|
2000
|
|
|
Liburuaren tonu etsikor, beltza aipatzen du azkenik: " Sarrionandiak sinbolismo diferente bat landu du, optimismo
|
handirik
ez duen sinbologia. bidaiatzea da, baina tren hori infernurantz doa".
|
|
|
Ereduei dagokienez, Ramon Olasagastik eginiko elkarrizketan Carverren eragina nabaria dela onartzen du: " Carverren istorioak irakurrita, iruditzen zitzaidan gauza
|
handirik
ez zela gertatzen, baina, halaber, zer edo zer transmititzen ari zela" (Egunkaria XI). Elkarrizketa egiten duenak berak Hauster ere aipatzen du.
|
|
2001
|
|
|
Gauzak horrela, Ene Jesus bezalako nobela batek gaur egun zabalkuntza eta harrera literario aukera handiagoak eduki litzakeela pentsatzea burugabekeria
|
handia
ez dela esan badaiteke ere, badirudi literatura mota eta genero bakoitzak lukeen garai historikoak ez liokeela lagunduko, eta honekin hasierako oharretara itzuli nahiko genuke.
|
|
|
Hala ere, errepikapenak zenbat aldiz azaltzen diren jakiteak garrantzi
|
handiegirik
ez daukala onartuz ere, behin eta berriro azaltzen diren motibo edo gai hauen garrantzia azpimarratu nahiko genuke. " Punta zorrotzeko zapatak"," erloju suizarra", Unamunoren aipua Hondarribiaz(" Fuenterrabia es un cromo en la tapa de España"), logelan galtzerdien bila sartu zenekoa eta berauek erosterakoan saltzailearekin izandako elkarrizketarena, Juliak behatz txikiarekin zigarroa eusteko moduarena, Ortiz de Zarate ezagutu zuenekoa,... memoria harilkatzen laguntzen diguten elementuak dira.
|
|
2002
|
|
|
Par. Bata horrek neurri bakharra ezpa du, ez anhitz eta ez guti, ez berdinaren kide batetan ezpa da, dirudianez, berekiko ez bertzekiko ezta berdina izanen, eta ezta berbera edo bertzea baino
|
handiago
ez tipiago ere.
|
|
|
Par. Berhain, bertze gauzak bata baino
|
handiago
ez tipiago izanen eztira, handitasuna eta tipitasuna ere bai berekin baitute. Eta haukiek ezin ditzekete ez gainditu ez gaindituak izan batazko hartuemanetan.
|
|
|
Par. Orain, ordea, ikhus: bata, bertze gauzak baino
|
handiago
ez tipiago ez baldin ba da, behar beharrez, possible ezta gauzok gaintutzea, ez eta hekietaz gainditua izaitea ere.
|
|
|
Tabaku zalea ere noski, ta amurratua. Merkea izanarren axola
|
aundirik
ez; agian, naiago, ameriketako tabakua harentzat sobera bai zegoen.
|
|
|
Baiña ain zuzen, azkenengo gerrate nagusitik arrezkerokoan urtero egin oi dauan beerakadea, ez da bapere atsegiña, egin egiñean be, eskuarte urridunentzat. Gizartearen aberastasun
|
aundiak
ez dira guztientzat, antza.
|
|
|
Ate arreak... ez jan, ez lan. Zeregin
|
haundirik
ez, eta halan bere, bere burua txukunduteko be ganorarik ez, eta zikinak jan. Serrailearen mihina bere be ugerrak janda geratzeraino!
|
|
|
Serrailla zulorik ez eukan eta ezin barrura begiratu. Zirudianez, barruan barrukoak,
|
handik
ez eban inork, giltza eskuetan ebala, urteten.
|
|
|
Munduko uririk
|
haundiena
ez hain zuzen, baina ederrenen artean, behintzat, ipini gura dabe. Mende honen hasierako Bilbo txikerra, itsasgizonen eta dendarien uria, industri herri indartsu izan ondoren, eta diru arloetan be bai, hemendik gorakoan industri osteko zerbitzu ugariko egonleku bihurtu behar ei da.
