirela.
|
|
Gure etsaiak ez dira hain tontoak Royerri sakelatik lapurtzeko, edo halako zerbait egiteko.
|
Badakite
horrekin iskanbila sortuko luketela, eta, horrekin, gu ernai jarriko ginatekeela. Haien helburua da xehetasun guztiak lortzea gu konturatu gabe.
|
2018
|
|
Ekintza berez eroa da; hondamendia beste amaierarik ezin dezake izan. Pequod eko eskifaiak jakin
|
badaki
hori, eta hala ere.
|
|
1977ko gertaerek erabat paranoiko, baita malenkoniatsu ere, bihurtu dute. Mutil laguna gaizki tratatuz saiatzen da bere frustrazioa arintzen, baina
|
badaki
horrek ez duela ezer konponduko. Ezin du bere egoera aldatu, ezta iragana ere.
|
|
Jende trebea dugu herri honetan, Soziolinguistikan ongi formatua, eta mila ez, hamar mila taula eta grafiko aterako dizkizute, datuak, katarata bat datu, uholde bibliko bat, beti ere botilarena errepikatzen bukatzeko, beti ohi duten bezala. Baina Patxi Saezek
|
badaki
hori ez dela egia. Eta zeuk ere bai.
|
|
ABERTZALEEN ARTEKOTASUNA lortu. ...bait berria eta garrantzitsua egin eta lortu?; hauteskunde hauetan, adibidez, nola ez dira elkartu PNV eta EH Bildu alderdi abertzaleak?, gainera gehiengoa osatzen zutelarik?, nola ulertu hauetako bakoitzak abertzaleak ez diren alderdiekin elkartu eta itunduko duten?, nola ulertu berriz ere alderdien artean ezker/ ezkubi ereduari garrantzi handiagoa ematea, abertzale/ ez abertzale ereduari baino?,
|
jakinda
hori dela modu errazena Espainiarako eta espainieradun direnentzat gu engainatzeko. Horregatik, nik erreibindikatuko nuke POLITIKA gehiago egitea gure artean, ausartagoak izatea, zer obeditu eta zer desobeditu erabakitzea, eta abar.
|
|
Ondotxo
|
daki
hori Patxi Saez Belokik eta horrexegatik, besteak beste, Euskaltzaindiaren Sustapen batzordekide ari da lanean azken urteotan. Arean ere, euskararen mesederako lan instituzional hori, adostasunean oinarri duena, sarri askotan neketsuagoa da berehalako aldarriak baino.
|
|
Ez
|
dakit
hori den euskarak duen elefantea. Ez da, bederen, bakarra, horretan seguru naiz.
|
|
guztiok
|
dakigunean
horren bidegabekeria.
|
|
guztiok
|
dakigunean
horren bidegabekeria.
|
|
Ipar ekialdean bizi ziren Suaren Gizonek ez zuten gainera oraindik horrelakorik lortu. Ez zeukaten txakurrik; neure begiez ikusita
|
dakit
hori. Konta dezadan, baina, nola geldiarazi zuen Belarri Makurren tripazalekeriak, belaunaldi askotarako geldiarazi ere beharbada, gure gizartearen aurreramendua.
|
|
Seric: Eta nola
|
dakizu
hori, tolosa horrek?
|
|
Fine Young Cannibalseko kantaria orgia batean egon da? Guk
|
badakigu
hori; hementxe duzu testigantza...
|
2019
|
|
Bai, badakit hala diotela. Tontoenak ere
|
badaki
hori. Ez pentsa zuk bakarrik dakizunik.
|
|
Hala diote bai! Nik ez
|
dakit
hori egia izango den baina... Berak sorgindu omen zuen behin nire aita...
|
|
Bai, bai eta bai, axola zaizu bai. Zuk zeuk ere
|
badakizu
hori ongi asko...
|
|
Ez
|
dakit
horretarako sekula inor prestatuta egon daitekeen.
|
|
Noiztik
|
dakizue
hori?
|
|
Zelan
|
dakizu
hori?
|
|
Nola
|
dakizu
hori?
|
|
Nola
|
dakigu
hori?
