|
2001
|
|
|
Lan garrantzitsuenen artean ikusi Caro Baroja, J. (1969): . La leyenda de Teodosio
|
de
Goñi?, Cuadernos de Etnologia y Etnografla de Navarra, I, 3, 293 orr. Lacarra de Miguel, J. M. (1969):. Milagros de San Miguel de Excelsis?, Cuadernos de Etnologia y Etnografla de Navarra, I, 3, 347361 orr.
|
|
|
Navarro Salazar, M. T. (1995): . Aspectos de la religiosidad popular en la leyenda deTeodosio
|
de
Goñi?, Sukil. Cuadernos de Cultura Tradicional, 1, 162 orr.
|
|
|
Cfr. Caro Baroja, J.,. La leyenda de Teodosio
|
de
Goñi?, orr.
|
|
|
Caro Baroja, J.,. La leyenda de Teodosio
|
de
Goñi?, 339 or.
|
|
|
Caro Baroja, J.,. La leyenda de Teodosio
|
de
Goñi?, 293 orr.; Navarro Salazar, M.T.,. Aspectos?, 162 orr.
|
|
|
Caro Baroja, J.,. La leyenda de Teodosio
|
de
Goñi?, 337 orr.
|
|
2008
|
|
|
34 RITXAR
|
DE
GOÑI RIPA BERGARA: 29: 25: 29: 24
|
|
2010
|
|
|
1 MARTINEZ RUBIO, FELIX JAVIER 1:12: 192 EGEA CACERES, ARITZ+ 00: 263 ZALAKAIN ERBITI, EGOITZ+ 01: 034 AGIRRESAROBE LIZARRA, AIMAR+ 01: 355
|
DE
GOÑI RIPA, RICARDO+ 02: 168 GARATE TXURRUKA, HARITZ+: 03:38
|
|
|
SAILKAPENA LEKEITIO GIZONEZKOAK1 SEXTON, BRENDAN 59: 412 APPLETON, SAMUEL+ 00: 263 ROYLE, AARON+ 00: 404 LLANOS BURGUERA, HEKTOR+ 01: 155 UNANUE AIERZA, JON+ 01: 266 BARRIE, SHANE+ 01: 517 BRADY, MATT+ 02: 458 ELGEZABAL FERNANDEZ, MIKEL+ 03: 139 KASTELEIN, NICHOLAS+ 04: 1510
|
DE
GOÑI RIPA, RICARDO+ 04: 30SAILKAPENA LEKEITIO EMAKUMEZKOAK1 MURUA ZUBIZARRETA, AINHOA 1:05: 452 AITKEN, HOLLY+ 01: 273 RODRIGUEZ SANCHEZ, ZURIÑE+ 02: 494 VODICKOVA, RADKA+ 03: 015 MCSHANE, CHARLOTTE+ 03: 176 GOMEZ VILLANUEVA, ESTEFANIA+ 06: 387 CASADO REZOLA, MIREN+ 08: 068 LEUNDA GOÑI, ITSASO+ 08: 169 PARKER, LAUREN+ 08: 2710 ARGAITZ CASTRO, AINTZANE+ 08:57
|
|
2012
|
|
|
San Migelen santutegia, Aralarren, Erdi Arotik hona ospetsuenetakoa da Nafarroa osoan, eta are gehiago alderdi euskaldunean. Santutegira joaten zirenek, Teodosio
|
de
Goñi penitenteak goiaingerua agertu zitzaionean zeramatzan kateen azpitik igaroz gero, hainbat min eta gaitz galtzen zituzten.
|
|
|
Ricardo
|
de
Goñi eta Itziar Aldekoa bergarar azkarrenak Behobia Donostian
|
|
|
44 Ricardo
|
De
Goñi Ripa 01: 08: 00
|
|
2013
|
|
|
Aguirre Sorondo, opus cit.: 127 eta hur.; Martínez de Moretín
|
de
Goñi, 1996.
|
|
|
Ainhoa Tirapu
|
de
Goñi
|
|
2016
|
|
|
Baina aitzakia horrekin egoitza pixka bat gehiago ezagutuko dugu. Mª Eugenia Martinez
|
de
Goñi Perez da Aita Barandiaran adinduen erresidentziako gerentea. Zerbitzuaren berri emateko lekuko ezin hobea da, hasieratik baitago han lanean.