|
|
2003
|
|
|
Haiek esan ei zioten polizoiak itsas handian uretara jaurtikitzen zituela tripulazioak. Eta horrek beldurturik ez ei zen ontziratu, hain suerte
|
handiz
ezen itsasontzi hori bere itsasbidean zihoala japoniarrek bonbardatu eta hondoratua gertatu omen zen. Horregatik beharbada, Oskillasoren plan horren berri izan zuten bere adiskide bakanek, Mendietak eta Jon Bilbaok, hiltzat eduki zuten luzaroan, eta beronek ere bai haiek.
|
|
|
Uste dot, gehien baten, Ameriketan gure artean baino" erlijino" gehiago dagoala gaur, hau da, euren erlijinoa autortzeko lotsarik ez dabela agertzen eta Eleizeari edozetan laguntzeko prest dagozala. Baina han be gazteria Eleizatik urruntzen ei doa, bokazinoak asko urritu dira, eta ezkontzako sakramentuak sendotasun
|
handirik
ez ei dauko.
|
|
|
hau da, tradizino jakin bati lotuta egon da eta dago gaur be. c) Kanpotarren aurrean eder agertzea baino, bertoko euskaldunak erraz irakurria izatea gehiago bilatu izan dau (eta oso ondo lortu!): ...barik. d) Leizarragaren bide kulteranista alde batera itxi, eta Axularren bide herrikoiari jarraitu izan deutso (jokabide biok izango zirean mesedegarri, bakotxa bere mailan). e) Eleizgizonen eskuetan egon da, ia beti eta guztiz, eta hori holan dala ta, gairik gehientsuenak erlijinozkoak izan dira; baina badira osterantzekoak be, eta ez horren gitxi. f) Hemendikaldeko euskal literatureagaz ez dau
|
hartuemon
handirik ez esturik izan, ezta gure artekoaren gorabehera eta goi egarririk be. (Ikus L. Michelena, Historia de la Literatura Vasca, Madrid, 1960, 17 or. Baita Ibar, Genio y Lengua, Tolosa, 1936, 141 or.).
|
|
|
Baina, zer jazoten da gehienetan, zoritxarrez? Batetik, liburu egokirik ez (batzuk, agortuta dagoz, eta beste asko, gogor eta ilun egiten jakuz, inongo laguntasunik ez eta); bestetik, ostera, salgai dagozan liburuak zeureganatzeko edo irakurtzeko, asti
|
handirik
ez, eta dirua bera be, harenbaten, urriegi. Hori dala ta, honetarakoxe egin dot bigarren bilduma hau:
|
|
|
Ba... gauza
|
handirik
ez. Lehenago, Aste Santuko berbaldiren bat emon neban; gero, gotzain egin ninduenetik hona, bai Gabonetan eta bai Pazkoetan, mezu laburren bat zuzendu ohi deutsat gure kristinau herriari, eta noizik behinean alkarrizketaren bat be eskatzen deuste irratitik, eguneroko eleiz gairen bat argitu behar danean.
|
|
|
Eta horren antzeko beste asko. Ez deutsoe holango lanak egileari izen
|
handirik
ez dirurik emoten; baina laguntza apal eta zintzo horrek euskal usainez bete ditu gure bazter batzuk. Eta holako gizon jakituna holako lan apaletan sartuta ikustea beti da harrigarri; izan bedi txalogarri be!
|
|
|
Ez dakit zelan, ez zergaitik, baina barriro etxera bihurtu ginanean, ni ia erdaldunduta nengoan: erderea polito ulertzen neban (adin horretako umetxu batek egin daiken neurrian), eta egin be, tira, zaletasun handiaz egiten neban, maisutasun
|
handiaz
ez bazan be. Gero, ostera, etxera bihurtutakoan, etxe barruan eta auzoan barriro euskerea baino besterik ez neban entzuten eta, laster moteldu jatan ikasitako erdera hori, eta euskera hutsean izaten zan etxeko ta auzoko bizimodua.
