|
2000
|
|
|
Oro har, pertsonaia ezberdinen berri eman ahal izateko narratzaile orojakilea aurki badezakegu ere, batzuetan,
|
bere
iraganeko pasarte batzuen berri ematerakoan, Pedro pertsonaiak hartuko du hitza lehen pertsonan. Honela, bi maila narratibo bereiz daitezke:
|
|
|
Denboraren jarraikortasunari dagokionez, gogoetek jarraipen kronologikoa badute ere, oroitzapenak eranstean ohikoa den bezala, itzulinguru ugarirekin topo egingo dugu. Izan ere,
|
bere
iragana oroitzeko beharrezkoak dira analepsiak, hau da, denboran atzera egiteak; bestalde, bukaera iragarriko duten hainbat aurrerapen aipagarri ere badira. Esaterako, bidaiaren iragarpenaren zantzuak etengabeak dira:
|
|
|
Gainera, askotan argazkia bera da pertsonaiak harremanetan jartzeko modu bakarra. Honela, argazkien bidez pertsonaiek
|
bere
iragana gogora ekarriko dute. Batzuek, gogora ekarritako iragana mantentzeko gogo bizia erakutsiko dute; besteak, ostera, iragana ahazteko irrikaz biziko dira.
|
|
2001
|
|
|
" Hitzik ez, zeinu bat, ez dut gehiago idatziko" (80.or.),"" Je serais un grand mort", esan zion ispiluari" (434.or.). biografikoak arakatzen emango du denbora. Iñaki Abaituak aurrera daraman saio literario honetan,
|
bere
iragan propioa Zabalegirenarekin loturik azalduko da, iragan horretan konpromiso politikoak eta irakurketa literarioak (Loretta Sheridan en afusilamentua kontatzen duen nobelarena, adibidez) behin eta berriro gurutzatuko direlarik.
|
|
2005
|
|
|
Bera, iparraldeko langabeziatik igesean Londresera etorria zan urte batzuk lehenago, adinez heldutasunera heltzear egoala, iraganagaz, hobeto esanez,
|
bere
iragan biekaz zirt edo zart egin beharra eukala ikusita.
|
|
2009
|
|
|
" Piztiak
|
bere
iragarten dabe denporea ezta. Ardik erriko aixeri uniku, ostantzen ardi iñusente da.
|
|
|
Beraz, lantalde horren partaide dena etxekoa izango da era berean. Teilatu
|
beraren azpian
iragandako denborak eta garaitiko lankideekin lortzen duen harremanak garrantzi handia izango dute horretan. Ikuspegi horren barruan kontuan hartu behar ditugu auzokoak, euren elkarlanak eta une gaitzetan emandako laguntzak etxeko bihur ditzakete.
|
|
|
Mungiako Billela dorreko jabetzakoak ziren basoez osatutako ingurua zen Billelabaso antzina. Eta izenean nabarmen iragartzen zaio
|
bere
iragana, eta bere jarduera ekonomiko tradizionala: basoen ustiakuntza.
|
|
2013
|
|
|
Kontzeptu hori definitzeko, esan daiteke gizarteak
|
bere
iragana ulertzeko duen jarrera dela. Gehienetan, gizarteak iraganetik aukera egiten du, gertaera batzuk nabarmenduz eta beste batzuk gordez edo baztertuz.
|
|
2015
|
|
|
49 Sarrionandiak
|
bere
iraganeko testuak berridazteko joera du. Oraindik zehazki aztertzeke dagoen kontua da Sarrionandiaren idazkeraren garapena bere lehen obretatik azkenetaraino.
|
|
2017
|
|
|
Ildo horretan, Iñaki Aldekoak, kasu, honelaxe dio: " [Carla idaztean Anjel Lertxundi]
|
bere
iragan literarioa zalantzan jartzen duen prozesu batean murgilduta dago, aukera berrien bila. Prozesu horretatik garaile irten ziren bai bera eta bai euskal nobelagintza, oro har." Ikus Iñaki Aldekoa, Euskal literaturaren historia (Donostia:
|
|
2019
|
|
|
Zeru horiek (1995) eleberrian, aldiz, emakume bat da Atxagaren eleberri bateko protagonista, Irene izeneko emakumea, ETA erakundeko kide izana. Kartzelan egon ondoren, birgizarteratze prozesua egitea hautatu du eta Bartzelonako kartzelatik atera eta Bilbora itzultzeko busa hartuko du, bidaian zehar
|
bere
iraganeko oroitzapenak eta etorkizunari buruzko hausnarketak erakutsiko dutelarik bere pentsamoldea eta izateko era. Bidaian zehar poliziak saio bat baino gehiago egingo ditu beragandik informazio eta konpromiso gehiago lortzeko ETAren aurkako borrokan lagun diezaien, baina Irene etxeratzean izango duen harrerak gehiago kezkatzen du, nola moldatuko den bizitzari berriro ekiteko.
|
|
|
Hor daude euskaldun eta adindu diren zenbait pertsonaia. Gerra Zibilarekin eta
|
bere
iraganarekin, aitaren herentzia abertzalearekin lotzen duen tokia da, baina ez da oharkabean pasa behar Floraren arbasoek ere badutela zerikusirik lekuarekin. Bertako zaharrek kontatzen dituzten Gerra Zibileko istorioek eroso sentiarazten dute protagonista, aita Gerra Zibilean zauritu baitzuten gudari zebilela eta bera harekin identifikatuz" errotua" sentitzen baita; nolabait esatearren, leku horrek eta atso agure multzo horrek bere identitatearekin bat eginda sentiarazten dute.
|
|
|
Gerra Zibilaren gertalekuen oroimenen lekura egiten du: armadaren destakamentu militarrerainoko espazioa Egia eta Loiola artean batetik, eta bestetik, Amara Zaharreko ingurunean,
|
bere
iraganarekin modu ustekabean lotuko duen Bioleta pertsonaiarekin elkartzen den auzunean26 Floraren sustraiak ere hantxe dauden arren, egungoa, garaikidea hautatzen du eta horrek urrundu egingo ditu elkarrengandik.
|