|
|
Bada, txalotzekoa iruditzen zait gizonezkoen aldetik, adibidez, Iker Casillasen jarrera, Steinhausi etorkizunerako zorterik onena adierazi zionean. Emakumeek
|
badakite
horri aurre egin behar diotela, eta badakite batzuetan hainbat jarrera hartzea beharrezkoa dela; inposatzen jakin behar dute, jarrera serio bat hartu behar dute batzuetan, kolkora igoko zaizkielako bestela.
|
|
Erdaraz mintza araziko gaituztela?
|
Badakigu
hori. Herri honek pentsatu du zerbait erdarari buruz, baina herri hau ezin da pentsatu erdaraz, herri hau euskaraz pentsatuko dugu, edo ez da izanen.
|
|
Erdaraz mintza araziko gaituztela?
|
Badakigu
hori. Herri honek pentsatu du zerbait erdarari buruz, baina herri hau ezin da pentsatu erdaraz, herri hau euskaraz pentsatuko dugu, edo ez da izanen.
|
|
" Berez, gune asko daude inplikatuta gure izateari lotua den sisteman, eta denak lotuta daude hipokanpoarekin batera gertaera pertsonaletaz oroitzean. Baina zati
|
jakin
horretan baino ez zegoen aldea".
|
|
Zeren gizona ez baitago bakarrik bere larru barruan, badu bizi nahi duen piztia bat han ostataturik, eta aspaldidanik ikasia nuen, nik pozik onartuko banu ere gizon beltzen makilak hantxe bertan akabatzea, erreboltatu egingo zela piztia kolpe haien pean, erdi hilik dagoen sagua, bizkarra hautsirik ere, bere torturatzailearengandik ihes egiten ahalegintzen den bezala.
|
Banekien
hori, eta horrexek are izugarriago eta ankerrago bihurtzen zizkidan nire neke izugarria eta nire desira izugarria.
|
|
Bakar bakarrik eserita, kamerino hartan, bakar bakarrik areto hartan, goizeko seietan. Ez
|
dakit
horrek zerbait pentsarazten dizuen. Niri patetikoa iruditzen zait, patetikoa iruditzen zait Parisa egin zuen bisita hura.
|
|
Ez nuke nahi, nuke beste bide batetik ibili. Orain
|
badakit
hori. Oso ongi dakit.
|
|
Eta hau ere esango dizuet: beraiek ere
|
badakite
hori. Badakite Frantziak irakatsiko diela egiaz gizon handiak eta garbiak izaten.
|
|
Bai.
|
Badakizu
hori. Lasai joan zaitezke.
|
2020
|
|
Alderdikoikeriak jota ez gaudenok
|
badakigu
hori ezinezkoa dela, eta ttipi samarrak izanik eta gure boterea mugatua, lehenik, etxean, etxekoekin beste harreman bat dela beharrezkoa, beste konfiantza bat, eta horretarako oztopo handiena une honetan PNV da. Garbi daukat nire boto babesik ez duela jasoko, ez udan, eta ez udazkenean!
|
|
Dena dela, kontatu didazunaren inguruan eta bizikide izateak ematen didan konfiantzarekin, hainbeste denboran zure sexu joeraz kontziente ez zinela sinesgaitza iruditzen zaidala esan behar dizut. Ni neu, zure sexu joera bera daukan hau, hamahiru urterekin banekien gay nintzela, eta aurretik ere banintzela badakit, betidanik izan naizela, nahiz eta lehenago ez
|
nekien
hori zer zen. Sinesgaitz iruditzen zait berrogeita hamar urterekin azalera daitekeen zerbait izatea, ordura arte isilpean mantendu den zerbait, birus bat edo sumendi bat bezala.
|
|
Hori, hori! Eloik ustekabean salto egin zuen. Ongi
|
dakigu
hori egun. Egun gai honen inguruan ikerketak badaude eta badakigu elikadurak bizitza zenbatean luzatu edo laburtu dezakeen. Eta ez da hainbesterako:
|
|
Haien jaiotza artistikoaren momentutik ezagutzen zituzten senarrek eta, are gehiago, haietako baten baino gehiagoren kasuan, arrakastarako bulkada erabakigarria Bruno edo Abelen eskutik etorri zen. Artista haiek
|
bazekiten
hori. Eta ez zuten ahaztu.