|
|
|
zorionez, oraintsu batu ta argitaratu dauz kantu ta errezuok liburutxu dotore baten Uribeko Juantxu Zamalloak. Hortik kanpora, euskal kanten arloan, gauza
|
handirik
ez. Erderazkoak, ostera, hainbat ikasi nebazan, eskola lagunei entzunda edo:
|
|
|
Alde batetik, gauzak holantxe izan behar ebela uste genduan orduan. Eskolan polito nenbilen, neke
|
handiegirik
ez neukan gauza barriak ikasteko. Zer janik be ez jakun falta, eta hau ez zan gitxi orduko denpora larrietarako.
|
|
|
edo eztarri bajua (gaur, mikrofonoen bitartez, gauzak asko erreztu dira alderdi honetatik), edo lotsorra ta artegatsua izan. Holan, Pello Mari Otaño
|
handia
ez zan plazagizona izan, eztarri egokirik ez eukalako. Hori dala ta, katarro gatxizena ezarri eutsoen.
|
|
|
Gauza
|
handirik
ez, baina, tira!, lantzean behin han jausten zan euskerazko libururen bat nire eskuetan, eta, zaletuta nengoanez, irakurri be pozik irakurten neban, asti bitarteetan. Euskal itzulpenak be bai:
|
|
|
Eragozpen
|
handirik
ez, eta, ganera, aberastasun asko azterketa lanerako. Bere umore onagaitik atsegin handiaz irakurten eben Kirikiño nire ikasleak.
|
|
|
Gauza
|
handirik
ez, baina zer edo zer bai. Eskoletarako lagungarritzat eta euskera gitxi ekien ikasle hasibarrientzat sakeleko liburutxuak atara nahi zituan alkarteak, Montiano bultzatzaile zala.
|
|
|
Gauza
|
handirik
ez. Irakurri, bai, libururen bat tarteka:
|
|
|
Klasekideak hizketan hasi ziren euren artean, murmurioan. Irakasleak presa
|
handirik
ez zuela zirudien. Behin arbela ezabatu eta gero, aulkira itzuli, karpeta ireki, eta begiratu bat egin zion klaseari.
|
|
|
Bai, zertxobait. Badaukadaz lan batzuk argitaratuta, ez pentsau, baina orain arte gauza
|
handirik
ez. Gehiena bidean dago.
|
|
|
Xehetasun
|
handirik
ez da behar. Matematika be gainditu badau, seguruenik lortu dozu ezertxo be ez penkatzea.
|
|
2005
|
|
|
Azpikontzientziak berak agindu deutso gaur luzaroan jardutea lanean. Lanaren aitxakiari Jonek berak be ez deritxo ondo baina Amanda ikusteko gogo
|
handirik
ez dauala egia dan bezala, egia da baita be bere baitarako behintzat preminazko azalpen bat dauala behar, eta ez jako azpikontzientziarena baino hoberik bururatzen, bibliografia luze bati errazoi emonez gainera.
|
|
|
Laugarren pisua esku bakarrekoa zan, atikoa, eta bertan urtebete pasatxo lehenago auzora azken etorritako andrazko bi bizi ziran, zein baino zein ederrago. Etorri barri izateak batetik eta euren barri
|
handirik
ez izateak bestetik, zalantzazko ospe halako bat emoten eutsien. Laugarrenari egokon postontzian honeek izenok egozan idatzita:
|
|
|
Maita aldeko laguna zeure burua bezala. (Lb 19,18) Manamendu horiek baino
|
handiagorik
ez da." (Mk 12,29)
|
|
|
Aita amek ez ote dituzte beren haurrak beste gisa bat maitatzen, bizia haientzat emanez hain zuzen Jesusek erraten digun bezala? " Maite denarentzat bizia ematea baino amodio
|
handiagorik
ez da." (Jn 15,13)
|
|
|
" Ez dut onartzen emaztea jendeen aintzinean irakasle izan dadin. Egon bedi ixilik!" (Tm 2,12) Katixima egileen gehiengo
|
handia
ez ote dute emaztek egiten. Azken bat:
|
|
2007
|
|
|
Informazino bulegoan aterpetxe bat aukeratu dot. Sarri alkarren artean ezbardintasun
|
handirik
ez daukien aterpetxeak dozuz aukeratzeko. Halan ez dago erizpide jakinik batera edo bestera joateko.
|
|
|
Erropak be danetarikoak sartu behar dodaz: udakoak, negukoak, oso
|
handia
ez dan emakumezko baten motxilan, hau da, handia ez dana. Dana ezin da sartu, ez.