|
|
|
Lanpostura 48 hautagai aurkeztu ziren eta zortzik egin zuten aurrera. Azkenik, Mtz
|
de
Goñi izan zen aukeratua. 1991ko martxoaren 1ean hasi zen lanean. “Lanak despeditu berri zeuden.
|
|
|
“Zerotik hasi ginen”. Mtz
|
de
Goñik azaldu duenez, lan eginez ikasi du, “erabiltzaileek beraiek gauza asko irakasten dizkizute”. 42 plaza 10 logela bikoitz eta 22 ohe bakarreko daude.
|
|
|
Dena egin beharreko pertsona bat egon daiteke. Edo laguntza eman dezaketenak une batez zutik egonik, beso bat jasoz… Lan karga asko aldatzen da”, aitortu du Mtz
|
de
Goñik. Dependentzia horren arrazoiak zein diren galdetu diogu kudeatzaileari:
|
|
|
BeharraAita Barandiaran adinduen erresidentziak behar bati erantzun zion. Mtz
|
de
Goñik argi dio: ”aurretik ez zegoen ezer eta bakarrik egoten segitzen dugu. Hemen plazarik ez dagoenean bertakoak, nagusiki, Eulatera edo Lizarrara joaten dira.
|
|
|
Zerrendan lehena izan zaitezke, baina, esaterako, gizonezkoa zara eta hutsik gelditu den plaza emakumezkoen gela bikoitz batean badago, plazara hori ez da zuretako izanen”. Mtz
|
de
Goñik argitu digunez, patronatuko gela “pribatuen” itxaron zerrenda “oso gutxi mugitzen da. Bermatutako gela bat lortzeko nahikoa dependentzia ez dute, osasunez hobeki daude eta denbora luzez egoten dira.
|
|
|
Baliabideez Populazioaren adina gora doa. Mtz
|
de
Goñik ez daki “Nafarroako Gobernuak honako zein eskaera kopurua duen; ez dakit, orokorrean behar guztiak betetzen ari ote garen”. Garaiak daudela aitortu du eta batzuetan informazio eske dei asko jasotzen ditu.
|
|
|
Herriko antzerki taldeak ere izan dituzte. Mtz
|
de
Goñik esan duenez, “etorri nahi duen guztiak ateak zabalik ditu. Telefonoz hots egin, besterik ez du egin behar.” Emanaldien ondorengo batzuen eta besten arteko solasaldiek “herritarrak egoitzaren errealitatera asko hurbiltzen ditu.
|
|
|
Ondoren, Maite Llena, PSNko zinegotzia eta patronatuko presidentearen eta Urralbururen artean mustutze ekitaldia oroitarazten zuen plaka agerian utzi zuten. Mtz
|
de
Goñik gogora ekarri duenez, mustutzean San Juan kaleko etxebizitzez aparte, egoitza eraikin bakarra zen inguru hartan. Parean soroak zituen eta ez zegoen biderik.
|
|
|
Luis Villasanteri, Korrikak baino lehen, Euskaltzaindiak egin zion omenaldirako, Henrike Knorr irakasleak" Un sermon deMartin JosephMarcotegui,
|
de
Goñi, predicado en Ollo (1777)" izenburu mordoiloko artikulua ondu zuen. Ez dira asko Elkoiengokoen gainean Gasteizkoak argitu zizkigunak.
|
|
2017
|
|
|
Agustin
|
de
Goñi 2
|
|
2018
|
|
|
Artista: Iosune
|
de
Goñi. Uztailaren 1 arte ikusgai, Iruñeko Cafe Cream en.
|
|
|
Zer hobe, gainera, mundu hori zure lagun batek erakustea baino. Gorputzak erakusketa Iruñera ekarriko zuela esan zidanean, ez nuen aukera galdu nahi izan Iosune
|
de
Goñirekin elkartzeko. Normalean ez da oso urrutira joan beharrik lagun artista bat topatzeko, bere obra publiko egiten duen lagun bat, ordea, ez da hain erraz aurkitzen.
|
|
|
Sorkuntza prozesu honek esperimentazioa eta sorpresa ditu oinarri, ezin baituzu inoiz jakin zer aterako den egindako nahasketatik. Gorputzak serieak kolore more, berde, urdin eta larrosazko unibertsoa biltzen du bere baitan, eta hori lortzeko
|
de
Goñik te beltza, fruitu gorrien infusioa, gerezi zukua eta hilerokoa erabili izan ditu. Berak dioen bezala, behin eta berriz eta saiakera askoren ostean lortutako irudiak dira.