|
|
Ingurumen hetero batean murgilduta igarotako berrogei urtek ez zuten lortu gay baten jaiotzatiko sena, joera genetikoa, menderatu. Fidelek berak ere
|
bazekien
hori horrela zela, ez baitzuen alferrik berrogei urtez petrolio findegi batean lan egin.
|
|
Eta ez iezadazue esan ingurumena ez zaizuela axola jarraitu zuen Eloik, entzungor, guztiok
|
baitakigu
hori gezurra dela. Gertatzen dena da hain barneratuta dauzkagula arazo horiek guztiak, irrigarri ikusten dugula norbaitek haiek gogorarazten etortzea.
|
|
Txarliren nahikotasun hori itxurakeria duk, heuk ere ederki
|
dakik
hori. Olga ikusten duen aldiro erreminak kiskaltzen du.
|
|
Lanaz aldatu nahi duzu, aita? galdetu nion ia alperrik, ondo asko
|
banekielako
hori ez zela bere asmoa.
|
|
Esan. Baina hasi baino lehen, jakin ez dizudala hitz erditxo bat ere sinesten Huck eta zu kaikukeriaren bat eginak zarete... ondo
|
dakit
hori. Ezagutzen zaituztet... biok ezagutzen zaituztet.
|
|
" Izan ere bi horiek ongitxo dakite bestea arrastaka zeramana nor zen, eta oso ongi dakite baita ere (nahiz eta hemen osaba Silas zela zin egin duten) hura ez zela osaba Silas... oso ongi
|
zekiten
hori zin egin dutenean ere.
|
|
Baita nik ere. Horrela bada, ba al
|
dakik
horrek zer esan nahi duen?
|
|
Ba al
|
dakizue
hori zer den. Udaberriko sukarra, horrela du bere benetako izena.
|
|
Basagoitik badaki euskal presoak ez daudela espetxean euren joera doilor eta makurrenak asebetetzeko eginiko delituengatik. Euskal gizarteak
|
badaki
hori. Baita presoen jarduerarekin edo pentsaerarekin bat ez datozen herritarrek ere.
|
|
Hala ere, errepublika demokratiko batean herritarrek badute aukerarik presidentea kargutik kentzeko. Presidenteak kargua utzi eta gero, hura epaitzeko bideak ere badaude, nahiz praktikan
|
badakigun
hori gertatzea ez dela hain erraza. Jacques Chirac Frantziako presidentea, esaterako, auzipetu egin zuten kargua utzi ostean.
|
|
Biolentzia guztiak ez dira berdinak. Lehen ere
|
bagenekien
hori, baina orain are argiago utzi digute beste aldetik. Biktima guztiak ez dira berdinak.
|
|
Berak baino hobeto inork ez daki Carmen aspalditik dagoela gaixo; izan ere, eztulak ez dio apenas uzten soka saltoan jolasten, ibiltzen ere ezin izaten die bere adineko lagunei jarraitu, oso zurbil eta argal dagoela pentsatzen du Solek. Horrez gain, hotza izugarri areagotu da, belardiak eta teilatu gainak zurituta daude eta ondotxo
|
daki
horrek ez diola mesederik egingo. Hobeto egongo da etxean, ohean sendatzen, gogortu bitartean.
|
|
Sei bider ukatu zen, eta sei alditan jo zuen nagusiak zentzurik gabe utzi arte. Bunsterrek
|
bazekien
hori egin baino hiltzea ere nahiago zuela, baina haren ezetza matxinada baten ezaugarritzat jo zuen, eta une berean akabatuko zuen beste sukaldari batez trukatu ahal izan balu.
|
|
Eta gizon baten lana egiten dudanez gero, badut zuk adina eskubide deitzen zaitudan bezala deitzeko. Denok gara berdinak brankako gaztelu honetan, eta zuk
|
badakizu
hori ongi asko. Hain zuzen, San Franciscon bidaia hau egiteko sinatu genuenean, marinel bezala sartu ginen Sophie Sutherland untzian eta ez zen gure artean inolako bereizketarik egin.