|
|
|
Erropak be danetarikoak sartu behar dodaz: udakoak, negukoak, oso handia ez dan emakumezko baten motxilan, hau da,
|
handia
ez dana. Dana ezin da sartu, ez.
|
|
|
Jesarlekuak txikiak dira, jesarlekuen artean ez dago ia lekurik. Estu, eskerrak
|
handia
ez nazana.
|
|
2008
|
|
|
" Kontsumo literatura da, hitzak berak esaten duenez, kontsumitzen den literatura, errazen mugitu eta saltzen dena. Etiketa hau erabiltzen da, normalean, erraz mugitu edo saldu den lan batek literatur balio
|
handiegirik
ez duela adierazteko[...] ongi saldu da, ezagun egin da baina literatur sisteman ez du aitorpenik jaso".
|
|
|
Esana dot arreba Maria hil zanean amak hartu ebala Pakito hazteko ardurea; hamazazpiren ardurea izan dabenak hamazortzigarrena zaintzeko be bildur
|
handirik
ez. Maitasuna bai neurri bakoa.
|
|
|
Gero txorizoak egiten ebazan, amak batez be, eta ezkaratzean, txaparen parean zintzilik egoten ziran, ez luzero, apur bat sikatu arte. Kolesterolaren bildur
|
handirik
ez egoan orduan; laster geratzen ziran haga luze hareek zintzilikariorik barik.
|
|
2009
|
|
|
Hauei buruz euskaraz ez daukagu bilduma
|
handirik
ez zahar zaharrik. François Cerquandek" Legendes et récits populaires du Pays Basque" argitaratu zituenean, urteetan, Frantzian Pabeko Bulletin de la societé des sciences, lettres et arts aldizkarian, tartean sartu zituen 54 igarkizun.
|
|
|
Beste batzuentzat, aldiz, dagoen horrek bere balioa du, bai hizkuntzalaritza aldetik, bai literaturarenetik. Eta ahozko literaturaren arlora etorrita, euskararen eremua bezalako biztanle kopuru mugatua eta lurralde txikian bizi den herri batena izateko, ezagutzen dugun herri literatura corpusa ikertu eta baloratuz gero, albo herrietakoari zor
|
handirik
ez diela epai daiteke. Gure ikertzaileek ere halatsu diote, albo herrietakoa bezain interesgarri eta baliotsua dela.
|
|
|
Itsasoan bainua hartzeko ohitura
|
handirik
ez da egon Jatabeko herritarren artean orain gutxi arte. Salbuespen modura, iraileko Ama Birjinaren egunean Basordan bainatzen ziren, bazkalostean.
|
|
|
Mungierrota edo Mungigorta etxearen eta Ataune auzunearen artean, Lamitzeta erreka dago, sekula urik falta ez duena txikia izan arren. Bertako putzurik
|
handienetan
ez bainatzeko esaten zieten umeei, bertan bizi ziren laminek itoko zituztela eta. Izan ere, Lamitzeta errekan berez eginekoak ez diren putzu itzelak ei daude.
|
|
|
Etxeratzen ixten baeutsan, bildur zan okerrekoren bat egin ez egion. Ixten ez baeutsan, ostera, betekada
|
handirik
ez eukan ahuntz haregaz.
|
|
|
Ez zan, ba, makala gure mutil hau! Tontokilo
|
handiagorik
ez dot uste jaio danik; ezta jaioko danik be. Baeukan urtenaldi bakotxik!
|
|
|
Hilero hilero egiten eben batzarren bat nire ipuineko txangurruak. Goiz haretakoa baino luze eta burubide
|
handiagokorik
ez, ostera, aspaldian be. Seme alaben ohiturai buruz ekin eben berbetan goiz guztian.
|
|
|
damurik bizienaz hasi jakon bere pekatuak esaten. Gauza
|
handirik
ez, ziurren: neskatilaren bateri isil misilean maitezko kinu batzuk egin eutsazala; noizik behinean ardao txurruplanplinak kantau guratxua emon eutsala, eta holakoak, nik uste.