|
|
|
Azken hori, zehazki, liburuaren hirugarren argitaraldia izan zen, horixe izaki, nonbait, edizio horretako ale ezagun bakarra. Perutxenean, halaber, euskarazko katixima bat agertu zen, Francisco
|
de
Goñik 1828an Juan Pablo Diez de Ulzurrunendako idatzia. Katixima ere, euskal liburu eta predikuak bezala, Juan Pabloren anaia zaharrak gorde zituen, Aita Isidoro Diez de Ulzurrunek, alegia.
|
|
|
Ospitale orokorra jadanik XVI. mendearen hasieran existitzen zen. 1545 eta 1549 urteen artean hobekuntza nabariak egin zizkioten, katedraleko artxidiakono Ramiro
|
de
Goñi Usungo semeak ordainduta. Madozen korrespontsalak deskribatu bezala, eraikuntza itzela zen, behealdean departamentu desberdinak zituen patio handi batekin.
|
|
2019
|
|
|
Iruñetik ikusten diren Altos edo Montes
|
de
Goñi aldera begira:
|
|
|
—" Jakina, mendi baso da; beraz, Montes
|
de
Goñi Goñiko basoak" —Berak.
|
|
2021
|
|
|
ProtokoloaEgoitzan gaitza ez zabaltzeko neurriak zorrotz segitzen dituzte. Mª Eugenia Martinez
|
de
Goñi Perez gerenteak azaldu duenez, hiru bizikidetza unitate sortu dituzte: egoitzako beheko solairuko egoiliarrak hartzen dituena eta lehen solairuko iparraldeko eta hegoaldeko pasabideekin bana.
|
|
|
(Ikus Axariko). Obanosen, Juan
|
de
Goñi zen Axari, 1754an. Toponimian Axaritxulo toki izena dago Garesen(" los axarichulos"," losarichulos") (Naftop1998, 206).
|
|
|
30 zenbakia -Iosune
|
de
Goñi. Egilea -Irati Eguren.
|
|
2022
|
|
|
Itziar Ugarte, Iosune
|
de
Goñi eta Oihana Arana idazleak literaturaz mintzatu dira Kalakak egitasmoak Iruñeko Laba gunean egindako lehendabiziko saioan.
|
|
|
Erreferentziez aritu dira, idazteko moduez eta tokiez, autozentsuraz eta askatasunaz; bai eta iruzurtiaren sindromeaz eta autoritateaz ere. Kalakak egitasmoaren lehendabiziko saioan parte hartu dute Itziar Ugarte (Oñati, Gipuzkoa, 1995), Iosune
|
de
Goñi (Burlata, 1993) eta Oihana Arana (Eskoriatza, Gipuzkoa, 2001) idazleek, Iruñeko Laba gunean, eta literaturaz eta poesiaz mintzatu dira, Irati Iturritza aurkezleak egindako galderei erantzunez.
|
|
|
Iturritzak hiru idazleen liburu bana jarri du erdigunean, literatura solasaldia abiatzeko: Itziar Ugarteren Gu gabe ere (Susa, 2021), Iosune
|
de
Goñiren Gorputz baten aztarnak elurretan (Pasaiako Udala, 2022) eta Oihana Aranaren Lazunak azkazaletan (Susa, 2021). Lan horiek oinarri hartuta, erreferentzien gaiari buruzko hausnarketa eskatu die Iturritzak egileei, eta hirurek nabarmendu dute deus ez dela hutsetik sortzen.
|
|
|
Gaiari buruzko ñabardurak utzi dituzte agerian, halere.
|
De
Goñiren poemetan, adibidez, erreferentzien indarra nabarmena da, Jacqueline Winter Tomas() idazleari eskainitako lan bat baita. " Elkarrizketa moduko bat sortzen da bion artean.
|
|
|
" Elkarrizketa moduko bat sortzen da bion artean. Niri asko gustatzen zait beste pertsonen ahotsak sartzea nire testuetan", azaldu du
|
De
Goñik.
|
|
|
Elkarren erreferentzia izateko aukeraz ere aritu dira Ugarte,
|
De
Goñi eta Arana, eta autoritatearen auziarekin lotu dute, hain zuzen. " Ines Osinagak elkarrizketa batean esan berri du autoritatea elkarri ematen diogun zerbait dela; guk ez badugu elkar irakurtzen eta ez badiogu elkarri autoritatea ematen, inork ez du egingo".