|
|
Errespetua gorde diogulako. Zuk zeuk
|
dakizu
hori inork baino hobeto. Beste aldera zoazenean arbasoek zer esaten dizuten entzuten duzu, izotzetako eremuetan ez sartzen ikasi dugu haiekiko begirunez.
|
|
Iñork ba ahal
|
daki
hori?
|
|
Nork
|
daki
hori?
|
|
Zuk uztea erabaki duzunez gero, zer zaio gaur galdu ala hemendik hilabete batera? Ba al
|
dakite
hori beste piratek?
|
|
Nik ez
|
dakit
hori.
|
|
Bai,
|
badakigu
horretaz biziki trebea zarela, baina oraingoan ez badiguzu zigarro bana ematen, jai izango duzu gurekin. Entzun al duzu?
|
|
Nork
|
daki
hori. Eta, esadazu, gainera, nondik ordaindu krokodiloaren jabeari?
|
|
Ez du bakoitzak ereindakoa biltzen, hori gezur ustela da. Gazteak izan arren,
|
badakigu
hori dagoeneko. Baina Alainek zoriontsu izatea merezi du eta, zintzoki, zalantzak ditut Endika Egurrola horrek zoriontsu egin dezakeenetz.
|
|
Ba al dakizu amarekin bizi dela? Oso jende gutxik
|
daki
hori. Aita hil zitzaienetik amarekin bizi da.
|
|
Ala erretorikoa zen itauna? Bai, bazekien nola ezagutu zuten elkar, Egurrolak berak kontatu ziolako enkargua egin zionean, baina Alainek ez
|
zekien
horretaz ezer. Alainen beste tranpa bat izan zitekeen galderatxo inozo hura:
|
|
Atsegin zuen Jurdanek langile autonomoaren ajeak behin eta berriz errepikatzea, baita bere buruari ere, nahiz eta soberan
|
jakin
horretarako motiborik ez zeukala. Zintzoa izanik, negozioa abian jarri zuen momentuan soilik sufritu zituen zailtasun ekonomikoak.
|
|
Antxonen garai analogikoan erositako agenda bat zen eta Jurdanek ez zuen hartan ezer idatzi azken lauzpabost urteetan. Baina txoferrak ez
|
zekien
horretaz ezer.
|
|
MARIO: Nola
|
dakizu
hori, ireki baino lehen?
|
|
Ama, zuk zeuk esan duzu, ba, jende mordoa atxilotzen ari direla, fusilamenduak direla... Zer
|
dakizu
horretaz, Don Cosme?
|
2021
|
|
Erantzungo diot neurri handi batean baietz, txikitan Conservas Abalosen jabearen alaba izanagatik behin baino gehiagotan mihiluzeen inbidia eta destaina sufritu behar izan nituela, batez ere nire kaleko lagunen aldetik gure aitaren kontura botatzen zizkidaten ziri pozoitsuak. Baina, hala eta guztiz ere,
|
badakit
hori ez dela nahikoa zergatik nire herritik ezkutuan igaro nahi dudan zuritzearren. Gutxienez ez ote da nahikoa Sargyk ondo baino hobeto ezagutu omen duen bihotz handiko neskarentzat, inori inolako gorrotorik izateko gauza ez dena, are gutxiago denok nola edo hala bizi izan ditugun txikitako umekeriengatik
|
|
Peru, hik
|
badakik
hori lapurtzea dela. Utzi itzak sagar horiek bertan edo irakasleari esango zioat.
|
|
Nolanahi ere, bitxia da gure mendebaldeko ikono ezagunenetakoa horiei erakustea. Zer ote
|
dakiten
horretaz, erantzuna guk euren sinesmenez dakigunaz geure buruari galdetuz topatu ahal delakoan nago. Nik neuk, deus ere ez.