|
|
|
Erru
|
handirik
ez, lobatxu. Baina hortxe dago, ba, harrotxua izan zan, bai?, eta oraindino be egiten deutsie kontra txoriak.
|
|
|
Auzokoren bat etorri bazan orduan ezkaratzera, horraitino, uste izango eban Peru txarri jana egosten egoala. Lapiko
|
handiagorik
ez dot uste etxe guztian eukienik. Samaraino urez beterik egoan.
|
|
2011
|
|
|
Beti esan ohi da itzulpenak, lur batetik bestera birlandatua izan den zuhaixkak bezala, ez duela gure artean indarrik; hala ere itzulpen batzuk, bultzada
|
haundikoak
ez ezik, besteentzat eredugarri ere izan direla uste dut. Buruan dauzkat horietako batzuk:
|
|
|
Beti esan ohi da itzulpenak, lur batetik bestera birlandatua izan den zuhaixkak bezala, ez duela gure artean indarrik; hala ere itzulpen batzuk, bultzada
|
haundikoak
ez ezik, besteentzat eredugarri ere izan direla uste dut. Buruan dauzkat horietako batzuk:
|
|
|
Lehenago esan deutsuet, nire Busturia gehien bat Busturipuntatik Atxapuntarainokoa zala, baina, egia esan, denporarik gehiena orduan ikaragarri handia zirudian amama Zeziliaren etxearen eta bere bolatokiaren artean egoan baratzetxuan igaroten neban; orduan ikaragarri handia zan, bertan egozan muxikondo, ikondo eta guzti. Gaur egun ikusten dodanean, oraindino ikusi leiteke, eta lorontzi bat baino askoz
|
handiagoa
ez dirudi.
|
|
|
Badakit, nik hemen esandako guztia garrantzi
|
handikoa
ez dala eta, behar bada, askori ez jakola interesauko; baina, halanda guzti be, nireak baino balio gehiagoko gomutapenak daukazuezan zuen arteko batzuei, zeuon gomutapenok beste guztioi kontetan animetako baino ez bada be, kontautakoa jentearteratzea merezi dauala uste dot.
|
|
|
Entzute handikoak batzuk, baina, beharbada, pedagogia hobea eukenak beste batzuk: aita Moranek azalpen argiak emoten ebazan; aita Bravok, gaztelaniara pasetan zanean, bere jakituriaz aho zabalik ixten ginduzan; aita Quevedok errazoi
|
handirik
ez eukanean (eta sarritan zan hori) esaten ebanari indarra emoteko ukabilaz mahaia gogor joten eban; aita Escudero buru argia erretore izango zan gure hango azken urteetan.
|
|
|
Bat batean lurrera jausi eta ezin izan zan gehiago jagi. Mendiko bizikletan igaro zan bati esker,
|
handik
ez dakit zenbat denporara heldu ziran ertzainak eta gerotxuago anbulantzia. Bitartean, denporea gelditu egin zala emoten eustan, ezer egiteko gauza ez nintzala.
|
|
2013
|
|
|
Garaiko abertzale gipuzkoar askok bezala, Zapiraindarrei ez zitzaien bururatu arazorik izango zutenik, ez zuten ezer txarrik egin eta. Horregatik, nahiz eta agintari berriak izan, buruhauste
|
handirik
ez zutela izango pentsatu zuten. Zentzu bertsuan, Gipuzkoako herri askotan, familia abertzale ugari etxeetan geratu ziren frankistak iritsi zirenean.
|
|
|
hartza, otsoa, zaldia, azeria, arkumeak eta abar. Mozorroen bidez iradikatzen dira halakoak, baina bizirik ere erabili dira sarri, hain
|
handiak
ez direnak: oilarrak, antzarak, ardiak eta abar.
|
|
|
hartza, otsoa, zaldia, azagaria (lukia), arkumeak eta halakoak. Mozorroen bidez irudikatzen dira gehienetan, baina bizhik be erabili izan dha sani, hain
|
handiak
ez dhan animaliak: oilarrak, antzarrak, ardiak eta halan. ls Gallastegi.
|
|
|
Labasua amaituta, labearen beroa sagarrak erreteko aprobetxetan eben, gero ardao apur bat botata jateko. Laba
|
handirik
ez eukenak, txapako laban egiten ebezan ogiak, sua ikatzagaz eginda.