|
|
|
Elkarri autoritatea emateko eta elkar babesteko behar horrekin bat egin dute Ugartek eta
|
De
Goñik ere; De Goñik, gainera, sorkuntza kolektiboarekin uztartu du gaia, eta elkarrekin idazteko eta sortzeko prozesuak aldarrikatu ditu, bai eta poesiaren esparruan ere.
|
|
|
Elkarri autoritatea emateko eta elkar babesteko behar horrekin bat egin dute Ugartek eta De Goñik ere;
|
De
Goñik, gainera, sorkuntza kolektiboarekin uztartu du gaia, eta elkarrekin idazteko eta sortzeko prozesuak aldarrikatu ditu, bai eta poesiaren esparruan ere.
|
|
|
Elkarrekin sortu, eta elkarren ahots izan. Nondik idazten duten galdetu die Iturritzak hiru egileei, eta
|
De
Goñiren erantzunak kolektiboarekin lotu du bere ahotsa: " Gaixotasunari buruz idazten dut askotan, eta gaixotasunetik idazten dut; hori egiten dudanean, baina, sentitzen dut gaixo kronikoen eta pertsona ezgaituen kolektibotik idazten dudala, ahotsa ematen diedala ni bezalako pertsonei".
|
|
|
Irakurle hori buruan dute, halere, idazteko prozesuan, neurri batean.
|
De
Goñik eta Ugartek onartu dute, adibidez," askeago" direla egunerokoak idazten dituztenean. " Besteek irakurri behar dutenean, beti badira filtroak", erantsi du De Goñik.
|
|
|
De Goñik eta Ugartek onartu dute, adibidez," askeago" direla egunerokoak idazten dituztenean. " Besteek irakurri behar dutenean, beti badira filtroak", erantsi du
|
De
Goñik.
|
|
|
Irakurleari ematen diotenari buruz, poesian fikzioak tokirik ote duen galdetu du Iturritzak; baietz erantzun dute Aranak eta
|
De
Goñik. Azken horrek, adibidez, erran du zenbait lan autobiografiko egin dituela, baina metaforen atzean ezkutatzen dituela, askotan, bere bizipenak.
|
|
|
Irakurleen onespenaz ere aritu dira hiru egileak; hirurek onartu dute iruzurtiaren sindromeak eragin diela.
|
De
Goñik nabarmendu du" asko" eskatzen diola bere buruari; Aranak azaldu du ingurukoen artean bilatzen duela behar duen autoritatea. Ugartek, berriz, onartu du" poztu" duela pertsona jakin batzuen onespena jasotzeak.
|
|
|
Poesiaren oraina dira Ugarte,
|
De
Goñi eta Arana; bai eta geroa ere. Diziplina gehiagotan ari dira, eta elkar elikatzen dutela onartu dute, neurri batean.
|
|
|
Diziplina gehiagotan ari dira, eta elkar elikatzen dutela onartu dute, neurri batean.
|
De
Goñiren kasuan, gero eta lotuago daude bere testuak eta argazkiak; Aranaren bertsoek kutsu poetikoa dute, eta Ugartek, berriz, kazetaritza erabiltzen du idazteko tresnak zorrozteko BERRIAn ari da. Laban, entzuleek eman diete autoritatea hirurei.
|
|
|
Kontrakoa irudi arren, idaztea ez dela bakardadean egiten den zerbait dio Iosune
|
de
Goñik eta literatura armiarma sare bezala definitzen du. Poesian eta aktibismo sozialean mugitzen da trebe.
|
|
|
Baluarteko atarian Navarro Villosladaren Teodosio
|
de
Goñi agertu zen, bufoi baten gezurrak sinetsi ondoren, gurasoak hiltzen, eta Kondestablearen jauregiko sotoan Carlos Olloren hitzak antzeztu zituzten poliziaren galdeketa bat agertuz. Etxekoandreak aitortu zuen txakurra entrenatu zuela etxeko nagusia akabatzeko.
|
|
2023
|
|
|
|
DE
GOÑI
|
|
|
Lehen Hezkuntzako hasiera zikloko ikasleen mintzamena eta idazmenaren ebaluazioa euskaraz [Baliabide elektronikoa]. GALAR
|
DE
GOÑI, Ainhoa. Palmito Books.
|