|
|
Donostiatik atera zirenean Manuk pentsatu zuen auto bat haien atzetik zebilela, jarraitu egiten zituztela. Beste batek ez zuen nabarituko, baina Manuk
|
bazekien
horretaz. Ez zen justu haien atzean kokatu baina kilometro asko pasatu ziren eta Gorriti parean ehun bat metrora atzetik zuten.
|
|
Haien espazioa ere desberdina da. Lurralde mugatu honetan, dena da espazio kontua, eta garaileek
|
badakite
hori. Haien menderakuntza espaziala da batik bat.
|
|
Ate batzuen atzean infernuak bizi dira. Nork ez
|
daki
hori. Zoratuta gaude, akaso?
|
|
Nola
|
dakizu
hori. Hildakoekin mintzatzen al zara?
|
|
Aibarko Santxarekin Ramiro semea izan zuen duela bi urte eta Muniadona Gaztelako Sancho kondearen alabarekin ezkondu berria da erran zuen txantxetan. Denek
|
zekiten
hori. Aste bat lehenago jakin zuten Gaztelako kondeak seme bat izan zuela eta orduan bai, alaba Munia Baskoniako erregearekin ezkondu zuela.
|
|
Hauxe izan zen bi jauntxo horiek erabilitako estakurua, benetan nahi zutena, Lapurdiko Biltzarrean biltzen ziren etxeko jaunen boterearen aurka jotzea baitzen. Erregeak ederki
|
zekien
hori, baina bi jauntxo horiek eskatutakoa bat zetorren erresumako lurraldeak uniformatzeko zeukan asmoarekin.
|
2022
|
|
Ez
|
dakit
hori zelan joango den.
|
|
Eta zuk zelan
|
dakizu
hori?
|
|
Guk dakigula, behintzat. Eta beste inork ez
|
daki
horretaz guk baino gehiago.
|
|
Jakina, lehen goiz hartan Paulok ez
|
zekien
horretaz ezer. Ez zuen sumatu Luziaren falta, logelan.
|
|
Nora ez
|
dakizun
hori liburuan irakurri nion, naski, nire testua 2009ko abendukoa baita. Iratiren aipuaz hasten da:
|
|
Euskaldunak Amerikan, denean ibili dira. Bidaiariak
|
bazekien
hori bidaian abiatu aurretik, baina ibilian arrastoak aurkitzen dira han eta hemen, erruz (kale izenak, deiturak, aipamenak... Arzayuz abizeneko kafetegi jabe atsegina, bart bertan, Cartagenan), eta euskal presentzia hori materialagoa bihurtzen da.
|
|
Errealitateak fikzioa motz uzten dik askotan, P,
|
badakik
hori.
|
|
Jauna, ez
|
dakit
horri nola deitu, gerra ala Gaztela osatzeko borroka txikiak, baina Iruñeko erresuma erasotzea litzateke. Nik ez dut nire anaiarekin edo herrikideekin borrokatu eta odola isuri nahi.
|
|
Besteak idealizatzeak norbere buruaren gutxiespena dakar eta gutxiespenak areagotu egiten du idealizazioa. K k
|
badaki
hori, eta egoera ahalik eta zintzoen kudeatzen saiatzen da, baina ba al dago boterea kudeatzeko manera zintzorik?
|
|
aldamenekoa lokartzera doan unean bertan hasten da hizketan, eta hitz egin ahala pentsatzen duenez, luze egoten da berbetan. K k
|
badaki
hori, bazekien afaldu bitarteko esaldi zozo hori ez zela I ren buruan zegoen bakarra; ezinezkoa zen. I rengan zerbait aldatu balu, hori aldatuko luke seguru; hori, eta begietara begira hitz egiteko ezintasuna.
|
|
Bestalde, mehatxu delituak kartzela zigorra dakarrela gogorarazi behar dizut, zure abokatuak jada egin duela sinesten dudan arren. Ba al
|
zenekien
hori?
|
|
Prakak eta kuleroak orkatiletan utzita egingo zukeen berak, gero azkar janzteko, baina gorputzak guztiz biluzik sentitzea gustatzen zitzaion Maliri. Ospe handiagoa lortzen zuen hala, ondo
|
zekien
hori Malik.
|