|
|
2015
|
|
|
Lehenik, euskal literaturan gailentzen ari omen zen bohemio poserako joera kritikatzen zuen. Euskal literaturara ere modernitatea iritsi zelarik, nazioarteko modernitate hartako jarreren kopiatzat jotzen zuen joera hori, eta zentzu
|
handirik
ez zuela gehitzen. Izan ere, haren ustez XIX. mende amaierako Paris dekadentistak edo XX. hasierako abangoardistak gutxi zuen 80etako Euskal Herriarekin zerikusirik.
|
|
|
Besterik gabe, eta gehiago ez luzatzeko, agurtzeko ordua iritsi zaigu. Eta herrialde saindu eta autoktono honetan Oteizaren diszipulo zintzo izatea baino ohore
|
handiagorik
ez dagoenez, metodo sonematiko batez saiatuko naiz agurra ematen (poetika 1 delakoan daudenok bere ezjakintasunez jabe daitezen, eta poetika 2 delakoan daudenok huts ortografikoetaz ohartaraz nazaten: $6&! okipé, Þ123?
|
|
|
Adibide egokia Oh! Euzkadikoen artean ere elkarri epelak esateko arazo
|
handiegirik
ez zutela ikusteko.
|
|
|
Historiak barra barra kanporatzen dira. Oinharri sendoa imiñi nahi da, agian bere egiatasuna ala ezak inportantzia
|
handia
ez duela. Bestalde premia bat, luzaroan isildu nahi izan dutena, da.
|
|
|
Horren guztiaren arrasto
|
handirik
ez zegoela salatzen zuen eta bai ordea kanpoko ereduak kopiatzeko joera. Nahiko modu ezkorrean, ez bada katastrofistan amaitzen zuen artikulua.
|
|
|
15 Horregatik, sarritan inprenta
|
handiek
ez zituzten mota horretako argitalpenak inprimatu nahi izaten, eta inprimategi txikiekin egiten zen lan, zeinak propaganda politikorako panfleto klandestinoak eta inprimatzera ohituago zeuden. girrerenak alegia, eta lehendabiziko orrialdean ageri ziren, fitxa teknikoaren azpian. Halaxe zioten:
|
|
|
Literaturak, honenbestez, gizartea aldatzen du hartzaileen sentsibilitatea aldatuz. Liburuaren bigarren zatian ikusiko dugun moduan, bere laburrean artearen autonomiaren auziaren ezaugarritze aski interesgarria da, nahiko harritzekoa literaturaren eta teorizazioaren esparruan eskarmentu
|
handirik
ez zuten bi idazlek egin zutela kontuan izanik.
|
|
|
Bueltan, Itziarko mendatean, geratuazo eusten poliziak autoa. Bildur
|
handiagorik
ez dot inoiz euki. Badakizu zer zan?
|
|
|
Beti izan da gizon apala. Teorizazino
|
handirik
ez, baina txiri txiri beretik urten be ez eban egiten.
|
|
|
Batzuk zuririk jazten ziran; beste batzuk kaleko erropakaz. Erregalu
|
handirik
ez zan egoten.
|
|
|
Gainera, batzuk erregeentzat eta ganbeluentzat zeozertxu ixteko ardurea be hartzen eben. Erregalu
|
handirik
ez zan egoten: aitak egineko karretillatxua, amak josiko erroparen bat (kaikua edo), pelotatxuren bat, kolinetea (mazapanez egindako gozokia)...
|
|
2017
|
|
|
Mesede galanta egin eutsan. Galdeanok esan eustanez, goseak hilik egoan, txakur
|
handirik
ez poltsikoan eta Lizarrara heltzeko gorriak ikusi behar zituen.
|
|
|
Esate baterako, Anton Barrutiak eta Fausto Izak ez eben taldean jarraitu eta emaitza eskasak izan genduzan. Jaxinto Urrestarazuk irabazi ebazan Andaluzian etapa bi, Marigilek Eibarren beste bat eta hortik aurrera gauza
|
handirik
ez. Perez Colsa Agüero jaunak gogo ikaragarria erakutsi arren, ez egoan jarraitzerik eta hortxe amaitu zan Brandy Majestad taldearen ibilbide laburra.
|
|
|
Gure Zeferino Onaindia be ibilten zan. Indarra mandoak beste, baina abilidade
|
handirik
ez. Mahai bueltan, ostera, ez egoan ha zapaltzekorik.
|
|
2019
|
|
|
Azken batean, Bradburyren eleberrian, David Lodgek hitzaurrean dioen moduan, Howard izeneko protagonistak inolako arrangurarik gabe bere helburuak lortzeko ekintzetan tai gabe jardungo duen gisa berean, Bihotz Bi. Gerrako Kronikakeko Senarrak, bikotearen komunikazioa hobetzeko aitzakiaz, bere kontrola gehitzeko helburua lortuko du, eta taktika beliko guztiz eraginkorraz, emaztearen erorikoa bultzatu du, emozionalki zein fisikoki, horretan, berez, alde
|
handirik
ez dagoelarik.
|
|
|
Ez da. Nola kalifikatu sorginkeriaz bezala agertzen eta desagertzen den norbait, amets bat baino pisu
|
handiagorik
ez duen norbait, itxaropenaren maila ere ez duena. Eta poeta kaskar bat, doi orduantxe han fortunatu behar zuena.
|
|
2021
|
|
|
DGIR1 ek proposatzen zituen bere literaturaren didaktikarako lan ildoak irakurtzea, baliabide literarioen ezagutza eta sorkuntza elkarrizketatu gehienek aipatutako eremuak dira, nahiz eta, horretarako, printzipio didaktiko ezberdinak segitu. MIR1 ek eta IIR1 ek ere sormenaren, sortzeko gaitasunaren lanketa aipatzen dute, baina horri denbora tarte
|
handirik
ez diotela eskaintzen aitortzen dute eta eredu gutxi eskaintzen direla ere bai. Dena den, aitorpen hau orokorra dela esan genezake, sortzeak denbora tarte eta patxada handia eskatzen duela argudiatuz, eta hori da, preseski, irakaskuntza dagoen handicapik handienetakoa.
|
|
|
Azpiatalaren hasieran literaturaren didaktikak orokorrean aurrerapen
|
handirik
ez duela egin esan badu ere, AIR1 ek aurrerapauso batzuk eman direla onartzen du. Besteren artean, gaien artean dagoen interkonexioa erraztu dela, ikasgaian hain gotortuta dagoen BHn ere.
|
|
|
Bere esanetan, horrek erabilerarekin baino, ezagutza eta gaitasunarekin du zerikusia, eta horren atzean motibazioa legoke; kasu horretan, motibazio falta. Esaten duenaren arabera, gazte euskaldunek irakurtzen, ulertzen eta komunikatzen jakin badakite, baina eurek nahi dutena, gramatika aldetik zuzentasunik
|
handienaz
ez bada ere. Beste batzuk ez datoz bat azken iritzi horrekin, NE1 esate baterako.
|
|
|
Helduek jarrerak markatzen dituzten antzera, nerabezaroan berdinkideek edo adinkideek hartzen dituztenek ere asko eragiten dutela azaltzen du AIR1ek, eta literaturaren edota gizartean oihartzun
|
handia
ez duten gaien inguruan halako edo bestelako jarrerek irakasleek eurek adieraz ditzaketenek baino eragin handiagoa dutela baieztatzen dute AIR1 ek nahiz GIR1 ek.
|
|
|
Dena den, ilustratuagoa izateak ez duela berarekin gizarte irakurzaleagoa ekartzen argitzen du, baina jantziago eta prestatuago egoteak irakurtzeko ohitura edo praktika bat eskatzen duela zalantzarik ez du. Ohitura edo praktika horretan aldaketa
|
handirik
ez du antzematen, aldiz, GIR1 ek. Bere iritzian, literaturan nahiz literaturaren irakaskuntzan gauzek berdintsu segitzen dute, bai eta literaturzaletasunean ere, baina beharbada, beranduagoko belaunaldi batekoa izateak eragin dezake pertzepzio eta balorazio horretan:
|
|
|
Ondorioz, horrek gaur egungo umeen eta nerabeen literatur esperientzia euskarazkoa izatea ahalbidetzen duela nabarmentzen du MIR1 ek, bere gaztaroan ez bezala. Hala ere, indargune lukeen horrek eragin
|
handirik
ez duela eransten du," literaturak gero eta ospe gutxiago" duelako bere iritziz: " ez da moda, ez du prestigiorik".
|
|
|
Galdetutako nerabeen artean irakurzaletasuna nagusi ez den arren, asko irakurtzen duten eta zaleak direnak ere egon badaude, baina, beharbada, bi kontzeptuen arteko desberdintasuna argi uztea komeni da, zuzenean ez bada ere, elkarrizketatuen hitzetan irakur daitekeelako. Hau da, irakurtzeko ohiturei edo praktikei dagokienez, ikuspegiak urrunago daudela esan genezake, eta galdetutako heldu batzuen aburuz, ikasleek irakurtzeko ohitura
|
handirik
ez duten bitartean, beste hainbatek gazteek" inork baino gehiago" (MIR1, IEE1) irakurtzen dutela baieztatu izan dute aurreko ataletan; alde batetik, ikastetxean eskatzen zaizkienak kontuan hartuta, oso kontuan hartzeko irakurgai kopura delako (MIR1), eta, bestetik, gustuko duten hori irakurri irakurtzen dutelako, liburuaren ohiko euskarrian ez eta beste helburu batzuekin bada ere (IEE1)... Zaletasunaren kasuan, aldiz, pertzepzioa homogeneoagoa da eta, oro har, nerabezaroan literaturarekiko zaletasun handirik ez dagoela antzematen da.
|
|
|
Hau da, irakurtzeko ohiturei edo praktikei dagokienez, ikuspegiak urrunago daudela esan genezake, eta galdetutako heldu batzuen aburuz, ikasleek irakurtzeko ohitura handirik ez duten bitartean, beste hainbatek gazteek" inork baino gehiago" (MIR1, IEE1) irakurtzen dutela baieztatu izan dute aurreko ataletan; alde batetik, ikastetxean eskatzen zaizkienak kontuan hartuta, oso kontuan hartzeko irakurgai kopura delako (MIR1), eta, bestetik, gustuko duten hori irakurri irakurtzen dutelako, liburuaren ohiko euskarrian ez eta beste helburu batzuekin bada ere (IEE1). Zaletasunaren kasuan, aldiz, pertzepzioa homogeneoagoa da eta, oro har, nerabezaroan literaturarekiko zaletasun
|
handirik
ez dagoela antzematen da. Hala ere, aurretik esandakoak aintzat hartzen baditugu, gazte batzuek irakurtzen dutela eta zaleak direla argiki adierazten dute.
|
|
|
Bloomek (1959) eta Andersonek eta Krathwohlek (2001) ez bezala, pentsamendu gaitasunen arteko" konplexutasun kognitiboaren araberako hierarkiarik" gabe (Dalton Puffer eta Bauer Marschallinger, 2019: 35). Autoreen arabera, horrek ez du esan nahi argudiatzeak identifikatzeak baino konplexutasun
|
handiagoa
ez duenik, baina ez berez eta edozein kasutan, eta hori helburu komunikatiboak determinatuko duen zerbait izango da. Lan horretan, CDFak oinarri definitu ditugu ondoko taulan agertzen diren adierazleak, Dalton Pufferek eta Bauer Marschallinger ek (2019: 34) eskaintzen duten argudioei jarraiki:
|
|
|
Baina danok, e! Nik, lehenengotan, pentsamentu
|
handirik
ez neban egin, ze hau, Maite, orduan soltetxoa zan eta berau zan bere kuadrillako lider egiten ebana. Gu mutilon kuadrillea eta euren neskena be beronegaitik nahastau ginan gehienbat.
|
|
|
Ez naz gogoratzen horregaitik gurasoen aldetik zigorrik izan neban ala ez. Bazan be, handi
|
handia
ez zan izango, ze, osterantzean, gogoratuko nintzateke. Nire eskola sasoian, arrebek esaten eustien aitak neuk baino denpora gehiago egiten ebala eskolan.
|